Morgunblaðið - 30.06.1981, Síða 12

Morgunblaðið - 30.06.1981, Síða 12
X 2 MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 30. JÚNÍ1981 Kleifarveg'sheimiliö á höggstokknum eftir Elínu Pálmadóttur Meðferðarheimilið að Kleif- arvegi 15 fyrir taugaveikluð börn er nú á höggstokknum og verður ákveðið á fundi borgar- stjórnar á fimmtudag hvort höggið verður endanlega látið ríða. Það hefur reyndar vofað yfir í allan vetur í ýmsum útgáfum, raunar lengur, því und- anfarin 3 ár hefur aldrei verið ljóst fyrr en seint að vori hvort rekstur yrði að hausti, og nú síðast hefur verið svo að heimil- inu þrengt fjárhagslega að loka hefur þurft eina helgi í mánuði og senda börnin heim. Þrátt fyrir þessa annmarka á rekstri heimilisins, hefur ekki tekist verr en svo að af 16 börnum, sem þar hafa dvalið frá 1978, eru 8 búin að ná því að geta verið eðlilega í skóla sínum, 5 eru í skóla með aukahjálp, en aðeins 3 hafa farið á aðra stofnun, þ.e. upptökuheimilið í Kópavogi. En þar er greidd í vistgjald fyrir 3 álíka upphæð og Reykjavíkurborg greiddi fyrir allan reksturinn á Kleifarvegs- heimilinu fyrir 6 börn sl. vetur. Börnin 3, sem ekki tókst að hjálpa á þessum árum, komu nokkuð seint, en kosturinn við að reka meðferðarheimili í sam- bandi við skólann er einmitt sá, að til þessara barna næst snemma, þar eð öll börn eru skólaskyld. En skólastjórar og skólasálfræðingar vista ekki börn þar fyrr en öll önnur tiltæk úrræði í skólunum hafa verið reynd. I umfjöllun um Kleifarvegs- heimilið kemur víða fram að þeir sem taka um það ákvarðanir geri sér ekki allir grein fyrir hvað hér sé um að ræða, enda fæstir komið þar svo orð sé á gerandi. Það lýsir sér m.a. í því að láta sér detta í hug að „dagskóli fyrir börn með hegðunarvandkvæði" geti komið í staðinn fyrir sólar- hrings meðferðarheimili fyrir taugaveikluð börn. Slíkur skóli væri ágæt viðbót við fyrri úr- ræði í skólakerfinu, en hann nýtist ekki þessum börnum. Þau hverfa einfaldlega úr augsýn fræðsluráðsmanna, borgar- fulltrúa og menntamálaráðun- eytisfólks og lokast inni á heim- ilum sínum eða annars staðar — e.t.v. á hælum út ævina. Það hefur ekki komið fram að nokk- ur aðili annar vilji taka við björgunarstarfi við þessi börn, sem aumust eru. Þarna er um að ræða börn, sem haldin eru geðrænum eða félagslegum truflunum. Eða eins og dr. Matthías Jónasson sál- fræðingur orðaði það í blaða- grein vegna Kleifarvegsheimilis- ins um börn með taugatruflanir eða neurosis: „Þau börn eru mestir smælingjar meðal hinna smáu, því hvorki hafa þau sjálf né foreldrar þeirra getað gert sér grein fyrir, hvað að þeim amar. Þau verða sífellt til vand- ræða, oftast bæði á heimili sínu og í skólanum og vegna vanþekk- ingar er taugaveikluðu barni langoftast gefin sök á þess eigin vandræðum og þannig er enn aukið á örðugleika þess.“ Til að reyna að hjálpa þessum ein- staklingum á barnsaldri til að „Það hefur ekki kom- ið fram að nokkur aðili annar vilji taka við björgunarstarfi við þessi börn, sem aumust eru“ komast út úr vítahring sínum gaf Hvítabandið og Heimilis- sjóður taugaveiklaðra barna 1974 stóran hlut af húseigninni á Kleifarvegi með því skilyrði að þar yrði rekið meðferðarheimili fyrir þessi börn á vegum Fræðsluráðs, og tóku bæði Reykjavíkurborg og mennta- málaráðuneyti að sér þá skyldu. Hefur heimilið borið gæfu til að bjarga þó nokkrum einstakling- um á þessum árum frá 1974. Raunar er ekki mikið þótt 6 börn í 13000 barna skólaumdæmi þurfi svo mikla sérhjálp, að meðferð komi ekki að gagni nema þau fari úr umhverfi sínu og af heimilum sínum meðan á meðferð stendur. í fyrstu fór kennsla fram á Elín Pálmadóttir Kleifarvegsheimilinu, en var m.a. vegna