Íslendingaþættir Tímans - 27.10.1971, Blaðsíða 9
NG
Helgi Jónsson
Lestagangur tímans hefir senn
lagt að baki fjóra tugi ára síðan
ég fyrst kynntist Helga heitnum
Jónssyni og konu hans, Sigrúnu
Ásmundsdóttur. Átti ég þá um
skeið athvarf á lieimili þeirra
hjóna, en naut síðar oft liðsinnis
þeirra og vinsemdar.
Heimskreppan mikla var um það
leyti í algleymingi. Þjóðfélagið
hafði enga þörf fyrir nýliða. At
vinnuleysi og fátækt. settu mark
sitt á menn og málefni, einkum
þó æsku landsins. Hlutskipti
margra var hið þrúgandi umkomu
leysi án vonar.
Fátækur kotastrákur var, í þá
daga, ekki stór bógur í höfuð-
borginni. En hann var næmur á
það, hvað að honum snéri í fari
samferðarmannanna.
Slíku ungmenni var hætt við að
bíða tjón á sálu sinni í stormsveip
um aldarfarsins og því brýn þörf
á uppörfun og stuðningi góðra
manna.
Þess háttar maður var Helgi
Jónsson og tala ég hér af eigin
reynd.
Hann var þeim kostum búinn,
að samneyti við hann var ungum
og gömlum ávinningur. Hann var
henni alls góðs, í fegurri og sælli
heimi, eins og hún á skilið.
Það er okkar bjarðföst trú og
vissa.
Að leiðarlokum vil ég, um leið
og ég samhryggist fjölskyldu henn
ar innilega, óska þeim öllum til
hamingju, með að hafa átt hana
að móður, ömmu og leiðbeinanda
öll þessi ár, því að þar sem góðir
fara, eru Guðs vegir.
Vertu góðum Guði falin, elsku
vinkona, og hafðu hjartans þökk
fyrir allt.
„Krjúptu að fótum friðarboðans!
Fljúgðu á vængjum
morgunroðans,
meira að starfa, Guðs um geim!“
Þóra Marta Stefánsdóttir.
kennari, Undralandi, Reýkjavík.
frábær reglumaður og umhyggju
samur heimilisfaðir. Hann var al-
vörumaður og bjartsýnismaður í
senn. Hann kunni vel að meta sól
skinsbletti tilverunnar og gladdist
oft innilega af því, sem við flest
köllum smámuni, ef hann sá þar
fegurð fólgna. Hann hafði numið
hina einföldu speki góðleikans,
sem er hlý og umburðalynd og
enginn öðlast án mikillar lífs-
reynslu. Hann var unnandi lífs og
gróðurs og hverjum manni lítillát
ari. Engir hlutir lágu honum fjær,
en dómliarka og hvatvísi, spjátr-
ungsskapur og hávaði.
Helga Jónsson dreymdi víst
aldrei um að safna auði eða met
orðum, en hann vildi vera og var
veitandi fremur en þyggjandi. En
fyrst og fremst vildi hann skipa
sinn sess með fullum sóma sem
sannur drengur og það gerði hann
til hinztu stundar.
Slíkir menn eru gjöfulir sam-
ferðarmönnunum á bjartsýni og
lífstrú.
Helgi fæddist að Höfða í Þver
árhlíð 7. maí 1894 og voru foreldr-
ar hans María Jónsdóttir og Jón
Guðmundsson, fátæk hjón og barn
mörg. Þau munu hafa verið ætt
uð úr byggðum Borgarfjarðar.
Ekki kann ég frá frumbernsku
hans að segja, en á tíunda ári
hvarf hann alfarinn úr foreldra-
húsum og vann fyrir sér úr því.
Segir það mikla sögu. Fyrst mun
hann hafa vistazt að Gunnlaugs
stöðum, en fermingarárið fluttist
hann að Arnarholti til Sigurðar
sýslumanns Þórðarsonar og dvaldi
þar til tvítugsaldurs, en þá brá
sýslumaður búi og fluttist til
Reykjavíkur. Gott þótti Helga að
minnast veru sinnar í Arnarholti.
Eftir að Helgi fór frá Arnarholti
stundaði hann ýmis störf til sjávar
og sveita um nokkurt árabil,
lengst í Borgarfirði og Austur-
Barðastrandasýslu, en einnig í
Reykjavík og „suður með sjó“.
í Barðastrandasýslu kynntist
hann konu sinni: Sigrúnu Ás-
mundsdóttur og gengu þau í hjóna
band 13. janúar 1931. Sigrún átti
þá við vanheilsu að stríða og lengi
síðan, en ekki skyggði það á sam
búð þeirra hjóna eða hamingju,
sem var frábær. Lýsir það báðum
vel, enda samvalin að mannkost-
um.
Börn þeirra hjóna eru tvö,
löngu uppkomin og myndarfólk,
en þau eru: María, gift Haraldi
Einarssyni kennara og Jón Gylfi
ókvæntur í heimahúsum.
Þau lijón settust að í Reykja
vík árið 1934 og keyptu fáum ár-
um síðar húsið nr. 23 við Reykja
víkurveg og bjuggu þar æ síðan.
Alla tíð, frá 1934 til ársins 1967,
þegar Helgi lét af störfum fyrir
aldurs sakir, vann hann hjá Sam
bandi ísl. samvinnufélaga og naut
mikillar hylli samverkamanna og
yfirboðara.
Eftir að Helgi lét af störfum,
gafst honum betra tóm til en áð-
ur, að sinna hugðarefnum sínum
svo sem braglistinni, en hann var
hagyrðingur góður þótt fáir vissu,
enda bar hann ekki kveðskap sinn
á torg.
Ljóð hans frá þessu tímabili og
raunar miklu eldri, lýsa miklu
trúnaðartrausti og innilegri sátt
við guð og menn. Slíkum er gott
að kveðja þetta líf að loknu miklu
dagsverki og heilladrjúgu. Hann
lézt 7. apríl s.l.
Þegar ég nú leiði sjónum feril
Helga Jónssonar við daghvörf,
manngerðina, orð og athafnir, fæ
ég ekki varizt þeirri hugsun, að
fSLENDINGAÞÆTTIR
9