24 stundir - 11.06.2008, Blaðsíða 23

24stundir MIÐVIKUDAGUR 11. JÚNÍ 2008 23
Eftir Hauk Johnson
haukurj@24stundir.is
Fjölmörg skemmtileg námskeið
eru í boði í sumar fyrir unga fólkið
og þar af eru tvö athyglisverð í
Fjölskyldu- og húsdýragarðinum.
Þar geta 10-12 ára krakkar kynnst
dýrunum, meðal annars með því
að hjálpa til við umhirðuna, og
hins vegar geta þau notið dagsins á
vísindanámskeiði þar sem ýmislegt
sniðugt er gert.
Allir fá að gefa selunum
Á dýranámskeiðinu, sem nefnist
Hani, krummi, hundur, svín, kom-
ast krakkarnir í tæri við dýrin í
garðinum á óvenjulegan hátt sem
annars gæti reynst erfitt í höf-
uðborginni. Sunna Marteinsdóttir,
starfsmaður hjá fræðsludeild, segir
að sér hafi raunar komið á óvart
hversu vel borgarbörnin stæðu sig í
þessu umhverfi.
„Það er enginn borgarbragur á
þeim. Þau eru rosalega dugleg og
gera mikið gagn,“ segir hún og
bætir við að ekki sé að finna neina
hræðslu í krökkunum. „Það er
engin hræðsla í neinum enda eru
krakkarnir sem hingað koma vinir
dýranna og hafa áhuga á að komast
í návígi við þau.“ Og þeim gefst
svo sannarlega tækifæri til þess.
„Það er mjög vinsælt að fara inn
til geitanna, auk þess sem kan-
ínuklappið er sívinsælt. Sama gild-
ir um selina en bæði hópurinn af
dýranámskeiðinu og af vísinda-
námskeiðinu fá að gefa þeim. Þá
fær hver og einn að gefa einu sinni
og foreldrarnir koma oft til að
horfa á meðan það er í gangi.“
Eðli málsins samkvæmt er þó
ekki hægt að leyfa börnunum að
klappa öllum dýrunum, eins og til
dæmis nautgripunum, svo ekki sé
minnst á refina og minkana. En
eftir að námskeiðinu lýkur klukk-
an þrjú á daginn mega krakkarnir
fylgja dýrahirðunum þegar þeir
gefa villtu dýrunum að borða, og
gerast þá eins konar aðstoð-
ardýrahirðar.
Skjóta upp eldflaug
Á vísindanámskeiðinu kynna
starfsmenn garðsins spennandi
hliðar vísindanna fyrir börnunum.
Eru þau meðal annars frædd um
rafmagnið auk þess sem tilraunir
eru gerðar. Þar stendur líklega upp
úr að eldflaug er skotið á loft með
vatnsorku. Einnig fær hópurinn að
kynnast pappírsgerð og jafnvel að
búa til sinn eigin pappír. Rúsínan í
pylsuendanum er svo frjáls tími í
vikulok þar sem krakkarnir af báð-
um námskeiðunum fá aðgang í öll
tækin í Fjölskyldugarðinum og
hópurinn grillar saman.
Mikil aðsókn er í námskeiðin og
koma sumir ár eftir ár, jafnvel oftar
en einu sinni á sumri. Til að mæta
þessari miklu eftirspurn eru nú
haldin fleiri námskeið en nokkru
sinni og eru dýranámskeiðin því í
gangi í hverri viku og vísinda-
námskeiðin aðra hverju viku. Þó
seldist nær upp á fyrsta degi skrán-
ingar en um 130 börn komust að.
Því hefur enn verið bætt við auka-
námskeiðum og er búist við að þau
seljist fljótt upp. Það má því segja
að námskeiðin hafi slegið í gegn.
Skemmtileg sumarnámskeið
Hani, krummi, hundur, svín
Sveitalíf í borg Krakkarnir á námskeiðinu fá frábært tækifæri til að kynnast húsdýr-
unum og þeim verkefnum sem húsdýrahaldi fylgja.
Svefn er mikilvægur fyrir börn
jafnt sem fullorðna. Ekki er hægt
að alhæfa um svefnþarfir hvers
aldurshóps fyrir sig, þar sem svefn
er einstaklingsbundinn.
