Tíminn - 24.12.1957, Blaðsíða 14
14
★ JÓLABLAO TÍMANS 1957 'k
Ingeborg prinsessa heldur á Ástríði. Margrét til vinstri og Martha til hægri.
yndisþokki hennar var lieillandi.
Ástríöur prinsessa fékk góða al-
menna menntun, áherzla var lögð
á tungumálanám og hljómlist, hún
lærði að leika vel á hljóðfæri, en
sjálf sagðist hún enga hæfileika
hafa, með því átti hún við, að hún
hneigðist ekki að neinni sérstakri
listgrein, sem svo algengt var með
ættmenn hennar, Bernadottana.
En hún var vinnug.efin og fékk að
iðka það, sem henni var hugleikið.
Eftir ferminguna var því meiri
áherzla lögð á verklegt nám henn-
ar, hún varð mjög vel að sér í
handavinnu, en þegar hún var gift
amaðist maður hennar við því að
hún þreytti sín fögru augu á því
að grína í lykkjur og spor. Hún
byrjaði snemma á því að fást við
matreiðslu í litla eldhúsinu beirra
systranna og seinna fékk hún að
fara í reglulegan matreiðsiuskóla.
Þar þótti hún dugleg og snör og var
sama að hverju ún gekk, hún varð
jafnan fljótust til að hreinsa, ef
einhver sullaði niður á borð eða
gólf. Hún hafði matreiðslubókina
sína með sér, þegar hún fluttist
til Belgíu.
„En hér er svo fínt, að ég fæ
aldrei neitt að elda“, sagði hún
einhverju sinni við vinstúlku sína.
Það var þó ekki alveg brennt
fyrir það, því að stundum bar það
til, þegar þau hjón ferðuðust burt
í kyrrþey, og dvöldust um helgar
í eftirlætisbústað sínum, að hún
matbjó fyrir þau. Og eitt sinn þeg-
ar Gustaf Svíakonungur og Ingi-
ríður sonardóttir hans, nú Dana-
drottning, fóru með Ástríoi og Leó-
pold í smáferðalag til einnar af
lystihöllum- belgisku konungsfjöl-
skyldunnar, bjuggu þær frænkurn-
ar til matinn, dúkuðu borðið og
skreyttu það fagurlega. Þær voru
í sjöunda himni yfir því að geta
gert þaö sem þær langaði til, en
Leópold sagði stoltur: „Að hugsa
sér hvílíka fyrirmyndarkonu ég á,
hún er ekki aðeins falleg og yndis-
leg, heldur er hún líka dugleg og
myndarleg.“
Ekkert fannst Ástríði prinsessu
jafn skemmtilegt og það að annast
lítil börn, gera allt fyrir þau, enda
sagðist hún ekki geta gert upp á
milli þess, hvort henni þætti
skemmtilegra að baða kornbarn,
eða leika við stærri börn. Þegar
hún var á tvitugasta árinu fékk
hún að taka þátt 1 fjögra mánaða
námskeiði í ungbarnameðferð.
Þrjátiu og fjórar ungar stúlkur
tóku þátt í námskeiðinu og byrj-
uðu að vinna klúkkan átta á morgn
ana. Þær áttu ekki einungis aö
hirða um börnin í þröngri merk-
ingu, heldur var þeim líka kennt
að þvo og slétta þvott, sauma smá-
barnafatnað, búa til mat fyrir smá
hörn og fleira og fleira. Ástríður
'fékk átta mánaða stúlkubarn,
Britt-Mari til að annast um, og
henni þótti fjarska vænt um litlu
ögnina.
Það gekk sumum erfiðlega að
skilja, hvers vegna Ástríður prins-
essa hlífði sér ekki við erfiðis-
vinnu, heldur virtist beinlínis hafa
nautn af henni. Dag nokkurn kom
ein af kunningjastúlkum hennar
á námskeiðið til að heilsa upp á
hana.
