Morgunblaðið - 30.12.1978, Blaðsíða 9
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 30. DESEMBER 1978
9
Mistilteinn
(Viscum album)
Allir kannast við söguna frægð og frama og síðast en
um Baldur, hinn góða hvíta ás ekki sízt frjósemi. Líklega á
sem hlaut bana af ör þeirri hinn enski kossasiður upptök
gerðri af mistilteini, sem sín í því síðastnefnda. Þar —
Höður hinn blindi (mað að- og raunar einnig víða á
stoð skúrksins Loka) skaut að Norðurlöndum — er mistil-
honum í glensi. Frigg móðir teinn hengdur upp í dyragætt
hans hafði þó tekið loforð af um jólin og mega karlar þá
öllum gróðri jarðar að vinna kyssa hvaða stúlku sem er —
Baldri ekki mein, en henni undir mistilteininum.
sást yfir einn lítinn og Mistilteinninn er lítill hálf-
hlédrægan runna — mistil- kúlulaga runni, sígrænn, og
teininn — og því fór sem fór! vex sem sníkjuplanta á grein-
Eftir þetta óhappaverk sá um ýmissa trjáa. Ekki sníkir
Frigg um það að mistilteinn- hann þó nema að hálfu leyti
inn fengi hvergi þumlung því græn blöðin vinna nær-
lands til að vaxa á unz ein ingu úr loftinu, en vatns og
gömul eik — sem ekki hafði steinefnis verður hann að afla
fylgst vel með fréttunum — sér frá gestgjafa sínum og
leyfði honum að vaxa á notar til þess sogrætur sem
greinum sínum. Síðan hefur smjúga undir börk trésins.
mistilteininn ekki verið að Berin eru ljós á lit, fyllt
finna annarsstaðar en á límkvoðu svo þau festast við
greinum trjáa! nef fugla og límast við grein-
MISTILTEINN — einkennisplanta fyrir jól og nýár.
Margir telja að þessi gamla
sögn um dauða Baldurs sé
komin inn í norræna goða-
fræði — líklega frá írlandi —
eftir að kristni var þangað
komin, enda er hún svolítið
úrættis miðað við aðrar sögur
af þeim körlum. Bent hefur
verið á líkinguna á milli
Baldurs hins hvíta góða áss,
og Hvíta-Krists, hins synd-
lausa guðssonar, sem báðir
líða píslardauða, annar á
krossi en hinn fyrir ör úr
mistilteini — enda mun nor-
rænum víkingum hafa verið
kunnari örvardauði en kross-
dauði.
Frá fornu fari hefur margs-
ko'nar hjátrú leikið um mistil-
teininn. T.d. segir Cæsar í bók
sinni um Gallastríðin, að
meðal Galla (í norðanverðu
Frakklandi og Belgíu) hafi
prestar þeirra, drúídarnir,
notað mistilteininn við
margskonar helgiathafnir.
Með réttri meðferð og tilheyr-
andi seremoníum átti hann að
færa mönnum auð og völd,
ar og stofna þegar fuglarnir
reyna að losna við þau.
Heimkynni mistilteinsins
eru í Mið- og Suður-Evrópu
en á Norðurlöndum er hann
mjög sjaldgæfur. Til jóla-
skreytinga eru því notaðar
•innfluttar plöntur, einkum
frá Frakklandi og Ítalíu.
Mistilteinninn var reyndar
einnig notaður sem lyf, eink-
um við flogaveiki. Sem dæmi
má nefna að í dönsku lyfja-
skránni frá 1772 var lyf, sem
nefnt var: Pulvis epilepticus
marchionis („í'logaveikiduft
markgreifynjunnar") samsett
úr: Krabbaaugum, rauðum
kóröllum, mistilteini,
bóndarósafræði og blaðgulli!
Nei, mætti ég þá heldur
biðja um koss undir mistil-
teininum!
Ó.B.G.
Gardyrkjufélag íslands og par
med Blóm vikunnar óskar
landsmönnum árs og fridar og
„gódra og frjósamra tíða“.
jUírripmMa&sti
óskar eftir
blaðburöarfólki
AUSTURBÆR:
□ Laugavegur 1—33,
□ Bergstaöastræti
VESTURBÆR:
□ Nýlendugata
□ Vesturgata 2—45
□ Grenimelur 26—49
□ Hávallagata
UPPL. I SIMA
35408
Nýárskveðja:
Óskum viöskiptavinum okkar á árinu, stéttarbræörum
og landsmönnum öllum árs og friðar. Þökkum
viöskiptin á árinu sem er aö líöa.
Kjöreign r
Dan V.S. Wiium
lögfræðingur
Ármúla 21, R.
85988 • 85009
29555
Opið 13—15
Höfum til sölu mjög góöa 4ra
herb. íbúö viö Blöndubakka.
Aukaherb. í kjalara. Sér
geymsla. Verö og útborgun:
Tilboö.
EIGNANAUST
LAUGAVEGI 96
(vió Stjörnubió)
SÍMI 29555
Sölumenn:
Finnur Ó.karsson,
Heimasími 35090
Lérus Helgason
Svanur Þór Vithjélmsson hdl.
29555 29558
Akranes
3ja herb. miöhaeð + eitt herb. í
risi ca. 65 fm. Steinhús. Verð
3.5— 4 millj.
Kaldakinn, Hfj.
2ja herb. íbúö 60 fm. Verð
7.5— 8 millj.
Krummahólar
2ja herb. íbúð 53 fm. Verð 9,7
millj.
Njálsgata
2ja herb. íbúð 40—50 fm. Verð
8.5 millj.
Barónsstígur
3ja herb. íbúð 90 fm. Verð 13
millj.
Ásbraut
4ra herb. íbúð 110 fm. Verð
17.5 millj.
Grettisgata
5 herb. + 2 herb. í risi 130 fm.
Verð 22 millj.
EIGNANAUST
LAUGAVEGI 96
(vió Stjörnubió)
SÍMI 29555
Sölumenn:
Finnur Óskarsson,
Heimasími 35090
Lárus Helgason
Svanur Þór Vilhjálmsson. hdl.
FISKVINNSLUSKÓLINN
Nýir nemendur geta hafiö nám viö skólann í byrjun janúar.
Umsóknir skulu berast skólanum fyrir 5. janúar n.k.
Fiskvinnsluskólinn
Trönuhrauni 8, Hafnarfirði.
FLUGELDASALA
Vesturbæingar og aðrir KR-ingar. Munið flugeldasölu
okkar í KR-heimilinu, opin frá hádegi og alla helgina.
Styðjum félag okkar. Knattspyrnudeild.
r^BÚNAÐARBANKI
V^/ ÍSLANDS
Breyttur afgreiðslutími
Frá 3. jan. 1979 veröur afgreiöslutími útibúsins
í Garöabæ sem hér segir:
Mánudaga til föstudaga kl. 9.15—12.30 og kl.
13.00—-16.00
Síödegisafgreiösla föstudaga kl. 17.00—18.00
BÚNAÐARBANKI ÍSLANDS
Útibúiö í Garöabæ
Sími 53944