Skírnir - 01.12.1919, Qupperneq 41
Skirnir]
Færeysk þjóðernisbarátta.
247
öðrum ástæðum hafa þeir átt í þjóðernisbaráttu sinni við
örðugleika að etja, sem við höfum varla neitt haft af að
segja. Aldrei hefir ofurmagn dönskunnar verið nærri því
svo rótgróið hjá okkur sem þeim.
Tvær tilvitnanir sýna þetta betur en nokkuð annað:
Skömmu eftir aldamótin kom til tals stofnun sérstaks
landssjóðs fyrir Færeyjar. Þá skrifaði Schröter sýslu-
maður í Sandey:
Ríkissjóður er vor landssjóður, og vér viljum engan
sérstakan landssjóð eiga. Heldur ekki viljum vér treysta
sjálfum oss sem þjóð. Vér erum amt í danska ríkinu og
viljum ekki treypta á sjálfa oss öðruvísi en sem hluta
þjóðarheildarinnar dönsku.
Nokkrum árum síðar sagði 0. Effersöe, sem þá var
færeyskur þingmaður, þessi orð í fólksþinginu danska;
Vér Færeyingar teljum oss að öllu leyti danska og
viljum geyma niðjum vorum danska tungu í eyjunum.
Aldrei heíir neinn íslendingur með nokkrum sneíil
af rétti getað tekið sér í munn lík orð um sina landa.
— En raunar ber ekki að leggja upp úr þessum ummæl-
um Færeyinganna svo mikið sem afdráttarleysi þeirra
gefur í skyn. Frá þjóðlegri hlið í Færeyjum heíir bæði
þessum orðurn og öðrum likum verið mótmælt eindregið.
Sannarlega ætti íslendingum ekki að vera nein ánægja
að því, þó að Færeyingar séu komnir skemra á leið en
við erum. Miklu fremur ætti það að vera okkur hvöt
til að veita þeim stoð, ef okkur er það unt með nokkru
raóti. Það er heldur enginn vafi á, að allur þorri ís-
lendinga mun hugsa svo.
Hjalið um bókmentaleysi Færeyinga, sem stundum
heyrist á íslandi, er ekki annað en staðlausir stafir. Raun-
ar eru færeyskar bókmentir harla smávaxnar enn sem
komið er. Og éins og gengur er ekki sennilegt, að meira
en litill hluti þess, sem út er geflð, muni standast tönn
timans. Hvað sem því líður er víst, að til eru ekki svo
fáar bækur á færeysku og margar þeirra góðar. Því má
ekki gltjyma, að fyr en um 1820 hafði færeyska aldrei