Morgunblaðið - 30.12.1978, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 30. DESEMBER 1978
17
knapann og sama hestinn koma fyrir
við þrjár mismunandi aðstæður. Er
hér átt við myndir af Reyni Aðal-
steinssyni, sem fyrir koma á bls.
48—49, 50 og 87. Það skín um of í
gegn að þessar myndir hafi verið
sviðsettar, ef svo má að orði komast
og sami leikarinn er látinn leika öll
þrjú hlutverkin án þess að skipta um
búning.
Bókin Fákar sem nú kemur út á
íslensku hefur áður verið gefin út á
ensku undir heitinu Stallion of the
north. Auk þess kemur bókin út um
þessar mundir á dönsku, hollensku,
þýsku og sérstakar útgáfur af
bókinni koma út bæði í Bretlandi og
Bandaríkjunum. Er ekki að efa að
margir unnendur íslenska hestsins á
erlendri grund kunna að meta þann
fróðleik, sem þeir fá í þessari bók um
íslenska hestinn og ekki draga
ágætar myndir úr ánægjunni.
Um bókina í heild er það að segja
að hún veitir lesandanum gott yfirlit
yfir sögu íslenska hestsins „í blíðu og
stríðu" eins og komist er að orði á
bókarkápu. Og margur hestamaður-
inn, sem áður hefur talið sig vita allt
um íslenska hestinn, fær þarna
nokkra viðbót og fyrir öðrum verður
sérstaða íslenska hestsins skýrari.
En það er kannski þetta síðast-
nefnda atriði, sem höfundur bókar-
innar undirstrikar hvað best án þess
að slá um íslenska hestinn ein-
hverjum dýrðarljóma, sem sé æðri
þekktum staðreyndum og raunveru-
leikanum.
Mest um Landsmótið
í sumar og
nokkur í viðbót
Matthías 0. Gestsson á Akureyri
hefur sent frá sér bókina Hestamenn
en útgefandi bókarinnar er Bókaút-
gáfan Skjaldborg á Akureyri. I
bókinni eru 15 hestamenn teknir tali
og margar myndir af hestum og
mönnum getur einnig að líta í henni.
Matthías er hestamönnum kunnur
fyrir ljósmyndir sínar af hestum og
hestamönnum og einkum hefur hann
tekið myndir á mótum hestamanna.
Umgjörð bókar Matthíasar er öðru
fremur Landsmót hestamanna í
Skógarhólum í sumar og er drjúgur
hluti bókarinnar helgaður mönnum
og hestum, sem við sögu komu á
mótinu. Alls eru 15 hestamenn
teknir tali í bókinni en þrjú
viðtalanna skera sig nokkuð úr
vegna lengdar sinnar og efnis. Eru
það viðtöl við Sigurð Olafsson í
Laugarnesi og Ingu Valfríði Einars-
dóttur konu hans, Höskuld Eyjólfs-
son á Hofsstöðum og Jón Sigurðsson
í Skollagróf. I tilefni af Landsmótinu
NNotthíasÓ Gestsson
I hftklnni eru 150 ijftsmyndir o<|
ratt víð 15 gððkunna bcstamenn
ræðir Matthías við Sigfinn Pálsson,
bónda í Stórulág, eiganda
gæðingsins Skúms. Að snúa Snældu
sinni með öðrum búverkum nefnist
viðtalsþáttur við Magna Kjartans-
son í Árgerði. Undir fyrirsögninni
Tvöföld afkvæmasýning er rætt við
þau hjónin Ester Guðmundsdóttur
og Þorkel Bjarnason um hryssuna
Fjöður og sýningu hennar á mótinu.
Matthías ræðir við Martein Valdi-
marsson í Búðardal, eiganda Funa,
íslandsmethafa í 1500 metra brokki.
