Morgunblaðið - 30.12.1978, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 30. DESEMBER 1978
Kaupmáttaraukning taxtavísitölu frá 1976:
32% hækkun hjá opinberum
starfsmönnum en 14,7%
hækkun hjá ASl-launþegum
TALSVERÐAR breytingar hafa
orAið á kaupmætti kauptaxta eins
og fram kom í Morgunblaðinu í
gær. í því sambandi var þess
getið að kaupmáttur kauptaxta
opinberra starfsmanna hefði auk-
izt úr 121,9 stigi frá því í
júnímánuði síðastliðnum í 128,2
stig, sem er áætluð tala fyrir
desember. Brigður hafa verið
bornar á þessa tölu, og um hana
eru menn þó ekki á eitt sáttir. Þó
munu líkur benda til að talan
123,6 sé nær réttu lagi. Er þá
kaupmáttaraukningin hjá opin-
berum starfsmönnum á tímabil-
inu frá júní til desember 1,4%.
I þessu sambandi má geta þess
að veruleg umskipti hafa orðið á
kaupmætti taxtavísitölu undan-
farin þrju ár og hafa opinberir
starfsmenn þar bætt mjög stöðu
sína. Á árinu 1976 var kaupmáttur
taxtavísitölu 95,7 hjá launþegum í
Alþýðusambandi íslands, en 90,5
hjá opinberum starfsmönnum.
Talan fyrir alla launþega var þá
94,2.
Á árinu 1977 eru tölurnar
breyttar og er þá kaupmáttur
taxtavísitölu opinberra starfs-
manna kominn upp fyrir kaup-
mátt launþega innan ASÍ.
ASÍ-launþegar hafa þá kaupmátt-
inn 103,5 stig, en opinberir starfs-
menn 109,0 stig. Kaupmáttur allra
launþega var þá 105,1 stig. Enn
varð breyting opinberum starfs-
mönnum í vil á árinu 1978.
Spátölur fyrir það ár eru 109,8 stig
fyrir launþega í ASÍ, 119,5 stig
fyrir opinbera starfsmenn og 112,7
stig fyrir alla launþega landsins.
Frá 1976 hefur því hækkun kaup-
máttar ASÍ-launþega orðið 14,7%,
hækkun kaupmáttar opinberra
starfsmanna 32% og hækkun
kaupmáttar allra launþega 19,6%.
Forsetahjónin til
Manar næsta sumar
FORSETI íslands, dr. Kristján
Eldjárn og kona hans hafa
þckkst boð stjórnvalda á eynni
Mön að þau verði viðstödd
hátiðahöld í tilefni af þúsund
ára afmæli þings eyjarskeggja,
sem kennt er við Tynwald
(Þingvöli).
Forsetahjónin munu dveljast
á eynni Mön 23.-26. júní
næstkomandi. en þeir dagar
vcrða einkum helgaðir hinum
norræna þætti í sögu eyjarinn-
ar. Norrænir menn stofnuðu til
hins forna þings Manarbúa, og
mun forseti færa þinginu
kveðjur Alþingis og íslensku
þjóðarinnar.
(Frétt frá skritstofu
forseta íslands).
Rarik tekur við rekstri
og yfirstjóm Kröflu
RÍKISSTJÓRNIN ákvað þann 30.
nóvember s.l. að Rafmagnsveitum
ríkisins verði falinn rekstur og
umsjón með frekari framkvæmd-
um við Kröfluvirkjun fyrst um
sinn, cnda standi ríkið sem
eignaraðili undir fjármagns-
kostnaði af stofnkostnaði og
áframhaldandi framkvæmdum,
svo og hugsanlegum halla af
rekstri virkjunarinnar eins og
verið hefur.
í framhaldi af þessari ákvörðun
skipaði iðnaðarráðherra, Hjörleif-
ur Guttormsson, nefnd til þess að
ganga frá yfirtökunni.
Nefndina skipuðu: Páll Flygen-
ring, ráðuneytisstjóri, Jón G.
Sólnes, formaður Kröflunefndar,
Jakob Björnsson, orkumálastjóri
og Kristján Jónsson, rafmagns-
veitustjóri ríkisins.
