Morgunblaðið - 28.02.1978, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 28. FEBRUAR.I978
15
VIÐSKIPTI
VIÐSKIPTI — EFNAHAGSMAL — ATHAFNALÍF.
Umsjón: Sighvatur Blöndahl
Greiðslujöfnuóur,
áætlun í m.kr.
Vöruskiptajöfnuður
Þjónustujöfnuður
Viðskiptajöfnuður
Fjármagnsjöfnuður
Heildargreiðslujöfnuður
(sbreyting gjaldeyrisstöðu)
1976 1977
+5,117 +11.000
265 1.000
+4.852 +10.000
8.555 15.900
3.703 5.900
Gengisþróun
Gengissig krónunnar hélt
áfram á árinu 1977, mjög hægt
framan af, en til muna örar siðari
hluta ársins, og stóð það m.a. i
sambandi við gengisfellingu
gjaldmiðla annarra Norðurlanda i
ágústlok. Vegið meðalgengi er-
lendra gjaldmiðla gagnvart krónu
hækkaði um 10,5% frá 1976 til
1977, þ.e. á grundvelli ársmeðal-
tala. Sökum fremur veikrar stöðu
Bandarikjadals hækkaði gengi
hans heldur minna, eða um 9,3%
milli ársmeðaitala. Frá ársbyrjun
til ársloka 1977, varð þó heldur
meiri gengisbreyting, þannig varð
samvegin hækkun erlendra gjald-
miðla 14,7%, en hækkun Banda-
ríkjadals sérstaklega 12,3%.
Hér fer á eftir samvegin vísitala
erlendra gjaldmiðla, þar sem
meðalgengi ársins 1976 er sett =
100. Annars vegar er visitala sýnd
i lok hvers ársfjórðungs en hins
vegar ársfjórðungsmeðaltal.
Arið 1976 = 10
1 lok ársf jórðungs
1976—IV 105,20
1977—1 105,23
II 106,75
III 113,38
IV 120,68
Arsfjórðungsmeðaltal
1976—IV 104,4
1977—1 105,7
II 106,6
III 110,9
IV 118,4
Arið 1977 = 110,5
Ríkissjóður
Samkvæmt bráðabirgðayfírliti
námu innheimtar tekjur ríkis-
sjóðs á árinu 1977 95,5 milljörðum
króna og útgreidd gjöld 98,3
milljörðum króna. Útgjöld um-
fram tekjur urðu því 2,8 milljarð-
ar króna. Tekjur fóru rúm 6%
fram úr áætlun fjárlaga og út-
gjöld rúm 10%. Lánahreyfingar
ríkissjóðs utan Seðlabankans og
hreyfingar á viðskipta-
reikningum urðu hagstæðar um
0,7 milljarða króna, þannig að á
árinu varð greiðsluhalli alls að
fjárhæð 2,1 milljarður króna. 1
fjárlögum var hins vegar gert ráð
fyrir, að á árinu yrði greiðsluaf-
gangur að fjárhæð 2,6 milljarðar
króna. Á árinu 1976 var greiðslu-
jöfnuðurinn óhagstæður um 0,5
og á árinu 1975 um 5,5 milljarða
króna. Greiðslujöfnuður ríkis-
sjóðs eins og hann er skilgreindur
hér sýnir jöfnuð hans gagnvart
bankakerfinu, þ.e. greiðsluhreyf-
ingar við Seðlabankann og breyt-
ingar bankainnstæðna og sjóðs.
Seðlabankinn
Grunnfé, þ.e. innstæður lána-
stofnana i Seðlabankanum ásamt
seðlum og mynt i umferð, jókst
um 51,7% á árinu 1977 samanbor-
ið við 36,3% árið 1976. Aukningin
var afar mikil framan af á árinu
og á fyrstu fimm mánuðunum
nam hún 32%, sem svarar til 96%
aukningar á ári. Á sama tímabili
árið á undan nam aukningin 12%
sem svarar til 30% ársaukningar.
Peningaútstreymi úr Seðla-
bankanum, sem myndar grunn-
féð, stafaði af mikilli aukningu
endurkeyptra afurða- og rekstrar-
lána atvinnuveganna auk áður-
nefnds greiðsluhalla rikissjóðs og
bata gjaldeyrisstöðunnar. Endur-
kaupin jukust um 10.490 m.kr.
(65,5%) á árinu 1977, í saman-
burði við 3.486 m. kr. (27,8%)
árið áður. Stafar þetta af mikilli
birgðaaukningu ásamt verðhækk-
unum afurðanna. Rekstrarhalli
rikissjóðs endurspeglast i reikn-
ingum Seðlabankans sem sýndu
2.166 m. kr. skuldaaukningu, þeg-
ar ekki er talin 1.435 m. kr.
gengisuppfærsla lána.
A móti útstreymi vegna ofan-
greindra þátta kom nokkurt inn-
streymi frá ríkisstofnunum (B-
hluta fjárlaga) sem lækkuðu
skuldir sínar við bankann um
l. 790 m. kr., þegar miðað er við
greiðsluhreyfingar, en gengisupp-
færslur á lánum þeirra námu 112
m. kr. Þá jukust innstæður sjóða í
opinberri vörslu um 2.131 m. kr.
auk þess sem þær voru færðar
upp vegna gengisbreytinga um
450 m. kr.
