Morgunblaðið - 22.03.1977, Qupperneq 46

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. MARZ 1977
46
— Ljösm.: E.Þ.
Splunkunýr Peugoet-bfll ónýttist gjörsamlega á Grindavfkurvegi á
laugardag um klukkan 15. Bfllinn var að fara fram úr ödrum, er
ökumaður missti stjórn á honum og hann valt út fyrir veginn. Stúlka,
sem var farþegi í bflnum, handleggsbrotnaði.
Reykbindindi
í MH í dag
KENN'ARAR og nemendur
Ilamrahlirtarskólans hafa strengt
þess heit að reykja ekki innan
dyra skólans I dag og eru reyking-
ar hannaðar I þeim salrkynnum,
sem heimilt hefur verið að reykja
f f dag.
Hjlmar Olafsson konrektor
sagði í samtali við Mbl. í gær, að
tillaga um þetta hefði komið fram
frá nemendum og hefði henni
verið tekið fengins hendi af skóla-
stjórn. Hafa þrír aðilar innan
skólans haft umsjón með skipu-
lagningu reykbindindisins, 2
nemendur og einn kennari. Af
þessu tilefni mun Þorvarður
Örnólfsson, framkvæmdastjóri
Krabbameinsfélagsins, koma í
Menntaskólann við Hamrahlið og
flytja erindi um skaðsemi reyk-
inga.
Ölvaður við
skipstjórn
TRILLA, um 10 rúmlestir,
strandaði skammt innan við Voga
síðdegis á laugardag, við bæinn
Grænuborg. Einn maður var á
bátnum og handtók lögreglan I
Keflavík hann á strandstað, þar
sem hann var grunaður um að
hafa verið ölvaður við skipstjórn.
Blíðskaparveður var og bjart,
er trillan strandaði. Maðurinn var
á leið frá Keflavík til Reykjavík-
ur, er hann strandaði bátnum.
Báturinn náðist út um nóttina
eitthvað skemmdur. Málið er f
rannsókn.
Óvenjulegur
árekstur
ALLÓVENJULEGUR árekstur
varð á aðalgötunni á Eyrarbakka í
gær klukkan rúmlega 18. Þar rák-
ust á bifreið og drengur, 11 ára
gamall, er reið hrossi um götuna.
Missti drengurinn vald á hestin-
um, sem hljóp á bílinn. Hvorki
drengurinn né hrossið meiddust
svo teljandi sé, en miklar
skemmdir urðu á bílnum, sem var
af Saab-gerð. Brotnaði framrúða,
vélarhlíf dældaðist og einnig þak
bílsins.
— Myrkvar
Framhald á bls. 48
i skorizt og sá Mývetningum f/rir
rafmagni á eðlilegan hátt.
Um miðnætti leystist byggða-
línan út aftur og þá varð allt
Norðurland rafmagnslaust allt
frá Borgarfirði syðra að Akur-
eyri, en það stóð aðeins stutta
stund.
I dag var rætt um það í fullri
alvöru meöal forráðamanna raf-
magns og símamála á Akureyri að
koma á beinu handvirku síma-
sambandi milli Akureyrar og
orkuversins við Laxá m.a. til að
tryggja öryggi í tilvikum eins og
þessum sem að framan er lýst. —
Sv.P.
— Kastró
Framhald af bls. 1.
þátt í meintri innrás frá Angóla (
suðurhluta Zaire.
Erlendir fréttamenn fengu
ekki aðgang að blaðamannafund-
inum, en opinber fréttastofa
Tanzanfu segir að Kastro hafi
tekið Zairemálið upp á fundinum
óspurður. Hann sagði að ástandið
f Zaire væri innanrfkismál og
sagði að Mobuto Sese Seko forseti
Zaire, hefði fundið upp á inn-
rásinni til að fá hernaðaraðstoð
erlendis frá f haráttu sinni við
andstæðinga sfna innan eigin
landamæra.
Kastro fór síðan öllum á óvart
til Mozambique, þar sem Samora
Machel, forseti, tók á móti honum.
Áður en hann lagði af stað frá
Dar Es Salaam vildi fylgdarlið
Kastros ekkert segja um hver
yrðfnæsti viðkomustaður.
