Íslendingaþættir Tímans - 27.10.1971, Blaðsíða 11

'V.
Systurnar Þuríður, Guðríður og Hel ga Jakobsdætur frá Hreðavatnl.
á, þá sigraði jafnan sá hópurinn
sem hafði Þuru á að skipa. Þura
kvað marga í kútinn um dagana.
Hún var ágætlega vel greind, stál-
minnug og söngelsk. Hún kunni
eins og ég gat um áðan ótrúleg-
an sæg af ljóðum og sögum, og
hún átti auðvelt með að færa sög-
urnar í búning og gera þær spenn
andi. Sögurnar um selina í Hvítá,
og önnur ævintýri fná því hún
vabti yfir túninu eða sat yfir
kvíaánum, sagði hún okkur æ oní
æ, og alltaf voru frásagnir hennar
jafn lifandi og spennandi. Frásagn
ir af fólkinu á næstu bæjum,
Hannesi í Brekkukoti og Albert í
Klett, en þeir voru næstu nágrann
ar, voru svo lifandi, að þær fest-
ust i minni okkar barnanna, sem
væru þær hluti af okkar eigin
ævintýraheimi. Ævintýraleg var
einnig frásögn hennar um strokið
í honum Dreyra, en það var reið-
hesturinn hennar, og hvernig
Magnús bróðir hennar margsynti
Hvítá til að sæfcia hann og sund-
reið klámum síðan til baka með
snærísspotta að taumi.
Já, margar sögur sagði hún Þura
okkur frá æsku sinni og unglings-
árum í Deildartungu. Þuríður fékk
tækifæri sem ung stúlka til að
ganga á Hvítárbakkaskólann. Þar
var hún í tvo vetur og eignaðist
þar marga vini, suma sem hún
hélt vináttu við í áratugi. Hún
minntist ætið Sigurðar Þórólfsson-
ar skólastjóra og konu hans með
hlýhug, og átti margar endurminn
ingar frá veru sinn á Hvítárbakfca,
sem voru henni kærar. Eftir að
Þuríður var á Hvítárbakka, fór
hún heim 1 Deildartungu, en síð-
an lá leið hennar suður til Reykja-
víkur. Þar lærði hún að sníða og
sauma. En aftur lá leiðin upp í
Borgarfjörð, og að þessu sinni að
Hvanneyri til foreldra minna, Guð
rúnar Hannesdóttir og Páls Zoph-
oníassonar, en þau höfðu þá fyrir
stuttu stofnað þar heimili. Segja
má, að því nær alla tíð síðan hafi
leiðir foreldra minna og Þuru legið
saman. Sú leið lá fyrst upp í
Reyfcholtsdal, þar sem foreldrar
mínir biuggu á Kletti, og síðan
norður að Hólum i Hjaltadal og
loks suður til Reykjavíkur.
Þessi leið var löng og viðburða-
rík, hún var eins og leið flestra
stráð gleði og sorg, vonbrieðum og
sigrum. Það var alltaf litið á Þuru
sem eina úr fjölskyldunni, og hún
tók ríkulegan þátt í fjölskyldulíf-
inu. Mátu foreldrar mínir mifcils
dugnað hennar, vinnusemi, trú-
mennsku og velvild í garð heimil-
isins. Það var að dómi móður
minnar ómetanlegt fyrir hana, hve
vel og drengilega Þura reyndist
henni og okkur öllum. Hún var
alltaf glöð og reiðubúin að hjálpa
þeim, sem voru hjálpar þurfi
hverju sinni. Hún annaðist okkur
börnin á margan hátt, og sá um
matreiðslu heimilisins að miklu
leyti. Hún kunni vel til verka, og
var næstum sama að hverju hún
gekk, flest gat Þura gert öðrum
betur. Barngóð var hún og nutu
þess mörg börn og unglingar, m.a.
leikfélagir mínir á Ránargötunni, í
ríkum mæli, og síðar aðrir félag-
ar, sem oft komu og voru heima
á Sóleyjargötu og nutu þar margs
af Þuru. Hún var ætíð boðin og
búin að hjálpa þeim og greiða úr
vanda þeirra og gefa þeim hress-
ingu.
Þura var óvenjuleg kona, sem
allt vildi fyrir alla gera, en krafð-
ist lítils fyrir sig. Eðlilega nutum
við systkinin og síðar börn okkar
og barnabörn. gæzku hennar mest.
Okkur öllum sýndi hún ætið um-
hyggiu. ástúð og vinarþel, sem orð
fá okki lýst.
Þuríður var jafnan hrókur alls
fagnaðar. Á yngri áum tók hún
a.m. þátt í söng og leikstarfsemi
á Hvanneyri og Hólum. Á Hólum
var jafnan haldin álfabrenna á
þrettándanum. Var þá mikið um
dýrðir, og gerðu Hólasveinar sitt
til að gera daginn ógleymanlegan.
Sumir léku púfca og létu allskyns
illum látum, en prúðbúnir álfar
dönsuðu í röðum umhverfis bál-
köst og sungu. Á undan fór álfa-
fcóngur, sem oft var Kristinn Guð-
mundsson síðar bóndi á Mosfelli,
og álfadrottning, sem í minni tíð
var leikin af Þuru. Það fór hreint
ekki lítið fyrir þeim Kristni og
Þuru, þegar þau geystust fram í
broddi hinnar skrautbúnu álfa-
fylkingar syngjandi fullum hálsi,
en inni í hringnum lóku púkarnir
hinar margvíslegu listir sínar, upp
ljómaðir af bálinu en skuggarnir
teygðu sig langar leiðir allt upp í
rætur Hólabyrðu. Slík fcvöld verða
börnum ógleymanleg.
Nú eru dagar Þuru allir, hún
andaðist að morgni 18. júlí. Lífið
hefur vissulega breytt um svip fyr
ir okkur, sem þekktum hana bezt
og vorum svo heppin að fá að
njóta umhyggju hennar og ástúð-
ar allt okkar líf. Efcki get ég þó
sagt, að sorgin sé mér efst í huga.
Ég átti ætíð von á því, að Þura færi
á undan mér, en það er tómleifci
f huga mér. Ég get ekki lengur
slegið á þráðinn til hennar oe
spialiað vifi bana um fólk ætt-
fræði eða ljóð. Hún kemur ekki
oftar heim til okkar. Við borðum
ekki oftar saman á annan dag jóla
U
ÍSLENDflNGAÞÆTTIR