Morgunblaðið - 06.01.1979, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. JANUAR 1979
13
Gísli Baldvinsson, kennari;
Samningsréttur opin-
berra starfsmanna
Nú þegar launþegar hafa fengið
að vita hvernig ríkisstjórnin ætlar
að úthluta kauphækkuninni 1.
desember s.l. og einnig úr hvaða
vasa á að taka á þessu ári þykir
mér rétt að reifa málin frá
sjónarhóli opinbers starfsmanns
og hvað sé framundan.
Samningsrétturinn
Eins og flestir vita hafa opin-
berir starfsmenn svokallaðan
bundinn samningsrétt. í því feist
að samið er til tveggja ára í senn
og er ekki uppsegjanlegur. A
samningstímabilinu getur þó
BSRB krafist endurskoðunar komi
til breytingar á almennum
samningum. Opinberir starfsmenn
hafa alltaf litið á þennan bundna
samningsrétt sem áfangasigur í
baráttunni um frjálsan samnings-
rétt. Það var og yfirlýst af þessari
ríkisstjórn að BSRB bæri að fá
frjálsan samningsrétt. Einnig
kemur þetta fram í leiðaraskrifum
Kristjáns Thorlacíusar í Ásgarði,
blaði BSRB.
Söluvara
Það var því undrunarefni að í
Brldge
Umsjónt ARNÓR
RAGNARSSON
Bridgefélag
Reykjavíkur
AJmenn ánægja ríkti á nýárs-
kaffikvöldi félagsins á mið-
vikudag þrátt fyrir miklar
sviptingar í spilamennskunni.
Lítið má út af bera í aðeins sex
spila leikjum milli sveita og
verði sveit fyrir tveim áföllum í
leik verður núliið ekki ósenni-
leg einkunn.
Á meðan drukkið var kaffi og
borðaðar rjómakökur og hangi-
ket voru kynnt úrslit í þriðju
umferðinni af fimm umferðum
kvöldsins. Einn fékk þetta mörg
stig, annar hin stigin og sveit
Karls Logasonar fékk 20 stig en
sveit Hjalta Elíassonar núll.
Kröftugt lófatak og ungu menn-
irnir, vel undir tvítugu, fóru hjá
sér. Og í leiðinni kynnti formað-
ur félagsins, Baldur Kristjáns-
son, stuttlega prógrammið á
þorranum og góunni og hvatti
menn til að skrá sig í næstu
keppni, sem verður fjögurra
kvölda Monrad í sveitum.
Með fyrrnefndum sigri skut-
ust ungu mennirnir í efsta
sætið, slepptu því ekki og
sigruðu. En auk Karls spiluðu í
sveitinni Bragi Bragason, Guð-
mundur Sigurgeirsson og Gunn-
laugur Karlsson. Sveit Hjalta
Elíassonar varð í 2. sæti, í þriðja
sveit Sigurjóns Tryggvasonar og
sveit Óðals í fjórða.
Samkvæmt kynningu for-
mannsins, en hann mun annast
keppnishald næstu mánuði,
verður aðalsveitakeppnin síð-
asta keppni vetrarins. Þá munu
sex sveitir skipa meistaraflokk
og tvær þeirra ákvarðast af
úrslitum næstu keppni, sem
hefst á miðvikudag.
Og þar sem þá verða spilaðir
16 spila leikir getur allt gerst og
örugglega verða góðar sveitir að
sætta sig við að þurfa að verma
stólana í 1. flokki aðalsveita-
keppninnar.
Sjálfságt er að benda á, að
vissara er að skrá þátttöku í
Monradinn hjá einhverjum
stjórnarmanna sem fyrst og alls
ekki síðar en kl. 19 19 á
miðvikudag, þar sem erfitt
verður að taka við fleiri en 20
sveitum. Spilamennska hefst
síðan kl. 20 í Domus Medica.
