Morgunblaðið - 23.09.1971, Blaðsíða 3

31
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. SEPTEMBER 1971
Mannkynið kann að
þakka íslendingum
3iemzka rikisistjórnin hafi sið-
ast [ftert út fi sikve i ð i 3 ögsagu
‘1
— segir í lesendaforéfi í „Tfoe Scotsman
u
MORGUNBLAÐINC haía hor
izt nokkrar úrkiippur úr brezk
um blöðum, þar sem rætt er
wm landhelg'ismálið. Þar á
meðal eru iiokkur lesenda-
bréf, þar sem fram kemur
stuðuingur við máistuð íslend
inga.
Til dæmia birtir „The Tim
es“ í London bréf írá Nichol
0K nokkrum Palmer, eem skrif
asr frá Lyngby í Danmörku.
Hann segir: „Herra — Ef við
eigum, eins og þér leggið tii,
að bregðast með skilningi við
brotum Bandaríkjamanna á
hinu almenna tolla- og við-
sk i ptasam komula gi (GATT-
samningnum) — ráðstöfun,
sem þeir gera til varnar
greiðsiujöfnuðS sínum — hvers
vegna eigum við þá ekki að
sýna íslendingum ámóta kwt
eisi, þegar þeir tiikynna okk-
ur með árs fyrirvara, að þeir
ætli að breyta ákvæðum fisk
veiðisamkomulagsins frá 1961,
— vegna þess, að 80% út-
flutnings íslendinga er, eins og
þér réttilega bentuð á, fiskur
og fiskafurðir. Yðair einlægu-r
*(
í blaðinu „The Scotchman"
birtust 2. sept. sl. tvö lesenda
bréf um landhelgismálið. Ann
að er skrifað af David Steven
son, sem eegir í upphafi, að
mannkynið kunni að hafa
ástæðu til að þakka íslending
um þær ráðstafanir að vemda
fiskimiðin við ísiand og hjálpa
þannig til að viðhalda fyrir
mannkynið fæðulindum hafs
inis. Hann bendir á örlög hvala
stofnanna vegna þess, að
þjóðwnar, sem stunduðu hval
veiðar, gátu ekki komið sér
saman um það, hvernlg bæri
að vemda þá, sem hefði þó
verið öiium fyrir beztu.
Hann bendir á, að íslend
ingar hafi boðizt til að ræða
við þá aðila, sem hagsmuna
eiga að gæta í þessu máli, en
þeir megi ekki við því að taia
bara og tala þangað til þorsk-
urinn íer sömu leið og hvalur
inn.
„BETUR VÆRI, AÐ . . .
Þá segir Stevenson, að leitt
sé ti'l þess að vita, að Skotax
sem hafi strandlínu, fiskveiði
áhuga og ábyrgðar að gæta í
þessum efnum, eins og íslend
ingar, Færeyingar og Norð-
menn, skuli ekki hafa nein
tök á að beita áhrifum sínum
á alþjóðavettvangi til farsæl
legrar lausnar þessa méls.
Hann visae til fyrirhugaðr-
ar aðildar Bretlands að Efna
hagsbandEilagi Evrópu, sem
væntanlega muni hafa í för
með sér, að Bretar verði fyrr
eða síðar að gangast inn á
gagnkvæm fiskveiðiréttindi í
landheigi aðildarríkjanna. —
Hann bendir á, að skozkiir
fiskimenn séu huggaðir með
því, að skozkir úthaístogarar
fái að veiða innan landhelgi
Noregs, Færeyja og Græn-
lands en segir, að Norðmenn
hafi gert það ljóst, að þeir
muni ekki ganga í EBE, án
þess að fá tryggða tólf mílna
fiskveiðilögsögu fyrir eig eina.
Ennfremu.r hafi damska stjórn
in tilkynnt, að samningar um
aðild Dana að EBE geti ekki
tekið til aðiidar Færeyja —
Færeyingjar muni sjálfir taka
ákvarðanir í þeim efnum. Tel-
ur hann ólíklegt, að Færeying
ar gangi til samninga nema
þeir geti haidið sínum tólf
mílna mörkum óskertum. Og
þó Grænlendingaa- hafi minnl
stjóm í eigin málum en Fær-
eyingar kveðst Steveneon
þeirrar skoðunar, að Danir
verði ófúsir að loka augum
fyrir hagsmunum Grænlend-
inga i þessu máli.
