Morgunblaðið - 31.10.1975, Qupperneq 25

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 31. OKTOBER 1975
25
Guðmundur Þorsteinsson. Tálknafirði:
Svo a8 segja alla nltjándu öld-
ina unnu Islendingar a8 þvl a8
öSlast fullt stjórnarfarslegt sjálf-
stæSi. RóSurinn var þungur, og
hægt miSaSi I fyrstu. En fyrir harð
fylgi hinna bestu manna, svo sem
Baldvins Einarssonar, Brynjólfs
Péturssonar og fl„ unnu þeir a8
þvl a8 svo mætti verBa. SlSar
kemur fram á svið sjálfstæðisbar-
áttunnar, Jón Sigurðsson, sem
eyddi allri sinni Itfsorku fyrir mál-
staðinn. Og vann sér fyrir ódauð-
legt þakklæti allrar þjóðarinnar.
samanber hin frægu orð. „Aldrei
að vlkja". Og orðin sem hann
mælti á þjóðfundinum þegar hann
sagði: „Vér mótmælum allir."
011 þessi barátta bar árangur
samanber konungskomuna 1874,
þegar afhentur var fyrsti stjórnar-
farslegi réttur til handa Islending-
um.
Að vlsu voru ekki allir Islending-
ar á einu máli um hvernig unnið
skyldi að þvl að ná þessu stjórnar-
farslega sjálfstæði. En 1918
fengu Islendingar aukið sjálfstæði
með konungssambandi við Dan-
mörku, og 1944 fengum við sem
kunugt er fullt og ótakmarkað
efnahagslegt sjálfstæði að þvl
marki sem meiri hluti þjóðarinnar
sætti sig við. Nú tel ég að tlmi sé
til kominn að þjóðin átti sig á
stöðu sinni I dag. Stjórnarfarslegt
sjálfstæði höfum við, en efnahags-
legt sjálfstæði eigum við ekki til.
Sú þjóð sem lifir um efni fram,
eyðir meira en hún aflar, getur
Hugleiðing
einingu og
ekki verið sjálfstæð þjóð til lengd-
ar.
Nú er það tillaga mln til hinna
þjóðkjörnu fulltrúa þjóðarinnar, að
þeir sllðri hin pólitlsku vopn um
sinn, en vinni I stað þess saman I
sátt og bróðerni við að koma efna-
hagssjálfstæði þjóðarinnar I eðli-
legt horf.
Verkefnin eru ærin fyrir, sem og
á dögum sjálfstæðisbaráttunnar.
Má ég benda á tvö aðkallandi
verkefni, sem ég áður get um:
1. Efnahagslegt sjálfstæði.
2. Samstaða allra þingmanna
um að standa saman um 200
mllna landhelgina, samræma
sjónarmiðin svo að þeir geti komið
fram fyrir hönd þjóðarinnar með
eina hugsun og eina sál. Sleppa
hugsunum um. hverju tapa ég.eða
hvað græði ég I næstu alþingis-
kosningum. Með þvi að sleppa
hinum pólitlsku blekkingum, sem
hinir pólitlsku flokkar nota I mál-
flutningi slnum.
Mln persónulega afstaða til
landhelgismálsins er sú að það
komi ekki til mála að veita neina
undanþágu innan 50 milna
markanna, en einhver
um þjóðar-
þjóðstjóm
umþóttunartlmi verði utan þeirra
marka. Engir tollar eða Ivilnanir á
viðskiptasviði geta komið þar til
greina Auðvitað geri ég mér það
Ijóst að þjóðin llður að einhverju
leyti efnahagslegt tap á þvl.
Það á að breyta lifnaðarháttum,
þrengja mittisólina hún er nógu
rúm fyrir. Hætta þessari kröfugerð
hver á hendur öðrum þvl þjóð
félagið er orðið sjúkt af henni.
Hver vill sinn hlut sem mestan
hvað sem allri sanngirni llður.
Tökum t.d. slðustu kjara-
samninga við flugmenn, hvaða
dilk haldið þið að þeir eigi eftir að
draga á eftir sér. Nú er mér það
Ijóst að alþingismenn eru ekki
hæst launaða stétt þjóðfélágsins.
