Morgunblaðið - 24.02.1968, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. FEBRÚAR 19&8
31
Aukin herkvaðnmg
48.000 menn kvaddir til herþjónustu
Wdhkigton, 23. íebrúar,
AP—NTB.
BANDARÍSKA hermálaráðu-
neytið hefur tilkynnt, að í apríl
mánuði næstkomandi verði
48.000 menn allaðir til herþjón-
ustu. Af þeim verða fjögur þús-
und manns skráðir í landgöngu-
lið flotans og er það í fyrsta
sinn frá því í október 1966, að
menn eru kallaðir til þjónustu
þar, því að landgönguliðið er að
verulegu leyti skipað mönnum,
sem hafa gefið sig sjáifviljugir
fram til þjónustu þar.
9 Þetta er einnig stærsta inn-
kall í herinn á einum mánuði
frá því í október 1966. í janúar
voru kallaðir inn 34.000 menn,
í febrúar 23.000 og í marz hafa
41.000 manns verið boðaðir til
herþjónustu.
Haft er eftir áreiðanlegum
heimildum í Washington, að Ro-
bert McNamara. laradvarnaráð-
herra, hafi nú undir höndum
ýmiss konar áætlanir varðandi
aukna- herlcvaðningu vegna á-
standsins í Vietnam. Mun hann
erga að taka a-fstöðu til þeirra
og leggja niðurstöður fyrir John
son, forseta, áðuir en hann lætur
af embætti landva-rn-arráðherra
Barizt var áfram bæði innan í næstu viku sí@an mu,n for_
og utan múra kastalavirkisins, setinn taka endanlegar ákvarð-
- VIETNAM
Framhald af bls. 1
jafnt og þétt í dag áleiðiis til
hallarinnar og deild úr land-
gönguliði S-Vietnam hatfði tek-
izt að brjótast :nn fyrir ytri virk
isvegg hallarinnar, en hún er
mjög rammlega viggirt og komm
únistar hafa búið vel um sig við
innri veggiria.
hús frá húsi. í kvöld áttu banda
rísku herm-ennirnir eftir um 600
metra að vesturvegg virkisins
og aðrar sveitir áttu í höggi við
liðsauka, sem N-Vietnam her-
miönnum hafði verið sendur.
Voru það um fimm hundruð
menn, en að minmseta kosti helm
ingur þeirra var felldur.
Að s-ögn talsm-anns bandariska
liðsins átti að gera hlé á sókn-
inni tilhallarinnar í kvöld, með-
an tekin væri ákvörðun um það
hvort gerð yrði stórskotaliðsárás
á hana. Það hefði ekki verið
gert til þess og yfirmönnum
bandaríska liðsins væri það
mjög á móti skapi vegna hinna
óbætanlegu -sögulegu og menn-
ingarlegu verðmæta keisara hall
arinnar.
Þá náðu bandarískir hermenn
amr á grundvelli afstöðu Mc-
Namara og þeirra upplýsinga,
sem yfirmaður herforin-gjaráðs-
ins, Wheel-er, hersihöfðingi, hef-
ur með sér frá Suð-ur-Vietnam,
þa-r sem hann er nú sca-ddu>r.
Er talið líklegt-, að hann hafi
heim m-eð s-ér tilmæli frá West-
moreland, yfirman-ni bandaríska
herliðisims í Vietnam, en að auk-
ið herlið verði sent þangað hið
fyrsta.
BROTAJARN
Frarrthald af bls. 32.
um, 15 og 16 ára, sem játuðu
að hafa verið þar að verki.
Lögreglunni bárust fréttir um
það að tveir un-gir piltar hefðu
kpmið i Sin-dra í gærmorgun og
í dag aftur þorpi einu um fimm | boðið brotajárn ti-1 kaups. Var
kílómetra norðvestur af Hue, en þeim sagt að koma eftir há-degið
um það hafa vistaflutningar og 0g sækj-a penintra an PiTtafnir
liðsaukaflutningar N-Vietnam- verðu sv-o. en bá beið rannsókn-
arlögreglan eftir ba;m,
lei-knum þá lokið.
og var
Pundið lækkar
London, 23. febr. (NTB)
Gengi brezka sterlingspunds-
ins gagnvart dollar lækkaði
nokkuð í kauphöllinni í London
í dag, og hefur það ekki verið
jafnlágt undanfarinn mánuð. Við
opnun kauphallarinnar í morg-
un var pundið skráð á tvo doll-
ara og 40,84 cent, en við lokun
á tvo dollara og 40,60 cent. —
Ástæ'ða lækkunarinnar er talin
vera tilkynning brezku stjórnar-
innar í gær um, að opinber út-
gjöld hækki á þessu ári um rúm
an miiljarð sterlingspunda.
hermanna aðallega farið.
