Morgunblaðið - 01.04.1977, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 1. APRÍL 1977
Einleikararnir — Svana Vfkingsdóttir (t.v.) og Dóra Björgvinsdóttir.
Tónlistarskólinn:
2 ungir einleikarar
á tónleikum á morgun
Finnskir kommúnistar
gagnrýna Norðmenn
TÓNLISTARSKÓLINN I Reykja-
vfk heldur tónleika I Háskólabíói
á morgun laugardag, og hefjast
þeir kl. 2.30 síödegis. Illjómsveit
Tónlistarskólans leikur þar undir
stjórn Marteins Hunger Friðriks-
sonar en auk þess koma fram með
hljómsveitinni tveir nemendur
skólans sem einleikarar, þær
Dóra Björgvinsdóttir og Svana
Víkingsdóttir. Eru tónleikarnir
áfangi I einleikaraprófi þeirra við
skólann.
I KVÖLD, 1. aprfl, kl. 20.30
verður efnt til kammertónleika á
vegum Nurræna hússins. Þar
leika Manuela Wiesler flautuleik
ari og Ilalldór Haraldsson píanó-
leikari, verk fyrir flautu og pianó
eftir frakkann Jules Mouquet,
ítalann Alfredo Casella og Pál
Pamplieher Pálsson og ennfrem-
ur eru á efnisskránni verk fyrir
einleiksflautu eftir danann Fr. D.
Kuhlau og norðmanninn Finn
Mortensen.
Þess má geta að þessir tónleikar
eru haldnir í stað áður auglýstra
Kökubazar
Hvatar
HVÖT, félag Sjálfstæðiskvenna,
heldur kökubazar á morgun, laug-
ardaginn 2. apríl, kl. 2 e.h. Bazar-
inn verður í Sjálfstæðishúsinu,
Bolholti 7. Að venju verður mikið
um glæsilegar kökur á boðstólum.
Seinast er Hvöt hélt kökubazar,
seldust allar kökurnar upp á hálf-
um klukkutima og var þó af miklu
að taka. Nú er upplagt tækifæri
til að kaupa kökur til páskanna á
góðu verði
Kökubazar
í Hlíðaskóla
FORELDRARAÐ Hlíðaskóla i
Reykjavík efnir til kökubasars i
skólahúsinu laugardaginn 2. apríl
kl. 14—16 síðdegis. Og er ágóðinn
ætlaður til styrktar bókasafni
skólans, sem ráðið telur að þyrfti
meiri bókakost. Munu foreldrar
hjálpa til við að bæta þar úr með
því að baka kökur, sem seldar
verða á kökubasarnum.
— Hafís
Framhald af bls. 32
þannig að draga ætti úr norðan-
strekkingnum á vestanverðu
landinu, en vindurinn færðist að-
eins austur á bóginn, þannig að
ísinn ræki áfram upp að landinu.
Þá sagði Páll, að vitað væri um
viðáttumiklar isbreiður sem slitn-
að hefðu frá meginisnum úti fyrir
Norðurlandi, sem væri út af fyrir
sig ekki svo hættulegt. Það sem
verra væri, er að sá is sem nú
berst upp að landinu kældi sjóinn
verulega og sá ís, sem bráðnaði,
leiddi til þess að seltumagnið í
sjónum yrði minna, þetta allt
undirbyggi næsta áhlaup betur,
— og eftir þvi sem síðustu fregnir
herma, má víða búast víð ís á
fjörum í dag, sagði Páll.
Hann sagði ennfremur, að ísinn
hefði haldið sig í góðri fjarlægð
Á efnisskrá tónleikanna verður
forleikur að Semiramis eftir Ross-
ini, þá konsert i g-moll op. 26 fyrir
fiðlu og hljómsveit, þar sem Döra
Björgvinsdóttir verður einleikari,
og loks konsert í e-moll op. 11
fyrir pianó og hljómsveit en þar
verður Svana Víkingsdóttir ein-
leikari.
