Morgunblaðið - 23.05.1976, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 23. MAÍ 1976
45
VELVAKANDI
.Velvakandi svarar'í slma 10-100
kl 14—1 5, frá mánudegi til föstu-
dags
# Ber ekki vondar
kartöflur á bord
Kona úr Breiðholtinu skrifar:
Kartöflurnar, sem okkur eru
boðnar hér, hafa verið mikið til
umræðu og ekki að ástæðulausu.
Ég skil því vel, að húsmæður
hneyksluðust á ummælum upp-
lýsingaþjónustu landbúnaðarins
um að pólsku kartöflurnar þættu
ágætar. Þetta er kannski ekki gott
við að eiga. Við lifum i landi, þar
sem við eigum ekkert víst, og alls
ekki kartöfluuppskeruna. Enginn
virðist geta vitað hvernig hún
verður frá ári til árs. Eitt er þó
hægt að ráða við og það er að
þurrka kartöflurnar áður en þær
eru settar í geymslu. Að vísu er
það bæði mikil fyrirhöfn og kost-
ar peninga í rigningarárum, en þá
verður sá kostnaður að leggjast á
vöruna. Að bjóða fólki upp á slíka
matvöru, eins og oft er gert, í
lokuðum pokum svo ekki sé hægt
að sjá hana, er óverjandi í nútíma
þjóðfélagi. Þegar svo við bætist að
innfluttar kartöflur eru jafn
slæmar og raun ber vitni, þá
gengur alveg fram af manni. Því
vitað er að erlendis eru til betri
kartöflur og ekki sömu erfiðleik-
arnir vegna veðurs. En stafar
þetta nú ekki allt af því sama, sem
svo fjölmargt annað? Kartöflu-
verðinu er haldið svo niðri, til að
hafa vald á vísitölunni, að ekki er
hægt að kosta upp á að verka þær
sem mannamat eða flytja inn
kartöflur, ætlaðar til manneldis.
Þetta getur varla borgað sig. Og
ég veit að á mínu heimili erum við
hætt að nota kartöflur eins mikið
og við vildum. Eg hreinlega kaupi
þær ekki, nema vera viss um að
þær séu sæmilegar, og oftast veit
kaupmaðurinn minn það. Hann
fær strax kvartanirnar. Og hann
segir satt, ef hann er spurður. Ég
nota í staðinn hrísgrjón, spag-
hetti, hrásalat úr hvítkáli, gulrót-
um og ýmsu öðru sliku, stundum
brauðsnúða eða rúgbrauðssneið.
Flestir kvarta undan því að fá
ekki kartöflur með fiski, en mitt
fólk vill orðið heldur smurða rúg-
brauðssneið með soðnum fiski en
vondar kartöflur. Eg hreinlega
býð ekki fólkinu sumt af þeim
kartöflum, sem oft eru á markað-
inum. En ég fylgist vel með, þegar
koma betri kartöflur, og þá borð-
um við þær. Og þá er líka tilbreyt-
ing í því.
0 Vísitalan og
kartöflurnar
Þannig var bréf konunnar úr
Breiðholtinu. En þá vaknar sú
spurning, í hve rikum mæli fólk
er hætt að nota kartöflur og
ekki prófað Ijósin almennilega
fyrr en komið er myrkur.
— Ekkert röfl. Gerðu eins og ég
segi þér.
Röddin var (sköid og full f.vrir-
litningar og Paul hraðaði sér út.
— Jæja M. Hurst. Og hvað hafið
þér að segja mér?
— Að ég veit núna um Ian
Richardson og Madeleine Hurst,
sagði David. — Og ég veit um
aðdraganda að dauða Richard-
sons.
Marcel hellti viskl í gias fyrir
sig.
— Ég býst við að þér hafið
fengið söguna frá Mariu Desran-
ges.
— Hún hefur skrifað alla frá-
sögnína niður og það plagg er f
höndum lögreglunnar.
Marcel yppti öxlum.
— Gamlar lygar úr illgjarni
kvenpersónu sem alla ævi hefur
verið hundóánægð með lffið. Sú
staðreynd ein að hún hefur aldrei
sagt neitt öll þessi ár ætti að taka
af öll tvfmæli. Ef þetta er satt —
hvernig má þá vera að hún hefur
þagað allan þennan tfma?
— Þér vitið hvers vegna hún
þagði, sagði David. — En þér
skuluð ekki vanmeta gíldi frá-
farið að borða eitthvað ann-
að í staðinn? Og ef svo er,
hvort kartöílur geti þá mælst
inn í visitölunni i jafn rik-
um mæli sem fyrr. Mér skilst að
reiknað sé með að visitölufjöl-
skyldan borði kartöflur í hverja
máltið eða nær hverja. Þetta verð-
ur þá einn vítahringur: Kartöfl-
unum er haldið svo niðri í verði,
að ekki er hægt að kosta upp á
góða verkun á þeim eða góðar
innfluttar kartöflur, fólk veigrar
sér við að kaupa þær og fær eitt-
hvað annað í staðinn, sama magn
af kartöflum er reiknað á vísitölu-
fjölskylduna, en það er notað til
að halda niðri kaupum og þá verð-
inu á kartöflunum.
Of jafnframt spyr maður hvort
ekki sé kominn tími til að athuga í
hve ríkum mæli fólk almennt
borðar kartöflur, hvort þetta er
ekki orðið mikið breytt? Og hvort
ekki sé komin tími til að færa
matarræði vísitölufjölskyldunnar
i útreikningum til raunveruleik-
ans?
Ekki veit Velvakandi hver út-
koman yrði, en þykist þekkja
nokkuð margar fjölskyldur sem
farnar eru að nota annað en kart-
öflur með fiskinum og kjötinu i
rikara mæli en fyrr. E.t.v. er það
ekki allt vondum kartöflum að
kenna, heldur lika að einhverju
leyti meiri fjölbreytni í matáræði.
# Meiri fjölbreytni
í mataræði
Greinilegt er að meiri fjöl-
breytni er orðin í mataræði en áð-
ur var, hér á landi, þó það sé enn
all einhæft. Margir fara utan og
kynnast öðrum þjóðum og réttum
þeirra og aðferðum við matartil-
búning. Mikill munur er á fjöl-
breytninni í kryddi og alls konar
bragðbætum í búðum og meira
berst af blöðum með matarupp-
skriftum, jafnframt því sem
tungumálaþekking hefur farið
vaxandi með því að byrjað er að
kenna tungumál fyrr í skólum. Að
minnsta kosti, ef miðað er við
næga þekkingu á ensku og
dönsku til að geta stautað sig
fram úr mataruppskrift, þar sem
mest eru notuð sömu orðin. Það
er e.t.v. aðeins eðlilegt að meiri
fjölbreytni gæti. þannig að fiskur
og kartöflur eða kjöt og kartöflur
séu ekki grunnurinn í hverri mál-
tið.
HÖGNI HREKKVISI
l-2-trío...
stærsta úrval ársins!
trío
kofagerðin
12-15 m2
tno
öræfa-
gerftin
vönduð og
pægileg.
Nýir og fallegir litir!
Komið og sjáið
TJALDBÚÐIR Sími
GEITHÁLSI 28553
Ný hljómplata og kassetta
með verðlaunalaginu:
SAVE YOUR KISSES FOR ME
Verð kr. 850.—
heimilistœki sf
Hljómplötudeild Hafnarstnœti 3-20455
&> S\GeA V/CJGA í f/LVtRau
STÖLKöR!
m\9 umr-
m mÁ
&ALLIP
í KVÖLOr
ýowiés v/.y.