Morgunblaðið - 18.02.1981, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 18. FEBRÚAR 1981
11
Rússneskir kommúnistar, sem fyrir hálfri
öld fundu upp á samyrkjubúskapnum, hafa nú
fundið sér nýjan ástmögur þar sem eru
landskikar sjálfseignarbænda. Um það vitnar
nýleg samþykkt, eða frá 17. janúar sl., flokks
og stjórnar þar sem fólk er hvatt til að gera
sér grein fyrir því, að það sé heilög skylda við
föðurlandið, flokkinn og þjóðina, að sem
flestir eigi sér kú og kjúklinga og rækti kál
og kartöflur á sínum eigin skikum.
Þessi samþykkt kann að boða þýðingarmiklar
breytingar í Rússlandi. Með henni er í raun
verið að segja „farvel Frans“ við gamlar,
pólitískar hugsjónir en í þess stað skal nú lögð
áhersla á raunverulegan árangur. Á árunum
1976—’79 var heildarverðmæti sovéskra land-
búnaðarvara um 123 milljarðar rúbla og þar af
kom rúmur fjórðungur af landskikum í einka-
eign þótt þeir séu aðeins 3% ræktaðs lands í
Sovétríkjunum. Þessi góði árangur fæst m.a.
með því að láta ríkisjörðunum eftir að
framleiða verðlítið korn en einbeita sér þess í
stað að ræktun grænmetis og kjötframleiðslu.
Vinnubrögðin eru þó vissulega með öðrum og
betri brag hjá einkabændunum en gerist á
ríkisjörðunum. Bændurnir fá að jafnaði eitt
kíló af kjöti fyrir hver fjögur fóðurkíló en á
samyrkjubúunum þarf hvorki meira né minna
en 13 kíló af fóðri í kjötkílóið.
Þrátt fyrir gífurlegan fjáraustur í landbún-
aðinn á valdatíma Brezhnevs framleiða sam-
yrkjubúin allt of lítinn mat ofan í svanga
Sovétmenn og er þá kjöt- og mjólkurvöruskort-
urinn hvað verstur. Opinberlega er látið heita
að 58 kjötkíló komi á hvert mannsbarn en í
raun er talan 40 nær sanni, aðeins helmingur
þess sem Pólverjar fengu þegar þeir tóku að
ókyrrast á síðasta sumri. Af þessum sökum
virðast rússneskir ráðamenn nú vera tilbúnir
til að losa enn frekar um böndin á „kapitalism-
anum í sveitinni" eins og það heitir austur þar.
Fram að þessu hafa rússneskir bændur, sem
eru sjálfs sín ráðandi að einhveru leyti, búið við
mjög strangar takmarkanir hvað varðar stærð
bústofnsins. Samkvæmt reglugerð frá árinu
1969 mátti starfsmaður á samyrkjubúi eiga
sjálfur eina kú og kálfa, sem máttu mest vera
ársgamlir, eða einn kálf í tvö ár. Eina gyltu
mátti hann eiga og grísi, þriggja mánaða mest,
og tvo aligrísi. Einnig tíu ær eða geitur. Minni
Sovétmenn
kalla á einka-
framtakið til að
bjarga við
landbúnaðinum
Samyrkjubúskapurinn. sem Sovétmenn hafa lofsunt'ið
um langan aldur. þvkir nú með öllu ófær um að
brauðfæða þjóðina ok því hefur nú verið ákveðið að
gera einkaframtakinu hærra undir höfði en hingað
til.
Á árunum 1976—79 komu rúm
25% framleiðsluverðmætisins af
landskikum í „einkaeign“, sem
eru þó aðeins 3% alls ræktaðs
lands í Sovétríkjunum
hömlur voru svo aftur á býflugna-, kjúklinga-
og kanínurækt.
Miklu strangari reglur giltu um búfjárhald
starfsmanna á ríkisbúunum, iðnverkamanna og
skrifstofumanna, en nú er stefnt að því, að allir
bændur, sem einhver tengsl hafa við samyrkju-
búin eða ríkisbúin (þ.e.a.s. allir sem einn), megi
hafa svo margar skepnur sem þeir geta.
