Jökull - 01.12.1983, Qupperneq 166

Innar í hellinum var hins vegar óþolandi hita-
svækja, og þangað tróðum við Sigurði og
þursabitinu. Að morgni var Sigurður alheill og
hefur ekki fengið þursabit síðan. Við ástunduðum
vísindi í nokkra daga og ókum síðan heim í
krambúleruðum bíl. Sennilega hafa ævintýri
norðurferðarinnar verið mjög ofarlega í huga Sig-
urðar, því nú sagði hann okkur sögur af ævintýrum
annarra ferða á þessari leið, Já, hérna var það,
segir Sigurður, og við ökum niður bratta brekku í
Norðurárdal, brú framundan og síðan kröpp
beygja. Bremsurnar biluðu, held ég, jeppinn fór á
fleygiferð niður brekkuna, yfir brúna og á hvolf út í
keldu. Nú, ég gat ekkert gert og settist því á þúfu
og fór að skrifa dagbók. Einhvern tíma seinna kom
bíll og stoppaði. Maður kom og spurði hvort nokk-
ur hefði meiðst. Nei, sagði ég. Heyrðu vinur,sagði
maðurinn, heldurðu ekki það væri rétt að drepa á
bílnum? Þá sá ég að öll hjólin snerust þarna upp í
loft.
Fimmta ferð í Oskju var farin seinna sama
sumars, og átti sér nokkurn aðdraganda. Ég hafði
farið með ágætum fylgdarmanni, Birni Johnsen, á
nýjum Land Rover jeppa sem ég hafði keypt, og
það hafði talast svo til, að ég sækti Sigurð Þórarins-
son og fylgdarmann hans, Halldór Ólafsson, til
Akureyrar eftir að ég hafði dvalið einhvern tíma í
Öskju. Ég kom tímanlega til Akureyrar, og þá
hittist svo á að maður mér venslaður þurfti að ná
flugvél til Kaupmannahafnar morguninn eftir og
flugvöllurinn á Akureyri lokaður. Það varð úr að
ég ók honum til Reykjavíkur um nóttina, en Sig-
urður og Halldór hinkruðu við fyrir sunnan og
urðu mér samferða norður aftur. Þetta voru ekki
mjög þunglyndir menn, og ég man að þeir
skemmtu sér vel við að syngja Áfanga Jóns Helga-
sonar undir lagi, sem þvingaði fram afkáralegar
áherslur í textanum og sögðu þetta vera uppá-
fyndingu Jóns á Helluvaði. Einhvern tíma áður en
við komum til Akureyrar hafði það komið fram í
tali okkar, að ekki einasta yrði Sigurður fimmtugur
á þessu herrans ári 1962, heldur næði bílstjórinn
þijátíu ára aldri og fylgdarmaðurinn 25 ára aldri.
Okkur þótti sú uppgötvun að eiga stórafmæli á
sama árinu svo merkileg, að við ákváðum að minn-
ast þess með nokkrum hætti í óbyggðum. Við-
eigandi ráðstafanir voru gerðar á Akureyri svo að
hægt væri að halda sómasamlega afmælisveislu,
meðal annars hugkvæmdist mér, nýkominn frá
Ameríku, að bjóða upp á amerískar pönnukökur
með sírópi og smjöri og aflaði viðeigandi efniviðar í
Kaupfélaginu. Björn Johnsen hafði beiðið okkar á
Akureyri og nú var haldið til Öskju í blíðuveðri og
við bestu aðstæður. Við fórum víða um Dyngju-
fjöll, bæði innan og utan Öskju. Eldstöðvarnar frá
árinu áður voru nú kannaðar enn frekar, sýnum
safnað úr nýja hrauninu, og við reyndum að
skapa okkur mynd af tengslum þessara nýju eld-
stöðva við sprungumynstrið í Dyngjufjöllum.
Nokkru áður höfðu hollenskir jarðfræðingnar sett
fram tilkomumikla kenningu um myndun Dyngju-
fjalla Ytri, og okkur þótti ástæða til að kanna hvort
við gætum fallist á túlkun þeirra. Hollendingarnir
álitu að Dyngjufjöll Ytri væru mynduð við ham-
faragos, sem skilur eftir sig bergtegund að nafni
flykruberg, eða ignimbrít. í dagbók minni frá þess-
ari ferð er að finna frumniðurstöðu rannsókna
okkar, en ekki vitað hver okkur fjögurra er höf-
undur.
í getspár þessar gef ég skít,
um gaspur ekki þinga.
Til andskotans með ignimbrít
og alla Hollendinga.
Við suðurenda Dyngjufjalla Ytri eru miklir
sandflákar og hvergi vatn að finna. Mitt úti í
þessari eyðimörk vorum við staddir í kvöldfrétta-
tíma útvarps að áliðnu þessu úthaldi. Þá dundu
yfir okkur þau ótíðindi, sem nú skal greina. Kvart-
anir höfðu borist frá viðskiptavinum áfengisútsöl-
unnar á Akureyri, og það sem þeir höfðu keypt var
klára vodka reyndist venjulegt blávatn þegar til
átti að taka. Einhver bráðfyndinn sökudólgur hafði
gert sér mat úr því, að enginn litarmunur er á
þessum vökvum þó að eðlismunur sé þó nokkur.
Þess var áður getið, að ferðafélagar mínir þjáðust
ekki af þunglyndi. Þó var ljóst að nú var frækorni
efans sáð í sálir okkar, og ófyrirséð nema vöxtur
þess yrði óbærilega mikill þá þrjá daga sem enn
voru eftir til áætlaðrar afmælisveislu. Því var
brugðið á það ráð að halda tvær veislur. Sú fyrri og
meiri skyldi haldin hér og nú, mitt úti á vatns-
lausum sandi, sú síðari við komuna í Þorsteins-
skála í Herðubreiðarlindum og þá með meiri
áherslu á breyttan mat. Fátt efnokkuðjafnast á við
þá stemningu, sem getur skapast í þröngu tjaldi og
úti fyrir lognkyrrt sumarkvöld á háfjöllum. Ekkert
rýfur kyrrðina nema suðið í prímusnum og sam-
ræður sem verða þeim mun andríkari og fyndnari,
sem fleiri bollar af rjúkandi tedrykk eru teygaðir.
Ég held það hafi verið Björn Johnsen, sem und-
anfarna daga hafði leitt okkur í gegnum nær alla
vasasöngbókina, en auk þess minnt á enskt
164 JÖKULL 33. ÁR