Morgunblaðið - 07.04.1966, Blaðsíða 21

í'immtudagur 7. apríl 1966
MORGU HBLAÐIÐ
81
Minjar margvíslegra yíirrába
Á UNDANFÖRNUM árom hafa
orðið miklar breytingar á sam-
1 skiptum kommúnistaríkj anna í
I Austur-Evrópu og annarra
I Evrópuríkja. Á síðasta áratug
ihefur stjórnmálahlékan orðið
til þess að hið fræga járntjald
er nú imjög tekið að ryðga og
rnunu margir kunnáttumenn
Iþeirrar skoðunar, að það hrynji
alveg áður en mjög langt um
líður.
Þetta hafa íbúar annarra
Evrópulanda notfært sér í sí-
vaxandi mæli og ferðamanna-
straumurinn frá þeim leitar nú
gegnum ryðgötin með vaxandi
þunga. Segja margir, sem lengi
I hafa verið kunnugir í Austur-
Evrópu og fylgat hafa gjörla
með ástandinu þar síðustu ára-
tugina, að andrúmsloftið austur
þar sé nú óðum að verða eins
og það var fyrir heimstyrjöld-
ina síðari, létt og frjálslegt og
v-evrópsk menningaráhrif
vinni iþar stöðugt á.
I Ljóst er, að 'hinn evrópski
kommúnismi hefur tekið tölu-
verðum breytingum og kemur
|þar ýmislegt til. Margir stjórn-
málafræðingar telja, að ágrein-
I ingur rússneskra og kínverskra
1’ kommúnista hafi ásamt öðru
stuðlað að þessari iþróun og
orðið þjóðernisstefnu í löndum
Austur-Evrópu lyftistöng. Þetta
á ekki sízt við um Rúmeníu,
sem faefur frá upphafi neitað
að taka ákveðna afstöðu með
öðrum hvorum deiluaðila og
óspart notað tækifærið til þess
að reyna að losa sig úr viðj-
um Sovétríkjanna.
Rúmenía hefur hin allra síð-
ustu árin orðið æ eftirsóttara
ferðamannaland og á það að
verulegu leyti að þakka fainni
miklu og góðu baðströnd, sem
kallast Mamaia. Jafnframt eru
augu ferðamanna að ljúkast
upp fyrir hinni margbreytilegu
náttúrufegurð landsins og vinna
Rúmenar nú kappsamlega að
því að byggja upp ferðamanna-
þjónustu víðsvegar um landið,
allt frá sjávarströndu til fjalla
þar sem margt er að sjá og við
að vera, jafnt sumar sem vetur.
Rúmenía er land mikilla and-
stæðna. Landið er ekki stórt,
um 237.500 ferkm., en innan
landamæra þess má finna flest-
ar tegundir landslags, sem til
eru á meginlandi Evrópu. Norð-
an til er landið hálent nokkuð,
með djúpum dölum og miklum
vatnsföllum. Er þar 4—800 m
háslétta sem liggur í einskonar
þríhyrningi milli Transilvaniu-
alpanna, Karpatafjalla og Bijor
fjalla. Sunnan til er Dónár-
sléttan níkjandi, láglendið um-
hverfis og upp af óshókn’um
hinnar miklu Dónár, sem er ein
af mikilvægustu samgönguæð-
um landsins og markar á stóru
svæði landamæri Rúmeníu ann-
ersvegar og Júgóslawíu og Búlg
aríu hinsvegar.
Rúmenar telja sig að mestum
hluta rómanska þjóð og tunga
þeirra er af latneskum uppruna.
ÍÞeir eiga sér langa og marg-
fbrotna sögu og er víða um
landið hægt að sjá merki yfir-
ráðatímabila hinna ýmsu
þjóða, Rómverja, Tyrkja, Búlg-
ara, Ungverja, Rússa og margra
annarra.
Rómverjar réðu ríkjum í
Rúmeníu frá því rúmri öld
fyrir Rrist er Trajanus keisari
lagði landið undir sig. Það
nefndist þá Dakia og var ný-
lenda Rómaveldis allt fram á
lok þriðju aldar eftir Krist. Frá
iþeim tíma og fram undir tólftu
öld er saga landsins ©kki að
fullu Ijós, en vitað er að á því
tímabili óð hver þjóðflokkur-
inn af öðrum yfir landið, komu
þar fyrstir Gotar, síðan Slavar,
Alvarar og þá Búlgarar á 7.
