Vísir - 24.12.1948, Page 15
JÓLABLAÐ VlSIS
15
stöðvarkatlinum, sem rétti
úr sér rheð þungíun skell,
hvert sinn, sein ketillinn
liitnaði. Hvað i dauðanum
gat þetta verið? Hann
smokkaði sér í inniskó sína,
lauk við að lineppa axla-
böndin og gekk á hljóðið, er
kom úr kolastíuni. Lykillinn
stóð i að utan. Það mátti
liann ekki gera. Guði sé lof,
að rektorinn héfir ekki kom-
ist að þvi! Já, en hér er mað-
nr lokaður inni! Já, fari þeir
nú bölvaðir þessir stráka-
slánar, bannsettir óþokkarn-
ir. Heyrið þið hvernig liann
lemur og ber, ýmist með ber-
um hnefunum cða kola-
stykkjum, liamast á hurð-
inni, milligerðinni eða múrn-
um. „ Og nú öskrar hann!
Hann bölvar!
Vikakarlinn náfölnaði svo
liastarlega, að honum fannst
andlitið á sér storkna eins og
vax. Þvi að þetta var rödd
rektors; um það varð ekki
villst. Hið fyrsta, sem hon-
um flaug í hug var að þjóta
til og Ijúka upp. En í sömu
svipan fékk hann aðvörun
— a'ftan fiá. Rektor hafði
nefnilega einu sinni, — i
einu af sinum ægilegu ofsa-
köstum, — sparkað beint í
rassinn á honum, — jæja
beint, — heldur lenti það nú
til hægri. Vikakarlinn hafði
fengið liundrað krónur um-
fram launin sín næsta mán-
uð og þar með var það mál
úr sögunni. Úr sögunni af
rektors hendi. Og vikakarls-
ins. En hægri rasskinnin á
honum hafði bersýnilega
ekki gle^mit þvi, því fyrr
mátti nú vera hvað liún
minnti liann nú á þelta
spark! Og svona líka nota-
lega, eða liitt þó heldur!
Hann strauk og nuddaði
hinn auma stað án a'fláts.
Það lá ekkert á að opna
þessa hurð. Það var yfir höf-
uð ekki gagnlegt, hvorki fyr-
ir rektorinn sjálfan, eða bæ-
inn, eða skólann, eða kóng-
inn, og þar mcð heldur ekki
fyrir landið i heild, að þessi
hurð væri opnuð, fyrr en
liann liafði jafnað sig ofboð
lítið. Því að þessa stundina
var liann trylltur eins og
Ijón, — alveg eins og villi-
dýr. Úhú! Það sauð víst mun
betur í honum, en það hafði
nokkurn tíma soðið i mið-
stöðvarkatlinum hér í skól-
anum. Og vikakarlinn nudd-
aði liinn helauma gigtarstað.
Vikakarlinn hafði verið
háseti á yngri árum sínum
og fannst sjálfum, að hann
ætti rétt myndarlegan forða
af blótsyrðum í sarpi sinum,
ef á þyrfti að halda. En hon-
um skildisl nú að í þeim efn-
um hlyti hann aðeins að
hafa siglt innfjarða. Hér
heyrði liann að vísu mynd-
arlega tekið upp í sig af
þjóðlegum formælingum, en
iniklu meira var af því tagi,
sem hlaut að vera aflað á
hinuin alþjóðlegu veraldar-
Iiöfum hlót.syrðanna. Það
steingekk fram af vikakarl-
inum.
En nú tók fyrir blótsyrðin
og i stað þess kom langdreg-
ið þokulúðurshljóð, sem lauk
með hvínandi snökti. Þá
skildi* Sörensen vikakarl, að
rektorinn var að gráta; þá
skildi Sörensen vikakarl, að
það var ósæmilegt að standa
lengur á hleri, og gekk hægt
og hátíðlega á brolt, en
nuddaði jafnframt látlaust
hinn auma bakhluta sinn.
Sörensen vikakarl var þag-
mælskur maður; hann hafði
ekkert séð, ekkert heyrt;
hann hafði notað frídaginn
sinn til þess að spóka sig i
bænum; það var frjálst og
fullkomlega heiðarlegt.
Æor
ettt 'cndr°r
S 08 b0,°
SukI 7/oo
• n ' Jk,>v I!
„Það er vikakarlinn“, sagði Lempe gamli yfirkennari.