Skæruliðar og hermenn Norð-
ur-Vietnam halda áfram árásum
á herstöðina í Khe Sanh. Síð-
asta sólarhringinn hafa þær orð
ið ní-u ban-darísk-um hermönnum
að bana, 22 særðust og tvær flug
vélar voru eyðilagðar, önnur
þyrla af gerðinni CH-53 en það
eru stærstu þyrlur ,sem nú eru
í notkun i Vietnam. Ljóst er að
herlið N-Vietnarn þrengir smám
saman hringinn um Ke Sanh og
'búizt er við stórárás hvenær sem
er.
í Saigon hafa borgaryfirvöld-
in beint þ-eim tilmælum til flótta
manna, sem þangað hafa kornið
í tugiþúsundatali, að þeir hverfi
aftur til heimikynna sinna, — þ.
e.a.s. þeir, sem einhver heim-
kynni eiga til að hverfa til. í yfir
lýsingu lögreglustjórnarinnar
segir að allir skæruliðar hafi
verið hrakt.r úr borginni eða
f-elldir. , ^
Um 220.000 manns urðu heim-
ilislausÍT vegna bardaganna í
Saigon og nágrannabæjunum í
héraðinu Gia Dinh. Víða skort-
ir flóttamenn bæði vatn og brýn
ustu hreinlætistæki og er ennþá 1
óttast, að far-sóttir brjótist út Moskvu 23 febr _ AP—NTB
þeirxa a meðai ANDREI Gretsjko, landvarna-
Yfirmaður ri'kislogreglunnar í ,1J. ’ “
r. * „• , n.r_ v. raoherra Sovetnkianna, helt að-
Suður-Vietnam, Nguyen Ngoc , ... ,
t i „„ j alræðitna i þmghollinni i Kreml
Loan, sem alTæmdur varð í bar , ”, .
dögunum í Saigon ,er hann tók ! ’ dag þar sem_ hald.ð var hatið-
af lífi skæruliðsforingja á miðri legt fimmtiu ara afmæl. Rauða
nersms. Hann gagnryndi þar
- TAKA SKIPSINS
Framhald af bls. 32.
vart tveimur elnikennis.klæddum
lögreglumiönnum, Hilmari Þor-
björnssyni og Þorkeli Páissyni,
sem stóðu vörð í togaranum í
því s'kyni að varna því, að tog-
arinn yrð-i fjarlœgður -þaðan sem
hann lá við Faxagarð í Reykja-
víkui'h'öfn, siglt bogaranum úr
h-öfn og ætlað til Engliands, eftir
að hafa læst lögregl'umennina
inni í klefa í ski-pinu. Þá var
honum og gefi-ð að sök að hafa
í frammi oflbeldi og ofbeldislhót-
anir gagnvart lögreigliu'm-önnun-
um ei'tir að þeir höfðu brotizt
út úr klefanum, s.s. með hrind-
ingu annars þeirr-a frá vélsíma
skipsins, er >ha,nn reyndi að
st'öðva skiipið með hringingu, og
á annan hátt með ógnandi fram-
komu sinni og áhafnar toga-rans
hindrað lögreglumennina í að
gegna skyldustörfuim sinum, unz
iögregiu'm-ennirnir fengu stöð'vað
ski-pið um hádegi næsta dag um
43 sjóimilur vestur af Öndverð-
arne-si, en þá hafði flugvél Land
helgi'sgœzlunnar fiiogið- yfir tog-
aranum um hálfa klUkkustund
og varðsikip var k-omið að 'hlið
hans og fall-byssu varðskipsins
verið beint a-ð togaranum.
Dómur í sakadómi Reykjavík-
ur var kveðinn upp þ. 5. maí sl.,
en þar var ski-pstjórinn, Bern-
ard Newton, dæmdur til að sæta
varðhaldi í þrjá m-ánuði, en til
frádráttar þeirri refsingu skyldi
koma með fullri dagatölu gæzlu-
varðhald það, sem hann varð
að sæta vegna málsins. Þá var
hann dlæmdur til að greiða kr.
300.060.00 í sekt til Landfhielgis-
sjóðs íslands og kœmi varðhald
8 mánuði í sta-ð s-ektar, ef hún
yrði eigi greidd innan 4 vikna
frá birtingu dóimsins. Afli og
veiðarfæri var gert upptækt og
ákærði dæmdur tiil greiðslu sak-
arikostnaðar.
Málinu var áfrýjað til Hæsta-
réttar og var flutt þar í gær, ein-s
og fyrr segir. Saksóknari ríkis-
ins gerði þær knöfur, að hinn
50 ára afmæli
Rauða hersins
götu í borginni. Hann kom í
dag frá Hue með annan fanga,
fyrrum lögreglustjóra þar, sem
sakaður er um að hafa stjórnað
sveitum skæruliða þar, þegar
bardagarnir hófust 30. janúar sl.