Velunnarar skólans eru vel-
komnir á þessa tónleika.
söngskemmtana, sem Bonna
Söndberg frá Danmörku átti að
halda hér. Vegna veikinda varð
hún að fresta för sinni til Islands,
en hún er væntanleg í síðustu
viku apríl, og mun hún þá halda
tvenna tónleika 26. apríl og 28.
apríl.
Aðgöngumiðasala að tónleikum
Manuelu Wiesler og Halldórs
Haraldssonar veróur i kaffistofu
Norræna hússins og við inn-
ganginn. Verð aðgöngumiða er kr.
400.-.
frá landinu í vetur, en sjálft ís-
magnið t.d. kringum Jan Mayen
hefði virzt vera meira en á undan-
gengnu hlývirðaskeiði. Sagði
hann ennfremur, að þótt ekki
væri vist að isinn kæmi upp að
landinu i þessu norðanveðri, gæti
allt gerzt, þar sem apríl og maí
væru aðalisamánuðirnir.
Landhelgisflugvélin TF-Syn fór
í Iskönnunarflug í gær og var
ísinn kannaður á svæðinu frá
Þistilf irði vestur með Norður-
landi allt að Bjargtöngum.
Samkvæmt þeim upplýsingum,
sem Sigurjón Hannesson skip-
herra á flugvélinni gaf við kom-
una til Reykjavíkur, þá var
sundurlaust íshrafl á siglingaleið
fyrir Sléttu og stakir jakar sáust
allt að 12 sml. austur fyrir Hraun-
hafnartanga. Austast voru is-
spangir 35 sml. 40° réttvísandi frá
Langanesi og lágu þaðan í norður
á 68°10’N og 12.50°’V.
Innri mörk issins vestan við
Sléttu voru 16 sml. .austan við
Grímsey, lágu mörkin siðan í
sveig norður fyrir Grímsey i 14
sml. fjarlægð norður af eynni og i
26 sml. fjarlægð V frá Grímsey.
Þá var ís 20 sjómilur NV af
Strákum, 10 sml. NV af Skaga, 20
sml. NA af Selsskeri, 15 sml. NA
af Horni, 6 sml. N af Horni og 6
sml. norður af Kögri. Þaðan liggja
mörkin til NNV í átt að meginísn-
um.
Meginísinn liggur milli eftirfar-
andi punkta: 67°50’N og 16°10’V,
67°50’N og 18 V, 30 sml. NV-af
Deild og 77 sml. N-af Horni, 40
sml. NV-af Kögri, 63 sml. NV-af
Deild og 77 sml. NV-af Bjargtöng-
um.
Slæmt skyggni var fyrir
Norðurlandi og sáust stakir jakar
illa. Sigling fyrir Sléttu og yfir
Húnaflóa er varasöm í myrkri.
— Lagarfoss
Framhald af bls. 32
neskja væri um hvenær horfur
væru á að skipið yrði afgreitt.
Lagarfoss fór til Port Harcourt
með um 20 þúsund balla af
skreið, og er þetta í fyrsta sinn,
sem skip sent beint til Nígeriu
með skreið frá Islandi. Fram til
þessa hefur skreiðinni ávallt ver-
ið umskipað í Hamborg. Oft á
tíðum hafa skip þurft að bíða svo
vikum og mánuðum skiptir eftir
að fá losun í Nígeríu og komið
hefur fyrir að farmur þeirra hef-
ur verið meira og minna ónýtur
þegar honum hefur verið skipað á
land.
Þrjátiu og eins manns áhöfn er
á Lagarfossi, þar af tvær konur.
— Gromyko
ber í borðið
Framhald af bls. 1.
siðari árum hefðu komíð frá
Sovétríkjunum. Hann sakaði
Bandarikjamenn um að reyna að
endurskoða Vladivostok-
samninginn frá 1973 og torvelda
gerð nýs Salt-samnings um tak-
mörkun kjarnorkuvigbúnaðar
með óaðgengilegum tillögum.
