Fréttatíminn - 27.02.2015, Blaðsíða 28

Dansfjör 60+
Ei
ns
ta
kl
in
gs
þj
ál
fu
n
60+leikfimi
Slökun
Jóga 60+
Sj
úk
ra
þ
já
lf
un
Heilsumat
A
ðh
al
d
hj
úk
ru
na
rf
ræ
ði
ng
s
Í form fyrir golfið 60+
- Þín brú til betri heilsu
www.heilsuborg.is Heilsuborg ehf. • Faxafeni 14 • 108 Reykjavík • Sími 560 1010
Hvað hentar þér? Hafðu samband og fáðu fría ráðgjöf
– Ertu 60 ára eða eldri?
– Viltu bæta hreyfigetu og jafnvægi?
– Langar þig að verða styrkari og orkumeiri?
– Viltu hreyfa þig í skemmtilegum félagsskap?
– Viltu æfa í notalegu umhverfi?
Ný námskeið að hefjast.
Fjölbreyttar leiðir fyrir 60 ára og eldri.
Pálmi V. Jónsson, lyf- og öldrunar-
læknir, formaður Færni- og heilsu-
matsnefndar höfuðborgarsvæðis,
segir fá sérhæfð úrræði til staðar
á hjúkrunarheimilum. „Heilabil-
unarsjúkdómur og Parkinsons-
sjúkdómur eru í eðli sínu aldurs-
tengdir sjúkdómar og haga sér
svipað óháð aldri, þó að þeir geti
náð alvarlegra stigi fyrr. Æskilegt
væri að þróa opnari hjúkrunar-
úrræði fyrir þessa einstaklinga
sem eru yngri en geta ekki nýtt
sér þjónustu heima. Slíkt úrræði
þyrfti ekki endilega að vera aldurs-
tengt,“ segir hann.
Pálmi bendir á að í Skógarbæ sé
eining fyrir yngra fólk sem eink-
um er með líkamlega fötlun, og
í Mörkinni er eining fyrir yngra
fólk með geðfötlun. „Það mætti
færa rök fyrir því að einstaklingar
með alvarlega geðfötlun ættu bet-
ur heima í sérstökum sambýlum
eða þá á sérstökum geðhjúkrunar-
einingum. Skortur er nú á slíkum
úrræðum. Svipuð rök mætti færa
fyrir því að fólk með alvarlega lík-
amlega eða andlega fötlun sem ef
til vill ætti ungar fjölskyldur væri
á sérhæfðu hjúkrunarheimili sem
einnig annaðist sérstaklega stuðn-
ing við fjölskylduna,“ segir hann.
Hvað mikla fjölgun fólks yngra
en 67 ára sem fær samþykkti
færni- og heilsufarsmat segir
Pálmi hluta af því fólki betur eiga
heima á líknardeild en það sé
vistað á hjúkrunarheimili vegna
skorts á rýmum á líknardeild.
„Fólk með illkynja sjúkdóma er
síður með alvarlega vitræna, geð-
ræna eða líkamlega fötlun en al-
varlegan sjúkdóm með miklum
einkennum. Margt af þessu fólki
getur nýtt sér góða samfélagsþjón-
ustu þar til síðustu vikurnar og fá-
eina mánuði. Færa má sterk rök
fyrir því að stækkun núverandi
líknardeildar eða stofnun nýrrar
líknardeildar væri besti kosturinn
fyrir þessa einstaklinga,“ segir
hann. -eh
Skortur á sérhæfðum úrræðum
sem gjarnan fylgir Parkinsons og
þakkar það að stórum hluta þessa
listsköpun. „Að skapa er það sem
heldur mér gangandi. Bæði gefur
það mér mikið andlega og svo
veit ég að þetta gerir mér gott,“
segir hún en fyrir hana var útbúið
sérstakt vinnuhorn þar sem hún
getur sinnt mósaíkinni.
Gæti ekki afborið þessa stöðu
Eins erfitt að þeim hjónum fannst
það þegar Ósk flutti á Hrafnistu
fengu þau einnig neikvæð við-
brögð frá mörgum í kring um sig.
„Sumir héldu hreinlega að við vær-
um að skilja. Þegar Ósk greindist
upphaflega urðu margir uggandi
því það er víst ótrúlega algengt að
hjón skilji eftir að annar aðilinn
greinist með alvarlegan sjúkdóm.
