Morgunblaðið - 22.03.1977, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. MARZ 1977
LEIKFÉLAG Akureyrar frum-
sýndi fyrir nokkru Sölumaður
deyr eftir Artur Miller, áhrifa-
mikið leikhúsverk, sem farið hef-
ur sigurför um lönd og álfur og
gjörir miklar kröfur til túlkenda.
Með þessu verkefnisvali sækir
Leikfélag Akureyrar enn á bratt-
ann, sannar tilverurétt sinn sem
atvinnuleikhús og kemur til móts
við þær kröfur, að mönnum skuli
gefast kostur á því að sjá
öndvegisverkum heimsbókmennt-
anna gjörð skil í norðlenzku strjá-
býli.
Saga Leiffélags Akureyrar sem
atvinnuleikhúss er stutt en við-
burðarík. Á fyrstu misserunum
kom til alvarlegs klofnings f leik-
hópnum, sem m.a. olli þvi, að
margir af beztu leikurum Akur-
eyrar í gegnum árin kusu að
draga sig í hlé. Upp úr því klofn-
aði Leikfélag Akureyrar: í minni-
hluta varð smáklíka, sem ætlaði
sér að láta pílitísk markmið ráða
verkefnavali og starfsemi Leik-
íélags Akureyrar. Þá varð svo-
nefnt Alþýðuleikhús til, sem ekki
festi rætur á Akureyri, en hefur
fengið þaðan fjárstyrk nú fyrir
skemmstu.
Síðan þetta gerðist hefur Leik-
félag Akureyrar unnið hvern leik-
sigurinn af öðrum. Á listahátíð
flutti það Glerdýrin við góðan orð-
stír, svo að eitthvað sé nefnt. Þá
er samvinna atvinnu- og áhuga-
leikara með miklum ágætum, sem
er forsenda þess, að unnt sé að
setja upp leikhúsverk á borð við
Sölumaður deyr.
1 Sölumaður deyr deilir höfund-
ur þunglega á margt i fari hins
almenna borgara velferðaþjóð-
félagsins, svo sem yfirborðs-
mennskuna og það, hversu mjög
hann sækist eftir efnalegri vel-
gengni. Þar er hæðst að lögmálum
viðskiptalífsins, sem m.a. lýsir sér
í þvi, að allt fæst með afborg-
unum, og þær vörur eru að sjálf-
sögðu beztar, sem mest eru aug-
lýstar. Sölumaðurinn, Willy, er
nýbúinn að greiða tannlækninum
síðustu afborgunina, þegar hann
deyr. Og sama daginn og hann er
jarðaður, hafði ekkja hans greitt
síðustu afborgunina af húsinu.
Á hinn bóginn er Sölumaður
deyr snjöll og nöturleg ádeila á
yfirborðsmennsku og lífslygi. Við
kynnumst venjulegum manni,
sem hefur látið bugast í harðri
samkeppni neyzluþjóðfélagsins
og leitar athvarfs i sjálfblekkingu
til þess að bæta sér upp ömurleg-
an hversdagsleikann. Áður en
varir eru þessar skýjaborgir orðn-
ar raunveruleikanum yfirsterkari
og það svo mjög, að sölumaðurinn
Willy hlýtur að tortimast ef þær
hrynja
í viðtali, sem Matthías
Johannessen átti við Arthur Mill-
er fyrir 13 árum, er hann spurður,
hvernig bandariskir kommúnist-
ar hafi tekið Sölumaður deyr. —
„sögðu þeir, að það sýndi skipbrot
hins kapitaliska þjóðfélags, eins
og þeim var svo lagið að nefna það
sums staðar í Evrópu?"
Því svaraði Arthúr Miller svo:
„Já, ég hef heyrt eitthvað um
það. Annars eru þeir svo skrítnir
fuglar, að ómögulegt er að átta sig
á þeim. Afstaða þeirra til mín
hefur verið talsvert undarleg. Já,
hlægileg. — Þegar Sölumaður
deyr var sýnt hér, réðust þeir á
það af miklu offorsi i málgögnum
sínum, einkum vegna þessu
hversu mjög það fjallaði um sál-
fræðileg vandamál og þó frekar
fyrir þá sök, að sumir
„kapitalistarnir" voru ágætisfólk
(Charlie) er gat orðið hamingju-
samt og náð lífstakmarki sínu
(sonur Charlies). Kommúnistar
hér ákærðu mig fyrir að láta þess-
ar persónur þjóna þeim tilgangi
einum að afsaka þjóðskipulag
okkar og lýstu því yfir, að enginn
gæti verið hamingjusamur í þessu
landi“.
