Morgunblaðið - 18.03.1978, Blaðsíða 35

35
að eignast hlutabréf í þeim eftir
ákveðnum reglum og samningum.
Það er enginn vafi á því, að ýmiss
konar iðnaður er það, sem mestu
máli skiptir í uppbyggingu at-
vinnulífsins á íslandi í náinni
framtíð og á ég þá bæði við
fiskiðnað og verksmiðjuiðnað í
sambandi við áframhaldandi raf-
væðingu og orkuvinnslu í land-
inu. I slíkum iðjuverum og
verksmiðjum vinnur fjölmennt
starfslið.
Hin stóru verkefni
Ég er þeirrar skoðunar, að
þegar við Islendingar ráðumst í
að leysa þannig stór verkefni í
atvinnulífinu þá eigum við ekki
alltaf að einblína á ríkisvaldið
eins og raunin hefur yfirleitt
orðið hér í sambandi við lausn
þessara mála, svo sem ábyrðar-
verksmiðju og sementsverk-
smiðju, álverið í Straumsvík og
járnblendiverksmiðjuna í Hval-
firði, sem nú er í smíðum, byggir
ríkið svo í samvinnu við erlenda
aðila. Ég tel, að slík fyrirtæki eigi
að byggja á vegum hlutafélaga á
breiðum grundvelli. Eflaust yrði
ríkið að vera stór aðili að svo
stórum og fjárfrekum fyrirtækj-
um eins og fjármunamyndun er
háttað hér á landi nú og jafnvel
erlendir aðilar, við því er í sjálfu
sér ekkert að segja. En það á að
gefa starfsmönnum þessara fyr-
irtækja kost á að eignast hluta-
bréf í þeim, sem einhverju
nemur.
Nú segir það sig auðvitað
sjálft, að verkamenn og aðrir
starfsmenn snara ekki út háum
upphæðum til hlutabréfakaupa í
upphafi, heldur á að taka þetta
upp í samninga fyrirtækisins og
starfsmannaanha, þannig að
starfsmenn geti eignast ákveðna
upphæð í hlutabréfum á hverju
ári og þá á ég við hlutabréfaeign,
sem einhverju máli skiptir. A
þennan hátt ætti að skapast
meira traust á milli fyrirtækisins
og starfsmanna þess og þar með
draga úr deilum og viðsjám. Og
þetta verkefni og annað sem þarf
að vinna að í þessu sambandi er
einmitt að mínu áliti framtíðar-
mál, sem þarf að huga að á
þessum vettvangi.
Skyldusparnaður
og atvinnuvegirnir
Ég vil nefna það, að við erum
hér með í gildi lög um skyldu-
sparnað, sem nemur mig minnir
1000 millj. á ári, þar sem menn
eru samkv. lögum skyldaðir til að
kaupa spariskírteini af ríkinu til
að það geti staðið undir sínum
útgjöldum m.a. til þess að leggja
fjármagn beint í verksmiðjur og
atvinnutæki og auðvitað til ann-
arra hluta. Því skyldi þetta
fjármagn ekki eins geta gengið
inn í atvinnulífið. Og það þarf að
gera meira, það þarf að gefa
öllum almenningi í landinu kost
á að eignast hlut í stómm
atvinnufyrirtækjum, það styrkir
stöðu þeirra og hefur sína þýð-
ingu á vinnumarkaðinum. En til
þess að gera þetta mögulegt þarf
hins vegar margt að breytast.
Það verður að draga verulega úr
verðbólgunni og það þarf að
breyta mörgum lögum,- svo sem
lögum um hlutafélög sem eru
orðin gömul og úrelt, en nýtt frv.
mun nú vera komið fram um þau
efni. Þá þarf að gera vissar
breytingar á skattalögum og
sömuleiðis vinnulöggjöfinni.
Tímabært að huga að
nýjum leiðum
En ég vil að lokum leggja á það
áherslu, að þau máí, sem þessi
þáltill. fjallar um, sáttastörf í
vinnudeilum og bætt samskipti
og samstarf aðila vinnu-
markaðarins bæði við undirbún-
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 18. MARZ 1978
Bílar
eftir JÓHANNES
TÓMASSON
260. Eyðslan er talin vera 11—12
í 240 en fer vart undir 15—16 í
260 sé hann sjálfskiptur.
Benzíntankur er 60 lítra í
báðum. Stærð hjólbarða hefur
verið minnkuð úr 15“ í 14“.