Bridgedeild
Víking:s
Bridgedeild Víkings fer af
stað á nýju ári með árlegri
hraðsveitakeppni, sem verður
fimm næstu mánudaga. Keppn-
in hefst næstkomandi mánudag
klukkan 19.30 í Félagsheimili
Víkings við Hæðargarð. Þátt-
taka í keppninni tilkynnist til
Ásgeirs Ármannssonar í síma
35575 eða Sigfúsar Arnar Árna-
sonar í síma 71294.
iBridgefélag
Breiðholts
Á þriðjudaginn kemur hefst
spilamennskan á nýja árinu.
Verður það eins kvölds tvímenn-
ingur en siðan er áætlað að
hefja aðalsveitakeppni félagsins
annan þriðjudag.
Spilað er í húsi Kjöts og fisks
í Seljahverfi og hefst keppnin
klukkan 20.
Bridgedeild
Breiðfirðinga
Eftir 9 umferðir í aðalsveita-
keppninni er staða efstu sveita
þessi:
Ingibjörg Halldórsdóttir 170
Hans Nielsen 144
Elías R. Helgason 137
Sigríður Pálsdóttir 113
Magnús Björnsson 108
Óskar Þráinsson 99
(Á einn leik óspilaðan)
Jón Stefánsson 98
Erla Eyjólfsdóttie 80
Alls verða spilaðar 13 umferð-
ir og næsta umferð á fimmtu-
daginn.
Tillitssemi
kostar
ekkert
fjárlögum þessa árs er gert ráð
fyrir þvi að opinberir starfsmenn
gefi eftir 3% áfangahækkun 1.
apríl n.k. Þegar leitað var svara
við þessu kom í ljós, að ríkisstjórn-
in gerir ráð fyrir því að BSRB
kaupi takmarkaðan samningsrétt
á 510 milljónir. Þetta er gerður
samningur um áfangahækkun en
ekki vísitölubætur og því mál allra
félaga BSRB. En til þess að þetta
geti orðið verður meirihluti félaga,
sem þátt taka í almennri atkvæða-
greiðslu að samþykkja söluna.
Menn verða sem sagt að gera það
upp við sig hvort þeir telji að hinn
nýi samningsréttur sé betri en sá
gamli og þess virði. Enn sem fyrr
þarf að semja við höskuldana í
ráðuneytinu um sérkröfur
félaganna.
Eg er þeirrar skoðunar
að hinn nýi samningsréttur sé ekki
betri en sá gamli og færi eftir-
farandi rök fyrir því: í fyrsta lagi
er mjög þýðingarmikið fyrir
aðildarfélög BSRB að halda
réttindum sínum hvað varðar
sérkröfur en óhjákvæmilega
hlýtur það vald að lenda hjá stjórn
BSRB verði verkfallsrétturinn
veittur í sérkröfum. í öðru lagi
hafa opinberir starfsmenn fengið
leiðrétt sín laun ef breytingar áttu
sér stað hjá ASÍ. í einu tilviki
gengu opinberir starfsmenn fram
með góðu fordæmi í desember 1973
í samningum sem nefndir hafa
verið olíusamningarnir því kreppa
var framundan vegna hækkunar
olíuverðs. Þessu fordæmi tóku
önnur launþegasambönd ekki eftir
því tveimur mánuðum seinna var
samið um margfalt hærri laun í
Gísli Baldvinsson.
margnefndum febrúarsamningum
Fram til ársins 1977 máttu svo
opinberir starfsmenn búa við allt
að 20% minni laun og voru lág
fyrir.
Samstaða
í verkfallinu 1977 var mikil
samstaða meðal opinberra starfs-
manna og þar klofnuðu menn ekki
eftir pólitískum línum. Þess vegna
tel ég, að þann samtakamátt, sem
þá fékkst, megi efla sé skynsam-
lega haldið á málum. Þennan
samtakamátt eiga opinberir
starfsmenn að nota til þess að ná
frjálsum samningsrétti án eftir-
gjafar áfangahækkunar. Þetta
geta þeir gert strax á þessu ári er
samningar renna út. Þessi sam-
staða hefur nú þegar reynst vel
hjá kennurum en þeir sameinuðust
um þá kröfu að enginn skyldi vera
lengur i sama launaflokki en
fjögur ár og þá að sjálfsögðu
afturvirkandi (annars hefði starfs-
aldur ekki verið tekinn til greina).