öld. Á yfirráðatímabili hinna
síðustu, sem var um tvær aldir,
barst kristni til landsins. Síðan
tóku við yfirráð Ungverja og
um miðja 13. öld hófust inn-
xásarferðir Tyrkja.
Rúmenar eru sjálfir sagðir
líta svo á, að kjarni þjóðar
þeirra hafi verið hinir svo-
nefndu Valakkar, afkomendur
Dakiu-Rómverjanna, sem komu
frá Transilvaniu, þar sem þeir
höfðu leitað hælis, er herir
Rómverja voru hraktir frá
Dakiu. Skráð saga Valakka,
sem þjóðar, hófst fyrst í lok
13. aldar, er þeir höfðu setzt
að sunnan fjallanna í héruð-
unum Valakkiu og Moldaviu.
Það var ekki fyrr en árið
1859, að landsvæði þessi voru
sameinuð undir nafninu Rúm-
enía, eftir margra alda póli-
tískar refskákir og blóðug átök
Rússa, Tyrkja, Austurríkis-
manna og Ungverja.
Rúmenía er auðug að forn-
minjum allt frá því 2—3000
árum fyrir Krists burð, en frá
þeim tíma eru hvað frægastar
leirkeraminjar, sem sýna að
landið var þá hluti menningar-
svæðis sem náði yfir Búlgaríu,
Þrakíu, ÞessaMu og Úkraínu
allt norður til Kænugarðs. Þá
eru til margskonar munir frá
járnöld og steinöld. Eru bronz-
munir frá því um 1500—2000
fyrir Krist, gerðir i Transil-
vaniu taldir með því bezta sem
gert var á þeim tíma í Evrópu.
Flestar þessara fornminja eru
varðveittar í sögusafninu í
Búkarest, höfuðborg landsins.
En wíðsvegar um landið eru
smærri söfn og hvarvetna
menjar mannabyggða frá því
fyrir þúsundum ára. Sem dæmi
mætti nefna rústir grísku bæj-
anna Callatis og Histriu við
og skoðað í Rúmeníu. Þegar í
höfuðborginni getur ferðamað-
urinn fengið dálitla nasasjón af
sögu og þjóðlífi Rúmeníu með
þwí að sækja helztu söfnin og
bregða sér í hið svonefnda
„Þorpssafn" sem er einskonar
„Arbær“ þeirra Rúmena. Er
það stórt gróðri- og skógivaxið
svæði, þar sem varðveitt eru
fjöldamörg gömul hús víðs-
vegar úr landinu. í þeim er
allur húsbúnaður eins og tíðk-
aðist á hverjum stað og alls-
konar þjóðlegur listiðnaður,
sem gefur innsýn í líf fólks á
liðnum öldum.
Frá Búkarest er svo hægt að
fara í allar áttir, annað hvort
upp í hálendið, austur tjl
Moldavíu eða út að Svarta-
hafsströnd, þar sem menn geta
ýmist kannað hina gróðursælu
og skóglendu Dónárhólma, reik
að um rústir fornra byggða eða
legið í sandinum á ströndinni
í Mamaia og fleiri baðstöðum
þar í kring.
Baðstaðurinn Mamaia er eins
konar sandeyri 2—300 metra
breið milli Svartahafsins og
vatns, er nefnist Siutghiol. Er
ströndin firnm kílómetrar að
lengd og veðursæld mikil, með-
alhiti yfir sumarmánuðina um
2'2 stig á Celsicus og vatnið
álíka heitt. Sólin og sjórinn
hafa mikið aðdráttarafl enda
hafa gistihúsin þotið þar upp
eins og gorkúlur síðustu árin
og margskonar ráðstafanir ver-
ið gerðar til þess að auka
ferðamannastrauminn þangað.
Þeir, sem lagt hafa leið sína
austur til Rúmeníu eru yfir-
leitt sammála um, að landið
eigi án efa mikla framtíð sem
ferðamannaland og baðströndin
strönd Svartahafsins, sem eru
taldir frá 6.—7. öld fyrir Krist.
Rómverskar menjar getur að
Mta um gervallt landið.