Alitið er að ferðalag Kastros
standi i sambandi við fyrirhugaða
ferð Podgornis, forseta Sovét-
ríkjanna, til suðurhluta Afríku.
Leggur hann af stað á þriðjudag í
ferð til Tanzaníu, Zambíu og
Mózambique. Ferð Podgornis
hefur lengi verið í undirbúningi
en ferð Kastros virðist hins vegar
hafa verið ákveðin fyrir fáum
dögum. Talið er að Sovétmenn
vilji að hann undirbúi jarðveginn
fyrir ferð Podgornis en Kastro
nýtur nú mikillar hylli i suður-
hiuta Afriku.
— Hundruð
sjúklinga
Framhald á bls. 48
sagði í samtali við Morgunblaðið í
gær, að það væri fyrst og fremst
skurðlækningadeild spítalans,
sem lamaðist ef uppsagnir
hjúkrunarfræðinganna kæmu til
framkvæmda, og eins skurðstofu-
gangurinn og rúmafjöldi skurð-
lækninga- og lyflækningadeildar
drægist saman. „Hér á Borgar-
spitalanum verðum við að minnka
rúmafjöldann um rúmlega helm-
ing en samtals eru 400 rúm á
vegum Borgarspítalans að með-
töldum útibúum, en hins vegar
eigum við eftir að gera okkur
betri grein fyrir þessu, en engu að
síður er ljóst að um neyðarástand
verður að ræða, „sagði Haukur.
Um slysadeild Borgarspítalans
sagði Haukur, að hún myndi lam-
ast að einhverjum hluta og alveg
hvað varðar að leggja fólk inn á
spítalann. „Það iiggur því ljóst
fyrir að Landsspitalinn verður að
miklu leyti að taka við þvi
fólki,sem þarfnast innlagningar,"
sagði Haukur.
Haukur kvað um 70 hjúkrunar-
fræðinga af um 130 á Borgar-
spítalanum hafa sagt upp störfum
frá 1. apríl og væri hér miðað við
heilsdags störf.
Georg Lúðvíksson, fram-
kvæmdastjóri Ríkisspítalanna,
sagði er Mbl. ræddi við hann, að
flestir hjúkrunarfræðingar
sjúkrahússins hefðu sagt upp
störfum frá 15. arpíl n.k. og
myndi starfsemi sjúkrahússins
dragast mjög mikið saman. Af
fjórum deildum sjúkrahússins
yrði að líkindum hægt að halda
einni opinni, en sjúklinga á öðr-
um deildum yrði að Iíkindum að
senda heim. Lungnasjúklingar
yrðu látnir sitja fyrir. „Ef þetta
ástand varir stuttan tima verður
hægt að bjarga sér, en annars er
útlitið svart, „sagði Georg. Hann
taldi að af 80 rúmum á Vífilstöð-
um yrðu aðeins 20—30 rúm í
notkun eftir 15. apríl ef af yrði.
Logi Guðbrandsson, fram-
kvæmdastjóri Landakotsspítala,
sagði er Morgurblaðið náði tali af
honum, að útlitið hjá þeim væri
langt frá því að vera glæsilegt.
Neyðarvakt hefði átt að hefjast
26. marz n.k. en frá því hefði
verið horfið vegna uppsagna
hjúkrunarfræðinganna, sem taka
eiga gildi 1. apríl.
„Það er ljóst að við verðum að
loka gjörgæzludeildinni, barna-
deildinni, skurðstofugangi og all-
ar aðgerðir munu falla niður á
meðan þetta ástand varir, „sagði
Logi.
Hann sagði að reynt yrði að
hafa eina legudeild opna, en ekki
lægi ljóst fyrir hvernig yrði með
röntgendeildina, hins vegar væri
ákveðið að hafa augnlækninga-
deildina opna, þar sem ekkert
annað sjúkrahús hefði jafn full-
kominn útbúnað og þar væri.
„Það verður reynt að útskrifa
allt það fólk, sem hægt verður að
senda heim, áður en hjúkrunar-
fræðingarnir láta af störfum.ef
málin breytast þá ekki á næstu
dögum,“ sagði Logi.
