Dagblaðið Vísir - DV - 20.06.2005, Blaðsíða 32

32 MÁNUDACUR 20. JÚNl2005
Menning DV
Listasnobb í Feneyjum
Egill Helgason sendir nútímalistinni tón-
inn og talar um „rúnk í mjög þröngum
hópi“.
Ekki eru allir eins hrifiiir af tvíær-
ingnum f Feneyjum og Laufey
Helgadóttir. Þannig vekur Egill
Helgason athygli á skrifum sem
birtust í blaðinu Guardian, þar sem
gagnrýnandi nokkur talar um að
tvíæringurinn í Feneyjum höfði
bara til svokaUaðra „listvina" - það
sé óhugsandi að almenningur hafi
áhuga á þessu. „Rétt er það,“ segir
Egill. „Nútímalist virkar eins og
rúnk í mjög þröngum hópi."
Menningaropna DV gerir því
skóna að þessi snakilli gagnrýnandi
hafi ekki verið í glöðum hópi Islend-
inga eða séð merka sýningu Gabrí-
elu. Eða hvað? Svo Agli sé gefið orð-
ið en hann ritar svo á Vísi:
„Gagnrýnandinn sagði að þetta
virkaði sérlega pínlegt í Feneyjum,
innan um alla listina þar. Helsti
listamaður borgarinnar væri Titian,
snillingur sem hefði sannarlega gert
myndir sem höfðuðu til alþýðu
manna og höfðu mikið notagildi.
Hann lagði til að tvíæringurinn yrði
færður til Mílanó svo samanburð-
urinn væri ekki svona ójafn.
Vinur minn sem er listasnobb
var annars í Feneyjum um daginn.
Sagði að þar hefði verið stór hópur
glaðra íslendinga að fylgja Gabrfelu
Friðriksdóttur á bienalinn - meðal
annars sjálf Björk."
Samhengi
hlutanna
Ljóö
Hópur íslendinga var á Feneyjatvíæringnum en þar var sýnt viðamikið verk eftir
Gabríelu Friðriksdóttur. Sýningarstjórinn Laufey Helgadóttir segir íslendinga hafa
vakið mikla athygli enda lagði sjálf Björk sitt til verks Gabríelu og var plötusnúð-
ur í Qölmennri veislu í Feneyjum. Kostnaðurinn var 10 milljónir fyrir utan kostn-
að við veisluhöld.
Einar Már Guðmundsson Eitthvert
skemmtilegasta Ijóðskdld landsins.
Einar Már Guðmundsson
vakti fyrst athygli á sviði skáld-
skapar þegar hann sendi frá sér
ljóðabókina „Er nokkur í kór-
ónafötumhérinni?" árið 1981 og
skömmu síðar „Sendisveinninn
er einmana". Einar Már er, líkt
og þeir vita sem lesa ljóð, eitt-
hvert skemmtilegasta ljóðskáld
sem íslendingar eiga. Edda gaf
út fýrir nokkru allar fimm
ljóðabækur hans í
einni bók: Ljóð 1980
- 1995. Tvær þær
sem hér hafa verið
nefhdar eru þar auk:
„Róbinson Krúsó
snýr aftur", „Klettur í
hafi" sem
kom út
árið 1991
og þá „í
auga
óreið-
unn-
ar"
sem
kom
út
fjór-
um
árum síð-
ar. Ljóðin
sem hér birt
ast eru úr „Er
nokkur í
kórónaföt-
um hér
inni?"
samhengi hlutanna I
húsmæður allra bæja
hafið hugfast: þó mjólkin
sé ekki frá samyrkjubúi er
hluti kúbanskrar sykurekru
í kaffibollanum
samhengi hlutanna II
slorið sem ég tók úr
frystinum er forsenda þess
að fína frúin hefur eignast
nýjan pels: það átu minkarnir
þessari
„Stemmingin var stórkostleg - ótrúleg,“ segir Laufey Helgadóttir
sem var sýningarstjóri á Feneyjatvíæringnum - listahátíð sem ís-
lendingar hafa sent á fulltrúa allt frá árinu 1984 en Kristján
Davíðsson var fyrstur til að fara fyrir hönd lands og þjóðar.
Að þessu sinni var Gabríela Frið-
riksdóttir fulltrúi íslands og var vel í
lagt að þessu sinni, en Gabríela er
langyngsú fulltrúi landsins frá upp-
hafi. Laufey, sem er búsett í París, sá
einnigum sýningarhald íslendinga
síðast árið 2003.
„Mjög vel tókst til með Rúrí og
vakú verk hennar gríðarlega athygli.
En við höfðum miklu minni pening
þá. Gátum ekki verið með veglega
opnun þá því miður. En ráðamenn-
irnirheima, ráðuneyúð, þeir sem fara
með peningamálin, eru famir að átta
sig á því hversu mikilvægt þetta er.
Og var veitt meiri peningum í þetta
núna og því gátum við verið með
miklu veglegri opnun," segir Laufey.
