Morgunblaðið - 23.03.1975, Blaðsíða 30

Morgunblaðið - 23.03.1975, Blaðsíða 30
30 MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 23. MARZ 1975 Eg hefi tvisvar komið til Is- lands. Það hafði mikil áhrif á mig að kynnast atvinnuvegum þess- arar fámennu þjóðar: áhðnaði, hennar, ullarvinnu, ýmiss konar handiðnaði, kvikfjárrækt og sements- og áburðarframleiðslu. Það má heita furðulegt að hjá ek.ki stærri þjóð skuii vera eins margir og eins vel reknir atvinnu- vegir og raun ber vitni. Fjarlægðin milli Islands og Kóreu er mikil og þjóðirnar þekkjast lítið sem ekkert. Til dæmis halda Suður-Kóreumenn að á Islandi sé afskaplega kalt eins og nafn landsins gefur til kynna þótt því fari víðs íjarri. Eí til Vill kemur það lesendum á óvart að í höfuðborg Suður- Kóreu, Seoul, sem er sunnan Við 38. gráðu norðurbreiddar, er eins kalt og í Reykjavík á veturna. Suður-Kórea er á stærð við Is- land, íbúar rúmlega 33 milljónir en náttúruauðlindir fáar. Þar sem Þetta 260.000 lesta olíuflutningaskip er smíðað í Suður-Kóreu. offjölgun er mikið vandamál hafa þjóð Kóreu og ríkisstjórn landsins lagt hart að sér til að koma til leiðar skjótum efnahagsfram- förum. Eg vildi gjarnan kynna ykkur í þessari grein árangur Kóreumanna í efnahagsmálum, erfiðleika þeirra og framtiðar- fyrirætlanir: Mikið hefur áunnizt i efnahags- málum Kóreu og það má að miklu en ekki öllu leyti þakka stór- auknum útflutningi. Þjóðin hefur sett sér enn hærra framtíðar- markmið og stefnir ótrauð að þvi að ná því marki og öðrum mark- miðum sem hún hefir áður sett sér þótt hjá því geti ekki farið að árangurinn mótist af efnahags- ástandinu í heiminum. Kóreumenn hafa gert stórátak tíl þess að færa efnahagsmál sín í algert nýtízkuhorf. Sú barátla hófst á siðasta áratug, þróunin var geysilega ör, einkum á síðari hluta hans, og hélt áfram á ár- unum eftir 1970. Ef hagvöxturinn helzt óbreyttur og spár hagfræð- inga raskast ekki má reyndar vera að landsmönnum takist að vera sjálfum sér nógir efnahags- lega á næsta áratug. Frammi- staðan á árinu 1973 var vissulega uppörvandi þótt þess beri að gæta að þá var núverandi samdráttur í efnahagsmálum heimsins enn ekki farinn að segja til sin. Um þessar mundir vinnur ríkis- stjórnin að brýnum ráðstöfunum til að vega upp á mótí niður- sveiflu, sem á rætur í verðhækk- un á hráolíu og öðrum innfluttum oliuafurðunt. Hækkað verð á út- flutningi mun mæta þessum aukna innflutningskostnaði að nokkru leyti, en innflutningur á þessu ári mun nema 6,5 milljörð- um dollara og þar af er einn milljarður dollara hreinn auka- kostnaður, sem stafar af hækkuöu verði á innflutningi. Hagvöxtur- inn i Kóreu er á hinn bóginn svo ör að slíkt tap er hægt að vinna upp á skömmum tíma. Þróunin i greiðslujöfnuði lands- manna er enn heilbrigð í grund- vallaratriðum. Hallinn á þessu ári verður um 1,3 milljarðar dollara og verður jafnaður með fjár- magnsinnflutningi til skemmri eða lengri tírna.' Ef innflutningi verður haldið í skefjum, spari- fjármyndun örvuð og útflutn- ingur aðeins aukinn um 20% á ársgrundvelli — en þar með er gert ráð fyrir að aukningin verði um það bil helmingi minni en meðalaukningin á undanförnum tíu árum — hverfur hallinn á greiðslujöfnuði snemma á næsta áratug eins og áætlað hefir verið. Jafnframt verður fjármagns- innflutningur skipulagður og skipzt á að taka lán til skemmri eða lengri líma til að draga úr vandkvæðum á tafarlausum endurgreiðslum. Einnig verður sótzt eftir erlendum fjárfest- ingum í vaxandi mæli og stefnt að þvi að gera þær einíaldari en nú er. Auk þess verður meira reynt en áður til að hafa hemii á verð- bólgu, en hún hefur rýrnað síðan i