Hanin lýkur bréfi siínu með
þvi að segja, að Skotar eiigi
ekki að dæma aðra sem
reyna að vemda hagstnumi
siina — og mannkynsins, þeg-
ar til lengdar lætur. Þeim
beri frernur að fcuga, hvort
þeir ættu ekki að taka sjálfir
á sig þá átoyrgð að vemda
auðOindimar í hafinu um-
hvenfis strendur Skotlands.
Segir hann að lokum: „Betur
væri að fimm milljónir Steota
hefðu vit á að hugsa sjálfir
um siín mál eins og 200.000
íslendinigar og 37.000 Fæiey-
inigar ..."
í sama blaði skrifar maður
að nafni David Purves og
sliær að nokkru á sömu
strengi. Hann segir, að hlaðið
hafi lýst röksemdum ísienzku
rikissitjórnarinnar fyrir út-
færslu landhelginnar en vísað
henni á bug án þess að
byggja þá frávisun á nokkr-
um rökum. Hann bendir á, að
þjóðarhagsmumr fari oft sam-
an við verndunarsjónarmið og
frá vemdumarsjónarmiði haii
íslenzka ríkisstjórnin meira
til síns máls en sú brezka.
Purves segir, að þegar is-
sfima, haifi stefina hennar að
liokrum réttítetzt af því, að
'afliir fylgdiu fórdæmi hennar. í
Þá hafi sýnt sig, að aQlt /
þvaðrið og rifrildið um varð- t
iskip og frelsi á hafiniu hati 1
verið vitieysa eintber. Hann '
segir að lokum, að igerist það
samaa aftiur - -— og nú sé al-
menn hreytfing í þá átit, að 50
mGiitna mörkin verði viður-
kennd — fái skozkir fiski-
menn tækdfæri til að grípa til
ráðstatfana varðandi snn eiigin
fjiskimið.
„ÞEIR CTHELLA ENGUM
TÁRUM.. “
Þá er að geta greinar, sem
birtist fyrir nokfcnu í The
Times eftir John Griffiths.
Hann segir í upphafi, að nýj-
ustiu attourðir í iangvinnri
deilu Breta og Isteidinga um
tfiskveiðitakmörkán við Island
sýni, að sjórinn sé ekki alitaf
veristi óvinur fiskimannsins.
Það sé bægt að þyria upp.
pöhtá.sku moMviðri á aliþjóða-
vettvangi varðandi það, hver
eigi að veiða hvar. Heimsófcn
íslenzíka utanríkisráðherrans
á dögumum hatfi veráð brezk-
um fisfcimöhnum vísbending
um, að tfyrir staíni væri þung-
ur sjór.
Siðan skýrir Griffitha frá
fcröflum Islendinga og tildrög-
um þess, að þær eru nú fram
settar. Hann refcur áhrif út-
færslu tafcmarkanna á brezka
tfiskimenn og segir, að þótt láf
brezka togarasjómannsins sé
vissulega erfitt, beri hann lika
amiikið úr býtum miðað við
laun á Skotlandi og Norðaust-
ur-Engiandi. Togaraskipstjóri,
sem vedði á ísiandsmiðum,
muni hafa 5000—6000 sterl-
inigspunda árstekjiur.
Og hvert eiga brezkir sjó-
menn að fara, lokist fiskimið-
in við ísland? spyr Griffiths og
vdsar tdl orða framkvæmda-
stjóra Hullsamtaka yfirmanna
Framh. á bls. 14
STAKSTEIIVAR
„Trúnaðarbrot“!
Mikið f jaðrafok upphófst I
stjórnarráðimi í fyrradag vegnta
fréttar i Morgunblaðinu sl.
þriðjudag nm áætlaðan kostnað
og fyrirkonnilag hinnar fyrirhng-
uðu virkjunar í Sigöldu. Allax
ráðagerðir Magnúsar Kjarta.ns-
sonar, iðnaðarráðherra, mn »ð
slá sig til riddara út á væntam-
legar virkjunarframkvæmdiir
höfðu farið út vun þúfur. I stað
þess að efna til blaðamannafund-
ar eins og ráðherrann hafði hugs-
að sér, greip hann til þess ráðs
að nota þá f jölmiðla, sem honum
virðast tiltækir. I gær birtust við
hann viðtöl bæði í Tímanuni og
Þjóðviljanum og er hið fymr-
nefnda enn ein staðfesting á
þvi, að Tíminn er að verða eitt
helzta málgagn þessa ráðherra.