Áprentuðu limböndin
Allir lltir.
Allar breiddir.
Statív, stór og lítil.
Kar! M. Knrlssim & lln.
Karl Jónass. . Karl M. Karlss.
Melg. 29. - Kóp. . Sími 41772.
harðlega „bandaríska heimsveld
isstefnu’ ‘og varaffi menn mjög
viff aff vanmeta vald hennar og
líta á hana sem „pappírstígris-
dýr“. Hann lýsti því og yfir,
aff Sovétríkin væru viffbúin styrj
öld, hvort heldur hún yrffi háff
mcff kjarnorkuvopnum effa
venjulegum vopnum.
Hátíðina í þinghöllinni sóttu
sex þúsund manns, þar á m-eðal
helztu framámenn hers og stjórn
ar og fyrrverandi stríðshetjur
af ýmsum gráð-um. Einnig voru
þar sendinefndir frá herjum
kommúnistaríkja um allan heim,
utan Albaníu og Kína, en kín-
verski herinn sendi heillaskeyti
til sovézka. hersins.
Gretsjko flutti yifrlit yfir
sigra Rauða hersins frá upphafi,
bæði í borgarastyrjöldinni í
Sovétríkiunum og heimstyrjöld
inni síðari. Var því ákaft fagn-
að, er hann flutti lof um þá Kli-
ement Vorosjilov og Georg,
Sjukov sem herforingja — og þó
ennþ-á meira, þegar hann sagði
að Josef Stalín hefði verið
stríðsleiðtogi góður.
Fréttaritarar í Moskvu benda
á, að aðalatriðin í ræðu Gret-
sjkos ha-fi verið árásir á Banda-
ríkn og Vestur-Þýzkaland, en
athyglisvert sé að hann hafi
ekki minnzt á aðstoð Sovét-
manna við Vietnam né skilyrði
fyrir hugsanlegum friðarsamn-
ingum.
Afmælið var haldið hátiðlegt
um land allt með ræðuhöldum,
flugeldasýn'ngum og á annan
hátt, meðal annars sýndar ætt-
jarðarmyndir fyrir börn —
engin hersýning var haldin í til-
efnidagsins .
Við töku Brand.
áfrýjaði dóm-ur yrði staðfestur,
en refsing ákærða þó þyngd.
Verjandi ákærða, Benedik>t
Blöndal, hrl., gerði þœr kröfur
aðalleg.a-, að málinu yrði vísað
frá dó-mi, en til vara að ákærði
yrði sýknaður, en ell-a gerð væg
refsing skilorðsJbundin.
Verjandi ákærða byggði frá-
Vísunar.krölfu sína á því, að hand
ta'ka togarans hefði í bæði skipt-
in verið ólögleg. Handtakan i
fyrra sikipti-ð hafði borið þa-nnig
að, að fluvél Landlhelgisgæzlunn
ar hafði komið að skipin-u inn-
an fiskveiðilögsögunnar og töldu
fluigverjar að togarinn hefði ver-
ið að ólöglegum veiðum. Þar
sem áhöfn flu-gvélari'nnar hafði
álhuga á að huga að öðrum tog-
urum, siem voru á svipuðu svæði,
var tekin á leigu flugvél frá
Flugsýn h.f., sem leysti flugvél
Landlhel'gisgæzlunnar af hólmi
og veitti sú flugvél skipinu eftir
för, þar til verðskip kfom á vett-
vang. Taldi verjandi ákærða, að
þetta væri bnot á 23. gr. Genfar-
samningsins um útlh-afið, þar
sem segir í 4. tl., a-ð eingöngu
herski-p, iherflugvél-ar eða önnur
sikip eða aðrar flugvélar í rfkis-
þjónustu og sem veitt er sér-
a'.ö'k h-eimild til þess að m-ega
veita óslitna eftirför.
Að því er síða-ri handtökuna
snertir, t-aldi verjandi ákiærða
hana einnig ólöglega, þar sem
skipið hefði verið sloppið úr ís-
lenzkri lögsögu, en það væri skii
yrði þess að taka mætti skip á
útlhafi að því hefði verið veitt
óslitin eftirför. Engar reglur
hei-miluðu a-ð ráðast til up-p-
göngu á skip á úbhafinu, nema
óslitin eftirför hefði verið gerð
úr lancöhelgi og tilvist lögreglu-
þjónanna um borð bneytti ekki
þeirri staðreynd.