„Hvað er prinsessan eiginlega að
gera!“ hrópaöi hún upp yfir sig,
þegar hún sá að Ástríður var aö
þVO gólf.
„Eg er að skúra gólf eins og þú
sérð. Fáðu þér svuntu og krjúptu
hérna á gólfið hjá mér, það er svo
gaman að skúra gólf.“
En það var ekki gaman að þurfa
að skilja við litlu Britt-Mari. Þeg-
ar Ástríður kom heim að loknu
námskeiðinu hljóp hún beint til
mömmu sinnar, sem sat að te-
drykkju ásamt nokkrum gestum,
fleygði sér í faöm hennar og sagði:
„Ó, það er svo hræðilegt að þurfa
að skilja við lítið barn, sem manni
þykir vænt um.“
Ástnður og Leópold sáust fyrst
einn góðan veðurdag :í marzmán-
uði áriö 1926. Þá kom útlend hefð-
arfrú með son sinn til Stokkhólms.
Þau settust að í bezta hóteli borg-
arinnar, Grand hóteli. Madame og
monsieur Rethy voru nöfnin, sem
þau skrifuðu í gestabókina. Þau
mæðginin ferðuðust undir dulnefni
til þers að vei-a frjáls ferða sinna,
laus við blaðaskrif, opinberar mót-
tökur og óbægilega athygli.
Elísabet Belgíudrottning og Ingi-
borg prinsessa voru vinkonur og
hún bauð þeirn mæðginum til te-
drykkju, strax sama daginn og þau
komu til Stokkhólms.
Ástríður lét ekki mikið fara fyr-
ir sér, en Leópold varð strax heill-
aður af henni og nærvera hans og
athygli gerði hana eitthvað óstyrka
því að þegar hún að beiðni móð-
ur sinnar skenkti gestunum meira
te fórst henni ekki betur en svo
að hún hellti ofan á belgíska krón-
prinsinn.
Hann þurrkaði af sér teið með
vasaklútnum sínum og horfði
hlægjandi inn í dökk augu henn-
ar.
„Æ, hvernig mér ferst þetta,
góði, fyrirgefðu mér“, bað hún í
öngum sínum.
„Gerir ekkert, ég kærði mig
hvort sem var ekki um meira te.“
Kvöldið eftir hélt Ástríður sér
meira til en venjulega, belgísku
mæðginin voru boðin til kvöld-
veizlu á heimili foreldra hennar og
það átti að dansa eftir grammó-
fónmúsík.
Eftir þetta leið skammt á milli
funda þeirra, Ástríðar og Leópolds,
þau hittust um vorið í París, þar
sem hún var til skammrar dvalar,
ásamt móður sinni og Mörtu syst-
ur sinni. í sömu ferðinni voru
mæðgurnar gestir belgísku konungs
hjónanna i einni af sumarhöllum
þeirra. Um sumarið kom Leópold
til Svíþjóðar og var nokkrar vik-
ur á Fridheim, þau trúlofuðust þá
Á.striður og hann, en því var hald-
ið leyndu þar til um haustið.
Unga fólkið, sem var saman-
komið á Friðheim naut sólríkra,
jmdislegra sumardaganna í ríkum
mæli, það synti í Brúvíkinni og
reri út á milli hólmánna, lék tenn-
is og fór í ökuferðir, og Ástríður
og Leópold laumuðust til að fara
ein út á bát og t-öldu sér trú um
að þau væru að róa til fiskjar.
Leópold var vinnusamur og vildi
stöðugt hafa eitthvað fyrir stafni,
hann tók sér fyrir hendur að gera
nýja vegi í lystigarði hertogans af
Vestur-Gautlandi, og Ástríður var
stórkostlega hrifin af því, hvað
mannsefnið hennar gerði góða
vegi.
Leópold krónprins dvaldist á
Friðheim undir dulnefni, og tókst
svo vel að fela tign sína, að ekki
einu sinni hið naska þjónustufólk
komst að því, hver hann var. Hann
Leopold konungur
kaus sér sjálfur eitt af minnihátt-
ar gestaherbergjunum uppi á háa-
lofti í höllinni og var kynntur
fyrir gestum sem belgískur liðs-
foringi í námsdvöl í Svíþjóð.