En þótt Gromyko væri hvass i
máli itrekaði hann að það væri
stefna Sovétrikjanna að viðhalda
góðum og vinsamlégum sam-
skiptum við Bandaríkin og efla
slökunarstefnuna détente.
í Washington töldu bandariskir
embættismenn ekki þörf á aukn-
um vígbúnaði og eflingu land-
varna ef samningar tækjust ekki
við Rússa en sögðu að Carter for-
seti gæti fyrirskipað aukna
vopnasmiði til að styrkja samn-
ingsaðstöðu sína. Þeir voru von-
sviknir vegna þess að viðræður
Vance utanrikisráðherra í
Moskvu fóru út um þúfur en
höfðu að leiðarljósi þau ummæli
Carters að hann hefði ekki misst
kjarkinn.
í sameiginlegri yfirlýsingu sem
var birt í Washington og Moskvu
var lítið fjallað um kjarnorku-
vopn að öðru leyti en því að sagt
var að málið yrði tekið fyrir aftur
i Genf i maí.
Á fundi Vance og Gromyko í
maí verður einnig fjallað um
ástandið i Miðausturlöndum, en
það var eitt helzta umræðuefni
þeirra í Moskvu.
— Norðmenn
og EBE
Framhald af bls. 1.
Aður en viðræðurnar hófust i
dag ræddi Jens Evensen, haf-
réttarráðherra, stuttlega við Finn
Olav Gundelach, fiskimálafull-
trúa. Fulltrúar frá öllum aðiidar-
löndum EBE sátu siðan fyrsta
fundinn þannig að hafa mætti þá
með i ráðum.
í viðræðunum munu Norðmenn
ekki krefjast skriflegrar trygging-
ar fyrir heimild til veiða innan 12
milna, aðallega við Bretland.
Samningsaðilar eru sammála um
að jafnvægi eigi að rikja milli
veiða Norðmanna á EBE-miðum
og EBE-landa á norskum miðum
en Norðmenn vilja miða það við
aflaverðmæti en EBE við afla-
magn.
EBE gerir það jafnframt að
kröfu sinni að gerðardómur skeri
úr um deilur sem kunna að koma
upp um ákvörðun kvóta og fleira.
EBE viil einnig að samþykkt
verði að endurskoða megi
hugsanlegan samning í ljósi end-
anlegrar niðurstöðu hafréttarráð-
stefnu SÞ. Norðmenn eru andvíg-
ir báðum þessum kröfum en
möguleikar virðast vera á mála-
miðlunarlausn.
En erfiðast verður að ná sam-
komulagi um þá kröfu Norð-
manna að þeir ákveði sjálfir
hvaða skip fái að veiða á norskum
miðum án tillits til þess frá hvaða
EBE-landi þau koma. Þar fneð
vilja Norðmenn i raun og veru
ákveða hve mikinn kvóta hvert
einstakt EBE-ríki skuli fá og það
brýtur gegn Rómar-sáttmálanum.
— Bretar leyfa
hagsbandalagsins til veióa á
brezkum miðum.
Finnar og Portúgalir fá ekki
að veiða innan brezku mark-
anna frá og með deginum á
morgun að telja þar sem Efna-
hagsbandalagið hefur ekki
veitt þeim rétt til þess.
Framhald af bls. 1.
Deilur um varnarmál
Auk Geirs Hallgrimssonar töl-
uðu tveir forsætisráðherrar við
umræðurnar i dag, þeir Anker
Jörgensen og Martti Miettunen.
Miettunen minnti á I ræðu sinni,
að Finnar hefðu gert það að skil-
yrði fyrir aðild að Norðurlanda-
ráði, að varnarmál yrðu ekki til
meðferðar i ráðinu. Sagði hann,
að Urho Kekkonen, þáverandi
forsætisráðherra Finnlands, hefði
áréttað þetta atriði i fyrstu ræðu
sinni á fundi ráðsins eftir að
Finnar gerðust aðilar. „Síðan hef-
ur liðið 21 ár og þetta grund-
vallaratriði er enn I fullu gildi,“
sagði Miettunen, og eru þau orð
túlkuð sem viðvörun við því, að
öryggis- og varnarmál yrðu tekin
til umræðu.