Einnig ér líklegt að deilur um
embættispróf kennara leysist á
sama hátt.
Félagslegar umbætur
Fyrst rætt er um þessi mál er
ekki úr vegi að minnast á þær
félagslegu „bætur“ sem opinberir
starfsmenn fengu 1. desember s.l. I
viðtali við félagsmálaráðherra 12.
desember s.l. kom ekkert fram
hvaða félagslegar „bætur“ opin-
berir starfsmenn fengu. Ekkert
frumvarp var boðað og ekkert lagt
fram. Að vísu segir í greinargerð
sem fylgdi frumvarpinu um
ráðstafanir gegn verðbólgu að
samningsréttur opinberra starfs-
manna verði endurskoðaður. Já,
sem sagt við opinberir starfsmenn
eigum að fá nýjan samningsrétt
En er ekki eins og mig minni að
það sé búið að kaupa eða eigi að
kaupa þennan samningsrétt fyrir
510 milljónir? Eða kostar
samningsrétturinn rúman
milljarð? Þá þannig reiknað að 3%
áfangahækkunin og 2—3% félags-
legar „bætur“ komi á móti
samningsrétti. Svo hefur því ekki
verið mótmælt, að líklegast tíundi
opinberir starfsmenn tekjur sínar
til skatts betur en aðrir. Má benda
á það hversu stórt hlutfall af
tekjuskatti opinberir starfsmenn
bera. Opinberum starfsmónnum
hlýtur því að líka það illa í hvert
sinn sem beinir skattar hækka.
Mörgum orðum mætti svo eyða á
það hvernig meta ætti þessar
félagslegu „bætur". Einnig hvenær
þær eiga að koma til framkvæmda.
En eitt vil ég segja, að ég vara
forystumenn BSRB við að taka
boðum eins og aðild að atvinnu-
leysistryggingasjóði því sára-
litlum hluta opinberra starfs-
manna kemur það til góða og
alltaf er hægt að semja um það í
samningum.
Hitt geri ég mér ljóst,
að opinberir starfsmenn eru í dag
samningsbundnir á meðan aðrir
hafa lausa samninga. Þess vegna
getur ríkisstjórnin gert það sem
henni sýnist við samninginn hvað
varðar vísitöluna. Enda kallaði
formaður BSRB-„samráðið“
lélegan farsa. Svo vona ég að menn
telji þessar hugsanir mínar hæfi-
lega málefnalegar og tjái sig
frekar um málið því það er að
komast í brennipunkt.
MiðQörður:
Gott veður um jólin
Staðarbakka, 2. jan. 1979.
EINSTAKT tíðarfar var hér
allan desember eða allt til hins
30. Þá fór að fenna og síðustu
daga hefur verið éljaveður, þó
er lítill snjór og allir vegir
færir. Áður var alauð jörð,
oftast logn og heiðskír himinn
dag og nótt en frost þó aldrei
mikið. Fólkið notaði líka þetta
góða veður vel um jólin og sótti
yel kirkjur og aðrar samkomur.
I félagsheimilinu Ásbyrgi var
haldin ein almenn danssam-
koma, þá innansveitarsamkoma
og loks barnaball.
Hinn 26. desember átti Gísli
Magnússon bóndi á Saurum
sjötugsafmæli. Hann hefur
dvalið allan sinn aldur á
Saurum, hefur farið fimmtíu
haust í göngur á afrétt Miðfirð-
inga og hefur mikinn áhuga á
að leitr og réttir fari vel fram
og beri tilætlaðan árangur. í
tilefni af afmælinu færði hann
Fjallskilasjóði Torfustaða-
hreppa að gjöf sparisjóðsbók
með 1.000.000 króna innstæðu
er varið skyldi til endurbygg-
ingar á Miðfjarðarrétt.
Benedikt.
Áleiðískólu
gœtið að
Sbv
%
STORUJgALA
á flugeldum
veröur í dag í Valsheimilinu frá kl. 10—3.
Mikið úrval flugelda á mjög lágu
veröi. Allt á aö seljast.