En væri það ekki eftirbreytanleg
fyrirmynd, að þeir afsöluðu sér
öllum auka bitlingum, færðu laun
sln til samræmis við úrtak vinnu-
stétta þjóðfélagsins I heild. Ekki er
krafa um menntastig að ræða til
þess að gegna alþingismennsku
eða ráðherrastöðu. Ekki er mér
kunnugt um að menntamálaráð-
herra vor hafi aðra menntun en
tvo vetur úr Héraðsskólanum á
Laugarvatni.
Nú er ég ekki að halda þvt fram
að Vilhjálmur Hjálmarsson sé ekki
greindur og gegn maður, slður en
svo. Hann er bara sjálfmenntaður
bóndi austan frá Brekku I Mjóa-
firði, og tel ég það mikil meðmæli
með honum. jslenskir bændur
voru um aldir burðarás Islenskrar
sveitamenningar og eru enn.
Þessar hugsanir eru vegna þess
að ég tel menntakerfi þjóðarinnar
algera vitleysu. Eftir mennta-
gráðunni, hærra kaup meiri kaup-
kröfur. Ég nenni ekki að tlna til
dæmi þessu til sönnunar.
Vlxlsporin eru svo grátlega
mörg I okkar löggjöf seinni ára.
Skattalöggjöfinni var fyrir nokkr-
um árum breytt á þá leið, að
skattanefndir I hverju hreppsfélagi
voru lagðar niður. Hreppsstjóri var
formaður skattanefndar og bar
ábyrgð á störfum hennar. Ég átti
sæti I skattanefnd I mfnum hreppi,
Tálknafjarðarhreppi, I tuttugu ár.
Datt þá háttvirtum alþingismönn-
um I hug að breyta þessu á þann
hátt. að nú eru nlu skattaumdæmi
I landinu. Nú eru sem kunnugt er
háværar raddir uppi um að skatta-
álagningin sé óviðunandi sbr.
kærurþarum.
Sá háttur var á hafður, að ef
eitthvað var sem skattanefndin
taldi ábótavant var viðkomandi
skattþegn kallaður fyrir nefndina
til þess að gera grein fyrir þvl sem
skattanefndinni þótti á vanta. Oft-
ast lagaðist þetta, en ef ekki fór
það til yfirskattanefndar. j litlum
hreppum eða byggðarlögum
þekkir hver maður annan, en með
þvl fyrirkomulagi sem upp var
komið að hafa skattaumdæmin
nlu er ómögulegt að fylgjast með
framtölum manna. Þvl er komið
sem komið er.
Verkaiýðsbaráttan á jslandi er
algjörlega komin úr slnu upphaf-
lega formi svo hún er ónothæf
eins og hún er. Fyrst er samið um
kaup og kjör við stærsta vinnu-
hópinn, hinn óbreytta verkamann.
t
Eftir sitja svo svokallaðir
fagmenn, uppmælingamenn og
ákvðisvinnumenn, stéttir sem
ekki eiga að vera til I þessu formi
sem nú er. i fyrravetur komu
forsvarsmenn atvinnurekenda og
verkalýðs fram I þætti I sjón-
varpinu um samningana sem þá
stóðu yfir. Stjórnandi þáttarins
spurði forseta ASf Björn Jónsson,
að þvl hvernig stæði á þvl að það
væri fyrst samið við stærsta
atvinnuhópinn, og slðan væru
teknir hærra launuðu hóparnir á
eftir. Svarið var: „Þeir eru
meðlimir I ASÍ eins og hinir."
Að lokum. Hættum þessum
vinnubrögðum og vinnum undir
kjörorði ungmennafélagshreyf-
ingarinnar á íslnadi, „islandi
allt".
(iI.V SI.NCASIMIN’N Klt:
22480
JRorj)unbIaí>ib
Viö höfum opnaö nýja veitingabúö
í Hótel Esju-Esjuberg. Esjuberg er
opið alla daga frá átta á
morgnana til tíu á kvöldin. Þar geta
á þriðja hundrað manns í einu notiö
okkar fjölbreyttu rétta
- allt frá ódýrum smáréttum upp
í glæsilegar stórsteikur.
Veriö velkomin.