Kekkonen, Finnlandsforseti,
kom til þingsins og heiðraði það
með nærveru sinni um það leyti,
sem deilurnar um varnarmálin
blossuðu upp. Saarinen kom
flestum á óvart með þvi að hvetja
beint til þess, að Norðmenn
gengju úr NATO og að öll Norður-
lönd stæðu utan varnarbanda-
laga. Kvað hann það öruggustu og
skynsamlegustu lausnina fyrir
þjóðir Norðurlanda. Hann minnt-
ist á skrif norskra blaða á undan-
förnum mánuðum eftir heimsókn
Kekkonens til Noregs og kvað
hann þau fjandsamleg og jafnvel
móðgandi. „Við Finnar erum
stoltir yfir þvi, að Finnland er
sjálfstæðara og óháðara nú en
nokkru sinni fyrr. Finnar eru
ekki aðilar að neinu hernaðar-
bandalagi."
Þau skrif norskra blaða, sem
Saarinen gagnrýnir, eru sprottin
af ummælum Kekkonens vegna
þátttöku vestur-þýzkra hermanna
í heræfingum í Noregi. Sagði
Kekkonen, að Finnar teldu sér
það ekki óviðkomandi hvaða herir
væru á norsku landsvæði. Litu
norsku blöðin á þessi ummæli
sem óviðeigandi afskipti af norsk-
um innanríkismálum.
Saarinen sagði, að skrif norsku
blaðanna væru móðgandi fyrir
finnsku þjóðina og væru ekki til
þess fallin að bæta norræna sam-
vinnu. Hvatti hann norsku’stjórn-
ina til að vinna gegn slikum skrif-
um. Hann sagði, að þátttaka Vest-
ur-Þjóðverja i heræfingum á
norsku landsvæði hefði dregið úr
trausti manna og trúnaði á norsk-
um stjórnmálum og yfirlýsingum.
Síðan varpaði Saarinen fram
þeirri spurningu, hvort ekki væri
öruggara fyrir öll Norðurlöndin
að halda sig utan varnarbanda-
laga og mynda kjarnorkulaust
^/svæði, sem Bandaríkin og Sovét-
ríkin tryggðu öryggi. Kvað hann
tima vera til kominn að menn
hættu að ímynda sér, að Sovét-
ríkin hygðust almennt gera árásir
á önnur lönd, því enginn fótur
væri fyrir slíkum ímyndunum.
Norðmenn létu ekki á sér
standa með að svara Saarinen,
Trygve Bratteli gekk í ræðu-
stólinn og sagði meðal annars:
„Okkur eru öllum ljósar þær
meginStefnur, sem einstök ríki
Norðurlanda hafa valið í utan-
ríkismálum sínum og hvernig þær
greinir á. Að hálfu okkar Norð-
manna hefur frá því Norður-
landaráð var stofnað verið gengið
út frá því, að það væri i Helsing-
fors og hvergi annars staðar, sem
ákvarðanir væru teknar um
finnsk utanríkismál. Á sama hátt
væntum við þess, að það grund-
vallaratriði, sem gilt hefur á vett-
vangi Norðurlandaráðs, feli
einnig i sér að ákvarðanir um
norsk utanríkismál séu teknar af
norsku ríkisstjórninni og norska
þinginu og hvergi annars staðar.
Hvað norsk blöð skrifa get ég
ekki rætt nánar um. I Noregi
ræður ríkisstjórnin ekki yfir því,
hvað skrifað er i blöð.“
Kaare Willock, þingmaður
norska Hægri flokksins, sagði, að
það væri fjarstæða að álita að
Norðmenn hygðust nota varnar-
mátt sinn til árása á önnur ríki.
Benti hann á, að herviðbúnaður í
Norður-Noregi væri hverfandi
miðað við hvað væri á sumum
öðrum stöðum í nágrenninu. Átti
hann hér augljóslega við víg-
búnað Sovétmanna á Kolaskaga.