Innlánsstofnanir
Vegna peningaútstreymis úr
Framhald á bls. 34
við 2. ársfj. þessa árs. Miðað við 3.
ársfj. 1976 jókst sölumagn
æminna en framleiðslumagn, en
miðað við 2. ársfj. jókst sölumagn
en framleiðslumagn minnkaði aft-
ur á móti. Söluhorfur eru að jafn-
aði taldar betri á 4. ársf jórðungi.
Birgðir fullunninna vara hafa
minnkað í samræmi við aukna
sölu á 3.ársfj. og minnkandi fram-
leiðslumagn, en birgðir hráefna
svo til staðið í stað á 3. ársfj. 1977.
Fyrirliggjandi pantanir virðast
hafa aukist nokkuð á 3. ársfj. 1977
miðað við 2. ársfj. 1977.
Nýting afkastagetu var talin
nokkru betri í lok 3. ársfj. 1977 en
í lok 2. ársfj. 1977 og er það í
samræmi við fyrri reynslu.
Starfsmönnum fækkaði nokkuð
á 3. ársfj. og er það einnig í sam-
ræmi við fyrri reynslu. Hins veg-
ar er gert ráð fyrir að starfs-
mannafjöldinn standi að mestu
leyti í stað á 4. ársfj.
Venjulegur vinnutími var að
jafnaði nokkuð lengri við lok 3.
ársfj. en um mitt ár og er það
svipuð þróun og á fyrra ári.
Innheimta söluandvirðis gekk
heldur verr á 3. ársf j. en á 2. ársfj.
1977. Nettó niðurstaðan varð sú,
að hjá 7.9% fyrirtækjanna gekk
innheimtan verr en i lok 2. ársfj.
Yfir 90 fulltrúar sátu
fund Bandalags kvenna
Frá setningu aðalfundar Bandalags kvenna á Hótel Sögu á
sunnudagsmorgun.
BANDALAG kvenna í Reykjavík
hélt aðalfund sinn um helgina.
Sátu það yfir 90 fulltrúar frá 31
kvenfélagi f Reykjavlk, sem í eru
yfir 15 þúsund félagar. Eitt nýtt
félag hefur nú gengið f Bandalag-
ið, Kvenstúdentafélag lslands, og
voru fulltrúar þess boðnir vel-
komnir.
Fundurinn hófst með helgi-
stund í Neskirkju kl. 9.30 á
sunnudagsmorgun. Prestur var
séra Guðmundur Öskar Ólafsson.
Að athöfn lokinni var fundur sett-
ur á Hótel Sögu. Viðstödd þing-
setningu var borgarstjórafrúin,
Sonja Bachman, Formaður banda-
lagsins, Unnur Agústsdóttir,
flutti skýrslu og gjaldkeri
Margrét Þórðardóttir lagði fram
endurskoðaða reikninga. Margrét
átti að ganga úr stjórninni, en var
endurkosin siðar á þinginu.
Stjórn bandalagsins skipar auk
Unnar og Margrétar Halldóra
Eggertsdóttir, sem var fundar-
stjóri.
I Bandalaginu starfa nefndir og
skiluðu álitsgerðum til fundarins,
sem ræddar voru á þinginu og
afgreiddar. Nefndirnar eru: heil-
brigðismálanefnd, kirkjumála-
nefnd, mæðraheimilisnefnd, or-
lofsnefnd, tryggingamálanefnd,
uppeldis- og skólamálanefnd,
verðlags- og verzlunarmálanefnd,
áfengismálanefnd, barnagæzlu-
nefnd, ellimálanefnd. Verða
ályktanir þingins í þessum mála-
flokkum birtar síðar.
A morgunfundinum á sunnu-
dag sagði Jakobína Guðmunds-
dóttir, skólastjóri Húsmæðraskóla
Reykjavíkur frá starfsemi skól-
ans, sem ríkið hefur nú tekið við
og gengur skólalifið þar nú mjög
vel. En Bandalag kvenna átti mik-
inn þátt í H.R. frá upphafi og
tilnefnir tvær konur i stjórn skól-
ans. Þá flutti Sigriður Thorlacius
fréttir frá Kvenfélagssambandi
Islands og stjórnarformaður,
Unnur Agústsdóttir, sagði fréttir
frá Hallveigarstöðum, en banda-
lagið er aðili að þeim.
A mánudag fóru fram kosning-
ar og hópumræðum um nefndar-
álit. Margrét Guðmundsdóttir
fóstra flutti m.a. stutt erindi um
leikskóla og dagvistun og sýndi
kvikmyndir. En að afloknu hádeg-
ishléi á sunnudag sagði Hinrik
Bjarnason frá starfsemi Æsku-
lýðsráðs Reykjavikur og sýndi
myndir frá starfinu.
BETRA SEINT EN ALDREI
Loksins er hún komin MsplunkuMný tólf
með Herbert Guðmundssyni.
Hér syngur Herbert tólf gullfalleg og melódísk
eigin lög, við undirleik einnar fremstu hljómsveitar
í dag, hljómsveitarinnar Eik.
Herbert hefur mikla reynslu að baki sem söngvari með
Tilveru, Eik og Pelican.
Hann hefur mótast í að verða prýðis söngvari og lagasmiður.
Hér er á ferðinni plata sem enginn pop, rock
eða country unnandi má missa af.
(Einnig fáanleg á kassettum).
FÁLKIN N