Sem kunnugt er framleiðir
Volvo einnig tvær gerðir minni
bíla, Volvo 66 og 343, en þeir eru
báðir sjálfskiptir. Fram til
þessa niun 343-bíIlinn ekki hafa
fengið mjög góða dóma, en hann
hefur einnig verið endurbættur
talsvert og kváðust umboðs-
menn vonast til að honum yrði
meiri gaumur gefinn. Kostar
hann nú frá um 3,1 milljón kr.
og er því á nokkuð svipuðu verði
og aðrir bílar í sama stærðar-
flokki.
Má því segja að hyggist menn
verja um 5 milljónum til bíla-
kaupa er óhætt að mæla með
Volvo, þar fá ökumenn flest það
sem þeir girnast og reyndar
sjálfsagt í öllum gerðum á því
verði sem hver og einn ræður
við.
Að lokuni skal getið nýjungar
er Veltir fór af stað með fyrir
2 árum, en það er að gefa út blað
tvisvar á ári, fréttablað þar sem
greint er frá ýmsu er snertir
Volvo-eigendur. Blaðið fá eig-
endur sent heim og auk þess
liggur það frammi hjá umboðs-
mönnum.
Mælaborð er lítið breytt og í 2G4 GL gerðinni eru rafmagnsrúðu
upphalarar í framhurðum. Öryggisbelti eru fyrir alla bæði framí
og í aftursætum.
ing og gerð kjarasamninga
hverju sinni og ráðstafanir til að
sætta vinnu og fjármagn sem
langtímamarkmið á breiðari
grundvelli, eru einhver þau þýð-
ingarmestu mál, sem leysa þarf
hér á landi í dag. Ástandið í
þessum efnum eins og það er í
dag er nánast sagt hreint óþol-
andi. Það er starfað eftir vinnu-
löggjöf, sem er víðs fjarri því að
vera í nokkru samræmi við
aðstæður í nútima þjóðfélagi á
íslandi, enda þótt þessi lög hafi
eflaust átt fullan rétt á sér, þegar
þau voru sett árið 1938 og voru
þá það haldreipi, sem verkalýðs-
hreyfingin Jaurfti á þeim tíma á
að halda. Ég ætla ekki að ræða
einstök atriði í þessu sambandi,
en það er magt í þessum lögum
sem vissulega þarf að breyta. En
sú þáltill. sem hér er til umræðu,
byggir á því að áfram verði
kjárasamningar launþega og
vinnuveitenda leystir með frjáls-
um samningum og ég hygg, að
það sé skoðun þeirra, sem vinna
að þessum málum, launþegasam-
takanna og vinnuveitenda, að það
sé og verði framvegis affarasæl-
ast. Ef vel tekst til í anda þeirrar
meginstefnu, sem felst í þessari
tillögu og ég hef reynt að skýra
í stórum dráttum í þessari
framsöguræðu, þá er ég þeirrar
skoðunar, að koma mætti á mjög
viðunandi ástandi í þessum efn-
um, þ.e. stéttasamstarfi í stað
stéttastríðs. Ég held, að allur
almenningur í landinu sé fyrir
lbngu búinn að fá meira en nóg
af því fyrirkomulagi, sem nú
gildir í kjaramálum með tilheyr-
andi verkföllum og ómældum
vandamálum og tjóni fyrir alla
aðila, þegar upp er staðið. Nýtt
fyrirkomulag við meðferð þess-
ara mála í samræmi við aðstæður
í nútíma þjóðfélagi ætti að vera
eitt aðalviðfangsefni Alþingis og
ríkisstjórnar nú þegar og á næstu
tímum. Ég held, að þjóðin bíði
eftir því.
— Sextugur
Hans
Valdimarsson
Framhald af bls. 21
hér í Vatnsfirði til afmælisbarns-
ins fyrir margháttaða aðstoð, ekki
sízt er ég hef verið að heiman, og
einnig er við hjónin höfum farið
eitthvað frá, þá hafa börnin unað
sér vel á þessum nágrannabæ og
verið þar örugg á hans góða
heimili. Hafa og verið í mörg ár
gagnvegir þessarra heimila í
millum og viðskipti margvísleg.
Vil ég í þessu sambandi nefna
sóknarnefndarstörf og starf hans
sem meðhjálpara við Vatns-
fjarðarkirkju til fleiri ára, sem
hann rækir af háttvísi og alúð.
Veraldlegt kvabb allskonar, hef ég
uppi haft við Hans Aðalstein og
jafnan verið vel á því tekið, er
unnt hefur verið. Vil ég hér og nú
þakka þér fyrir gott samstarf og
alla hluti vel gerða mér til handa.