maí, draga úr atvinnuleysi og stuðla að hagkvæmari nýtingu vinnuafls. þess verður þjóðfélagslegt rétt- læti og jafnvægi aukið með því að mjókka bilið milli tekna land- búnaðarverkamanna og verka- manna í bæjum. A undanförnum árum hafa risið efnaverksmiðjur og verk- smiðjur sem framleiða skordýra- eitur, áveituframkvæmdir hafa verið auknar, akuryrkja hefir verið endurskipulögð með meiri hagkvæmni fyrir augum og notkun landbúnaðarvéla aukin, uppskeran hefur verið gerð fjöl- breyttari, betra útsæði hefir verið tekið í notkun og bústofninn kyn- bættur. Ytt er undir „aukatekjur" af baðmullarrækt til að nýta starfskrafta landbúnaðarverka- manna, sem erfitt hefir verið að nýta eftir háannatímann. Skipulagning sem þessi hefir borið þann árangur að hrísgrjóna- uppskeran jókst um 5% á ári í rúman áratug þótt ræktað land stækkaði aðeins um 12% á þessu tímabili. Iðnaðurinn hefir vitaskuld ekki verið vanræktur enda gera Kóreumenn sér grein fyrir því að stórfelld efling háns hefir verið ein meginundirstaða skjótra efna- hagsframfara Kóreu. Iðnaðar- framleiðslan jókst um 16% á ári að meðaltali á áratugnum sem leið. Framleiðsla tilbúinnar vöru jókst um 23% á ári á árunum 1967 til 1970. Framleiðsla þunga- iðnaðar, svo sem framleiðsla raf- véla og flutningatækja, jókst meira en framleiðsla matvæla, vefnaðarvöru og annars neyzlu- varnings. Þróunin hefir verið sú að framleiðsla léttaiðnaðar hefir verið flutt út og framleiðsla þungaiðnaðar notuð til að koma í staðinn fyrir vörur sem hafa verið fluttar inn. Hins vegar breytist þessi þróun eftir því sem iðnaður- inn færist á hærra stig og árið 1981 er gert ráð fyrir því að út- flutningur framleiðslu þunga- og efnaiðnaðar, einkum skipa og olíuafurða nemi 60% heildarút- flutningsins, sem áætlað er að nemi alls 10 milljörðum dollara. Jafnframt verða tæki af ýmsu tagi eins og sjónvarpstæki, ísskáp- ar, bifreiðar og rafmagnstæki, sem hingað til hafa haft að geyma innflutta hluta, framleidd að öllu leyti innanlands. Iðnaðarkerfið hefur breytzt mikið við innan- Þetta er í meginatriðum sama stefna og hefur verið fylgt með góðum árangri i efnahagsmálum okkar á liðnum árum og búast má við að með henni takist einnig að leysa þau vandamál, sem nú er við að striða. Skjót iðnvæðing á síðasta ára- tug og alhliða uppbygging stafaði beinlínis ^af nákvæmum undir- búningi og góðum árangri tveggja fimm ára efnahagsþróunaráætl- ana. 1 lok fyrri áætlunarinnar (1962—1966) hafði hagvöxturinn numið 8,3% á ári að meðaltali og veriö talsvert meiri en áætlað hafði verið í byrjun. Gert hafði verið ráð fyrir 7,1% hagvexti og nokkrir óhóflega varkárir sér- fræðingar töldu útilokað að því marki yrði náð. Hins vegar jókst hagvöxturinn enn með næstu fimm ára áætlun (1967—1971) og varð 11,4% á ári. Þriðja fimm ára áætlun (1972—1976) mótast af meiri var- kárni og þar er aðeins stefnt að 8,6% hagvexti. Þjóðartekjur á mann komust upp í 372 dollara 1973 og aó því er stefnt að þær verði 983 dollarar 1980. Ekki er lengra síðan en árió 1961 að þær námu aðeins 83 dollurum. Þrátt fyrir skort á flestum hrá- efnum hefir mikið áunnizt með nákvæmri skipulagningu. Tekizt hefir með mikilli hagkvaemni og góðum árangri að virkja bæði sparifjármyndun innanlands og erlenda fjárfestin^u og aðra þætti, sem hafa verið undirstaða framfaranna í Kóreuþótt þeir séu ekki eins áþreifanlegir: vinnu- semi þjóðarinnar, endumýjaðan metnað hennar og bjartsýni, menntun hennar og vinnuþekk- ingu, sem eru á háu stigi, og til- tölulega lág laun. Reynsla liðinna ára er greini- lega sú að framfarir er ekki hægt að tryggja eftir einni ákveðinni íormúlu, sem felur í sér eina