— Indland
Framhald af bls. 1.
ráðherra fyrr en eftir sex mánuði,
ef flokkur hennar hefði haldið
meirihluta, en nú er ljóst að svo
er ekki og að hún verði að láta af
völdum. Mikil fagnaðarlæti hafa
verið meðal fyigismanna Janata á
meðan úrslitin hafa verið að
berast. Þúsundir manna dönsuðu
á götum höfuðborgarinnar og
veifuðu Janatafánum, gengnar
voru göngur með trommuslagara i
broddi fylgkingar og hrópuð slag-
orð gegn stjórninni.
Auk Indiru Gandhi féllu þrir
ráðherrar í kosningunum, en sjálf
tapaði hún þingsæti sínu með
55.000 atkvæða mun í hendur
leiðtoga sósíalista, Raj Narain,
sem dvaldist í fangelsi mest allan
timann sem neyðarástand rikti í
Indlandi. í síðustu kosningum
1971, vann Indira Gandhi þing-
sæti sitt með 110.000 atkvæða
meirihluta. Aðrir ráðherrar, sem
töpuðu þingsætum sínum, voru
Bansi Lal, varnarmálaráðherra,
Shankar Dayal Sharma, sam-
gönguráðherra, og Hari Ram
Gokhale, dómsmálaráðherra.
Indira Gandhi hefur verið for-
sætisráðherra i 11 ár og hefur sett
meiri svip á stjórnmál i landinu
þennan tima en nokkur annar
stjórnmálamaður. Hún og
stuðningsmenn hennar álitu að
svo myndi verða áfram og héldu
vigreif til kosninga í þeirri trú að
stjórnarandstaðan væri niður-
brotin og sundruð. Hún vanmat
þvi gróflega vilja kjósenda og
getu stjórnarandstöðunnar til að
sameinast til baráttu.
Stjórnarandstöðuflokkarnir eru
nú farnir að skipuleggja stjórnar-
skiptin. Fyrsta verkefni þeirra
verður að kjósa leiðtoga á þingi,
sem forseti landsins útnefnir
síðan forsætisráðherra. Líklegast-
ir til að hljóta þann heiður eru
Moraji Desai, sem er 81 árs, fyrr-
um aðstoðarforsætisráðherra og
formaður Janataflokksins, sem
stofnaður var fyrir tveimur
mánuðum, og Jagivan Ram, fyrr-
um landbúnaðarráðherra. Hann
sagði af sér embætti í stjórn
Indiru Gandhi í síðasta mánuði og
stofnaði eiginn flokk, Lýðræðis-
ráðstefnuna. Báðir þessir flokkar
störfuðu náið saman í kosninga-
baráttunni.
— Loðna 1 Þör-
ungavinnsluna
Framhald af bls. 48
þurrkuð var, var flutt til Reyk-
hóla á 4 bílum — samtals um 35
tonn. Nær lagi er að eitt tonn af
þurrkaðri loðnu fáist úr hverjum
5 tonnum.
Vilhjálmur sagði, að fyrir lægi
pöntun frá Svium um 100 tonn af
loðnuskreið og myndi verksmiðj-
an þurrka eins mikla loðnu og
hún gæti fengið. Verið er að
smíða stíur, sem loðnan er látin á
eftir að hún kemur úr þurrkofni
verksmiðjunnar, þar sem hún
verður fullþurrkuð við hægan
blástur. Stíur þessar verða tilbún-
ar eftir helgi og verður þá þegar
hægt að hefja þurrkun loðnunn-
ar.
Loðnuþurrkun hefur verið í bi-
gerð hjá þörungavinnslunni frá
því i haust — sagði Vilhjálmur
Lúðvíksson. Þegar erfiðleikarnir
með þangskurðinn komu fram,
gerði stjórn verksmiðjunnar til-
lögur til iðnaðarráðuneytisins um
það á hvern hátt mætti treysta
rekstursgrundvöll verksmiðjunn-
ar. Fengin var aðstoð sjávarút-
vegsráðuneytisins og rannsókna-
stofnunar fiskiðnaðarins til þess
að smíða tilraunaþurrkara til þess
að kanna, hvort unnt yrði að
þurrka loðnu í þykkum lögum,
svo að hentaði Reykhólaverk-
smiðjunni. Þær tilraunir gáfust
vel og lágu niðurstöður þeirra fyr-
ir fyrir hálfum öðrum mánuði.
