Morgunblaðið - 30.06.1981, Qupperneq 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 30. JÚNÍ 1981
V

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033.
Áskriftargjald 80 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 4 kr. eintakið.
„Tilboð“ Sovétmanna
Fyrstu viðbrögð ýmissa fjölmiðla á Vesturlöndum við því,
þegar fregnir berast frá Moskvu um að Kremlverjar hafi
látið í ljós áhuga á að ræða „frið“ einhvers staðar í veröldinni,
eru oft á þann veg eins og þar með sé öllu borgið. Jafnvel reyndir
stjórnmálamenn bregðast stundum við með sama hætti. I viðtali
við finnska blaðið Suomen Sosiali Demokratti í síðustu viku fór
Leonid Brezhnev forseti Sovétríkjanna óljósum orðum um
kjarnorkuvopnalaust svæði í Norður-Evrópu og hafa þau strax
verið túlkuð á þann veg, að Sovétmenn séu fúsir til að draga úr
kjarnorkuvígbúnaði í nágrenni Norðurlanda, lýsi þau sig
einhliða kjarnörkuvopnalaust svæði. Þessi túlkun á orðum
Brezhnevs einkennist því miður af hreinni óskhyggju. Sé hún
sótt í ummæli sovéskra „fréttaskýrenda", er hún dæmigerð fyrir
þau villuljós, sem áróðursmeistarar Moskvuvaldsins reyna að
kveikja til að blekkja Vesturlandabúa og leyna hernaðarbrölti
Sovétmanna.
Ef til vill þykja þetta stór orð sett fram að óathugðu máli, og
einhverjir kunna að segja, að auðvitað eigi að fagna því, ef
Brezhnev sé að fikra sig inn á nýjar og „friðsamlegri" brautir
gagnvart Norðurlöndunum. Minnast menn þess, þegar Leonid
Brezhnev forseti Sovétríkjanna fór í opinbera heimsókn til
Indlands fyrir skömmu? Þá vildi hann auðvitað ekkert ræða um
innrásina í Afganistan eða blóðuga bardaga þar, þess í stað
notaði hann ræðustól indverska þingsins til að setja fram
„friðartillögur" um Persaflóa og Indlandshaf. Raunar hafa
Sovétmenn verið að tala um „frið“ við Indverja og aðrar þjóðir
þar um kring frá því löngu áður en þeir réðust inn í Afganistan.
Hvers vegna sýna þeir ekki „friðarást" sína í verki og kalla her
sinn frá Afganistan?
Nú hefur verið tilkynnt, að skömmu fyrir flokksþing pólskra
kommúnista eigi Andrei Gromyko hinn gamalreyndi utanríkis-
ráðherra Sovétríkjanna að fara til Póllands. Er ferð hans af
ýmsum skýrð sem síðasta tilraun Kremlverja til að „koma
vitinu fyrir“ forystumenn pólska kommúnistaflokksins. Jafn-
framt óttast margir, að Sovétmenn séu nú farnir að þreytast á
viðræðum við Pólverja og telji ekki önnur úrræði vænleg til
árangurs en að sýna vígtennurnar. „Friðartilboð" Sovétmanna
um Norður-Evrópu er vonandi ekki sett fram til að dreifa
athygli manna hér um slóðir, á meðan Pólverjum er sýnt í tvo
heimana.
Það eru engin kjarnorkuvopn á Norðurlöndunum, hins vegar
er Kola-skaginn mesta víghreiður veraldar í næsta nágrenni
þeirra og þar hafa Sovétmenn komið fyrir ógrynni af
kjarnorkuvopnum, meðfram landamærum Finnlands allt suður
tii Leníngrad eru skotpallar fyrir sovéskar kjarnorkueldflaugar
og um Eystrasaltið sigla sovéskir kafbátar búnir kjarnorku-
eldflaugum. