Morgunblaðið - 03.05.1980, Side 1
44 SÍÐUR
99. tbl. 67. árg.
LAUGARDAGUR 3. MAÍ 1980
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
London, 2. maí. AP.
ÞREYTTIR samningamenn
brezku lögreglunnar héldu
áfram að tala við vopnuðu Arab-
ana frá íran sem hafa íranska
sendiráðið í London á valdi sinu í
dag og aðrir íranskir Arabar
hótuðu „tugum“ svipaðra árása í
öðrum höfuðborgum gegn
írönsku byltingarstjórninni.
Námsmennirnir sem hafa
bandaríska sendiráðið í Teheran
á valdi sínu sögðu írönsku gíslur
um i London að „óttast ekk
pislarvætti“ og sögðu að umsátr-
ið í London mundi torvelda frels-
un bandarisku gislanna i sendi-
ráðinu í Teheran.
Arabarnir í íranska sendiráðinu
hafa stungið upp á viðræðum við
írönsku stjórnina fyrir milligöngu
sendiherra íraks, Alsírs og Jór-
daníu, en íranski utanríkisráð-
herrann, Sadegh Ghotbzadeh,
hafnaði tillögunni. Hann kvaðst
heldur mundu sætta sig við að
gíslarnir í London yrðu drepnir en
að láta undan þeirri kröfu að 91
pólitískur fangi í olíuhéraðinu
Khuzestan yrði látinn laus. „Við
látum aldrei undan fjárkúgun,"
sagði hann.
Osveigjanleg afstaða írönsku
byltingarstjórnarinnar sást á því
að tilkynnt var um aftöku tveggja
iranskra Araba sem voru sakaðir
um að skipuleggja háskólaóeirðir í
Khuzestan.
Vörður hefur verið efldur við
brezka sendiráðið í Teheran vegna
hótana um að taka sendiráðið.
Sendiráðsmaðurinn Arthur Wyatt
sagði við fréttamenn: „Það er ekki
hægt að hundsa þessar viðvaran-
ir.“ Hann sagði að einnig hefði
verið hótað að sprengja upp sendi-
ráðið.
Brezka lögreglan er því fegin
að byssumennirnir í sendiráðinu
fást áfram til að tala og hafa ekki
sett frekari fresti. Tveir runnu út í
dag án þess að þeir létu verða af
hótun sinni um að sprengja upp
sendiráðið. Mótmælendur urðu í
dag við áskorun Bani-Sadr írans-
forseta og hörfuðu frá sendiráð-
inu.
Námsmennirnir í Teheran sök-
uðu Bandaríkin í dag um að
standa á bak við sendiráðstökuna.
Ghotbzadeh utanríkisráðherra
sagði að írakir hefðu skipulagt
hana.
Stuðningsmenn Khomeinis
mótmæla skammt frá iranska
sendiráðinu í London (til
hægri). Einn hinna þriggja
manna sem tóku sendiráðið
birtist í dyrum þess með byssu
í vinstri hendi (til vinstri) og
vopnaður lögreglumaður
stendur uppi á húsaþaki með
skambyssu i slíðrum og biður
eins og tugir annarra félaga
hans og fylgist með því sem
fram fer í sendiráðinu í Kens-
ington hverfi.
Ráðizt til atlögu gegn
andófsfólki í Havana
Havana. 2. mai. AP.
ÁTÖK urðu hjá skrifstofu Banda-
rikjamanna i Havana i dag milli
öryggisvarða og um 1.500 Kúbu-
manna sem komu þangað til að fá
vegabréfsáritanir til þess að
komast úr landi
Átökin hófust þegar 40 örygg-
isverðir vopnaðir prikum, rörum
og keðjum komu með strætis-
vagni og réðust á hópinn fyrir
framan skrifstofuna. Kúbumenn-
irnir, sem seinna kölluðu sig
fyrrverandi pólitíska fanga,
vörðust með kolamolum og
múrsteinum. Nokkrir særðust og
einn andófsmaður var fluttur í
sjúkrahús.
