Skírnir - 01.12.1919, Side 50
.256
Færeysk þjóðernisbarátta.
[Skírnir
stærð. Erm er mikill hluti þeirra ógefinn út. Hið bezta
er þó prentað, raunar ekki með þeirri nákvæmni, sem nú
er heimtuð at slíkum útgáfum. Og rannsóknir á öllum
þeim mörgu vafamálum, sem tengd eru við kvæðin, vant-
ar enn tilfinnanlega.
Að öllum jafnaði eru kvæðin episk. Yrkisefnin eru
komin viða að. En þó má rekja flest þeirra til tveggja
aðalstrauma, annars frá Islandi, hins frá Noregi. Þau tvö
lönd áttu Færeyingar mest mök við á miðöldum.
Færevsk þjóðsaga segir frá því, að eitt sinn kæmi til
Færeyja skinnbók frá íslandi, er var svo mikil, að hún
var fullþungur baggi á hest. Þaðan eiga kvæði þeirra
áð vera runnin. Hvað sem þessu máli líður, þá er víst,
að Færeyingar hafa þekt íslenzk sögurit á miðöldum og
ort eftir þeim kvæði til að dansa eftir. T. d. hafa þeir
kveðið um Gunnar á Hlíðarenda, Kjartan Olafsson, Orm
■Stórólfsson og Þormóð Kolbrúnarskáld, er þeir kalla Tor-
mann. Stundum segja kvæðin sjálf frá uppruna sínum
með þessum orðum eða þvílíkum:
Froðið er komið frá Islandi
skrivað í bók so breiða.
Frá Noregi hafa Færeyingar fengið mörg af kvæðum
sínum. Hingað telst t. d. kvæði um Erlend á Jaðri, sem
ber það með sjer, að það er ekki kveðið eftir Olafssögu
helga, heldur munnlegum sögnum. Málið í Noregi og Fær-
■eyjum var svo líkt forðum, að Færeyingar gátu auðveld-
■lega einkað sér norsk kvæði, án þess að gera á þeim
miklar breytingar. Sum þeirra hafa síðan geymst hjá
.þeim einum. Á saraa hátt hafa þeir tekið upp gömul ís-
lenzk kvæði eins og síðar segir.
Yfir ísland og Noreg bárust einnig til Færeyja ýmsar
suðrænar sagnir, sem altíðar voru á miðöldum víða um
lönd. Þaðan eru komin Karlamagnúsarkvæði, Tístrams-
kvæði, o. fl. Frá íslandi hafa Freyingar jafnvel fengið
efnið í gamalt kvæði um þjóðhetju sina Sigmund Brestis-
son. Það er eina kvæðið, sem ræðir um innlent eíni, en
iheimildin er Færeyingasaga.