Ég þakka þér fyrir hönd konu
minnar og barna. Nágrenni þitt
hefur verið okkur mikils virði. —
Að öðru leyti: Hans Aðalsteinn
gekk að eiga konu sína 1944 og
bjuggu þau í Skálavík, en fluttust
1946 í Miðhús, er þau festu kaup
á þeirri jörð. Þeim varð auðið
fjögurra dætra og eru allar hinar
myndarlegustu, Jónína Jórunn gift
í Súðavík, Björg Valdís einnig gift
í Súðavík, Asdís Margrét óg. og
Þóra gift í Bolungarvík. Einnig
ólst upp hjá þeim hjónum stjúp-
dóttir hans Hulda, nú húsfreyja á
Látrum hér í sókn og var hann
henni sem bezti faðir. Þá kom í
Miðhús ungur að árum Sigurður
H. Karlsson frændi húsfreyju og
er hann í raun fóstursonur þeirra.
Heill þér sextugum! Gæfan fylgi
þér sem verið hefur. Hamingju-
óskir okkar allra samsveitunga
þinna fylgja þér á veg fram á 7.
tuginn. Lifðu heill!
Á 3. s.d. í föstu 1978.
Sr. Baldur Vilhelmsson,
Vatnsfirði.
Volvo 264 GL er rennilegur að sjá og liggur vel á vegi. Sætin eru stillanleg alveg að óskum ökumanns
og fer mjög vel um hann undir stýri.
Sitthvað um
V olvo - fj ölsky lduna
Um árabil hefur Volvo aug-
lýst undir því slagorði að vera í
fararbroddi hvað varðar öll
öryggisatriði og var- hann fyrsti
bíll sem hafði ör.vggisbelti sem
fastan fylgihlut. I fyrra áttu
Volvo verksmiðjurnar 50 ára
afmæli og árið 1929 voru fyrstu
umboðsmenn utan Svíþjóðar
valdir. Hér á landi var það
Halldór Eiríksson og árið 1949
tók við fyrirtækið Sveinn
Björnsson og Ásgeirsson hf.,
síðar Gunnar Ásgeirsson hf. og
að lokum Veltir frá 1968.
Á síðustu 10 árum hefur
Veltir flutt inn tæplega 3000
bíla af Volvo-gerðum að vörubíl-
um meðtöldum. Skv. könnun er
gerð var fyrir nokkru voru
Volvo-bifreiðarnar í 20. sæti í
bílaeign landsmanna árið 1955,
árið 1965 voru þeir í 10. sæti og
í 5. sæti árið 1975.
Volvo framleiðir nú bíla af
gerðunum 240 og 260 og kosta
bílarnir af 240 gerðunum frá 3,6
til 4,8 milljónir króna, en 260
gerðirnar kosta frá um 5,0 upp
í 5,9 m. kr.
Volvo 264 GL er einn í dýrari
flokknum hjá Volvo fjölskyld-
unni og með sjálfskiptingu
kostar hann 5.350 þús. kr. Hann
er að vísu nokkuð stór að því er
virðist og jafnvel þunglamaleg-
ur, en engu að síður lipur í
akstri og í bæjarumferðinni
þarf ekki að fjölyrða um ágæti
sjálfskiptingar. Þá vakti það
ath.vgli hve vel hann leggur á,
jafnvel enn betur en fyrri
árgerðir. Á mikilli ferð úti á
vegum er hann fremur fljótur að
ná sér á enn meiri ferð, t.d. við
framúrakstur, enda er vélin 6
strokka, 140 hestafla, en bíllinn
vegur yfir 1400 kg.
264 GL gerðin er búin ýmsum
þægindum svo sem rafmagns-
rúðuupphalara og lúga er á
þakinu, hægt er að fá litað gler
í rúðum og við blöndunginn er
rafeindainnspýting, sem gerir
m.a. það að verkum að hann er
mun snegrri í viðbragði.
Nokkuð mikla endurbætur eru
frá árgerð ‘77 og hefur m.a.
verið lagfærður stýrisbúnaður,
fjöðrun og undirvagni breytt
mikið svo og innrétting endur-
bætt. Sögðu umboðsmenn að
nánast væri hér um nýjan bíl að
ræða þó svo að útlit hans væri
að mestu hið sama.
Ef gerðirnar 240 og 260 eru
bornar örlítið saman í tölum
kemur í ljós að vél í 240 er
fjögurra strokka, 90 hestafla, á
móti 6 strokka, 140 hestafla, hjá
Volvo 343 er hcldur minni en hinar gerðirnar og með 70 hestafla
vél kostar hann rúmlega 3 milljónir.