Og svo höfðu menn þá
gleymt að sýna kóngipum
bæjarbaðið. Um það varð
ekki fengizt. Er meira að
sjá? spurði konungur, þegar
menn komu aftur til ráð-
hússins. Pelersen frá Hótel
Danakonungur mundi eftir
bæjarbaðinu, en þorði ekki
að segja það. Það er hálf-
tími, þangað til farið verður
af stað, sagði konungur, þá
höfum Vér. einnig tima til
þess að Iíta á skólann yðar,
herra reklor! Og það var litið
á skólann, hann var skoðað- ■
ur liátt og lágt. Ivennararnir
voru kynntir hans hátign á
tröppun um, n em en d urnir
hrópuðu Iiúrra fyrir konung-
inum á leikvellinum, og allir
fvlgdu honum. Siðan nm
kennslustofur og söfn. Þér
liafið miðstöðvarhitun, licrra
’ j
rektor, sagði konungur og
drap fingri á eina pípuna,
svo að í einstaka atriðum er-
um vér þó komnir fram úr
Forn-Grikkjum. Ójá! svar-
áði Lempe og brosti, en þess
i slað höfðu þeir meiri
hjartayl! A, eruð þér nú viss
um það? spurði konungur al-
varlcga.. Æ! Það var nú vist
nieira tiI að svara einhverju,
herra konungur, sem ég
sagði það. En ef þér hefðuð
bent á rafmagnsljósið, hefði
ég i sannleika geta svarað,
að Ijós andans loguðu skær-
ara lijá þeim. Ivonungur
kinkaði kolli og dirfðist ekki
að andmæla; hann gekk í
gegnum bekki lærdómsdeild-
arinar, opnaði sjálfur púlt-
in og gægðist niður í þau, dró
út skúffur og rétti við mál-
verk, sem hékk skakkt á
veggnum. Hann koni . aftur
ofan i garðinn, leit yfir allan
hópinn, sem fylgdi honum,
klappaði Elísabetu á kinn-
ina og sló á öxlina á Axel og
sagðist sjá það á honum, að
hann mundi verða sæmdar-
borgari og gera ættlandi sinu
sóina. Og augu Axels leituðu
uppi hin fögru augu Elísa-
betar, sem ennþá virtust
Ijóma i tárum, og drengur-
■inn var að því kominn að
varpa sér niður, faðnia kné
konungsins og segja: Ó,
herra konungur! Þér ættuð
að vila, hve mikill aumingi
ég er! Þér ættuð að vila,
hvað ég lief gert í dag! Þá
mynduð þér ekki heiðra mig
með því að slá á öxlina á
mér og tala til min vinsemd-
arorðum!
En konungurinn leit á úr
sitt og spurði: Höfum vér
þá séð allt? Allt nema kjall-
arann, yðar hátign, dirfðist
frönskukennarinn að segja;.
því hann þóttist vera fynd-
inn. Þá skoðum við hann
líka, svaraði konungurinn,
þvi hann hafði það einmg tjl
að vera fyndinn. Og' sam-
stundis arkaði öll hersingin
niður i kjallarann.
Og þannig fór það svo, að
hinn raunverulega „setti fou-
seti bæjarstjórnar“ fékk þó
tækifæri til þess að heyra
rödd konungs síns á meðan
liann dvaldi i hænum, Hann
var orðinn uppgéfin á því að
ólmast og formada, Jiann
var orðinn þreyttur á að
gráta og lá nú kolsvartur í
andliti, nema hvað gráhvit-
ir tárataumar lituðu kinnar
hans, grafkyrr á kolabyng,
Qg klæði hans öll tætt og rif-
in í hengsla. Þannig lá hann
jiegar hann lieyrði fyrstu
skréfin og hina konunglegu
rödd. Dálítil rifa var á hurð-
inni; þangað slcreið hann
hljóðlega og lagði augað við.
Og þannig bar það við, að
liinn raunverulegi rektor
fékk einnig að lita aug'a sinn
tigna gest.
Ilér er náttúrlega ketill-
inn, sagði konungur og
klappaði á múrvegginn, og
hér skrangeymslan, sagði
hann og opnaði ósjálfrátt
hurðina að kolastiunni, en
varð um leið að hoppa snögg
lega til hliðar til þess að hon-
um yrði ekki velt um koll af
einhverri stórri og válega út-
lítapdi furðuskepnu, sem
kom bröltandi i átt til dyr-
anna.
Hvað ,er þetta? spurði
konungurinn. •
Qg var Jiað furða, þó að
hann spyrði, I einstaka at-
riðmm, líktist þetta einna
hels.t manni, en einna likast