Íslendingaþættir Tímans - 27.10.1971, Blaðsíða 3

MINNING
Elías Tómasson
frá Hrauni
Fæddur 3. apríl 1894,
dáinn 8. sept. 1971.
Einn góðviðrisdag í fyrstu viku
septémbermánaðar sá ég hann
glaðværan á tali við kunningja á
förnum vegi í miðbænum. Þrem
dögum síðar heyrði ég andláts-
fregnina.
Elías Tómasson verður þeim,
sem kynntust honum og umgeng-
ust, ætíð minnisstæður. — Sjálf-
ur þekkti ég hann í sjón frá ung-
um aldri, vörpulegan mann og
þreklegan, með hlýju og glettni í
augum. Um miðjan aldur kynntist
ég honum nókkru nánar. Af ein-
hverri tilviljun lentum við saman
í spilum fjórir í hópi, og úr því
varð spilaklúbbur, sem lifði og
starfaði hátt á annan áratug.
Smám saman hjóst skarð í þenn-
an hóp, en maður kom í manns
stað. Elías var elztur okkar, en
þess varð aldrei vart. Andinn var
síungur, og þótt árin færðust yfir,
kvartaði hann aldrei um þreytu,
þótt liðið væri á nótt fram, er
staðið var upp frá borðinu. Þó
vissum við, að er hann mætti ekki
til leiks, var hann í sjúkrahúsi, því
að síðustu árin gekk hann ekki
heill til skógar, sem kallað er. En
er hann kom aftur í hópinn, þýddi
ekki að spyrja hann um heilsufar-
ið. Því var ætíð snúið upp í gam-
anmál af lians hálfu. Svo æðrulaus
var hann í öllum háttum. Og starfs
orkan og starfsviljinn voru svo mifc
il, að allt fram á síðustu daga æv-
innar mætti hann svo fljótt sem
þakka honum fyrir þá gæfu að fá
að kynnast honum, og bið Guð að
blessa minningu hans. Ef íslenzk
þjóð eignast marga syni, sem
vinna störf sín af jafn mikilli
þjónustulund og alúð og Þorvald-
ur Sigurðsson, þá mun henni vel
farnast.
Lárus Jónsson.
verða mátti til vinnu sinnar, eftir
sjúkdómslegu heima eða í sjúkra-
húsi.
Elías fæddist að Steinsstöðum í
Öxnadal, og voru foreldrar hans
hjónin Jóhanna Solveig Sigurgeirs-
dóttir og, Tómas Tómasson bóndi,
síðast á Auðnum í sömu sveit.
Hann lézt fyrir fáum árum meira
en aldargamall á heimili sonar
síns, Elíasar, og tengdadóttur, þar
sem hann naut frábærrar aðhlynn-
ingar mörg síðustu æviárin.
Elías ólst upp við lík kjör og
önnur sveitabörn fyrir og um alda-
mótin síðustu, þ.e. sparneytni á
lífsþægindi en nægan eril og
vinnu. Stórbúskapur þekktist ekki
í Öxnadal á uppvaxtarárum haiis.
Bændur þar flestir einhvers stað-
ar milli fátæktar og bjargálna. Þó
tókst Elíasi að afla sér búfræði-
menntunar í Hólaskóla, sem var
stórum betri en engin, og hóf
tveim árum síðar búskap að
Hrauni í fæðingarsveit sinni og
rak hann nærfellt 20 ár.
í fámennum sveitum vilja nauð-
synleg trúnaðarstörf hlaðast, um of
á einstaka menn, og fór Elías ekki
varhluta af þeim umsvifum. Á bú-
skaparárum sínum á Hrauni var
hann samtímis um mörg ár hrepp-
stjóri, oddviti og sýslunefndarmað
ur. Einnig var hann þar formað-
ur skólanefndar, deildarstjóri Öxn-
dæladeildar IÍEA og umboðsmað-
ur Brunabótafélags íslands. Sum-
um þessara? starfa gegndi hann
brottfluttur samhliða föstu starfi á
Akureyri.
Elías kvæntist sama vorið og
hann hóf búskap Róslín Berghödi
Jóhannesdóttur bónda á Hrauni,
en missti hana eftir tæpra 16 ára
búskap frá ungum börnum þeirra,
Jóhannesi nú bankastjóra í Reykja
vík, og Jóhönnu, nú húsfreyju á
Akureyri.
Árið 1941 kvæntist hann aftur.
Síðari kona hans, Sigrún Jónsdótt-
ir, ættuð úr Borgarfirði eystra, á
nú á bak að sjá umhyggjusömum
lífsförunaut. Þau eignuðust gott
og fagurt heimili að Helgamagra-
stræti 4 hér í bæ, þar sem vinum
þeirra og ættingjum þótti ánægju
legt að koma og dvelja. Þótt húsa-
kynni ^æru þar að rúmmáli ekki
meiri en gerist og gengur hjá mið-
stéttarfólki, var þar ætíð nóg rými
fyrir vini og vandamenn, enda var
hjartarýmið hjá þeim báðum nokk
uð meira en almennt gerist. Bæði
höfðu hjónin ánægju af að fá góða
gesti, og hvergi undi hinn látni vin
ur okkar sér betur en heima. Þó
var hann um margt félagshyggju-
maður. Ekki vanrækti hann funda-
sókn í Oddfellowstúkunni Sjöfn,
þar sem hann var kjörinn í ábyrgð
arstörf öðrum fremur. Hið sama
getum við spilafélagar sagt, svo
sem áður er að vikið.
Hér á Akureyri var Elías starfs-
maður útibús Búnaðarbankans frá
því hann kom hingað og fram eft-
ir sjötugsaldri, fulltrúi hans og
gjaldkeri og oft útibússtjóri í fjar
veru aðalútibússtjórans, er sat
mánuðum saman ár hvert á al-
þingi. Naut Elías jafnt traust sem
vinsælda í því starfi. Síðustu árin
gegndi liann gjaldkerastarfi við
ÍSLENDINGAÞÆTTIR
3