Með samþykktinni frá í janúar sl. er skipað
svo fyrir, að ríkisbúin og önnur landbúnaðar-
fyrirtæki í eigu ríkisins sjái bændum fyrir
skepnum til undaneldis, kjúklingum, fóðri og
jarðnæði, og sama stefnan gildir í raun um
samyrkjubúin þó að þau eigi, samkvæmt
kokkabókunum, að njóta meira sjálfræðis en
ríkisbúin.
Aukið jarðnæði á að fást með því að taka til
ræktunar land meðfram vegum og járnbraut-
arlínum, árbakka, skógarlundi og auð svæði
innan um íbúðarbyggð. Þetta mun vafalaust
hafa í för með sér, að einkaskikarnir verða
stærri en hálfur hektari, sem þeir mega vera
stærstir, en stjórnvöld virðast ekki hafa neinar
áhyggjur af því.
Ríkisbankarnir eiga líka að hlaupa undir
bagga með einkabændunum og lána þeim til
kaupa á bústofni og við að koma sér upp
gripahúsum og er jafnvel ráðgert að ung hjón,
sem áhuga hafa, fái þetta allt saman ókeypis.
Sveitarstjórnir eiga að gera sitt til að útvega
fólki landskika og vélaverkstæði í eigu ríkisins
eiga að vera því innan handar við viðgerðir og
útvegun varahluta. Einkabændur eiga að fá
greiðari aðgang að byggingarefni, skordýraeitri
og áburði og loks skulu skipulagðir sérstakir
flutningar á framleiðslunni á markað.
Þessi nýbreytni í landbúnaðinum verður
vafalaust ýmsum annmörkum háð enda hefur
hin dauða hönd skriffinnskunnar jafnan komið
í veg fyrir skynsamlegar framfarir í Rússlandi.
Mikill skortur er á litlum landbúnaðarvélum,
verkfærum og fóðri og á því verður ekki mikil
breyting á skömmum tíma. Þrátt fyrir það er
hér verið að hverfa frá blóðidrifinni slóð
samyrkjubúskaparins hans Stalíns, sem valdið
hefur allsherjar stöðnun í sovéskum landbún-
aði um langan aldur. Og hver veit nema
flokksþingið, sem haldið verður í lok þessa
mánaðar, lumi á enn víðtækari stefnubrey ting-
um á öðrum sviðum þjóðlífsins?
Heimild: Econnmilt
Elskhuga
hefnt
grimmi-
lega
Nýju Delhí, 16. febníar. — AP.
GLÆPAKVENDI, sem var for-
injd 25 manna flokks. ruddist
með hyski sitt inn í Behemi-
þorp á Norður Indlandi sl.
lauxardag. og lagöi þar að
velli 22 þorpsbúa. Ilin herskáa
kona, sem er 25 ára að aldri,
var að hefna elskhuua síns, en
hún mun hafa talið fullvíst að
þorpsbúar hylmdu yfir með
morðinjrja hans.
Um leið og fréttist af innrás-
inni þusti fjölmennt lögreglulið
á vettvang, en blóðbaðið var þá
um garð gengið. Glæpamenn-
irnir höfðu allir sem einn verið
klæddir einkennisbúningi lög-
reglunnar. Var öllum karl-
mönnum í þorpinu skipað að
safnast saman í húsi einu, þar
sem hafnar voru yfirheyrslur
um óvininn, sem skaut ástmann
fyrirliðans í fyrra. Þorpsbúar
reyndu í örvæntingu að sann-
færa konuna um að þeir hefðu
enga vitneskju um hvar maður-
inn væri niðurkominn. Lét kon-
an menn sína þá berja þorpsbú-
ana með kylfum, en því næst
skipaði hún að hafin skyldi
skothríð, sem lauk með fyrr-
greindum afleiðingum. Glæpa-
flokkurinn komst undan.