Kirkjuritið - 01.09.1948, Blaðsíða 31

SÉRA ÞÓRÐUR ÓLAFSSON
205
að við svo búið mætti ekki standa, á einhvern hátt yrði
að hef jast handa um það mál. Okkur kom þá saman um
að vinna að því, að heimanfararskóli væri stofnaður fyrir
hreppinn. Séra Þórður var þá ekki í hreppsnefnd, en ég
hafði átt sæti í henni frá 1896. Varð það að ráði, að hann
skrifaði nefndinni bréf um skólamálið, en ég skyldi veita
því það lið í nefndinni, er ég mætti
Hinn 19. nóv. 1902 skrifaði Þórður nefndinni þetta fyrir-
hugaða bréf um ástand og horfur barnafræðslunnar og
tillögur til úrbóta. Var það alllangt mál og ýtarlegt. Fyrst
víkur hann að nauðsyn góðrar barnafræðslu, ef um menn-
ingarlega framtíð eigi að vera að ræða. Átelur hann allhart
tómlæti hreppsnefndarinnar í því, að hrinda málinu í við-
unanlegt horf. Um þáverandi ástand farast honum orð á
þessa leið:
„Æskulýðsfræðslan hjá okkur hefir, ef satt skal segja,
bókstaflega stigið spor aftur á bak. Henni hefir bókstaflega
hnignað nú, síðustu árin. Hún er á lægra stigi nú en 1892
eða fyrir 10 árum. Það get ég sýnt, ef óskað er. En slíkt
má eigi lengi eiga sér stað. Það eru í hreppnum, eftir síð-
asta manntal, alls 194 börn. Á aldrinum 1—5 ára 72,
6-—10 ára 73 og 11—14 ára 49. Þannig eru á annað
hundrað börn í hreppnum, sem þai’fnast kennslu að meira
eða minna leyti, og 49, sem öll þarfnast almennrar bama-
fræðslu. Þessar tölur einar ættu að nægja til að sýna, að
þörfin er sérlega brýn, að bæta á einhvern hátt úr þeim
skorti á barna og unglingafræðslu, sem þegar er tilfinnan-
legur orðinn í hreppnum og vitanlega fer árlega vaxandi,
sé ekki að gert.
Sjálfum er mér persónulega um það kunnugt, að meðal
œskulýðs hreppsins eru eigi allfá börn, sem ástæða er til
að vænta mikils af, ef þau nytu fræðslu og hollrar leiðsagn-
ar- Það eru frækorn, sem drottinleg forsjón hefir gróður-
sett í akri sveitarfélags vors og ætlað því að hlúa að, svo
þau gætu dafnað og vaxið og orðið að styrkum eikum, til