Að tillögu nefndarinnar hefur
iðnaðarráðherra ákveðið að frá og
með 1. janúar 1979, þar til öðruvísi
verði ákveðið, taki Rafmagnsveit-
ur ríkisins við öllum eignum og
rekstri Kröfluvirkjunar, svo og
yfirstjórn frekari framkvæmda
sem ákveðnar kunna að verða.
Við þessa yfirtöku Rafmagns-
veitna ríkisins á Kröfluvirkjun
fellur umboð Kröflunefndar niður,
svo og fyrirmæli iðnaðarráðuneyt-
isins til Orkustofnunar um þátt
hennar í framkvæmdum við bor-
holur og gufuveitu.
Nú er unnið að því að búa
Kröfluvirkjun undir rekstur, m.a.
með tengingu á nýrri borholu.
Staðan verður þó endurmetin og
ákvörðun um rekstur virkjunar-
innar tekin með hliðsjón af
fyrirliggjandi afli, væntanlega
fyrir lok næsta mánaðar.
(Frá iðnaðarráðuneytinu)
Hæstiréttur hefur
engin gögn fengið enn
ÞAÐ var fullsterkt tekið til orða í frétt um staðfestingu
gæzluvarðhaldsúrskurða í Guðmundar- og Geirfinnsmálum, að málin
væru nú til meðferðar hjá Hæstarétti. Málinu hefur að vísu verið áfrýjað
en réttinum hafa engin gögn borizt ennþá.
Mjólkurflutningabíll Mjólkurbús Flóamanna sligaðist undan 110
þúsund glösum af kældri nýmólk, eins og stendur á tanknum, en gert
var við hann til bráðabirgða og annar bíll leysti hann af og kom
drykknum á leiðarenda. Ljósm. Kristján.
Grind mjólkurbíls
brotnaði í tvennt
ÍtUiíÍÁ" nUKMMA iM.-y
ÞAÐ óhapp varð að einn
mjólkurflutningabíll Mjólkur-
bús Flóamanna brotnaði í
tvennt um hádegisbilið í gær,
er hann var rétt kominn til
Reykjavíkur með 22 þúsund
lítra mjólkur.
Brotnaði grind bílsins rétt
framan við báðar afturhásingar
hans, en bíllinn, sem er dráttar-
bíll, var fluttur til landsins frá
Bandaríkjunum fyrir 3—4 árum
notaður. Vegur hann alls 38
tonn, fullhlaðinn, en hann var
með 22 þúsund lítra mjólkur í
tanknum. Síðdegis í gær var
gert við hann til bráðabirgða
þannig að hann gat haldið
áfram ferð sinni austur fyrir
Fjall, en annar bíll var fenginn
til að taka tankinn í tog.
Mikil ös í vínbúðunum
— VIÐ höfðum ráðgert að
hafa áfengisútsölurnar opn-
ar aðeins til kl. 18 en
höfðum þær opnar til kl. 19
og fylgdum þar með al-
mennum lokunartíma verzl-
ana, eins og við gerum
jafnan, sagði Jón Kjartans-
son forstjóri ÁTVR í sam-
tali við Mbl. í gær.
Jón sagði að mikil sala
hefði verið í gær enda væri
þetta oft söluhæsti dagur
ársins og mikil ös hefði
verið á öllum útsölustöðum.
Bílslysið á
Suðurlandsvegi
Maðurinn sem lézt í bílslysinu á
Suðurlandsvegi hét Gísli Jóseps-
son, 25 ára gamall, til heimilis að
Fossheiði 25 á Selfossi.
Magnús Thorlacius látinn
LÁTINN er í Reykjavík Magnús Thorlacius
hæstaréttarlögmaður. Hann var fæddur 19.
nóvember 1905 í Saurbæ á Hvalfjarðar-
strönd, varð stúdent 1924 og lauk lögfræði-
prófi frá Háskóla íslands árið 1929.
Magnús Thorlacius rak málflutningsskrif-
stofu frá 1. október 1929, hann varð
héraðsdómslögmaður árið 1939 og hæsta-
réttarlögmaður árið 1942. Magnús Thor-
lacius var formaður Lögmannafélags
íslands um nokkurra ára skeið og hann var
frá því í júlí 1946 löggiltur dómtúlkur og
skjalaþýðandi úr frönsku. Eftirlifandi kona
Magnúsar er Jóhanna Thorlacius og
eignuðust þau þrjú börn.

