Morgunblaðið - 21.01.1979, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 21. JANÚAR 1979
SúprrmHnn kvikmyndarinnar . . .
.... Ok Súpcrmann tciknimvndasöKunnar.
dóma, líklega jafn mismunandi og
gagnrýnendur eru margir, en þó
virðist mega lesa á milli línanna
að þeim, sem höfðu gaman af
Stjörnustríði, muni þykja tíman-
um vel varið yfir Súpermanni, því
að þar ríki sama barnslega hugar-
flugið og gáskinn, sem svo margir
féllu fyrir í Stjörnustríði.
* Krakkamynd
fyrir fullorðna
Kvikmyndin um Súpermanninn
var frumsýnd vestan hafs, nánar
tiltekið í Washington, fyrripart
desember og Carter Bandaríkja-
forseti var meðal frumsýningar-
gesta í fylgd Amy, dóttur sinnar,
og litlu síðar var hún tekin til
sýninga í ríflega 700 kvikmynda-
húsum í hinum enskumælandi
heimi og þegar hún var frumsýnd í
London, var Elísabet drottning að
sjálfsögðu meðal gesta í fylgd
Andrews prins, sonar síns. Ekki
fer neinum sögum af því hvor
kynslóðin, foreldrar eða börnin,
skemmti sér betur á myndinni,
enda eru aðstandendur myndar-
innar alls ekki á eitt sáttir um það
fyrir hverja þeir voru raunveru-
lega að setja saman þessa mynd.
Bandaríska vikuritið Time
skýrði frá þessum ágreiningi:
„Þetta er krakkamynd sem full-
orðnir muni sækja og það mun
kæta krakkana," hafði blaðið eftir
leikstjóranum Richard Donner,
sem hér er kunnur fyrir mynd sína
The Omen. „Nei,“ segir þá fram-
leiðandinn Ilya Salkind, sem er
iðulega á öndverðum meiði við
Donner. „Þetta er fullorðnismynd
sem krakkar munu sjá.“ Nei, og
aftur nei, er þá haft eftir fram-
kvæmdastjóra þessa fyrirtækis,
Pierre Spengler, sem er einatt á
annarri skoðun en Salkind og
nærri því alltaf á öndverðum
meiði við Donner. „Þetta er
krakkamynd, sem er gerð fyrir
fullorðna."
Þó að þessi hugmyndafræðilegi
ágreiningur hafi vafalaust tekið á
taugarnar hjá þeim sem að mynd-
inni stóðu, þá voru það nú fremur
peningamálin sem ollu vinslitum
milli þeirra þriggja, sem hér á
undan voru nefndir. 35 milljón
dollara voru nefnilega fjórum
Gene Ilackman leikur þorparann.
sem Súpermann á í eilífum
útistöðum við.
því er Newsweek skýrir frá á
dögunum. En nú er sem sagt að
koma á daginn, að þetta Kröfluæv-
intýri kvikmyndanna kemur til
með að borga sig, þrátt fyrir allt,
og þess vegna eru líka sættir óðum
að takast.
* Höfundarnir
í örbirgð
Súpermaðurinn er hugarfóstur
tveggja manna, Jerry Siegel og Joe
lítið eitt við nýju myndina, því að
fyrir fjölda áskoranir og bænarorð
fólks víða að úr heiminum hefur
framleiðandinn ákveðið að greiða
þeim tvímenningum lítils háttar
lífeyri á hverju ári, svo að lífið
ætti að verða þeim eitthvað léttara
héðan í frá.
* Frá vöggu
til þroskaára
í kvikmyndinni er í aðalatriðum
byggt á upprunalegri teikni-
myndasögu þeirra félaga Siegel og
Shuster og má því kannski líta á
hana sem þroskasögu Súper-
manns. Kvikmyndin er í reynd
nánast þrjár sjálfstæðar einingar
eða myndhlutar og hafa sumir
gagnrýnenda fundið að því að
myndin hangi illa saman. Hún
hefst á reikistjörnunni Krypton,
þar sem Jor-El (Marlon Brando)
ræður ríkjum og hefur skömmu
áður tekizt að yfirbuga uppreisn-
aröfl á hnetti þessum en veit að
reikistjarnan mun engu að síður
tortímast. Áður en til þess kemur
senda þau son sinn barnungan
áleiðis til jarðarinnar í geimfari,
sem er búið eins konar þekkingar-
brunni og dælir í óvitann öllum
fróðleik sem alheimur geymir
meðan á ferðinni til jarðar stend-
ur.
Geimfarið kemur niður í Kans-
asfylki í Bandaríkjunum þar sem
A ritstjórnarskrifstofum Daily Planet — Lois Lane og Clark Kent
lengst til hægri.
Fyrst var það Hákarlinn, svo
kom Stjörnustríð og nú er það
áreiðanlega Súpermann, ofurmað-
urinn fljúgandi.