Viðtal við Aðalstein Aðalsteinsson
nefnir Matthías: „Aður litli
kappreiðadrengurinn en nú einn
snjallasti skeiðknapi landsins." I
kafla sem Matthías nefnir Hlaupa-
drottningar ræðir hann keppnina í
350 metra stökki á Landsmótinu en
þar setti barátta hryssa sinn svip á
hlaupið. Hann varpar þeirri spurn-
MENN
Hestar
umsjón TRYGGVI
GUNNARSSON
ingu til Þorkels Bjarnasonar, Sigur-
björns Bárðarsonar og Gunnars
Egilson, hver sé að þeirra dómi
fljótasta hryssa landsins? Matthías
ræðir við Þorstein Jónsson um
heiðursverðlaunastóðhestinn Sörla
653 frá Sauðárkróki, viðtal er við
Albert Jónsson um Náttfara 776 frá
Ytra-Dalsgerði og við Eyjólf ísólfs-
son er rætt um klárhestinn Hlyn.
Eins og fyrr var getið er það
jafnan fagnaðarefni hestamönnum
þegar bækur um hesta og hestamenn
koma út, og víst er að hestamenn
fagna útkomu bókar Matthíasar. I
henni er að finna viðtöl við nokkra
þá menn, sem mjög hafa sett svip
sinn á hestamannamót síðustu árin.
Sjálfsagt munu margir sækja ýmsan
fróðleik í þessi viðtöl en
viðmælendur Matthíasar hafa þó frá
misjafnlega miklu að segja enda á
mismunandi aldri. Viðtölin eru
þægileg aflestrar en ef til vill minna
þessi viðtöl um of á blaða- eða
tímaritsviðtöl og uppfylla síður þær
kröfur sem gera verður til viðtals-
þátta í bók. Þær kröfur sem ég á hér
við, eru að í blöðum og tímaritum er
ekki gerð krafa um að viðtalsefninu
séu gerð eins tæmandi skil og ætla
verður að gert sé, þegar viðtöl eru
gefin út í bókarformi. Við megum
ekki gleyma því varðveizluhlutverki,
sem bækur gegna og þar skiptir
miklu að upplýsingar, sem þar eru
skráðar, séu sem ítarlegastar og
gleggstar. Ólíkt er t.d. viðtalið við
þau hjónin Sigurð og Snúllu í
Laugarnesi heillegra og gleggra en
viðtölin við hina yngri knapa, s.s.
Aðalstein Albert og Eyjólf.
Matthías hefur öðru fremur getið
sér orð sem ljósmyndari og hefur
lagt sig fram um að taka myndir af
hrossum og hestamönnum. Eðlilega
skipa því myndir veglegan sfess í
bókinni og munu þær vera rúmlega
150, allt svart-hvítar myndir. Satt
best að segja varð ég fyrir von-
brigðum með myndirnar og í raun
skákar texti bókarinnar þeim. Bæði
er að prentun myndanna hefur í
mörgum tilvikum ekki tekist sem
skyldi og gæði mjög margra mynd-
anna eru ekki slík að þær eigi erindi
í bók. Einkum valda myndirnar frá
Landsmótinu í sumar vonbrigðum en
eldri myndir Matthíasar eru með
litlum undantekningum mun betri
og margar góðar. Þá hefur Matthías
farið þá leið að leita ekki einasta
fanga í myndasafni sínu heldur
fengið myndir hjá öðrum, og virðist
oft á tíðum ekki hafa verið unnið
með því hugarfari að fá til birtingar
þær bestu myndir, sem teknar hafa
verið við þau tækifæri, en sjá má
myndir af í bókinni. Höfundur hefur
tekið þann kostinn að birta nokkuð
margar myndir af sömu hestunum
og eru þeir þá gjarnan setnir af
viðmælendum höfundar. Ég fæ ekki
séð að þessi aðferð þjóni tilgangi
sínum nema um sé að ræða virkilega
góðar myndir. Hvaða tilgangi þjónar
t.d. að birta sjö myndir af sömu
hryssunni ásamt eiganda hennar án
þess að nokkur þeirra sé sérstaklega
góð.
Það er sérstakt vandaverk að búa
út bók, sem hefur að geyma góðar
hestamyndir og umfram allt krefst
það tíma og natni. Því læðist að
manni sá grunur að þessi bók hafi
verið unnin í nokkrum flýti enda
tekur höfundur það réttilega fram í
formála sínum að flest eru viðtölin í
bókinni tengd atburðum á Lands-
mótinu í sumar og því hefði það rýrt
gildi þeirra hefðu þau beðið birting-
ar lengur.
