Íslendingaþættir Tímans - 27.10.1971, Blaðsíða 26

vinna mun ekki hafa veriö að hans
skapi, og hvarf hann fljótlega að
öðrum störfum.
Árið 1912 kvæntist hann eftir-
lifandi konu sinni Elísabetu Stef-
ánsdóttur, bónda í Jórvík í Breið-
dal, hinni mestu fríðleiks og dugn-
aðarkonu, sem ætíð reyndist hin
sterka stoð manrs síns í lífsbar-
áttunni, ein af þessum góðu kon-
um sem aldrei bregðast.
Þau hjónin fluttust ung til Skaga
fjarðar, ásamt fósturforeldrum
Kemp. sem hjá þeim áttu sama
stað til æviloka.
Ludvig og Elísabet byrjuðu bú-
skap á Hafragili í Laxárdal í Skef-
ilsstaðahreppi, en fluttust þaðan
fljótlega að Illugastöðum í sömu
sveit, og bjuggu þar um 31 árs
skeið með rausn og sóma.
Þegar þau hjón komu að Illuga-
stöðum, mátti heita að þar stæði
ekki steinn yfir steini. En með ótrú
legum dugnaði og samstemmdum
viljakrafti voru þar reist öll hús
frá grunni með meiri prýði en þá
þekktist til sveita. Mikil vinna var
lögð í jarðabætur og annað sem til
framfara horfði, enda hlaut Kemp
verðlaun fyrir verk sín og fram-
kvæmdir á Illugastöðum. — Er
sorglegt til þess að vita hvernig
búið er að fara með þennan stað
síðan Kempsf jölskyldan fluttist
þaðan, því hver sem þangað kem-
ur núna, getur sagt með sanni,
,,Nú er hún Snorrabúð stekkur“.
Meðan Kemp bjó á Illugastöðum,
var hann vegaverkstjóri um ára-
tuga skeið í Skagafirði og víðar,
einnig var hann verkstjóri við brú-
argerðir og hafnarbætur. Hann var
bæði verklaginn og verkhygginn
svo af bar, og sjást þess víða merki.
Þar sem Kemp var fjarverandi
frá heimili sínu flest sumur og
stundum á veturna líka, varð kona
hans að sjá um bústjórn alla, vera
bæði húsfreyjan og bóndinn,
ásamt því að annast uppeldi
margra barna. En allt þetta fór
henni, sem og annað, vel úr hendi.
Frá Illugastöðum fluttust þau
hjónin til Skagastrandar, en börn
þeirra voru þá að heiman farin.
Þá var Skagaströnd í uppbyggingu
og miklar vonir bundnar við þann
vinalega stað. En þegar síldveiðar
brugðust fyrir öllu vestur og norð-
urlandi, féll þessi staður, sem og
margir aðrir, niður í þann öldudal
atvinnuleysis og örðugleika, sem
flestir þekkja, og ekki þarf um að
tala. Meðan Kemp dvaldi á Skaga-
strönd sinnti hann ýmsum störf-
um, en aðalstarf hans var við
sjúkrasamlag hreppsins. Hann var
framkvæmdastjóri þess þar til að
búsetu þeirra hjóna lauk þar og
þau fluttust til Reykjavíkur fyrir
þremur árum. Þá var heilsu
Kemps farið að hraka, enda langt
og mikið starf að baki.
Kemp stundaði leng ýmiss konar
fræðimennsku, þó sérlega ætt-
fræði. Hann unni öllum íslenzkum
fróðleik og safnaði sögum og vís-
um alls staðar að af landinu. Hann
gaf Sögufélagi Skagafjarðar mikið
af andlegum verðmætum áður en
hann flutti til Reykjavíkur. Þetta
safn er vel geymt og í góðra
manna höndum, en hvenær það
kemur fyrir almenningssjónir, get
ég ekki um sagt.
Hagmælska Kemps var það þjóð
kunn, að um hana þarf ekki að
fjölyrða. Ég þekkti hann í 41 ár.
Á vináttu okkar bar aldrei skugga,
en margar glampandi gleðistundir
áttum við saman, sem um mætti
skrifa, en mér er svo farið, að ég
vil heldur að manni vefjist tunga
um tönn en tala of mikið. Þó get
ég ekki stillt mig um að geta
þess, að mörg vísan fæddist og
flaug á þessum vinskapar árum
okkar. Jafnvel á veturna þegar við
vorum „hríðtepptir heima hjá okk
ur“, en leiðin heim til hans lá um
Gönguskörð í Skagafirði, sem lok-
aðist oft í fyrstu snjóurn, eða um
líkt leyti og Siglufjarðarskarð, —
þá var ort í gegnum símann. And-
lega leiðin milli vina teppist aldrei.
Kemp var meðalmaður á hæð og
vel vaxinn. Andlitsfallið slétt og
bjart, ennið hátt og mikið og gáfu-
legt. En augun vöktu þó mesta
athygli. Ef gamanmál bar á góma,
sem oft vildi verða, urðu augu
hans, sem annars voru nokkuð
dul, og jafnvel tvíræð, skær og
glansandi, og um þau flugu leift-
ur sem gátu minnt á bragandi norð
urljós. Svona augu eru í ættinni
og verða vonandi lengi.
Vinur minn Kemp er allur. Það
fer vel um hann í Sauðárkróks-
kirkjugarði. Þó að hann væri ekki
fæddur Skagfirðingur, þá elskaði
liann Skagafjörð eins og ég og
fleiri, sem þar hafa notið fegurð-
ar og sælustunda.
Þeim hjónum Elísabetu og Lud-
vig Kemp varð níu barna auðið,
þar féllu eplin ekki langt frá eik-
inni. Allt fyrirmyndarfólk.
Þau eru þessi:
Júlíus, skipstjóri á Hofsjökli,
andaðist 1968, kvæntur Þórunni
Sigurðardóttur. Ragna, ekkja Guð-
mundar Tómassonar, byggingam-,
frú Bústöðum í Skagafirði. Stef-
án, fyrstihússtjóri, Sauðárkróki,
kvæntur Áslaugu Björnsdóttur.
Friðgeir, bóndi í Lækjardal,
kvæntur Elísabetu Geirlaugsdótt-
ur. Aðils, byggingam. Reykjavík,
andaðist 1968, kvæntur Margréti
Guðlaugsdóttur, hún er einnig lát-
in. Björgólfur, verzlunarm. Reykja
vík, kvæntur Unni Jóhannsdóttur,
Oddný Elísabet, kvænt Pétri Thor-
steinsson. ráðuneytisstjóra, Reykja
vík. Helga Lovísa, kvænt Hrafn-
katli Helgasyni, yfirlækni í Vífils-
stöðum. Stefanía Sigrún, kvænt
Sigurði Helgasyni, skrifstofustjóra,
Reykjavík.
Minni góðu vinkonu, frú Elísa-
betu Kemp, börnum hennar og
venzlafólki öllu, votta ég innilega
samúð, og sendi kveðju rnína.
Höggvið var á hörpustreng,
hrakar ljóða gengi.
Minningar um mætan dreng
munu geymast lengi.
Stefán Stefánsson,
frá Móskógum.
26
ÍSLENDINGAÞÆTTIR