Trúlofun yngstu dóttur hertog-
ans af Vestur-Gautlandi og ríkis-
erfingja Belgíu var gerð heyrum
kunn þann 21. september þetta
sama ár. Fjöldi manns var saman
kominn á járnbrautarstöðinni i
Stokkhólmi, þegar Leopolds var
von, en hann hafði ekki til einskis
vanizt því að fara huldu höfði til
þess að fá frið íyrir forvitnisaug-
um fjöldans. Hann ferðaðist ekki
aðeins á þriðja farrými, heldur
steig hann einnig af lestinni
nokkru áður en hún kom til Stokk
hólms og ók í bíl heim til unnustu
sinnar. En þar með var leyndinni
lokið. Ungu hjónaefnin gengu
frjálslega um götur borgarinnar og
leyfðu að myndir væru teknar af
þeim. Þau voru viðstödd hátíðasýn-
ingu í óperunni og gengu þá fram
í konungsstúkunni, Ástríður var
með fangið fullt af rósum. Þau voru
svo falleg og hamingjusöm, að það
hreif alla, sem sáu þau og varð
þeim minnisstætt.
Fjórða nóvember voru þau gef-
in saman í borgaralegt hjónaband
í konungshöllinni í Stokkhólmi.
Borgin var blómum skreytt og
sænski og belgíski fáninn blöktu
hlið við hlið.
Svíakonungur hélt brúðkaup
þeirra með pomp og prakt í höll
sinni, veizlan fór fram í viðhafnar-
sal, sem kallast Hvíta hafið. Kon-
ungurinn mælti fyrir minni brúð-
hjónanna og kveðjuorð til bróður-
dóttur sinnar. Það var eina ræðan,
sem haldin var í brúðkaupi beirra.
Honum fórust svo orð:
„Vér höfum í dag verið vottar
að bví að mín elskaða bróðurdóttir,
Ástríður prinsessa, hefir samsamað
örlög sín örlögum Leópolds, ríkis-
arfa Belgíu, megi guð í ríkum mæli
blessa sameiningu þeirra. Heit-
ustu vonir vorar um hamingju
fylaia brúðinni til hins nvia heima-
lands hennar. Hún yfirgefur nú hið
gamla land feðra sinna, til bess
að stofna sér heimili í nýju landi.
Hinni nýju stöðu hennar fylgir
rnikil ábyrgð og þýðingarmiklar
skyldur. Ég vona af öllu mínu
hjarta, að henni megi auðnast að
vinna traust og kærleika þeirrar
þjóðar, sem hún nú ætlar að deila
sköpum við. Elsku Ástríður mín,
gefðu þig alla að því hlutverki,
sem bíður þín, og þú munt öðlast
hamingju, en sendu stundum kær-
leiksríkar hugsanir til þess lands,
þar sem þú ert alin og uppfóstruð.
Megi lán og frami fylgja allri við-
leitni þinni í öllu þínu lífi.“
Brúðkaupsveizlan stóð stutt og
að henni lokinni óku brúðhjónin
í opnum vagni um götur borgar-
innar til þess að lofa fólkinu að
sjá sig og kveðja það. Sama kvöld-
ið fór brúðguminn ásamt foreldr-
um sínum af stað til Belgíu, en
Ástríður skyldi koma á skipi á
eftir, enn var ekki öllum formsat-
riðum fullnægt, nýtt brúðkaup beið
hennnr í Brussel.
Hvítklædd á hvítu skipi kom hún
til Belgíu, þá hófst ævintýrið um
Snæprinsessuna frá Norðri. Frá
skipsfjöl veifaði hún hendi til
mannfjöldans, sem beið hennar á
höfninni í Antverpen, sú hand-
hreyfing var ávallt síðan kölluð