þrengsla flutt í Laug- arnesskóla, þar sem börnin eru fyrst í sérbekk með mikilli sérfræðilegri hjálp, en flytjast svo smám saman inn í almennan bekk með hjálp sérkennara síns og loks út í eigin skóla og heim til sín. Markmiðið er semsagt að aðlaga þau og gera þau fær um að lifa í umhverfinu og leysa viðfangsefni daglegs lífs. Miðast starf meðferðarheimilisins allan sólarhringinn við það, og unnið í samvinnu við heimilin. Fræðslukerfinu hefur ætíð þótt dýrt að þurfa að leggja út fyrir þessari hjálp. Og í vetur var gerð veruleg atlaga að því að losna alfarið við þessi útgjöld. Ég hefi verið í undirnefnd Fræðsluráðs um Kleifarvegs- heimilið og raunar verið meira og minna við það riðin síðan ég kom í Fræðsluráð 1974. Og þykir það satt að segja æði mikil grimmd að leggjast nú, með sparnaðinn ekki síst af fólki sem sífellt er með félagslega hjálp á vörunum, einmitt á þessi börn. Hafa í vetur komið upp ótrúleg- ustu hugmyndir til að hrinda rekstri þessa heimilis af höndum fræðsluyfirvalda án þess að mik- ið bæri á, m.a. að láta félags- málastofnun demba þessum sjúku börnum ofan á Dalbraut- arheimilið með sínum vöggu- börnum, fjölfötluðu börnum og skammtímavistuðu heilbrigðu börnum. Eða í einkafóstur, eins og þarna væri bara um að ræða pössun og að foreldrar mundu sætta sig við að börnin færu á annað venjulegt heimili en sitt í borginni. Ég hefi af augljósum ástæðum staðið fast á móti slíkum úrræðum. En loks var af krafti drifin í gegnum Fræðslu- ráð sú tillaga að breyta heimil- inu í dagskóla fyrir börn með hegðunarvandkvæði. Á þessum átökum hefur gengið vikum saman. Meirihluti Fræðsluráðs, þ.e. fulltrúar Alþýðubandalags báðir, Framsóknar- og Alþýðu- flokks virtust ákveðnir í að leggja heimilið niður og ákváðu það með atkvæðum sínum. Um leið kom fram tillaga frá Sigurði Tómassyni, til að breiða yfir, að fela jafnframt fræðslustjóra að athuga um byggingu nýs heimil- is fyrir taugaveikluð börn á lóð Bústaðaskóla, sem yrði að vera með tryggðum rekstrargrund- velli í samvinnu við mennta- málaráðuneytið, en á meðan skyldi húsið tekið fyrir dagskóla. Þarna er á ferð gömul hugmynd fræðslustjóra, sem við sjálfstæð- isfulltrúarnir höfum undanfarin ár viljað framkvæma í samvinnu við gefendur. Selja Kleifarvegs- húsið og byggja hentugra hús fyrir starfsemina á lóð Bústaða- skóla, en þó þannig að rekstur- inn falli ekki niður á meðan. En við teljum ólíklegt að léttara verði að byrja upp á nýtt og koma upp nýju sólarhrings með- ferðarheimili fyrir taugaveikluð börn í nýju húsi síðar, ef það verður lagt niður nú, svo erfið- lega sem gengið hefur að fá skilning á nauðsyn þess nú, bæði hjá borgaryfirvöldum og menntamálaráðuneyti, og rekstrargrundvöll. Og hvað þá um nýjan dagskóla? Því er borið við að mennta- málaráðuneytið hafi hafnað frekari þátttöku í rekstri heimil- isins og gjarnan vitnað til svar- bréfs fulltrúa í ráðuneytinu við fyrirspurn frá sérkennslu- fulltrúa borgarinnar, þar sem segir „að einhverjir aðrir en fræðsluyfirvöld eigi að bera kostnaðinn af þessari stofnun". Hverjir þessir aðrir eru kemur ekki fram og fæst ekki upplýst. Raunar mætti allt eins vel fara að kenna aftur í húsinu sjálfu, ef það stendur í fræðslukerfinu, svo eltar séu nýjar reglugerðir. Ég tel alls ekki fullreynt hvort menntamálaráðherra og borgin vilja reka heimilið áfram og bar fram tillögu þess efnis, að for- maður og fræðslustjóri gengju á fund menntamálaráðherra og leituðu eftir því að Kleifarvegs- heimilið yrði rekið næsta vetur til að brúa bilið yfir í nýbygg- ingu, svo og framtíð þess. En Kristján Benediktsson, formað- ur ráðsins, frestaði þá einfald- lega tillögunni til að geta látið vísa henni frá