Litli Bergþór - 01.12.2013, Blaðsíða 18

18 Litli-Bergþór
Haukadalsskógur
– útivistarskógur allt árið
Einn af fallegustu skógum á Suðurlandi er að finna í
Haukadal. Haukadalsland var vaxið birkiskógi fram eftir
öldum, bæði í dalnum sjálfum og á Haukadalsheiðinni
allt inn að Langjökli. Þegar skógunum var eytt með
beit og skógarhöggi var jarðvegurinn berskjaldaður
fyrir roföflum og blés jarðvegur í burtu af stærstum
hluta heiðarinnar og ógnaði gróðurlendi dalsins.
Haukadalur komst í eigu Skógræktar ríkisins eftir
að Kristian Kirk, danskur kaupsýslumaður, keypti
jörðina og gaf Skógræktinni hana árið 1939. Var
Haukadalskirkja endurbyggð fyrir styrk frá Kristian
og var hafist handa við að stöðva jarðvegsfok í
heiðarbrúnum með því að gera sandvarnargirðingar úr
hrísi. Hefur á síðustu áratugum verið unnið stórvirki
í uppgræðslu á svæðinu í samvinnu við Landgræðslu
ríkisins sem hefur aðallega unnið á heiðinni sjálfri
ásamt Landgræðslufélagi Biskupstungna. Samhliða
uppgræðslunni var hafist handa við að gróðursetja
ýmsar trjátegundir í kjarr og lynglendi í brekkum og
flatlendi Haukadals. Hafa tæplega tvær milljónir trjáa
verið gróðursettar í skóginn síðustu 74 árin. Lágvaxið
birki- og víðikjarr var fyrir í brekkum á svæðinu, en
eftir beitarfriðun hafa birkiskógarnir breiðst út langt
upp hlíðar Sandfells og fyllt mýrlendi, árbakka og
fyrrum rofsvæði. Lúpínu var sáð í rof í heiðarbrúninni
og hefur hún náð að þekja stærstu moldirnar og hefur
hún síðan víða hopað undan kjarri og skógi. Síðustu
árin hefur aðallega verið gróðursett í heiðarnar ofan
við skóginn sem og í jólatrjáareiti og tilraunir. Grisjun
skóganna hefur aukist mikið síðustu fimm árin og
skapað ný störf í skóginum. Þúsundir rúmmetra af
grisjunarviði hafa verið felldir til að skapa betra
vaxtarrými fyrir eftirstandandi skóg. Eru skökk og
margstofna tré fjarlægð og hefur mest af efninu
verið selt í járnbræðslu eða spónaframleiðslu. Ýmsar
aðrar afurðir eru seldar úr skóginum auk timburs,
s.s. viðarkurl, hjallaefni, borðviður og jólatré. Öll
aðstaða til útivistar fyrir almenning hefur verið
stórbætt á síðustu árum, m.a. með skógarstígum fyrir
hreyfihamlaða, reiðleiðum, grillaðstöðu, bálskýlum
og salernishúsum. Hefur stígaverkefnið verið unnið
í samvinnu við Sjálfsbjörgu á Suðurlandi og notið
styrkja frá ýmsum aðilum. Er skógurinn í Haukadal
rómað svæði til útivistar fyrir alla fjölskylduna, opinn
allan sólarhringinn, alla daga, allt árið. Velkomin í
Haukadalsskóg!
Hreinn Óskarsson skógarvörður
Skógræktar ríkisins á Suðurlandi.