Það hefur verið rifjað upp til
gamans, nú þegar Súpermann
hefur séð dagsins ljós, að í maí
1974 klukkan nákvæmlega 5.30 eða
í þann mund, sem hanastélsveizl-
urnar voru að hefjast á kvik-
myndahátíðinni í Cannes, hafi
flugvél flogið yfir ströndina með
borða aftan úr sér þar sem kynnt
var ný kvikmynd — nefnilega
Supermann. Um sama leyti árið
1975 flugu þrjár flugvélar þarna
yfir með sömu áletrun. Á sama
stað, á sama tíma aðeins ári síðar
var áletrunin á borðunum enn hin
sama nema hvað nú voru flugvél-
arnar orðnar fimm og tvær þyrlur
auk þess sem á grynningunum úti
fyrir ströndinni vögguðu átta
bátar hver með sinn stafinn
letraðan á seglin, sem mynduðu
orðið Superman þegar betur var að
gáð. í maí 1977 var þessi sama
herdeild á sama stað og nú voru
gestir á kvikmyndahátíðinni farn-
ar að hafa hana í flitmingum, því
hvað sem annars mátti segja um
þennan Súpermann, þá var hann
áreiðanlegá ekki snarari í snún-
ingum en snigillinn. í maí 1978 var
svo kynningarherferðin á Súper-
manni orðin eins konar hefð á
kvikmyndahátíðinni.
Ýmislegt hefur gengið á við gerð
gerð þessarar kvikmyndar, sem
Háskólabíó mun sýna hér. Liðlega
35 milljónir Bandaríkjadala hefur
myndin kostað framleiðendur
sína, en þessi fjárfesting virðist
ætla að borga sig, því að myndin
hefur þegar náð feikna vinsældum,
og Christopher Reeve sem leikur
Súpermann hefur hún gert að
skærustu stjörnu bandarískra
kvikmynda frá því að John Tra-
volta vann hjörtu meyjanna fyrir
fáeinum misserum. Kvikmyndin
hefur fengið ákaflega misjafna
sinnum hærri en upphaflegar
áætlanir hljóðuðu upp á. Marlon
Brando, sem leikur föður Súper-
manns og kemur dálítið við sögu í
fyrsta hluta myndarinnar, hirti
þegar í stað 3,7 milljónir dala fyrir
sinn þátt í leiknum og enda þótt
nafn hans drægi að myndinni
ýmsa aðra fræga leikara, t.d.
Susanh York, Terence Stamp,
Gene Hackman, Glenn Ford, svo
að einhverjir séu nefndir og opnaði
sömuleiðis ýmsar girnilegar pen-
ingahirzlur fyrir framleiðendurna,
þá höfðu þessi peningaútlát til
Brando í för með sér að um tíma
var ekki unnt að standa í skilum
við ýmsar aðrar stórstjörnur, að
Shuster, sem báðir eru á lífi, 64
ára að aldri báðir tveir og sagðir
hafa búið við hreina örbirgð síðari
árin. Þótt þeir leiddu Súpermann-
inn fram á sjónarsviðið í teikni-
myndasögu fyrir 45 árum, þá
gættu þeir sín ekki á því að
tryggja sér höfundaréttinn heldur
afsöluðu sér honum til fyrirtækis-
ins, sem þeir störfuðu fyrir. Þess
vegna hafa þeir ekki fengið krónu
fyrir teiknimyndahetjuna frá því
að þeir hættu að starfa fyrir þetta
fyrirtæki fyrir allmörgum árum
né heldur fyrir þær kvikmyndir
eða sjónvarpsmyndir sem gerðar
hafa verið eftir henni fram að
þessu. Hagur þeirra vænkast þó
Lois Lane (Margot
Kidder) ásamt miinn-
unum í lífi hennar.
blaðamanninum ha'g-
láta. Clark Kent. og
Súpermanni. sem auð-
vitað er einn og sami
maðurinn og leikinn
af Christopher Reeves.
bóndi einn og kona hans taka þetta
hraustlega strákkríli að sér, enda
hafa þau fengið að kynnast því
þegar frá byrjun að hér er enginn
meðalmaður á ferð. Næsti hluti
fjallar svo um uppvaxtarár Súper-
mannsins, en hann er 18 ára þegar
fósturfaðir hans fellur frá. Þá
leggur Súpermaðurinn leið sína á
Norðurpólinn og gengur þar á vit
tölvu frá ættjörð sinni hinni
tortímdu, en tölvan hefur verið
geymd á þessum kalda stað, og nú
birtir hún Súpermanni mynd hins
látna föður hans, Hor-El, sem nú
sendir Súpermann á ný út í
geiminn og stendur sú ferð næstu
12 árin meðan pilturinn er að
fullnuma sig í alheimsfræðunum.
Þriðji og viðamesti hluti mynd-
arinnar lýsir því svo þegar Súper-
maðurinn snýr aftur til jarðarinn-
ar, til borgarinnar Metropolis og.
klæðist nú hversdagslega gervi
Clark Kent (sem Christopher
Reeve leikur af mikilli kostgæfni),
blaðamanns sem nú ræður sig í
vinnu hjá dagblaði í borginni.
Þetta er gæðalegur og fremur
hæglátur maður en hálfgerður
klaufi. En þetta er aðeins dular-
gervi, því að þegar aðstæður
krefjast hefur Súpermaðurinn