Hinir rikisreknu fjölmiðlar, óit-
varp og sjónvarp birtu einnig
viðtöi við ráðherrann í tilefni af
þvi, að hann hatfði veitt leyfi til
þeirra vir k j unarf ramk væmda,
sem Landsvirkjunarstjórn hafðl
tekið ákvörðun um. Hins yegaíi
birtust engin viðtöl vlð forráða-
nienn Landsvirkjunar! Er það
mál út af fyrir sig, seni vatfa-
laust verður teldð til frekari
meðferðar, hvernig ráðlierramír
hafa misnotað útvarp og sjöíl-
varp frá því að þeir tóku við völd
um. Er það vafalaust í saMH
ræmi við yfirlýstan boðskap
Þjóðviljans þess efnis, að Ó't-
varp og sjónvarp hafi sérstökvt
hlutverki að gegna við að boða
stefnu ríkisstjórnarinnar. Við-
brögð ráðherrans í viðtali við
Þjóðviijann, væru býsna kát-
leg, þegar hann sakaði elm-
hverja ónafngreinda aðila hjá
Landsvirkjun um „trvinaðar-
brot“ (!!) vegna fréttar Morg-
unblaðsins í fyrradag. ,
Ummæli utan-
ríkisrádherra
I viðtali við Þjóðviljann sagði
Magnús Kjartansson: „Það sem
fram kemur i Morgunblaðinu i
dag um virkjanirnar átti að vera
trúnaðarmál stjórnar Lands-
virkjunar, en það er augljóst, að
einhver aðili þar hefur brotið
þann trúnað, sem ætlazt er til að
hann virti. í því sambandi má
gera ráð fyrir, að forustumeníi
Landsvirkjunar geri viðeigandi
ráðstafanir." Þessi hótun ráð-
herrans skal iátin liggja á miBli
hluta. En fullyrðing hans um
„trúnaðarbrot“ er argasti þvætt-
ingur. Eins og Morgunblaðið
hefur áður skýrt frá hafði
stjórn Landsvirkjunar fyrirhug-
að að efna til blaðaniannafnndar
sl. langardagsmorgun til þess að
skýra frá ákvörðun stjórnarinn-
a-r um Sigölduvirkjun. Iðnaðar-
ráðherra mæltist hins vegar til
þess, að það yrði ekki gert
vegna þess, að hann sjálfur vildi
skýra frá þessari ákvörðun
Landsvirkjunarstjórnar, þótt at-
beini hans sé sá einn að veita
leyfi til virkjunarinnar! Við þenn
an boðskap ráðherrans vildu ein
stakir stjórnarmenn Landsvirkj-
unar ekki nna og áskildu sér allan
rétt til að veita upplýsingar um
þessar franikvæmdir, ef eftir
þeim væri leitað. Einar Ágústs-
son, utanríkisráðherra, sem sætl
á i stjórn Landsvirkjunar, tók
það sérstaklega fram, að hamn
teldi það sjálfsagt, enda er hér
ekki um nein ríkisleyndarmál að
ræða. Með þessum skilningl
lauk fundi í stjórn Landsvirkj-
nnar sl. laiigardagsniorgiin og
fullyrðingar ráðherrans ium
„trúnaðarbrot“ eru því upp-
spuni frá rótuni — tU komin
viyna þess, að primadonnustolt
hans hefur verið sært. —
Verður nú eftir því tekið, hvern-
ig ráðherrann hyggst fylgja
fra.ni hótunnm sínnni um „við-
eigandi ráðstafanir“ — og hvort
þær ná einnig til samstarfs-
manns hans i rikisstjórninni,
Einars Ágústssonar!!
NÝ SENDINC „APÓTEKARACLÖS"
í MÖRCUM GERÐUM OC UTUM
ÁLNAVÖRUDEILD: FJÖLBREYTT ÚRVAL
EFNA SEM HVERCI FÁST ANNARS STAÐAR
ÖLLUM HÆÐUM TIL KLUKKAN 10 í KVÖLD.
Ármúla 1 A. Sími 84800 og 81680.
Vörumarkaðurinn hi.
OPIÐ A