Þegar Willoch hafði lokið máli
sínu stóð Kekkonen á fætur og
gekk af þinginu, en hann hafði þá
setið þar i um eina klukkutund.
Orðrómur var um það, að finnski
utanrikisráðherrann, Keijo
Korhonen, myndi svara Willoch,
en af því varð ekki.
— Lax
Framhald af bls. 32
ganga og notað þá til undaneld-
is. Hafa slik seiði m.a. orðið til
að flýta laxagengd í Leirvogsá,
og lengt veiðitímann þar til
muna.
Veiðimálastjóri sagði að hér
væri um mjög ánægjuleg tið-
indi að ræða, íslenzkir stang-
veiðimenn og áhugamenn um
fiskrækt hefðu lengi velt fyrir
sér hvernig lengja mætti veiði-
tímabilið hér á landi til sam-
ræmis vió það sem gerist í Bret-
landi og Noregi, en laxar af
sama stofni ganga í árnar I
þessum löndum. Þór sagði að
hann teldi liklegt að veiðar
yrðu leyfðar i Elliðaánum um
15. þessa mánaðar og i öðrum
ám eftir þvi sem laxinn gengi.
Hann sagði að fiskifræðingarn-
ir Árni ísaksson og Jón
Kristjánsson hefðu tekið
nokkra laxa upp í Kollafjörð til
að gera á þeim hreistursrann-
sóknir og aðrar rannsóknir til
að ákvarða aldur fiskanna,
hvenær þeim hefði verið sleppt
og hve lengi þeir hefðu verið í
sjó.
Magnús Ólafsson læknir for-
maður SVFR sagði við blaóa-
mann Mbl, er hann hitti hann
inn við Elliðaár í gærkvöldi,
þar sem klaknefnd félagsins
var að draga fyrir klaklax, að
stjórnarmenn SVF’R hefðu ekki
gert sér grein fyrir hvað þetta
þýddi fyrir félagið. Búið væri
að selja öll leyfi í Elliðaánum
frá 10. júní, en væntanlega
yrðu einhver leyfi seld fram til
þess tima, er Veiðimálastofnun
hefði ákveðið hvenær veiðar
mættu hefjast. Magnús sagði að
SVFR-menn vonuðu að auk
veðurfarsáhrifanna mætti einn-
ig rekja þessa laxagengd til til-
rauna félagsins til að rækta
seiði undan snemmgengnum
löxum. Væri vissulega gleðilegt
til þess að hugsa að menn gætu
byrjað að renna fyrir lax í apríl
eða mai.
— Spassky
Framhald af bls. 32
ur Skáksambandsins, sagði i
samtali við Morgunblaðið að
það væri rétt, að Skáksamband-
ið hefði verið að svipast um
eftir húsnæði fyrir skákeinvíg-
ið ef svo færi að það drægist
mjög á langinn. Hefðu mögu-
leikar verið kannaðir á því síð-
ustu daga að flytja það i
Laugardalshöllina eða Mennta-
skólann við Hamrahlíð.
Sæmdir heid-
ursmerkjum
fálkaorðunnar
I FRÉTT frá orðuritara segir að
forseti íslands hafi í gær sæmt
eftirtalda menn heiðursmerkjum
hinnar íslenzku fálkaorðu:
Árna Gestsson forstjóra
riddarakrossi, fyrir störf að
félagsmálum verzlunarmanna,
Ásgrim Halldórsson fram-
kvæmdastjóra, Höfn í Hornafirði,
riddarakrossi, fyrir viðskipta- og
féiagsmálastörf, Jakob Jónsson
lögregluvarðstjóra, riddarakrossi,
fyrir lögreglustörf, Maríu
Hildegard, príorinnu St. Jósefs-
spítala í Reykjavík, riddarakrossi
fyrir liknarstörf, og dr. Sigurð
Samúelsson prófessor, stórridd-
arakrossi, fyrir störf á sviði heil-
brigðismála.
Kammertónleikar í
Norræna húsinu í kvöld