/ ------------\
INNLENT
Ævisaga Árna Þórarinssonar eftir Þórberg:
Dœmd ummœli endur-
prentuð athugasemdalaust
Ekki ásetningssgnd segir Sigurður Baldursson hrL
„UM þessa dóma var ekkert
fjallað opinberlcga, það ég man,
og þeim var ekki áfrýjað til
Hæstaréttar, þannig að þeir voru
á fárra vitorði. Þessi grein mín
um meiðyrðadómana yfir Þór
bergi Þórðarsyni vegna ævisögu
Árna Þórarinssonar er ekki
skrifuð til að áfellast einn eða
neinn heldur aðeins til fróðleiks
fyrir menn, enda er ég sann-
færður um að endurbirting um-
mælanna er ekki ásetningssynd
af hálfu forráðamanna Máls og
menningar heldur vissu þcir
hreinlega ekki um þessa dóma,“
sagði Sigurður Baldursson hrl.
er Mbl. spurði hann um grein
hans í 3ja hefti Tímarits Máls og
menningar 1978, þar sem hann
fjallar um ummæli í fyrstu
útgáfu Ævisögu Árna prófasts
Þórarinssonar eftir Þórberg
Þórðarsson sem voru dæmd dauð
og ómerk í bæjarþingi Reykja-
víkur en hafa staðið óbreytt
áfram í siðari útgáfum verksins.
Ævisaga Árna prófasts
Þórarinssonar, færð í letur af
Þórbergi Þórðarssyni, kom fyrst
út hjá bókaforlaginu Helgafelli
1945—‘50. Tvö mál voru höfðuð
vegna ummæla í tveimur bindum
verksins og voru ummælin dæmd
dauð og ómerk með tveimur
dómum sem kveðnir voru upp í
janúar 1953. í málaferlum þessum
kröfðust stefnendur aðeins
ómerkingar á tilteknum um-
mælum og málskostnaðar sér til
handa, en hvorki refsingar yfir
Þórbergi né miskabóta úr hendi
hans. Segir Sigurður í grein sinni
að þessi hófsemi í kröfugerð sé
mjög óvenjuleg í málum af þessu
tagi.
Onnur útgáfa ævisögunnar kom
út hjá Máli og menningu 1969 og
þriðja útgáfa 1977. í báðum
þessum síðari útgáfum standa hin
dæmdu ummæli óbreytt.
„Eftir að önnur útgáfan kom út
var engum andmælum hreyft við
endurprentun hinna dæmdu um-
mæla,“ sagði Sigurður Baldursson
í samtalinu við Mbl. „Ég ætlaði
mér alltaf að vekja athygli á
dómunum, en gleymdi því svo og
þriðja útgáfan var komin út áður
en ég tók við mér. Hins vegar
tókst mér að koma leiðréttingu í
þriðju útgáfuna, þar sem setjari
sá, sem vann við aðra útgáfuna,
hafði misskilið kímni sögumanns.
í einni sögu verksins notar
sögumaður orðið Hilter nokkrum
sinnum, en þessa kímni misskildi
setjarinn og leiðrétti nafnið í
Hitler. í þriðju útgáfunni er þetta
svo aftur orðið Hilter, eins og
upphaflega var.
Ég er þess fullviss af samtölum
mínum við forráðamenn Máls og
menningar að endurprentun um-
mælanna er engin ásetningssynd
af þeirra hálfu heldur vissu þeir
bara ekki frekar en aðrir af
þessum dómum. Þeir fóru líka
ákaflega hljótt eins og ég sagði og
allt var gert upp og borgað eins og
til stóð í bróðerni og kyrrþey.
Það er engan veginn ætlun mín
með þessari grein nú að ýta
þessum ummælum út úr bók-
menntunum, heldur vil ég aðeins
vekja athygli á þeim í fróðleiks-
skyni."
Sigurður Baldursson var verj-
andi Þórbergs í báðum málunum.
I grein sinni rekur hann kröfur
sækjanda og verjanda í málunum
og rekur ummæli þau, sem stefnt
var út af og álit dómsins á þeim.
„Ég legg engan dóm á réttmæti
mála,“ sagði Sigurður í samtalinu
við Mbl. „Enda er ég ekki í
refsiham. Ég legg málin bara
hlutlaust fram og svo geta
lesendur dæmt um réttmæti
þeirra og meiðyrðalöggjafarinn-
ar.“