um leið og ákvörð- un var tekin um að leggja heimilið niður. Hví ekki má ræða málið við ráðherra er mér ráðgáta. Þegar málið kom úr Fræðslu- ráði til staðfestingar í borgar- stjórn á síðasta fundi hennar, fréttist að Guðrún Helgadóttir, sem af eðlilegum ástæðum hafði hvergi fjallað um málið eða komið að því, mundi á lokastigi ekki sætta sig við afgreiðslu félaga sinna, og greiða atkvæði með okkur sjálfstæðismönnum um að fella tillöguna um það, sem ég hafði umboð þeirra til að bera aftur fram. Ekki kom til þess að þetta yrði ljóst, því nú brast flótti í liðið og var málinu frestað. Útvarpið virtist þó loks hafa frétt af Kleifarvegsheimil- inu, því fréttastofan „sneri sér til“ Guðrúnar Helgadóttir, sem þar upplýsti opinberlega að hún mundi styðja okkur sjálfstæð- ismenn í þessu máli. Vona ég að rétt reynist. En nú er fyrir fundinn enn ein atlagan gerð. Sakleysisleg til- laga formanns Fræðsluráðs um að láta til vonar og vara gera kostnaðaráætlun um fullkominn rekstur á heimilinu í framtíðinni er orðin til þess að reynt hefur verið að fá þar sem allra hæsta tölu. Reiknað er með að heimilið verði rekið allar helgar, yfir jólin og páskana og allt sumarið sem ekki hefur verið, fullmann- að fólki með meiri menntun á vöktum og þannig fæst talan 1,9 milljónir, miðað við að í ár er hann nær milljón með verðbólgu og skiptist á ríki og borg. Gengur meira að segja svo langt, að forstöðukonan sem búið hefur þar fimm daga vikunnar og sofið með opna hurð til að sinna börnunum, ef þau fengju mar- tröð eða annað án annarrar greiðslu en þeirrar er felst í áætlaðri yfirvinnu, er þar reikn- uð með næturvinnu. Þarna er um sannkallað draumaheimili að ræða, sem æskilegt væri en varla raunhæft nú. Að mínum dómi á að reka heimilið með sama sniði næsta vetur og undirbúa byggingu nýs heimilis á Bústaðavegi í framtíð- inni. Þá fæst betri og hagstæðari rekstur. Fréttamenn ríkis- fjölmiðla hyggjast stofna stéttarfélag FRÉTTAMENN á ríkisfjölmiðl- unum héldu á fimmtudagskvöldið fund þar sem rædd var stofnun nýs stéttarfélags, Félags frétta- manna. Einar Örn Stefánsson, fréttamaður útvarps, og Helgi E. Helgason, fréttamaður sjón- varps, sátu í undirbúningsnefnd og sagði Einar Örn ráðist í stofnun þessa félags vegna óánægju með launakjör. — Langvarandi óánægja meðal fréttamanna um launakjör hefur orðið til þess að við leitum nú eftir stofnun þessa félags, en við njót- um lakari kjara en félagar. Blaðamannafélags Islands, bæði hvað grunnlaun varðar og ýmis sérkjaramál, sagði Einar Örn Stefánsson. — Við ráðgerum að sækja um aðild að Bandalagi háskólamanna, en meirihluti fé- lagsmanna verður að hafa há- skólapróf og af um 30 starfs- mönnum fréttastofanna hefur nokkur meirihluti háskólapróf. Á fundinum á fimmtudagskvöld voru 13 og stofnfélagar eru orðnir 14. Við ráðgerum að formleg stofnun félagsins fari fram eigi síðar en 1. september og frarn að þeim tíma geta menn gerst stofn- félagar og í framhaldi af þeim fundi munum við sækja um aðild að BHM, sagði Einar Örn að lokum. Hér verðum við ua5B*w hjAlparstofnun KIRKJUNNAR (^lsal|orður ÍHofsós L. ál Vaglaskógur ^Flókalundu^ Biarkarlundurf A ^ Sauðarkrokur ^ Einarsstaóarskáli Varmahlíö Akureyri Hvammstangi -- Grundarf jöröur rBúðardalurl Slaftarskál. S J Eskifjorður Ólaf svUe«stykkishólmur ^Egilsstaöir Hellisandur' IBorgarnes \Akranes » Ferstikla Botnsskáli, Reykiavikf^l^Hvalstoö n.nnwoiiíé 1 Mostellssveit fng*e'"' Eden Þrastarlundur Selfoss Árnes Djopivogur H e 11 a Markarfljót Á kortinu má sjá hvar fulltrúar Lionshreyfingarinnar verða staddir og bjóða öllum að gerast stofnendur Styrktarsjóðs fatlaðra.

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.