Morgunblaðið - 03.06.1978, Side 17
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. JÚNÍ 1978
17
V orblót
Stravinskys
frumflutt
íslenzkir tónlistarmenn á Listahátíð 78
Gísli Magnússon og Halldór Haraldsson leika á athyglisverðum tónleikum í bjóðleikhúsinu á sunnudag
kl. 15i30, ásamt Reyni Sigurðssyni og Oddi Björnssyni.
Listahátíð er gengin i garð.
Það kennir margra grasa á
framboðslista hennar. Að venju
er slatti af erlendum stórstirn-
um, nokkuð um víðförla norður-
landabúa, og svo blessaðir
Islendingarnir! Fjölmiðlum ætl-
ar að takast að þyrla upp
moldviðri vegna hingaðkomu
útlendinganna eins og endra-
nær, og varla að glitti í landann.
Þetta er ekki ný bóla. Svona var
þetta hér áður fyrr, er, og
verður svo lengi sem brellum
auglýsingatækninnar er mis-
skipt. Það heyrist mest til
þeirra er kalla hæst, og auk þess
er enginn spámaður á Islandi
nema sá hinn sami sé annað
tveggja útléndingur eða
menntaður erlendis. Eða eigum
við dæmi um hið gagnstæða?
En hvað um það. Á næstunni
mun undirritaður reyna að
spyrna við fótum í útlendinga-
flóðinu, og halda á loft þeim
glæsilega hópi íslenskra tónlist-
armanna er prýða listahátíð
1978. Það að setja sig í einhverj-
ar afkáralegar baráttu-stelling-
ar til að bjarga heiðri islenskra
tónlistarmanna er ef til vill
virðingarvert, en um leið neyð-
arlegt, og okkar ágætu tónlist-
armönnum móðgunarefni ef
grannt er skoðað. En hvað
annað er til ráða? Því þótt við
eigum fullkomlega frambæri-
lega tónlistarmenn á Islandi
lætur alþýða manna glepjast
hvað eftir annað af skrautklæð-
um erlendra farandsöngvara og
fagurgala fjárhaldsmanna
þeirra! íslenskir tónlistarmenn
verða að læra að sVara í sömu
mynt, ellegar að sætta sig við
að drukkna í áróðursflóðinu.
Nú er ekki verið að halda því
fram að erlendir gestir okkar á
Listahátíð eigi ekki lof skilið.
Þvert í mót. En íslendingarnir,
margir hverjir, eiga það skilið
líka. Það er kjarni málsins.
Og þá er að snúa sér að
efninu: Þau gleðitíðindi hafa
spurst að Gísli Magnússon og
Halldór Haraldsson ætli að
frumflytja á íslandi mesta
tímamóta-tónverk tuttugustu
aldarinnar í Þjóðleikhúsinu
sunnudaginn 4. júní, kl. 15.30.
Hér um ræðir hvorki meira né
minna en Vorblót Stravinskys,
sem á sínum tíma (1913) setti
allt á annan endann í Parísar-
borg, en þykir nú eins ómissandi
og sjálfsagt í tónlistarsögunni
og snjór á Grænlandi. Verkið
samdi Stravinsky við lítinn
píanógarm uppá hanabjálka
einhversstaðar, en skrifæ%ði
0%ð út fyrir hljómsveit, og
þannig var það frumflutt.
Seinna umritaði Stravinsky
verkið fyrir tvö píanó, enda kom
fljótt á daginn að fæstar borgir
höfðu á að skipa nægilega
stórum hljómsveitum til að gera
Tónhvísl
eftir GUÐMUND
EMILSSON
Vorblóti skil. Kallinn hafði
auravit þá, sem og siðar meir,
enda seldist Vorblót í píanóút-
setningunni eins og heitar
lummur. Þó að einkennilega
megi virðast hljómar verkið
ekki síður aðlaðandi í píanóbún-
ingnum. Kemur a.m.k. tvennt
til: Verkið var upphaflega samið
við píanó og er því í eðli sínu vel
fallið fyrir hljómborð. í annan
stað verður hrynjandin bein-
skeyttari í píanóbúningnum,
enda hljóðfærið slaghljóðfæri
að hálfu (samanb. „slagharpa").
Að lokum er þess að gæta, að
píanóútsetningin kallar fram
ýmsar innri raddir tónverksins,
sem eiga það til að kafna í
hljómsveitarbúningnum. Því er
það eins og að heyra verkið í
fyrsta skipti þegar það er leikið
á tvö píanó. Og hver vill ekki
endurtaka þá lífsreynslu?
Auk Vorblóts Stravinskys
flytja þeir félagar Sónötu fyrir
tvö pfanó og ásláttarhljóðfæri
eftir Bartok; öndvegisverk sam-
ið 1938, sem seinna varð
Konsert fyrir tvö píanó og
hljómsveit. Gísli og Halldór
fluttu það verk í fyrra við besta
orðstír. Halldór sagði að það
vaéri í meðallagi aðgengilegt
fyrir almenna tónleikagesti, en
ætti að halda athygli manna
óskiptri fyrir sakir sterks hljóð-
falls, andstæðna, meitlaðra lag-
lína og ásláttarhljóðfæranna
sem fylgja í kaupbæti. Það eru
þeir Reynir Sigurðsson og Odd-
ur Björnsson er bera munu hita
og þunga þeirra.
Halldór sagðist jafnframt
ánægður með að fá tækifæri til
að halda „alvöru“ tónleika, í
stað þess að vera númer á
færibandatónleikum eins og
íslendingarnir hafa orðið að
sætta sig við. Hann sagðist
gjarnan hafa viljað flytja ís-
lenskt tónverk á þessum tónleik-
um, en bætti við í afsökunartón
að tónbókmenntir okkar ættu
ekki til að dreifa slíku verki, þ.e.
fyrir tvö píanó.
