Sveitarstjórnarmál - 01.12.2000, Side 59

FJÁRMÁL
Breytingar á tekjustofnalögunum
að mestu byggðar á tillögum tekjustofnanefndar
Hinn 29. nóvember voru á Alþingi samþykkt lög um
breytingar á tekjustofnalögunum sem ætlað er að gera
sveitarfélögunum kleift að mæta aukinni fjárþörf eins og
segir í athugasemdum við lagafhtmvarpið.
Breytingarnar byggjast i höfuðatriðum á tillögum
endurskoðunamefndar tekjustofnalaganna, sem kölluð
hefur verið nefnd um tekjustofna sveitarfélaga eða oft
og tíðum aðeins tekjustofiianefhd, sem félagsmálaráð-
herra skipaði hinn 2. júní 1999 með aðild sambandsins.
Hámarksútsvar hækkaö í áföngum
Meginbreytingin er fólgin í því að hámarksút-
svarsprósenta sveitarfélaga er hækkuð í tveimur áföng-
um um samtals 0,99 prósentustig.
í fyrri áfanga frá 1. janúar 2001 hækkar hámarks-
heimild til útsvarsálagningar um 0,66 prósentustig og
verður 12,70% í stað 12,04% og á móti lækkar tekju-
skattsprósenta ríkisins um 0,33 prósentustig. Lágmarks-
útsvarsprósenta verður óbreytt 11,24%.
í seinni áfanga ffá 1. janúar 2002 hækkar hámarks-
heimild til útsvarsálagningar um 0,33 prósentustig og
verður 13,03% í stað 12,70% miðað við fyrri áfanga.
Lágmarksútsvar verður áffam óbreytt.
Fasteignamat veröi stofn til álagningar
fasteignaskatts
í annan stað er gerð sú breyting að álagningarstofn
fasteignaskatts verður fasteignamat. Er það gert að
fmmkvæði ríkisstjómarinnar í samræmi við fyrirheit
sem um það vom gefin i stjómarsáttmála hennar. Breyt-
ingin hefur í för með sér vemlega lækkun fasteigna-
skatts einstaklinga og fyrirtækja utan höfuðborgarsvæð-
isins. Þannig er metið að sveitarfélög utan höfuðborgar-
svæðisins verði vegna breytingarinnar af skatttekjum
sem nemi um 1,1 milljarði króna.
Til þess að jafna þetta tekjutap sveitarfélaganna renn-
ur úr ríkissjóði til jöfnunarsjóðs ffamlag er nemur 0,64%
af skatttekjum ríkissjóðs af beinum og óbeinum sköttum
sem innheimtir em í ríkissjóð. Um ffamkvæmd ákvæð-
isins skal ráðherra setja reglugerð í samráði við sam-
bandið. I tillögu endurskoðunamefndarinnar er sagt að
markmið slíkrar jöfhunar sé að hvert einstakt sveitarfé-
lag verði ffamvegis jafhsett miðað við núverandi stöðu
og fyrir lagabreytinguna. Lagði nefhdin til að skipaður
yrði starfshópur fulltrúa sambandsins og ríkisins sem
geri tillögu um ráðstöfun framlaga til sveitarfélaganna
vegna breytinganna á álagningarstofninum.
Undanþágum frá fasteignaskatti fækkaö
Þá lagði endurskoðunamefndin til að undanþágu-
ákvæðum frá fasteignaskatti, sem er að finna í tekju-
stofnalögunum og i sérlögum, verði fækkað svo sem
kostur er og að þegar verði hafin vinna við að endur-
skoða umrædd lagaákvæði. Myndi það bæði einfalda
álagninguna og auka skatttekjur sveitarfélaga, segir í
áliti nefhdarinnar.
700 milljóna framlag í jöfnunarsjóð í ár
og næsta ár
Þá hefur verið fallist á þá tillögu nefhdarinnar að á ár-
inu 2000 komi 700 milllj. kr. framlag til sveitarfélaga
um jöfnunarsjóð sem ráðstafað verði með líkum hætti
og sambærilegt ffamlag árið 1999. Á árinu 2001 renni
sama fjárhæð til jöfnunarsjóðs og verði því ráðstafað til
sveitarfélaga í samráði við Samband íslenskra sveitarfé-
laga.
Kostnaöarmat og samráö
I tillögum nefhdarinnar er lagt til að lagafmmvörp og
stjómvaldsákvarðanir sem hafa áhrif á fjárhag sveitarfé-
laga verði kostnaðarmetin gagnvart sveitarfélögum. Ríki
og sveitarfélög skulu hafa samráð um fyrirkomulag
kostnaðarmatsins svo og hvemig skuli fara með ágrein-
ingsmál.
Verkaskiptingu veröi breytt \
Nefhdin leggur til að þegar í stað verði hafin vinna
við að yfirfara verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga og
það skoðað sérstaklega hvar ástæða sé til að draga úr
sameiginlegum verkefnum. Nefhdin bendir í því sam-
bandi sérstaklega á verkefhi á sviði öldmnarmála.
Sérstaklega leggur nefndin til að stofnkostnaður
sjúkrastofnana, heilsugæslustöðva og framhaldsskóla,
þ.m.t. heimavistir, verði færður til ríkisins svo og Inn-
heimtustofnun sveitarfélaga.
Úttekt á þjónustugjöldum
Loks leggur nefndin til að heildarúttekt fari fram á
3 1 3