Mikill kostn-
aður
Ráðuneytið
setú 7 milljónir
sýningu Rúríar.
Laufey segir mik
inn kostnað
sýningu af
stærð-
argráðu.
Til dæmis
fara tvær
milljónir í
að leigja
Alvar
Aalto-
skálann sem
er í
Finna, ein
millj-
ón
fór
í það eitt að flytja verkið og gæslan er
dýr. „Það var ekki mikið efúr til að
borga verkið hennar Rúríar. Nú feng-
um við Úu milijónum úr að spila og
aukapeningur var lagður í opnanim-
ar: styrkur frá sendiráðinu og ráðu-
neytum. Auk þess fékk Gabríela fleiri
sponsora en Rúrí. Fólk trúir því varla
hversu mikill kostnaður er í tengslum
við þetta."
Tómas Ingi Olrigh, sendiherra í
París, er jafhffamt sendiherra íslend-
inga á ítah'u og hann sótú um
aukastyrk til utanríkisráðuneytisins
til að geta fjármagnað skálaopnunina
sérstaklega. Þar var meðal annars ís-
lensk kjöt á boðstólum og rann það
út á örskömmum úma. Laufey segir
úlganginn með sýningunni einkum
þann að mynda tengslanet við mikil-
væga aðila í hinum alþjóðlega lista-
heimi og enginn vafi er í hennar huga
að það hafi tekist. „Nú hefur þetta
spurst út. Mjög margir komu frá ís-
landi líka og mikilvægir
aðilar úr hinum al-
þjóðlega lista-
heimi, gallerí-
eig-
endur og áhrifamenn í listinni vom
þarna staddir."
Margslungið verk Gabríelu
Og ekkert vantaði upp á gleði ís-
lendinganna á tvíæringnum sem
opnaði 10. þessa mánaðar. Laufey
segist aldrei hafa séð eins marga ís-
lendinga á listaháúðinni. Mennta-
málaráðherra, Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir, opnaði háú'ðina og
Tómas Ingi Olrich var viðstaddur.
„Björk kom og það vekur alltaf at-
hygli. Verkið hennar Gabríelu var
mjög sérstakt en hún vann það fyrir
þetta tilefni," segir Laufey.
í verkinu sameinar hún alla þessa
ólíku miðla sem hún hefur verið að
vinna með undanfarin ár: Vídeó-
myndir tengir hún saman með mál-
verkum og lágmyndum og högg-
myndum. Heilsteypt sýning. Svo
breytti hún framhlið skálans, setú
mold og greinar - jörð á hana. Svo er
tónlist með öllum vídeómyndunum.
Fjórir tónlistarmenn sömdu tónlist
við verkið: Björk, Damel Ágúst (mað-
ur Gabríelu), Borgar Þór Magnason
og Jónas Sen.
„Þú heyrðir þessa tónlist í hátölur-
um sem hengu á framhliðinni og í
trjánum þarna í kring. Verk sem sam-
einar myndbandalist, tónlist, högg-
myndalist og myndlist. Reyndar ar-
kitektúr líka því hún fékk úl liðs við
sig arkitekt sem Birgir Jóhannsson,
sem búsettur er í Brussel eins og hún.
Þau voru saman með vinnustofu og
hún fékk hann til að hanna með sér
ffamliliðina. Það var ótrúlegur fjöldi
af fólki sem kom nálægt þessu.
Skemmúlegt samstarfsverkefrú."
Björk plötusnúður í mikilli
veislu
Að lokinni opnun var haldið risa-
stórt parú'. „Það er siður á tvíæringn-
um að þjóðarskálamir haldi parú'
ErSSssgr*.
er þá lokaðara en
skálaopnunin sjálf. íslendingar hafa
aldrei haldið parú áður - það hefúr
alltaf verið settur svo h'úll peningur í
þetta," segir Laufey.
Þorgerður Katrín bauð í veisluna
sem haldið var að kvöldi laugardags
11. júní. „Það var frábært. Gabríela
var með „performance" úr einu
vídeóaima, Ema Ómarsdótúr dans-
aði og Jónas Sen spilaði á píanó og
Borgar Þór á bassa. Og Björk var
plötusnúður. Þetta var í leikhúsi sem
ég hafði fundið og var mjög skemmú-
leg umgjörð um veisluna."
Laufey segir erfitt að slá á hversu
margir íslendingar vom staddir á tví-
æringnum. En í teitinu var matur fyr-
ir 250 manns - ekki var hægt að taka
á móú fleirum.
„Tilgangurinn með þessari veislu
er að mynda sambönd og í þetta parú'
var boðið úrvali fólks sem hefur
áhuga á list Gabríelu. Þama vom
auðvitað meðal annarra galleristam-
ir hennar bæði í Þýskalandi og á fs-
landi, þeir bjóða sínum viðskiptavin-
um og þannig má lengi telja."
Gabríela Langyngsti fulltrúi is-
lands á Tvíæringnum frá upphafi.