Morgunblaðið - 22.07.1979, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. JÚLÍ1979
Eftir nokkurra daga við-
ræður við kínverska
flokksformanninn hleypti
Ceausescu, forseti Rúmeníu (íbú-
ar 20 millj.), loks í sig kjarki og
spurði mjög viðkvæmrar spurn-
ingar:
„Hr. formaður, hvað veldur
annars að það séu margir póli-
tískir andófsmenn í landi yðar?“
„Ja, svona tuttugu milljónir,
gæti ég trúað."
„Nei, en hvað allt vill til. Ég
hef líka mínar tuttugu."
Pólitískir brandarar — eins
og þessi sem gekk manna á
meðal í Rúmeníu þegar kínverski
flokksformaðurinn var þar á
ferð á síðasta ári — eru mjög
algengir í Austur-Evrópu.
I þessum heimshluta er ekki
verið að slá slöku við ritskoðun-
ina, opinber áróður fer víst fram
hjá fæstum og framtíðarhorfur
þeirra, sem segja það sem þeim
býr í brjósti, eru vægast Sagt
ískyggilegar. Af þessum sökum
gegna pólitískir brandarar
ákveðnu hlutverki: Þeir gera
fólki kleift að tala um raunveru-
leikann án þess að hætta á mikið.
Enginn atburður er svo lít-
ilfjörlegur, að gárungarnir geri
sér ekki mat úr honum, jafnvel þó
að hann sé af trúarlegum toga,
enda fékk Páll páfi sinn
skammt þegr hann var á ferð í
Póllandi í maí sl. Undi” lok
heimsóknar páfa höfð. flestir
vestrænu fréttamennirnir
fengið að heyra þennan:
Gierek flokksforingi biður
páfa að síðustu einnar bónar
áður en hann heldur aftur til
Rómar: „Yðar heilagleiki, gæt-
irðu ekki komið í kring skilnaði
milli Póllands og Sovétríkj-
anna?“
Brosað
í gegnum
tárín
konar mótvægi við yfirlæti
valdhafanna:
„Og hvað sannaði svo
geimskotið?" spyr einn Pólverji
annan.
„Nú bara það, að Pólverji
getur sagt „farvel Frans" við
móður jörð — en ekki við Sovét-
ríkin."
Flestir brandararnir verða
ekki langlífir en þó eru sumir
enn á vörum fólks jafnvel áratug
„Sonur minn, auðvitað get ég
það. En ég er nú hræddur um að
það kæmi í þinn hlut að borga
meðlagið."
Rússland kemur mjög við
sögu í pólitískum skrýtlum í
Póllandi. Á síðasta ári, þegar
pólskum geimfara hafði verið
skotið á braut um jörðu ásamt
rússneskum kollega sínum, gekk
þessi manna á meðal sem eins
eftir að þeir urðu til. Tékkar
segja gjarna gestum frá sam-
tali tveggja rússneskra her-
manna á árinu 1968:
„Þú veist þó líklega að við
erum hér vegna þess að það var
kallað á okkur?" segir annar.
„Já, já, en hvað heldurðu að
við verðum hér lengi?“
„Nú, bara þangað til við
finnum þann sem kallaði."
Svo er það tékkneski brand-
arinn um Fransmanninn, Þjóð-
verjann, Rússann og bílana þeirra.
Fransmaðurinn: „Ég fer á
Citröen í vinnuna, tek Peugeot-
inn þegar ég bregð mér af bæ og
nota Renault-inn þegar ég fer
erlendis."
Þjóðverjinn: „Við notum
Fólksvagninn í vinnuna, Audi-
inn í sveitatúrana og Bensann
þegar við förum erlendis."
Rússinn: „Ja, við notum nú
Moskvitsinn bæði í vinnuna og í
sveitatúrana, en þegar við förum
erlendis notum við skriðdreka."
Það eru ekki allir brandarar
sem hafa Rússa að skotspæni.
Oft er verið að ráðast á forréttindi
flokksbroddanna, ástandið í
efnahagsmálum eða þær
skorður sem málfrelsi eru settar.
Austur-Þjóðverjar segja þessa
sögu af tveimur veiðimönnum:
„Hvernig stendur á því að þú
rótar upp fiskinum en ég verð
ekki var?“ hrópar a-þýski veiði-
maðurinn til þess v-þýska sem
situr á árbakkanum vestan
megin.
„Nú, það er auðskilið,“ svar-
ar hinn. „Þín megin leyfist
engum að opna munninn."
Rússar sjálfir eru oft mestu
brandarasmiðirnir eins og þessi
ber með sér:
„Hverrar þjóðar voru Adam
og Eva?“ spyr Rússi nokkur
landa sinn.
„Rússnesk auðvitað. Þau
voru vita klæðlaust, aðeins eitt
epli var til skiptanna og þau héldu
að þau væru í paradis."
U
Að lokum er svo rúsínan í
pylsuendanum hvað varðar póli-
tískan gálgahúmor í Austur-
Evrópu:
Drottinn allsherjar gefur
Karli Marx 20 sekúndur til að
snúa aftur til jarðar og tala í
sjónvarpið. Marx stendur
frammi fyrir myndavélunum,
hikar eitt andartak en hrópar
síðan:
„Öreigar allra landa — fyrir-
gefið mér!“
Peter Ristic
i ■■■iFYRIRBURÐIR \t
IE ■ \
r
m
Kann óíæddi erlinginn því iila
þegar hin verðandi móðir stend-
ur í „ karlmannsstörfum “?
