Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.02.1997, Blaðsíða 58

heilsugæslustöðvunum, en skjólstæð-
ingar sjálfstætt starfandi hjúkrunar-
fræðinga eru mun yngri. Astæða beiðni
fyrir hjúkrun á heilsugæslustöð skv.
framangreindri skýrslu em eftirfarandi
þættir í þessari röð: Lyfjatiltekt, böðun,
aðhlynning, eftirlit og daglegt innlit.
Hjúkrun skjólstæðinga sjálfstætt
starfandi hjúkmnarfræðinga á hinn
bóginn er sérhæfðari og kemur það
m.a. fram í lengd vitjunar, en fjöldi
vitjana sjálfstætt staifandi hjúkrunar-
fræðinga er að meðaltali 3 á dag, en eru
mun fleiri hjá hjúkmnarfræðingum
heimahjúkrunar á heilsugæslustöðvum.
Til álita hefur komið að lieilsugæslan
annist alla þá heimahjúkmn sem
sjálfstætt starfandi hjúkrunarfræðingar
annast nú. Á það hefur hins vegar verið
bent að þeir hjúkmnarfræðingar, sem
starla skv. samningnum, hafa til að
bera meiri og sérhæfðari þekkingu og
reynslu í meðferð og umönnun á hverju
sviði en almennt gerist hjá starfsfólki
sem vinnur við heimahjúkmn
heilsugæslunnar og þarf í starfi sínu að
sinna ólíkum sjúklingahópum.
Sjálfstætt starfandi hjúkmnarfræðingar
virðast geta starfað í sátt við
heimahjúkrun heilsugæslunnar,
einkum á sviði hjúkrunar dauðvona
sjúklinga, en e.t.v. einna síst á sviði
hjúkmnar aldraðra. Hefur jafnvel verið
dregið í efa að gera eigi ráð fyrir
starfsleyfum í hjúkrun aldraðra í
samningi við TR. Er það athyglisvert
þar sem öldmnardeildir sjúkrahúsanna
hafa sott einna harðast eftir því að
koma á sérhæfðri heimahjúkrun
aldraðra sem þær telja betur komna
undir sinni stjóm en heilsugæslunnar.
Einnig má hugsa sér að megináhersla
ákveðinna sérgreina hjúkrunar skv.
samningnum verði sem ráðgefandi
sérfræðingar fyrir heimahjúkrun
heilsugæslunnar.
Staða gagnvart sjúkrahúsum.
Á undanförnum mánuðum hefur verið
fjallað um sk. sjúkrahústengda
heimahjúkrun þar sem hjúkrunar-
fræðingar og e.t.v. einnig annað
heilhrigðisstarfsfólk sjúkrahúss veitir
sjúklingum þjónustu í heimahúsi.
Meginkostur þess er að með því yrði
sjúklingi tryggður auðveldur aðgangur
að sjúkrahúsplássi ef veikindi ágerast,
en það er ein fmmforsenda þess að
sjúklingur með sérhæfðar þarfir geti
notið öryggis í umsjá heimahjúkmnar.
Nefndin fjallaði um þann möguleika að
sjúkrahús taki að sér þjónustu
hjúkmnarfræðinga sem samningur TR
tekur til. Slík breyting gæti orðið
sjúklingum til nokkurra hagsbóta, t.d.
aðgengi að sjúkrahúsi, en kostnaðar-
hliðin þyrfti hins vegar vandlega
athugun. Annar kostur er að tengja
þjónustu sjálfstætt starfandi hjúkmnar-
fræðinga að einhverju leyti nánar við
sérhæfðar deildir sjúkrahúsanna, þar
sem það á við.
I skýrslunni er Ijallað um þjónustu
sjálfstætt starfandi hjúkrunarfræðinga og
hvaða þættir ráða því að óskað er eftir
þessari þjónustu, um tengsl þjónust-
unnar við aðra þætti heilbrigðisþjónustu,
um gæði hennar, um kostnað í saman-
burði við önnur úrræði, metin þörf fyrir
þjónustu sjálfstætt starfandi hjúkmnar-
fræðinga og metið hvort þörf er á
breytngum á samningnum með hliðsjón
af þeim þjónusturamma og kostnaðar-
ramma.