Var þá ákveðið að hefja tilraun í
stærri stíl um leið og fituinnihald
loðnunnar leyfði, en það má ekki
vera of mikið. Tilraunin tókst svo
vonum framar eins og áður er
getið, en möguleikar eru fyrir
hendi að geta einnig þurrkað aðr-
ar smáfiskategundir. Tillögur
þær, sem stjórn Þörungavinnsl-
unnar skilaði til ráðuneytisins á
sinum tíma, voru settar í sérstaka
nefnd og hefur hún enn ekki skil-
að áliti.
— Neyðarástand
Framhald af bls. 15
úr því að flokkarnir 4 hafi getað
sett deilur sínar og skoðana-
ágreining og myndað kosninga-
bandalag ætti ekkert að vera þvi
til fyrirstöðu að stjórnarmyndun
og samstarf gangi fljótt og vel.
KENNINGAR
MAHATMA GANDHIS
TIL GRUNDVALLAR
í stefnuyfirlýsingu sinni í upp-
hafi kosningabaráttunnar lýsti
Janataflokkurinn því yfir að
stefnan í efnahags og félags-
málum í Indlandi skyldi grund-
völluð á kenningum Mahatma
Gandhis. Lofað var að dregið
skyldi úr miðstýringu á sviði
stjórnmála og efnahagsmála og að
landbúnaður, bómullarrækt og
smáiðnaðar myndu fá forgang
yfir þungaiðnað, sem mest
áherzla hefur verið lögð á á
undanförnum árum. Ljóst er að
Jagjivan Ram mun gegna mikil-
vægu hlutverki í hinni nýju
stjórn, enda er hann talinn helzti
keppinautur Desais um forsætis-
ráðherraembættið. Hann sð koma
í veg fyrir valdabaráttu og skor-
aði í dag á indversku þjóðina að
sýna þeim virðingu og tillitssemi,
sem tapað hefðu í kosningunum,
einkum frú Indíru, ósigur í kosn-
ingum væri óaðskiljanlegur hluti
lýðræðis, en ætti ekki að nota til
að særa tilfinningar fólks.
— Rekstrar- og
afurðalán bænda
Framhald af bls.31
sjávarútvegi mætir rekstrarerfið-
leikum, eða hyggst vinna markað
í nýjum heimshlutum, Afriku eða
Asiu, fær hún þá sams konar „út-
flutningsbætur“ eða fyrirgreiðslu
úr ríkissjóði? Eða hvað um iðnað-
inn? Hvað um álútflutninginn,
sem nam 12.000 m.kr.? Á að
styrkja hann með 6.000 m.kr.?
Hér er auðvitað um „hringa-
vitleysu að ræða“ sagði Gylfi sem
ætti ekki að heyrast á hinu háa
Alþingi.
Gylfi vék og að því hvort ekki
væri rétt að niðurgreiðslur á land-
búnaðarafurðir innanlands yrðu
greiddar neytendum beint, þann
veg, að þeim væri í sjálfsvald sett,
hvern veg þeir ráðstöfuðu þessu
fé, eða hvort þeir vildu stuðla að
sparnaði með þvi að leggja það
fyrir að hluta til. Ég vek athygli á
þeirri hygmynd, sagði Gylfi, hvort
ekki sé rétt að þessum niður-
greiðslum sé breytt í beinar
greiðslur til neytenda — og þeir
séu sjálfráðir um ráðstöfun
þeirra.
Gylfi sagði hinsvegar framkoma
tiilögu réttlætismál bænda, sem
sjálfsagt væri að styðja enda væri
hin í samræmi við það, er gilti um
aðrar framleiðslugreinar í land-
inu. (Nokkrir þingmenn voru á
mælendaskrá er umræðu var
frestað).
— Narain
Framhald af bls. 15
Hann sagði við Reuter-
fréttastofuna í síðustu viku: „Það
verður kraftaverk ef hún vinnur.