Talsmaður bandaríska utan-
ríkisráðuneytisins sagði að lög-
reglumenn hefðu fylgzt með því
sem fram fór en haldið að sér
höndum. Um 400 Kúbumenn hafa
leitað hælis í skrifstofunni, marg-
ir þeirra særðir, en engin ákvörð-
un hefur verið tekin um framl-'ð
þeirra.
Átökin stóðu í um 20 mínútur og
þeim lauk þegar liðsauki var
sendur á vettvang. Nokkrir and-
ófsmenn flúðú, en aðrir voru
fluttir burtu í strætisvögnum.
Nokkrir hinna særðu voru fluttir
inn í skrifstofuna þar sem læknar
gerðu að sárum þeirra.
Kúbumenn sem vilja bandarísk-
ar vegabréfsáritanir koma dag-
lega til skrifstofunnar en þeir
voru fleiri í dag en venjulega.
Kúbustjórn leyfir ekki fyrrver-
andi föngum að fara frá Kúbu um
hafnarbæinn Mariel þar sem þús-
undir báta frá Florida hafa sótt
flóttamenn.
Atburðurinn í dag fylgir í kjöl-
far 1. maí ræðu Fidel Castro þar
sem hann sagði að þeir sem vildu
fara úr landi mættu það. „Við
viljum þá ekki, við þörfnumst
þeirra ekki,“ sagði hann.
íranskir Arabar hóta
að taka fleiri sendiráð
Mótmæli stúlkna í Kabul
voru „nánast sjálfsmorð44
Nýju Delhi, 2. maí. AP.
SKOTHRÍÐ heyrðist í dag í
Kabul í kjölfar fimm daga mót-
mælaaðgerða gegn Rússum og
60 námsmenn biðu bana þegar
rússneskir hermenn bæidu þær
niður að sögn ferðamanna sem
komu til Nýju Delhi i dag.
Ferðamennirnir sögðu að mót-
mæli gagnfræðaskólastúlkna á
þriðjudag og miðvikudag hefðu
„nánast verið sjálfsmorð“. Þær
reyndu að ögra afgönskum her-
mönnum við Arg-höllina, sem nú
er aðsetur stjórnarinnar. Rússn-
eskir yfirmenn skipuðu afgönsk-
um hermönnum að skjóta, en
þeir neituðu.
Skólastúlkurnar gengu að ung-
um afgönskum nýliðum, kölluðu
þá „skepnur" og sögðu: „Ef her-
mennirnir eru eins og þið verða
konur Afganistans að bjarga
landinu."
Unglingsstúlka þreif AK-47
riffil af afgönskum hermanni og
sagði við hann: „Ég mundi ekki
skjóta landa mína.“ Rússi skaut
stúikuna út um lúgu á skriðdreka
og hún beið bana.
Nokkrir afganskir hermenn í
höfuðborginni hlupust undan
merkjum eftir atburðina. Áður
en skothríðin hófst fóru miðaldra
konur sem voru staddar nálægt
höllinni greinilega hjá sér þegar
300 skólastúlkur réðust með fúk-
yrðum að hermönnunum. En þær
sáu að alvara var á ferðum og
fylgdust grátandi með því sem
fram fór þótt eiginmenn þeirra
bæðu þær að fara.
Samkvæmt heimildunum vissu
námsmennirnir frá byrjun að
mótmælin væru þýðingarlaus,
„en þeir stjórnuðust næstum því
af sjálfsmorðshvöt og sögðu í
raun og veru: „Við viljum ekki
lifa undir sovézkum yfirráðum“.“
„Jafnvel eftir að Rússar höfðu
skotið nokkrar skólastúlkur
héldu þær mótmælunum áfram,“
sagði einn ferðamannanna.
„Kaupmaður sem ég þekki hefur
haft búð sína lokaða í tvo daga.
Hann missti tvær dætur."
Hann sagði að sorg og vonleysi
ríkti í Kabul. Margir Afganir
skammast sín fyrir að það voru
ungar skólastúlkur sem höfðu á
hendi forystuna í þessum mót-
mælum í landi þar sem karlmenn
hafa öllu ráðið frá fornu fari.