Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1973, Síða 69

hún sýni möguleika fyrir bóndann að afla sér þurftartekna
til persónulegra þarfa auk þess að greiða vexti, afborganir
af skuldum og fyrningu þeirra verðmæta, sem bundin eru
í búinu. Þá er næstum því áhjákvæmilegt að hún gefi lof-
orð um einhverja fjármagnsmyndun, sem gæfi von um
möguleika til stækkunar og endurbóta þegar tímar líða.
Næst þarf að ákveða hvaða bústærð þurfi til að upp-
fylla framansögð skilyrði. Jafnframt því, sem bústærðin er
ákveðin, þarf að gera sér ljóst, hvað raunhæft er að áætla
framlegðartekjur af búeiningum miðað við þær aðstæður,
sem fyrir hendi eru. Bústækkun að því marki, að btiið skili
þessum lágmarkstekjum þarf að gera sem mest í einum
áfanga. Ef eigið fé og fáanlegt lánsfé hrekkur ekki til að
koma upp þessari aðstöðu, er aðeins eitt úrræði, bóndinn á
að hætta við búskapinn, þó gæti í sumum tilfellum verið
aðstaða til að stunda vinnu samhliða búskapnum, meðan
verið er að afla fjármagns til að byggja upp búrekstrar-
aðstöðu.
Þegar áætlanir eru gerðar fyrir bú t. d. þegar gerðar eru
samhliða fjárfestingaráætlun og rekstraráætlun, er heppi-
legt að láta rekstraráætlun ná fram að þeim tíma, sem fyrir-
hugað er að arera næstu meiriháttar framkvæmd. Þó áætlun
sé ekki gerð til lengri tíma þarf að hafa langtímasjónarmið
í huga við gerð hennar. T. d. þarf að byggja hús þannig að
auðvelt sé að stækka þau og breyta og allar framkvæmdir
ætti að gera þannig, að sem auðveldast verði að aðlaga þær
breyttum aðstæðum framtíðarinnar.
Rétt getur verið, þótt það skapi tímabundin óþægindi,
að haga framkvæmdum þannig, að heildaruppbygging verði
sem ódýrust. T. d. um það er, þegar hlaða er byggð mun
stærri en þörf er fyrir í augnablikinu og hluti hennar er
notaður fyrir gripahús um stundarsakir.
Reikna má með, að þegar frumbýlingar eða bændur, sem
hafa haft alltof litla framleiðslu, hafa lagt í það mikla fjár-
festingu að skapaður hefur verið grundvöllur fyrir rekstrar-
hæft bú, að lánsfjármöguleikar hafi verið notaðir til hins
ýtrasta. Lausaskuldir eru þá væntanlega orðnar svo háar að
73