allsherjarlausn. Reynslan kennir okkur að velsæld má tryggja með skaplyndi og samstilltu átaki undir sveigjanlegri og hugmynda- ríkri forystu. Þjóðin byrjaði að heita mátti meö tvær hendur tómar og ein- beitti sér að því marki samkvæmt tveimur fyrstu fimm ára áætlun- um sínum að koma fótunum undir fjölbreytta atvinnuvegi með nauðsynlegri yfirbyggingu. Þannig tókst aó koma til leiðar skjótri fjármagnsmyndun. Samkvæmt þrióju áætluninni, sem nú er rúmlega hálfnuð, er lögö meiri áherzla á landbúnað en áður. Það er í samræmi við aukn- ar áhyggjur manna af matvæla- skorti um allan heim og þá nauð- syn Kóreumanna að þeir verði sjálfum sér nógir með hveiti. Auk Olíuhreinsunarslöð í Suður-Kóreu. Seoul, höfuðborg Suður-Kóreu, er nýtízkuleg borg. landsframleiðslu á jární og stáli og tilkomu þungavélaverksmiðja. Lokið er smíði Pohang-stálversins óg framleiðslugeta þess komin í rúmlega eina milljón lesta, en eykst í 2,6 milljónir 1976 og þar með verður fullnægt 90% innan- landsþarfarinnar. Vefnaðarvörur, hárkollur, handiðnaðarvörur, krossviður, lyf og sement eru um þessar mundir mikilvægur söluvarningur bæði innanlands og á útflutningsmark- aði auk þess varnings, sem áður hefur verió nefndur. Lítil og meðalstór iðnfyrirtæki verða jafnframt efld stig af stigi og þeim verður breytt í nútíma- horf. Framleiðsla margra þeirra verður endurskipulögð þannig að þau sjái stærri fyrirtækjum fyrir ýmsum smáhlutum. Ytt verður undir sameiningu og samvinnu fyrirtækja með aukna hag- kvæmni fyrir augum. Lítil og meðarstór fyrirtæki, sem sérstak- ar vonir eru bundnar við, munu fá eins mikinn stuðning og hægt verður að veita þeim í því skyni að auka útflutning þeirra. Þrjár nýjar skipasmíóastöðvar eru í byggingu og þær munu geta smíðað um 260.000 lesta skip og stærri. Framleiðslugeta skipa- smíðaiðnaðarins er nú um 2 milljónir brúttólesta og mun aukast í sex milljónir 1980. Útflutningur er auðvitað undir- staða hagvaxtarins. Útflutnings- verðmætið komst í einn milljarð dollara í fyrsta skipti 1970 og siðan hefur það aukizt i 3,25 milljarða dollara 1973. Þetta er geysimikil aukning, ekki sízt ef haft er í huga að útflutningsverð- mætið nam aðeins 84 milljónum dollara 1963. Aukningin hefur numið 40% að meðaltali á ári á undanförnum áratug og það er einhver mesta aukning, sem sögur fara af, en í háþróuðum löndum er aukningin 10% að meðaltali og 8% i þróunarlönd- unum. Hlutur útflutnings í heildar- þjóðartekjum hefur aukizt i 16,5% 1970 og 33,3% 1973 úr aóeins 6,1% 1962 á fyrsta ári fyrstu fimm ára áætlunarinnar. Fyrst í stað var tilhneiging til þess að flytja út óunnar afurðir sem gefa minni arð en þessari þróun hefir verið snúið við með aukinni sölu tilbúinnar vöru. Þótt við sé að etja harða samkeppni við önnur þróuð ríki og þróunar- ríki jókst hlutfall tilbúinnar vöru I heildarútflutningi úr 17 af hundraði 1959 í 79% 1970 og 89% 1973. Arió 1976 munu tilbúnar vörur nema 90% heildarútflutnings og verðmæti þeirra verður fjórir milljarðar dollara. Hlutur málm-i og efnaiðnaðar mun aukast úr 29% 1969133% 1976. Jafnframt verður markaðurinn í Evrópu og Bandaríkjunum undirbúinn af miklu meira kappi meö tilstilli viðskiptasendinefnda og viðskiptamiðstöóva svo að hjá því verði komizt að Kóreumenn verði um of háðir stórum kaup- endum í Bandaríkjunum og Japan. Til þessara landa beinist nú alt að 70% sölunnar frá Kóreu nú. Framleiðsluvörurnar verða gerðar fjölbreyttari. Viðskipta- vina verður jafnvel leitað meðal kommúnistaríkja, sem ekki sýna Suður-Kóreu beinan fjandskap. eftir Chul Nam, sendi- herra Suður-Kóreu Efnahagsundrið 1 Suður-Kóreu

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.