Gísli svaraði aðspurður, að
sennilega væri rekinn meiri
áróður fyrir erlendum gestum
en innlendum, en taldi að þetta
hefði færst í eðlilegra form sl.
ár. Hann sagði, af óþarfa
hógværð, að sér fyndist eðlilegt
að hann félli í skuggann af
erlendum gestum. Hins vegar
var hann svolítið óhress með
það hvað forsvarsmenn listahá-
tíðar drógu það lengi að taka
ákvörðun um þátttöku einstakra
listamanna; sagði að þeir Hall-
dór væru báðir vinnandi menn
og ættu því að fá sama fyrirvara
og útlendingarnir, ef ekki lengri.
Halldór sagði mikla breidd
vera í listahátíð 1978. Þó fannst
honum óeðlilega lítið gert fyrir
yngstu kynslóð tónskálda okkar,
sem voru öll utangarðs að þessu
sinni. Gísli tók undir þessi orð,
og sagði að það væri sjálfsagt að
styðja við bakið á tónskáldunum
ungu.
Að lokum vil ég hins vegar
leyfa mér að hvetja öll tónelsk-
andi hjörtu að styðja við bakið
á Gísla og Halldóri, og hlýða á
flutning þeirra, sem án efa
verður fágaður og eftirminnileg-
ur. Um efnisskrána er óþarfi að
hafa fleiri orð. Glæsilegri gæti
hún vart verið.
Kvennaskólanum
færðar góðar gjafir
við skólauppsögn
Kvennaskólanum í Reykjavík
var sagt upp laugardaginn 27. maí
sl. að viðstöddu fjölmenni.
Forstöðukona gerði grein fyrir
starfsemi skólans þetta skólaár og
skýrði frá úrslitum prófa.
I vetur stunduðu 184 nemendur
nám á grunnskólastigi og 22 á
uppeldisbraut, en 63 stúlkur luku
grunnskólaprófi 9. bekkjar og
hlutu allar rétt til framhaldsnáms.
Bestum árangri á grunnskóla-
prófi náði Auður Þóra Árnadóttir,
en í 2. bekk var hæst Jórunn Ella
Þórðardóttir og í 1. bekk Ingunn
Hansdóttir. Á uppeldisbraut náði
Anna María Sigurðardóttir best-
um árangri í námi.
Við skólauppsögn voru Kvenna-
skólanum færðar gjafir, blóm og
heillaóskir. Fyrir hönd nemenda
sem brautskráðust fyrir 60 árum,
talaði frú Elísabet Þorgrímsdóttir
og færðu þær skólanum bókagjöf.
Fyrir hönd 50 ára árgangsins
talaði frú Laufey Jónsdóttir og
afhenti hún fjárupphæð í Móður-
málssjóð. Frú Erna Ingibjörg
Mathiesen talaði af hálfu 25 ára
árgangsins, og færðu þær skólan-
um blóm og silfurvasa. Fyrir hönd
20 ára árgangsins talaði frú
Þórunn Gestsdóttir og færðu þær
Skálatúni gjöf frá sinum árgangi.
Fyrir hönd 10 ára árgangsins
talaði Magnea Antonsdóttir og
færðu þær skólanum fjárupphæð í
Listaverkasjóð og af hálfu 5 ára
árgangsins talaði Sigríður
Harðardóttir og gáfu þær fjárupp-
hæð, er renna skyldi í sama sjóð.
Forstöðukona þakkaði afmælis-
árgöngum komuna og kvað tryggð
þeirra uppörvun bæði nemendum
og kennurum.
Að því búnu fór fram verðlauna-
afhending. Verðlaun úr Minning-
arsjóði Thoru Melsteð fyrir bestan
árangur á grunnskólaprófi hlaut
Auður Þóra Árnadóttir, Jóhanna
Gísladóttir og Margrét Vala
Kristjánsdóttir. Verðlaun fyrir
næst besta árangur á grunnskóla-
prófi hlaut Jóhanna Gísladóttir,
og verðlaun fyrir bestan árangur
á uppeldisbraut og jafnframt
hæstu einkunn yfir skólann hlaut
Anna María Sigurðardóttir. Verð-
laun fyrir ágæta frammistöðu í
dönsku hlaut Rósa Kristín
Baldursdóttir. Þýska sendiráðið
veitti verðlaun fyrír ágæta
frammistöðu í þýskunámi og þau
hlaut Anna María Sigurðardóttir,
uppeldisbraut. Verðlaun fyrir
ágætisárangur í sögunámi hlutu
Jóhanna Gísladóttir og Auður
Þóra Árnadóttir. Verðlaun úr
minningasjóði um Rannveigu og
Sigríði Þórðardætur fyrir besta
teiknikunnáttu hlaut Auður
Eyjólfsdóttir.
Að lokum þakkaði forstöðukon-
an skólanefnd og nemendasam-
bandi ánægulegt samstarf og
kennurum þann góða árangur, sem
náðst hefði, og óskaði nemendum
allra heill á komandi árum.
EF ÞAÐ ER FRÉTT-
NÆMTÞÁERÞAÐÍ
MORGUNBLAÐINU
VERIÐ VELKOMIN
VEITINGAHÚSIÐ
OPID UM HELGAR
Grillréttir
Pottréttir
Smáréttir ______________
VEITINGAHÚSID
KjuWingar
O.f I. ÁRMÚLA 21 S.86
Roast Beef Bernaíse
meö ristuöum sveppum,
belgjabaunum, gulrótum og
frönskum kartöflum
Kr. 98a-
ÁRMÚLA 21 S.86022
SENDUM HEIM NÆG BILASTÆÐI
REYNIÐ VIÐSKIPTIN