Það er hins vegar einmitt sá tími
þegar fólk þarf að standa saman,“
segir Sigurjón. Þau hafa verið gift
í 41 ár og segir hann það samt
líkjast skilnaði óhuggulega mikið
þegar þessar miklu breytingar
urðu á högum þeirra. „Við eigum
stóra og fína íbúð sem við keypt-
um fyrir fimm árum. Við stefndum
á að hafa nægt rými fyrir barna-
börnin þegar þau koma í heim-
sókn. Nú er ég þarna bara einn,“
segir hann þó Ósk geti komið
heim um helgar og hefur velt því
fyrir sér að kaupa minni íbúð nær
Hrafnistu enda komi hann daglega
í heimsókn.
„Ég er orðinn löggilt gamal-
menni, 67 ára. Ég er samt mjög
heilsuhraustur,“ segir hann og
kímir. „Þetta var auðvitað áfall að
Ósk skyldi veikjast svona mikið
og að hún liggi nú inni á stofnun
með fólki sem er miklu eldra en
hún,“ segir hann. Ósk tekur undir:
„Þetta er niðurdrepandi.“ Sigur-
jón biður konuna sína fyrirfram
afsökunar á hreinskilni sinni: „Ég
gæti ekki afborið að vera í þeirri
stöðu sem hún er í núna. Ég myndi
hreinlega bara vilja taka svefnpill-
ur.“ Ósk segir að það sé sannar-
lega ekki sú leið sem hún vilji fara
og Sigurjón hrósar konunni sinni
fyrir styrkinn. „Við erum svo ólík.
Við höfum þó alltaf verið sammála
um að vilja bæði búa í Kópavogi,“
segir hann. Það sem Ósk óskar
sér einfaldlega heitast er hjúkrun-
arheimili þar sem hún getur verið
í kring um fólk á svipuðum aldri:
„Óskastaðan væri að búa í 10-12
manna hjúkrunarheimili, þar sem
öll þjónusta er í boði, með fólki á
mínum aldri. Andlega myndi það
muna svo miklu,“ segir hún.
Erla Hlynsdóttir
erla@frettatiminn.is
Ósk er með Parkinsonsjúkdóm og er mjög hætt við að detta. Hér er hún til að
mynda með mar á enni eftir að hafa dottið fram fyrir sig. Ljósmynd/Hari
Allt niður í fertugsaldur á hjúkrunarheimili
Árið 2008 tók í
gildi ný reglugerð
um Færni- og
heilsumat vegna
dvalar í hjúkrunar-
rými. Nýjung í
þeirri reglugerð
var að aldursmörk
voru rýmkuð og
tóku nú til allra
fullorðinna ein-
staklinga, óháð
aldri í stað þess að
hjúkrunarheimili
væru einvörðungu
fyrir fólk eldra en
67 ára.
Samþykkt
Ástæður þess að yngra fólk fær samþykkt
Færni- og heilsumat eru:
 Hrörnunarsjúkdómar svo sem heilabil-
unarsjúkdómar og Parkinsonssjúkdómur
 Heilaáföll og heilaáverkar
 Geðsjúkdómar
 MS sjúkdómurinn
 Illkynja sjúkdómar
 Einstakir einstaklingar með fátíðari
sjúkdóma
Til þess að komi til samþykktar mats er um
alvarlega fötlun að ræða, sem getur verið
líkamleg, vitræn eða geðræns eðlis ein
og sér eða samsett. Greining þarf að vera
nákvæm, meðferð þrautreynd og hvers
konar stuðningur reyndur í samfélagi til
hins ítrasta.
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Fjöldi yngri en 67 ára sem fær samþykkt mat
8-
10
8-
10
8-
10
8-
10
13 17 25
Það sem af er
þessu ári hafa 5
einstaklingar fengið
samþykkt Færni- og
heilsumat. Yngstu
einstaklingarnir hafa
verið á fertugsaldri
en þeir eru fáir. Flestir
þessara einstaklinga
eru á sjötugsaldri en
yngri en 67 ára. Nú eru
10 einstaklingar undir
67 ára aldri á bið eftir
varanlegri dvöl með gilt
Færni- og heilsumat.
28 viðtal Helgin 27. febrúar–1. mars 2015