Litli Bergþór - 01.12.2013, Blaðsíða 40
40 Litli-Bergþór
í kennslu. Ný heimasíða, sem kostuð er af verkefninu
og nýtist Landshlutaverkefnunum, Landssamtökum
skógareigenda og skógarbændum þar með er http://
www.skogarbondi.is/ .
Í Svíþjóð hefur verið sagt að „það að vera
skógareigandi þýðir að þú ert atvinnurekandi. Að reka
fyrirtæki er það sama og að keyra bíl. Fyrst af öllu
verður þú að ákveða hvert þú ætlar, áður en þú leggur
af stað“.
Kraftmeiri skógur mun leggja áherslu á skógrækt
sem fjölskyldufyrirtæki sem þarf að hlú að til að það
nái árangri. Að hlúa vel að og sinna umhirðu á réttan
hátt er oft á tíðum leiðin að hagkvæmri skógrækt. Til
þess þarf þekkingu og skilning. Núna eru allir þessir
þættir í fullum gangi og er byrjað að fara í heimsóknir
á skógarjarðir til að skilgreina og skipuleggja næstu
aðgerðir eins og grisjun. Er Björn Bjarndal hjá
Suðurlandsskógum ásamt fleirum í stýrihóp sem heldur
utanum verkefnið og leiðbeinir. Einnig eru að fara í
gang leshópar eða leshringir þar sem skógareigendum
verður boðið að hittast og ræða um skógrækt. Hver
hópur mun koma alls sjö sinnum saman, tvo til þrjá
tíma í hvert skipti, bæði inni í húsi sem úti í skógi.
Stjórnendur leshópanna koma úr röðum skógarbænda
sem lokið hafa námskeiðaröðum Grænni skóga og
fengið þjálfun í stjórnun leshópa Kraftmeiri skóga.
Grunnur að umræðum hvers kvölds byggir á
bókinni Skógarauðlindin – ræktun, umhirða, nýting.
Teknir verða fyrir ákveðnir kaflar bókarinnar í hvert
sinn og efni þeirra rætt.
Höfum við tekið að okkur að vera hópstjórar í
þessum leshringjum með sitthvort svæðið, Sigga Jóna
með skógarbændur búsetta á höfuðborgarsvæðinu
en sem eiga skógræktir út á landi, Hildur með
skógareigendur úr Árnes- og Rangárvallasýslu.
Eins og lýsingin hér að ofan sýnir er þetta ákaflega
spennandi og hlökkum við mikið til að vinna í þessum
hópum til að efla og sameina krafta skógræktenda
fyrir komandi skógarvinnuár.
Þá eru einnig í gangi jólatrjáhópar skógarbænda
víðs vegar að af landinu. Kennsla og aðstoð við
jólatrjáaræktina mun koma frá Dönum sem eru
samstarfsaðilar að Kraftmeiri skógum. Einn færasti
sérfræðingur þeirra hefur komið hingað og á eftir að
koma aftur og segja okkur til. Hóparnir voru settir af
stað fyrir um þrem árum og hefur hópurinn verið einna
öflugastur hér á Suðurlandi. Suðurlandsskógar (Sls)
styðja við jólatrjáaræktina með því að veita ráðgjöf
og einnig að koma upp skjólbeltum, en það er einmitt
hluti starfs Sls, þ.e. skjólbeltarækt.
Jólatrjáarækt
Í Hrosshaga erum við byrjuð á jólatrjáarækt og einnig
á fleiri bæjum hér í sveit og ýmsir í startholunum.
En nú veltir fólk kannski fyrir sér, hvernig
jólatrjáarækt? Hér á landi hefur sala á jólatrjám verið
úr skógarreitum, aðallega fura eða rauðgreni sem
plantað var til að verða að skógi en lítil tré eru höggvin
sem jólatré þegar þau eru komin í rétta stærð og þar
með grisjað lítillega.
Núna erum við að hefja nýja ræktunaraðferð. Það
má segja að þetta sé frekar garðrækt, akurræktun
jólatrjáa er þessi aðferð kölluð. Svona gera Danirnir
það, þeir hafa mikla reynslu og við sækjum okkur
fræðslu í reynslubrunn þeirra og kunnáttu.
Við tökum kannski gamalt tún undir ræktunina,
bútum það niður í skjólbelti, mjög mikilvægt er að
koma upp góðu skjóli og sumir eru komnir með það.
Síðan plöntum við í beinar raðir og með nákvæmu
millibili, oft 125 sm, aðallega rauðgreni, blágreni og
fjallaþin. Einnig stafafuru en þá í rýrara land og ekki
endilega með eins nákvæmu millibili, oft mólendi,
jafnvel í kjarr.
Beinu raðirnar auðvelda síðan alla vinnu og
umhirðu, það þarf að vera hægt að koma vélum við,
það þarf að halda grasi niðri, slá eða eitra, því miður
virðist ekki vera komist hjá því. Síðan er talsverð
handavinna þegar trén stækka, þá þarf að klippa
þau til, binda upp nýjan topp ef hann brotnar o.m.fl.
Þessar plöntur þurfum við að kaupa sjálf enda kemur
hagnaðurinn eftir vonandi aðeins 10-12 ár, jafnvel
fyrr. Með því að hugsa vel um plönturnar ná Danirnir
allt að 95 % söluhæfum jólatrjám en annars ekki nema
um 50 % svo það segir sig sjálft að það er til mikils að
vinna. Svo á eftir að koma í ljós hvernig okkur gengur
með þetta.