Þó er talið að börn 1-3 ára þurfi
um 10-13 tíma svefn. Þá eru börn
frá 3-5 ára sögð þurfa 9-11 tíma og
börn frá 6-10 þurfa minnst tíu
tíma svefn. Táningar þurfa 8-9
tíma, þó oft séu þeir fleiri, sér-
staklega um helgar.
Svefntími barna
mismunandi
Samkvæmt nýrri rannsókn virðist
það slæmt fyrir sköpunargáfu
barna að hafa sífellt ofan af fyrir
þeim. Líkt og flestir foreldrar
kannast við, þá þykir það jafnan
einföld lausn að planta þeim fyrir
framan sjónvarpið eða tölvuna, því
þá heyrist minnst í þeim. Sam-
kvæmt rannsókninni er þó hollara
að leyfa þeim sjálfum að finna út
úr því hvað þau vilja gera. Það eyk-
ur sköpunargáfu og þroska.
Hollt að láta
barninu leiðast
Eitt það mikilvægasta og sennilega
erfiðasta í hlutverki foreldra er að
setja barni sínu takmörk. Samt er
það nokkuð sem barnið þarf nauð-
synlega að læra, eigi það að verða
ábyrgur fullorðinn einstaklingur.
Það er af og frá að það að setja
barninu takmörk geri það að verk-
um að nándin á milli foreldra og
barns sé minni. Þvert á móti sýna
rannsóknir að börnum sem eru
beitt hæfilegum aga líður vel.
Hæfilegur agi
og takmörk
Sum börn þykja mjög matvönd
og eiga foreldrarnir í mestu vand-
ræðum með að koma ofan í þau
vissum matartegundum. Mik-
ilvægast er að sýna þolinmæði í
slíkum tilfellum, þó að slíkt geti
reynst erfitt, og setja gott fordæmi.
Engar mútur
Sýndu barninu að þér finnist
hollur matur góður og þá sér-
staklega flestar tegundir grænmetis
(jafnvel þó svo sé ekki í raun).
Mundu líka að barnið hefur lítinn
maga og ræður því betur við litlar
máltíðir og hollt snarl inn á milli
frekar en kúfaða diska þrisvar á
dag. Það er líka skynsamlegt að
hafa reglu á matartímum barnsins
og venja það smátt og smátt við
fjölbreytni í bland við það sem því
líkar þegar við. Að segja ef þú
borðar brokkolíið færðu íspinna
virkar yfirleitt ekki því þótt það fái
barnið til að borða matinn er ekki
þar með sagt að því finnist hann
góður og að það fáist til að borða
hann aftur.
Ekki belgja barnið út
Eins ætti að varast að belgja
barnið út af drykkjum eins og
vatni, mjólk eða djús áður en
borðað er. Mundu að gefast ekki
upp strax og bjóða eitthvað í stað-
inn eins og t.d. helling af ávöxtum í
staðinn fyrir grænmeti eða jógúrt
eða ost ef barninu finnst ekki gott
að drekka mjólk. Þá verður að taka
tillit til þess ef barnið er að taka
tennur eða er slappt og illt í háls-
inum eða maganum. Börn sem
virðast matvönd geta líka stundum
verið börn sem einfaldlega borða
hægt og þá verður að leyfa þeim að
taka sinn tíma í að borða. Ef barn-
ið er ómögulegt og óþekkt skaltu
taka matinn í burtu og bjóða hann
jafnvel síðar meir, en ekki bjóða
barninu snarl skömmu síðar.
maria@24stundir.is
Þolinmæði og gott fordæmi mikilvægast
Matvendni er erfið
Matvendni Sum
börn vilja ekkert.
Á þessum árstíma eru börn út um
allt og því mikilvægt að aka var-
lega. Flestir kannast við gamla
slagorðið: á eftir bolta kemur barn,
en það á ekki síst við á sumrin. Í
ærslum leiksins gleyma börn
gjarnan öllum þeim reglum sem
þau hafa lært og hlaupa yfir götur
án þess að líta til hliðar. Það er því
sérstaklega mikilvægt að aka hægt
á svæðum þar sem börn gætu verið
á ferli.
Á eftir bolta
kemur barn