Sa-ksóknari ríkisins tal-di hins
vegar, að nærv-era lögregl-umann
anna í togaranum hefði gent það
að verkum að skipið hefði verið
í gæzlu íslenzkra ýfirvalda allan
bímann. Sú refsiverða háttsemi
togaraskipstjórans að taka stjórn
skipsins óliöglega í sínar hendur
og læsa iöggæzlumiennina inni
- FLUGVELIN
Framhald af bls. 1
að hún var á hvolfi og virt-
ist miki-ð skemmd. Ekknt lífs
mark sást þá við vélin-a.
Björgun-arleiða.ngur fór þegar
á snjóbíl frá radarstöðinni
DYE—3 áleiðis á slysstaðirn
og voru hinir þrír kanadisku
félagar flugmannsins með í
förinni. ,
Þegar leiðangurinn átti eft-
ir 7—8 km. að flakinu varð
snjóbíllin.n eldsneytislau-s. Á
fimmtudag va-r reynt að
varpa til hans eldsaeyti, að
því er fréttarita-ri Mbl. í Góð-
von tjáði blaðinu í gær, en
það tókst ekki. Það var afiur
reynt í gær, föstudag, — og
tókst þá.
Allt bendir n-ú tí.l þess að
saga Aero Commander flug-
véla-rinnar sé á enda. Geysi-
legum fjármunum hefut verið
varið til þess að reyna að
bjarga henni, frá því banda-
ríski flugmaðurinn, George
Drosseoh-ens, varð að nauð-
um fyri-r réttu ári — það var
26 fébrúar 1967. Margir aðil-
a-r hafa gert tilraumr til að
bjarg vélinni og þær tilrunir
bjar.ga vélinni og þær t.u-
raunir hafa nú sennilega kost
að tvö mannslíf.
og sigla skiipinu úr íslenzlkri land
h-elgi hafi ekki va-J'dið því, að
hinar löglegu vörzlur lögreglu-
m'annanna, sem voru um borð í
skipinu allan tímann og mót-
mæltu athæfi skipstjórans, væru
rc-fnar á lögm.ætan hátt.
Vitnaði saksóknari m.a. til
álitsgerðar Hans G. Andersen,
þjóðréttarfræðing -og s'endilherra,
en hann haf-ði skrifað álitsgerð,
s-em íá frammi í málinu.
Úrsli-ta er að vænta í málinu
í næstu viku.
- PASTERNAK
Framhald af bls. 1
var ekki fyrr en í ágúst 1-943
að Pasternu-k er kvaddur til
herþj'ónustu í þriðja hernum,
sem va-r undir stjóm Alex-
anders Gorbatovs hershöfð-
ingja, þess er síðar gat sér
frægð fyrir endurminningar
um Stalínstíma-nn. Meðal fé-
la-ga Pasternaks í fyrstu rit-
höfuinda.herdeildinni voru
Konstantin Alexandrovich
Fedin, núverandi formaður
rithöfhndasamtaka-nna so-
vézku, og skáldið Pavel Grig-
orievioh Antolsky.
— P-asternak leysti leik-
andi þrautir herþjónustunn-
a-r, og -hann sóttist jafnan eft-
ir mestu hættuverkefnun-
um“, segir Tregub. Birtir
hann þrjú af Ijóðum P-aster-
naks til að sýna hve mikil
áhrilf lífið á vígstöðvunum
hafði á skáldskap hans.
I greinni sýknar Treguto
Pasternak algj örl-ega af áburð
inum frá árum Krúsjeffs-
stjórnarinnar um „einkaskáld
skap“, og telur skáldverk
Pasternaks einkennast af ein
lægni og innilegri þjóðernis-
kennd.
Breyfingnr d
leiðum SVR
VERIÐ er aff endurskoffa leiffa-
kerfi Strætisvagna Reykjavíkur
og að því loknu verffa gerffar
á þvi miklar breytingar. Borgin
er sífellt aff stækka og mörg ný
hverfi hafa risiff síffustu árin
þannig aff breytingar eru orðn-
ar nauffsynlegar.
Endurskoffunin tekur iangan
tíma, enda mjög mikiff verk, en
Eiríkur Ásgeirsson, forstjóri
SVR, sagffi Mbl., aff niffurstöffur
myndu liggja fyrir seinni hiuta
þessa árs. Verður þá þegar haf-
ist handa viff breytingarnar.
Góð uðsékn uð
Giænlunds-
sýningunni
MJÖG góff aðsókn hefur veriff
aff sýningunni „Grænland hiff
forna“ í Þjóffminjasafninu. Gísli
Gestsson, safnvörffur, sagði Mbl.,
aff daglega kæmi fjöldi fólks til
aff skoffa sýninguna og margir
oftar en einu sinni. Þá koma
einnig stórir hópar skólafólks
meff kennurum sínum og fá þá
sérstaka fyrirgreiffslu. Sýningin
verffur opin alla virka daga til
3. marz.