Herdis Þorvaldsdóttir er leik-
stjóri og er aðdáunarvert, hversu
vel henni hefur tekizt að byggja
upp góða leiksýningu, ná fram því
bezta hjá einstökum leikurum.
Marinó Þorsteinsson fer með
aðalhlutverkið og leikur sölu-
manninn Willy. Ég hef ekki séð
hann leika jafnvel og i þetta sinn
og er túlkun hans og innlifun í
rauninni meiri og betri en hægt
er að vænta af áhugamanni, sem
er í fullri vinnu með leiklistinni.
Konu hans leikur Sigurveig Jóns-
dóttir og bætir hér enn einum
leiksigrinum við. T.d., verður
jarðarfararsenan mér lengi
minnisstæð vegna hinnar ein-
földu en sterku túlkunar. Syni
þeirra leika þeir Aðalsteinn Berg-
dal og Þórir Steingrímsson og
gjöra margt vel. Jóhann
ögmundsson leikur Charlie, vin
þeirra hjóna, og bregst ekku
fremur en fyrri daginn. Með hlut-
verk sonar hans fer Gestur Jónas-
son og var túlkun hans eftir-
minnileg og sönn og leynir sér
ekki, að þar er vaxandi leikari
sem hann er. Önnur hlutverk er
smærri, en með þau fara Jón
Kristinsson. Saga Jónsdóttir, Guð-
múndur R. Hreiðarsson, Þórður
Rist, Áslaug Ásgeirsdóttir og
Anna Jóhannesdóttir. i heild er
sýningin mjög góð, hún er í jafn-
vægi og eins og áður segir er með
ólíkindum, hversu Herdisi Þor-
valdsdóttur hefur tekizt að ná fra
því bezta hjá einstökum leikur-
um. Hallmundur Kristinsson
gjörði leikmyndir, sem eru ein-
faldar og smekklegar og falla vel
að efni verksins.
Enginn vafi er á þv, að tilraun
Leikfélags Akureyrar til að verða
þriðja atvinnuleikhúsið og hið
fyrsta utan Reykjavíkur er í þann
veginn að takast. Mikið og fórn-
fúst starf leikaranna, bæði áhuga-
mannanna en einnig og ekki siður
hinna, sem fastráðnir eru við rýr
kjör, hefur riðið baggamuninn og
er þess að vænta, að Akureyring-
ar og Eyfirðingar leggi nú leið
sina í Samkomuhúsið og samein,-
ist um að efla leikhús sitt.
Halldór Blöndal.
Fyrsta
landsmót
íslenzkra
barnakóra
Egill R. Friðleifsson, formaður Tónmenntarkennarafélags íslands, ásamt
Herdísi Oddsdóttur, sem stjórnar kór Hvassaleitisskóla, en I honum eru
þrjátlu börn, og GuSmundur Guðbrandsson, sem var kynnirá mótinu.
Síðastliðinn sunnudag
efndi Tónmenntarkennara-
félag íslands til fyrsta lands-
móts íslenzkra barnakóra í
Háskólabiói. Ellefu kórar með
360 nemendum tóku þátt í
mótinu og eru kórarnir viðs-
vegar að af landinu.
Laugardaginn 19. marz
hittust kórarnir til æfinga eft-
ir hádegi í Háskólabíói og tók
Ijósmyndari Morgunblaðsins
þá meðfylgjandi myndir.
Laugardagskvöldið var síðan
efnt til kvöldvöku i Vogaskóla
og á sunnudag hófust svo
opinberir tónleikar klukkan
13.00. Verður tónleikunum
útvarpað einhvern tíma á
næstunni.
Barnakórarnir ellefu komu
fram hver i sínu lagi og einnig
sameiginlega. Þá var frum-
flutt nýtt lag eftir Jón Ás-
geirsson, sem hann samdi
sérstaklega af þessu tilefni
við kvæði Tómasar
Guðmundssonar, „Garð-
Ijóð".
Að sögn Egils Friðleifsson-
ar, formanns Tónmennt-
arkennarafélagsins, er mark-
miðið með mótinu að efla
tónmennt i skólum landsins
og örva kórsöng sérstaklega,
þar eð kórstarfsemi á viða
erfitt uppdráttar. Ekki er gert
ráð fyrir kórsöng í stundaskrá
grunnskóla, og starfsemin
þvi háð velvild og skilningi
skólayfirvalda á hverjum
stað, sem sum hver hafa lítíð
svigrúm. Þrátt fyrir þessa
erfiðleika hefur áhugi fyrir
kórsöng vaxið mjög á síðustu
Börn þeirra ellefu kóra, sem taka þátt i landsmóti barnakóra, hinu fyrsta
sinnar tegundar hér á landi, rétt fyrir æfingu f Háskólabíói á laugardag.