Ég skil ekki af hverju hún hættir
ekki strax. Ég er þegar búinn að
vinna.“
Narain, sem er lögfræðingur,
var oft settur i fangelsi í sjálf-
stæðisbaráttunni gegn Bretum og
síðar fyrir uppþot sósíalista-
flokksins. Hann stærir sig af því
að hafa setið í fangelsi hálfa
ævina. Hann átti sæti i efri deild
frá 1966 til 1972 og aftur frá því í
april 1974.
— Skákviðtöl
Framhald af bls. 19
ekki þó alveg eins hvasst en
Spassky er aðgerðarlausari en hann
á að sér Það er eins og Hort skorti
ákveðni til að leggja verulega til
atlögu. nema þá helst í skákinni.
sem þeir eru að tefla núna. Liklega
hefði einvigið orðið alh öðru vísi, ef
Spassky hefði fallið á tima í þriðju
skákinni en ekki Hort Mér hefur
fundizt gaman að fylgjast með ein-
vginu (þess má geta að Ólöf starfar
einnig við minjagripasölu Skáksam-
bandsins) og það hefur gefið því
aukið gildi að hinar einvigis-
skákirnar eru skýrðar hérna jafn-
óðum
— Unglinga-
landsliðið
Framhald af bls. 21
íslenzka liðið sýndi ekki eins
góðan leik í seinni leiknum, og eink-
um var seinni hálfleikurinn slakur
hjá liðinu þá. í leikhléi munaði
reyndar aðeins einu marki, staðan
var 6—5 fyrir Þjóðverja, en i seinni
hálfleiknum skoruðu íslendingarnir
aðeins tvö mörk, en Þjóðverjar nýttu
hins vegar sóknir sínar vel. Úrslitin
urðu 14—7. Eins og i fyrri leiknum
var það Þorbergur Aðalsteinsson
sem var bezti maður íslenzka liðsins.
Hann skoraði 3 mörk, Simon Unn-
dórsson skoraði 2 mörk, Hannes
Leifsson 1 mark og Gústaf Björnsson
1 mark.
Ætlunin var að unglingaliðið léki
einnig landsleik við Dani i ferð þess-
ari, en af þvi gat ekki orðið.
— Fíkniefni
Framhald af bls. 10
sem gera könnunina sem getur
varla spillt niöurstöðum hennar.
í ljós kom að 77,7% neyta
áfengis í einhverjum mæli, og var
hlutfallið frá 66—82% og kváðust
12% drekka oftar en vikulega.
Meira virðist drukkið á höfuð-
borgarsvæðinu eða 80% á móti
70% úti á landi, en þar drukku
14% vikulega eða oftar, á móti
11 % á höfuðborgarsvæðinu.
Allir voru sammála um að mjög
auðvelt væri að ná í áfengi, flestir
fengju það hjá kunningjum eða
keyptu það sjálfir í ríkinu.
Drykkja var mjög litil innan
veggja skólanna (fyrir utan
heimavistarskólana) nema á
skólaskemmtunum. Ahrif frá
kunningjum voru þyngst á
metunum þegar um var spurt
hvers vegna fólk drykki og næst
þar á eftir forvitni.
Þess má geta að ekki var spurt
hve mikils áfengis væri neytt í
hvert sinn, sen sterk (brennd)
vin eru langmest drukkin.
Fikniefnaneysla reyndist vera
6,3% að meðaltali yfir skólana og
var hlutfallið frá 1%—16,0% i
skóla. Neyslan á höfuðborgar-
svæðinu var á bilinu 8—9% en
landsbyggðin aðeins með rúm
2%. Og virðist því nokkur að-
stöóumunur hér á landi í þessum
málum. Hlutfallið er hæst í FS
(Keflavík) og hvort nærvera
hersins hafi þar einhver áhrif á
er ekki gott að segja, allavega
virðist auðveldast að ná i fíkni-
efni þar.
Oftar en hálfsmánaðarlega
neyttu 4,4% á höfuðborgarsvæð-
inu en aðeins 0,1% á landsbyggð-
inni. Mjög fáir neyta fikniefna
oftar en vikulega. Mjög fáir neyta
fikniefna í skólahúsi eða á skóla-
skemmtunum, heldur miklu frek-
ar í góðra vina hópi.“