Hestamenn verða án efa þakklátir
fyrir að fá bók sem þessa, þó með
vissum hætti hefði mátt búa efni
hennar betur úr garði. Þá kann það
að vera spurning hvað einstök
dægurmál, sem hafa á skömmum-
tíma vikið fyrir öðrum, eiga erindi í
bók. En hvað um það, Matthías
hoðar í formála bókar sinnar að
þetta sé upphaf bókaflokks um hesta
og menn og vill undirritaður hvetja
hann til að láta þetta verk ekki niður
falla.
Pertormans Sýning í Qalleri Sudurgata 7 Performans
24. dos. kl. 20-24 26. dev31. des. kl. 1S-22 31. des. kl. 22-24

\s
V

Jól í Gallerí
Suðurgata 7
Það er næsta óvenjulegt, að
haldnar séu sýningar í vikunni á
milli jóla og nýárs enda hefur
það hingað til ekki þótt fýsi-
legur tími til sýningahalds. En
allt er fyrst og nú hefur ung
stúlka sett upp litla sýningu í
Gallerí Suðurgata 7, og býður að
auk upp á „performans" í tvö
skipti. Hinn fyrri gjörningur
var á aðfangadagskvöld en sá
síðari verður á gamlárskvöld
milli kl. 22—24. Sýningunni
lýkur því á svipaðan hátt og hún
hófst og mun eina sýningin er ég
þekki til að hafi opnað á
aðfangadagskvöldi og er lokið í
þann mund er nýtt ár rumskar
við sér.
Sýningin er þannig einn
gjörningur frá upphafi til enda
og sem slík þó nokkuð frumleg
a.m.k. óvenjuleg, því að varla er
þess að vænta að margur hlaupi
frá jólasteikinni til að líta inn á
Myndllst
eftir BRAGA
ÁSGEIRSSON
fyrstu sýningu óþekktrar lista-
konu. Þessi sýning telst einnig
frumleg að því leyti, að hin unga
stúlka sér fyrir því að enginn
fari í jólaköttinn er heimsækir
sýninguna, a.m.k. ekki á meðan
hirgðir endast af þeim eplum,
mungáti og fyrsta flokks
hollenskum vindlum er þar
liggja frammi.
Guðrún Erla Geirsdóttir. sem
er útskrifuð úr Myndlista- og
handíðaskóla Islands og ef ég
veit rétt, stundar nám í Holl-
landi, — hefur hengt upp ýmsa
smáhluti er henni voru hugljúfir
í barnæsku t.d. smábrúður og
annað leikdót. í rituðu máli
rifjar hún svo upp ýmsar
minningar og hugleiðingar
tengdar þessum hlutum. Hug-
leiðingar þessar mun hún hafa
ritað jafnóðum á aðfangadags-
kvöld og hefur það þannig verið
liður í hinum eiginlega
gjörningi.
— Allir er vaxnir eru úr grasi
munu kannast við þær til-
finningar er gamalt leikdót og
aðrir persónulegir munir vekja
upp hjá þeim eftir langan
aðskilnað og t.d. hafa iðkendur
allra listgreina sótt innblástur í
mál slíkra minninga. Þetta er
því í sjálfu sér ekki frumlegt en
þó óþrjótandi forðabúr gildra
hugmynda, og vaki athafna og
innblásturs.
Ég hefði gaman af því að
upplifa jólastemningu í þessu
fallega og vinalega húsi, fylgjast
með því hvað fram færi í
sálarkirnu hinnar ungu stólku
við endurfundi við gullastokk
minninganna. Maulaði mitt epli
og hélt léttur í skapi á brott, —
án efa eru slík hughrif liður í
gjörningnum og ég þakka með
virktum fyrir mig.
Gáfu litsjónvörp á
elliheimilið i Eyjum
Lionsmenn í Eyjum komu saman á Elliheimilinu þar skömmu fyrir jól til þess að afhenda
heimilinu tvö litsjónvörp, en félagið hefur lagt ýmsum málum lið í Eyjum frá stofnun.
Myndirnar tók Sigurgeir í Eyjum þegar verið var að afhenda tækin.