Litli Bergþór - 01.12.2013, Blaðsíða 14

14 Litli-Bergþór
Í Efstadal, efst og austast í Laugardal býr Kristrún
Sigurfinnsdóttir, nú 94 ára að aldri, ekkja Vilmundar
Indriðasonar bónda þar. Hún er ern og býr enn í sínu
eigin húsi í Efstadal og tekur á móti gestinum hress í
bragði. Kristrún á ættir að rekja austur yfir Brúará í
Biskupstungur og blaðamann Litla-Bergþórs langar
að forvitnast um rætur hennar þar og búskapinn í
Efstadal.
Kristrún: Ég er fædd á Bergsstöðum í Biskups-
tungum 3. janúar 1919 en foreldrar mínir voru úr
Hreppunum. Faðir minn, Sigurfinnur Sveinsson,
fæddur 1884 og dáinn 1966 var reyndar ættaður undan
Eyjafjöllum, frá Nýjabæ og var af seinna hjónabandi
föður síns. Alls voru þau 10 systkinin, þar af bjuggu
sjö í Hreppum og í Biskupstungum. Alsystir hans
stórt og mikið timburhús, gott á sumrin en ofsalega
kalt á vetrum. Það hafði orðið fyrri eiganda dýrt í
byggingu og þess vegna þurfti hann að selja það.
Þar var þá engin eldavél, bara hlóðir og mér var sagt
að frostaveturinn mikla 1918, hafi verið svo kalt, að
það myndaðist svell á gólfinu þegar skúrað var út á
kvöldin. Þá hafði Sveinn uppeldisbróðir minn haft
gaman af að renna sér fótskriðu á gólfinu. Síðar var
sett upp eldavél með miðstöð og ofnar.
Þar sem þetta þótti betra húsnæði en annarsstaðar,
kom fyrir að það væru samkomur og böll á Bergs-
stöðum. Rúmin voru þá tekin úr baðstofunni og
dansað!
Sveinn Kristjánsson, sem bjó seinna á Drumb-
oddsstöðum, var alinn upp hjá okkur á Bergsstöðum.
Hann var fæddur 1912 og kom fimm ára til okkar.
Hann var systursonur pabba, sonur Guðríðar, en
Kristján faðir hans veiktist og fjölskyldan tvístraðist.
Eftir að Þorsteinn Þórarinsson á Drumboddsstöðum
fórst í Brúará keypti pabbi Drumboddsstaðina af
Guðríði systur Þorsteins. Seinna settist Sveinn þar að
og afkomendur hans búa þar enn.
Það voru mikil samskipti yfir í Hrunamannahrepp
þegar ég var að alast upp. Þegar foreldrar okkar fóru að
heimsækja ættingja, fara í fermingar og þessháttar, var
farið yfir Hvítá á Kópsvatnseyrunum. Við krakkarnir
vorum bundin á hestana og svo var teymt yfir. Það
var ekki fyrr en brúin kom á Tungufljót 1929, að við
fórum að þekkja fólkið í Ytri-Tungunni.
Við vorum fjögur systkinin, elstur Þorsteinn fæddur
1917, smiður. Svo kom ég, fædd 1919, þá Þórunn,
fædd 1920, starfaði sem saumakona og yngst var
Dóróthea fædd 1924, líka saumakona. Þær voru báðar
saumakonur af Guðs náð og gekk vel í sínu fagi í
Reykjavík.
Búið á Bergsstöðum var ekki stórt, kannski fjórar kýr
og innan við 200 kindur og nokkrir hestar. Ég man
það ekki vel. Þetta var lítil jörð og pabbi var fatlaður,
var með staurfætur af því að hann var svo slæmur í
mjöðmunum. Það hefur gengið í ættir, ég er svona
líka. Búið að skipta tvisvar um hvorn mjaðmalið og
einu sinni um hvorn hnjálið hjá mér.
Það var góð vetrarbeit á Bergsstöðum en oft hart á
vorin og þurfti að gefa lengi. Hestar voru látnir ganga
úti.
Viðtal:
Geirþrúður Sighvatsdóttir
Kristrún í Efstadal
„Ég hef alltaf verið mikið fyrir hesta og kindur“
Jónasína Sveinsdóttir bjó í Holtakotum, kona Einars J.
Helgasonar, og albróðir hans, Sveinn Sveinsson bjó á
Hrafnkelsstöðum, þar sem afkomendur hans búa enn.
Guðrún hálfsystir hans bjó í Kjarnholtum, gift Gísla
Guðmundssyni, formóðir Kjarnholtafólksins og önnur
hálfsystir, Guðbjörg, bjó í Torfastaðakoti stuttan tíma.
Faðir minn var í Efra-Langholti í Hrunamannahreppi
um tíma, hjá hálfbróður sínum Sveini Sveinssyni eldri,
og einnig í Hruna.
Móðir mín, Guðrún Þorsteinsdóttir var yngst barna
Þorsteins í Haukholtum, fædd 1884 dáin 1968, dóttir
ráðskonu hans Þórunnar Jónsdóttur, sem tók við búi
eftir að kona hans Guðrún Loftsdóttir dó. Hálfsystkini
hennar voru m.a. Loftur Þorsteinsson, en afkomendur
hans búa enn í Haukholtum, Halla Þorsteinsdóttir
á Grafarbakka, og Guðrún Þorsteinsdóttir (eldri) í
Langholtskoti.
Faðir minn keypti Bergsstaði 1914, hann hefur
verið þrítugur þá, og kom móðir mín upphaflega sem
ráðskona til hans að Bergsstöðum. Húsið var mjög
Kristrún og Vilmundur á brúðkaupsdaginn 1945.