Streitan
getur hafist
í móðurlífi
Ofædd börn geta þjáðst af
streitu, þegar verðandi
mæður eru um of önnum
kafnar og taugaveiklaðar. Starf-
semi heildadingulsins hjá ófædd-
um börnum tekur þá að vaxa mjög
mikið og nýrnahetturnar auka
framleiðslu hormóns síns. Þetta
leiðir svo allt til fæðingar fyrir
tímann.
Þegar verðandi móðir stendur í
eilífu erfiði og amstri, vill barnið
helzt losna úr kvið hennar eins og
úr prísund. Þetta er ein af þeim
niðurstöðum, sem sérfræðingar
komast að á ráðstefnu fæðingar-
lækna, sem nýlega var haldin í
sjúkrahúsinu í Herlev í Dan-
mörku. Á ráðstefnu þessari ræddu
einnig vísindamenn frá fjölmörg-
um löndum um öll þau mörgu
vandamál, sem skapast við fæð-
ingar barna fyrir tímann. Ráð-
stefna þessi var haldin í sambandi
við 500 ára afmæli Kaupmanna-
hafnarháskóla.
„Konur hafa nú á dögum erfið
störf að rækja," sagði lækna-
prófessor Jörgen Falck Larsen,
„þær eru strætisvagnastjórar,
kranamenn og margt, margt
fleira."
Konur verða einnig tauga-
óstyrkar, þegar atvinnuleysi blas-
ir við þeim, og vinnulöggjöfinni er
þannig háttað, að langflestar kon-
ur kjósa að halda áfram vinnu
sinni, þótt þær gangi með barn.
Þetta gera þær fyrst og fremst til
þess að eiga svo rétt á þeim mun
lengra fæðingarorlofi, eftir að
fæðingin er afstaðin.
Annars hefur streitu hjá barns-
hafandi konum alltaf verið til að
dreifa. Tíðni barnsfæðinga fyrir
tímann, sem nú er um 4000 börn á
Fyrst af öllu skaltu drekka
þig fullan — ekki bara
dálftið kenndan heldur öskr-
andi, þreifandi fullan — síðan
skaltu leggjast á bakið eins og
ósjálfbjarga skorkvikindi og
baða út öllum öngum. Þá ertu
loksins kominn í samfélag við
„kakkalakkana".
Fyrir tíu árum var þetta upp-
hafið og endirinn á flestu því sem
fram fór í „Thai Heaven“,
„Rhapsody“ og „Las Vegas“, gríð-
armiklum næturklúbbum þar
sem svitastækjuna lagði upp af
300—400 líkömum sem ólmuðust
við undirspil tveggja eða þriggja
hljómsveita á hverjum stað.
Það var þarna sem f jörið var, á
tveggja mílna kafla á Nýja
Petchburi-veginum í Bangkok,
þessari Sódómu og Gómorru í
Austurlöndum fjær. í þessu „ríki
í ríkinu" úði og grúði af börum,
nuddstofum og skyndikvenna-
hótelum, em reist höfðu verið
fyrir bandrískt fé seint á síðasta
áratug sem afþreyingarstaður
fyrir ameríska hermenn í stuttu
leyfi frá vfgvöllunum í Indó-
Kfna. Hverfið var afgirt til að
það spillti ekki siðum heima-
manna, enda gekk „A og A“
(afslöppun og afþreying) fremur
undir nafninu „S og S“ (samfarir
og sfdrykkja) og var það vissu-
lega réttnefni.
„Það var í einu orði sagt
viðbjóðsiegt,“ sagði fyrrverandi
amerfskur hermaður sem var á
ferð í Bangkok fyrir skömmu.
„Menn siógust, æidu, berháttuðu
stúikur og sleiktu þær síðan í
krók og kring. Úrvalssveitirnar
voru verstar — þegar þær voru
ekki á vfgvöliunum var þeirra
uppáhaidsiðja að éta kakka-
lakka. Viðbjóðslegt, en mér iík-
aði það samt.“ .
Fyrrverandi generáll í flug-
hernum hafði þetta til málanna
að leggja: „Þessir menn máttu
eiga von á því að hver dagur yrði
þeirra sfðasti, svo hvers vegna
ekki?“
Þeir sem nú leggja leið sfna
eftir Petchburi-veginum geta
komið auga á „Thai Heaven“, en
gluggarnir hafa verið byrgðir og
dyrnar negldar aftur. Þó þrauk-
aði „Thai Heaven“ hvað lengst,
eða fram f sfðasta mánuð, en
jafnvel arabfskum túristum var
farið að ofbjóða þegar bjórflask-
an var komin f 5 dollara stykkið.
Þar sem áður voru 50 barir eða
fleiri hjarir nú „Venus“ einn og
dregur fram lífið á ærukærum
ferðalöngum sem slæðast þar inn
á leið sinni til og frá vinsælum
sjávarrétta-veitingastað í
grenndinni. Hótelin þrauka
ennþá en viðskiptavinunum hef-
ur fækkað mjög — nú eru þeir
AUSTURLÖND F
Syndabælið
er ekki svip
ur hja sjon
„Þessir menn máttu eiga von á því að hver
dagur yrði þeirra sfðasti ... “