Skírnir - 01.12.1919, Page 62

268
í’æreysk þjóðernisbarátta.
[Skirnir
frá því, sem þau hafa numið, á dönsku en fsereysku. Nú
kunna færeysk börn ekki miklu meira i dönsku, þegar
þau koma í skóla, sjö ára gömul, en jafnaldrar þeirra á
íslandi. Því er mælt svo um, að kennarinn megi gera
ungum börnum hægara fyrir með því að tala við þau
færeysku, en þegar eldri börn eiga í hlut skuli kenslan
fara fram á dönsku. Aður hafði kenslumálið í barnaskól-
unum nær því eingöngu verið færeyska. Til þess að bæta
dálítið úr, var þó ákveðið um leið, að börnin skyldu læra
að lesa færeysku, en færeysk réttritun var ekki gerð að
skyldunámsgrein. Það er þó sennilegt að hún verði það
áður en langt um liður. Samt er vafasamt hvort allir
kennarar verða færir um að taka þá grein að sér, þvi að
í kennaraskólanum er móðurmálinu enn markaður heldur
þröngur bás.
Litlu meiri rétt hefir færeyskan í kirkjunum. Þó er
leyfilegt að flytja ræður á henni við og við, en i hvert
skifti verður að sækja um leyfi til prófasts áður en það
er gert. I augum margra Færeyinga, einkum gamals fólks,
er það vanhelgun á kirkjunum að tala þar heimamálið.
Því verður og ekki neitað, að Færeyingar eru illa undir
það búnir að fá móðurmálið sitt þangað inn að fullu og
öllu. Enn er biblían ekki þýdd á færeysku í heild sinni.
Það sem lagt hefir verið út er dreift hingað og þangað,
meðal annars í blöðunum. Lika vantar sálma að nokkru
leyti. I mörg ár hefir færeyskt sálmasafn verið í höudum
ráðuneytisins danska en er ekki löggilt enn.
Eins og af þessu má sjá hafa kjör færeyskrar menn-
ingar lengst af verið lítt glæsileg. En samt hafa Fær-
eyingar síðasta mannsaldurinn átt því láni að fagna að
eiga marga góða menn, sem barist hafa fyrir að vekja
þjóð 8ína og þroska hana í andlegum og verklegum efn-
um. Hér verður sumra hinna helztu þeirra getið litið eitt:
Friðrik Petersen (1853—1917) gekk i latínuskólann í
Reykjavík og varð stúdent þaðan 1875. Á stúdentsárum
sínum orti hann nokkur ættjarðarkvæði, sem eru einhver
hin beztu, sem Færeyingar eiga til. Meðal þeirra er þjóð-