Nefndin skilaði niðurstöðum sínum
skömmu fyrir síðustu jól og vom niður-
stöður nefndarinnar þessar helstar:
1. I’jónusta sjálfstætt starfandi
hjúkrunarfræðinga í heimahúsum er
sérhæfð hjúkrunarþjónusta sem
byggist á sérstakri hugmyndafræði og
virðist þjónustan vera í háum gæða-
flokki. Hún hefur unnið sér fastan sess
innan heilbrigðisþjónustunnar sem
hagkvæmur valkostur við sjúkra-
stofnanaþjónustu og nauðsynleg viðbót
við þjónustu heilsugæslustöðva
varðandi sérhæfða heimahjúkmn og
ráðgjöf. Stefna ber að því að þróa
þessarar þjónustu.
2. Sjálfstætt starfandi hjúkrunar-
fræðingar verka sem nokkurs konar
„brú“ á milli sjúkrastofnana og
heilsugæslustöðva og veita sérhæfða
heimaþjónustu skjólstæðingum sem að
öðmm kosti og að öllu jöfnu lægju inni
á sjúkrastofnunum. Með eftirliti hefur
verið reynt að tryggja að sjálfstætt
starfandi hjúkrunarfræðingar veiti
ekki almenna heimahjúkmn sem er á
starfssviði heilsugæslustöðva
3. Skjólstæðingum sjálfstætt starfandi
hjúkrunarfræðinga er yfirleitt vísað til
þeirra af læknum eða hjúkmnar-
fræðingum á sjúkrastofnunum.
Sjúklingar og fjölskyldur jieirra hafa
nka þörf fyrir að vera í tengslum við
sjúkrastofnun versni heilsufar
sjúklings.
4. Stefna ber að nánara samstarfi
sjálfstætt starfandi hjúkrunarfræðinga,
sem starfa skv. samningi TR og Félags
íslenskra hjúkrunarfræðinga, við
sjúkrahúsin en verið hefur hingað til
og að sérhæfð sjúkrahústengd
hjúkmnarþjónusta verði e.t.v. veitt af
sjálfstætt starfandi hjúkrunarfræð-
ingum í samstarfi við viðkomandi
sjúkradeildir sjúkrahúsanna þar sem
það á við. Tryggja ber þó sjálfstæði
hjúkmnarfræðinganna gagnvart
sjúkrastofnunum.
5. Til álita kemur að gerður verði einn
samningur við teymi heilbrigðis-
starfsfólks eða fyrirtæki þess um
heilbrgiðisþjónustu við ákveðna hópa
heimaliggjandi sjúklinga.
6. Samanburður á kostnaði stofnana og
heimahjúkrunar leiðir f Ijós að það er
hagkvæmara að láta sjálfstætt starf-
andi hjúkmnarfræðinga hjúkra fólkinu
heima en að vista það á stofnun.
•Meðalkostnaður við hjúkrun
dauðvona sjúklinga á mánuði er 1/6
af kostnaði sjúkrahúsvistar, dýrasta
dæmið er þriðjungur af kostnaði
sjúkrahúsvistar, en ef sjúklings væri
vitjað daglega væri kostnaðurinn um
helmingur af kostnaði við sjúkra-
húsvist.
•Við barnahjúkmn er kostnaður
legudeildar allt að 6-7 sinnum dýrari
en heimahjúkmn og dagdeildar allt
að 3 sinnum dýrari en heimahjúkmn.
Daglegar vitjanir í mánuð em 82,5%
af kostnaði dagdeildar og um 43% af
kostnaði legudeildar.
•Kostnaður heimahjúkrunar aldraðra
er litlu lægri en hjá hjúkrunarheim-
ilum en munurinn er hins vegar
meiri milli sjúkrahúsa og heima-
hjúkrunar. Ef skoðaðar em heildar-
tölur eins mánaðar sést að dvöl á
hjúkrunarheimili kostar frá 37-114
þúsund á mánuði, dvöl á sjúkrahúsi-
kostar 123-235 þúsund á mánuði en
heimahjúkrun kostar að meðaltali 35
þúsund á mánuði ( 9 viljanir) upp í
105 þúsund mest (27 vitjanir).
Frh. á bls. 55.
TÍMARIT IIJÚKRUNARFRÆÐINGA 1. tbl. 73. árg. 1997