Frá seinni tíð eru hvað
merkastar fornmenjar kirkju-
og klausturbyggingar í byz-
önskum stíl, flastar og bezt-
ar í Moldaviu, þar sem sumar
eru málaðar litríkum fresco-
málverkum jafnt utan sem
innan.
Það er því margt, sem ferða-
menn framtíðarinnar geta séð

Hluti baðstrandarinnar Mamaia
ennþá frjálslegra í Ungverja-
landi, Póliandi, Tékkóslóvakíu
og Búlgariu. Þar á móti kemur
hinsvegar tiltölulega lágur dval
arkostnaður, en Rúmenía mun
nú með ódýrustu ferðamanna-
löndum Evrópu. Þar kemur til
meðal annars, að ferðamenn
njóta sérstakra fríðinda, þar
sem er hið svokallaða ferða-
mannagengi, þ.e.a.s. ferðamenn
fá um 150—200% meira fyrir
erlendan gjaldeyri en þeir ættu
að fá samkvæmt skráðu gengi.
Fyrir bandaríska og kanadíska
dollara, ensk pund, svissneska,
franska. belgíska franka, v-lþýzk
mörk, hollenzk gyllini, danskar,
16. aldur klaustur í Moldaviu
sé hreinasta gullströnd. Á hinn
bóginn beri gistihúsin og þjón-
usta enn nokkur merki reynslu-
leysis í þessum efnum og geti
tæpast talizt sambærileg við
það sem bezt gerist annars-
staðar. Þó er það nokkuð mis-
jafnt hvað mönnum finnst um
þetta, eftir því hverjar kröfur
iþeir gera og hverju þeir hafa
vanizt. Sumir, sem ferðast hafa
um löndin austan járntjaldsins
segja, að þjónusta sé að mörgu
leyti liðlegri og andrúmsloftið
Til þessa mun tiltölulega lítið
hafa verið um ferðir ein-
staklinga til Rúmeníu. Upp-
bygging ferðaþjónustu þar hef-
ur að langmestu leyti miðazt
við hópferðir og auglýsingar
og upplýsingar þaðan einnig.
Þó mun allt eins hægt að ferð-
ast þar um sem einstaklingar
og sagt er, að allgott sé að
fara þar um á eigin bifreiðum.
Skipulögð tjaldstæði eru víða,
þar sem hægt er að gista bæði
í eigin tjöldum og leigðum á
staðnum.
Því miður er ekki unnt í
þessari grein að gefa viðhlít-
andi upplýsingar um verðlag
í Rúmeníu. hvorki um gistingu
fæði né annað. Var leitað til
Norðurlandadeildar rúmensku
ferðaskrifstofunnar - Carpati -
eftir upplýsingum en vegna
misskilnings, sem sennilega má
rekja til breytinga á starfsliði
deildarinnar urðu þær ekki sem
skyldi. Gefur það vísbendingu
um, að rétt sé fyrir 'hvern þann,
er hyggur á Rúmeníuferð á
eigin vegum að afla sér upplýs-
inga 1 tæka tíð. Rúmenía hefur
hér hvorki sendiráð né ræðis-
mannsskrifstofu, sem hægt sé
að leita til. Á hinn bóginn hafa
íslenzkar ferðaskrifstofur sam-
skipti við rúmensku ferðciskrif-
stofuna og geta aðstoðað ferða-
menn við öflun upplýsinga.
Vegabréfsáritun fæst mjög auð
veldlega til Rúmeníu. Þeir, sem
ekki geta náð til sendiráða eða
ræðismanna geta yfirleitt tafar-
laust fengið áritun við landa-
mæri ríkisins hvar sem að þeim
er komið.
sænskar og norskar krónur er
ferðamannagengið 200% hærra
en skráð gengi en fyrir áströlsk
pund, finnsk mörk, gjaldeyri
ýnnssa Asíulanda og íslenzkar
krónur er gengið 150% hærra.
Þar við bætist að þeir, sem
skipta þannig erlendum gjald-
eyri geta í vissum verzlunum
keypt ýmsar vörur með 20%
afslætti. Mynt Rúmeníu nefnist
leu — í fleirtölu lei og fást 18
lei fyrir bandanískan dollar.
Styrmir Gunnarsson
lögfræðingur
Laugavegi 28 B. — Sími 18532.
Viðtalstími 1—3.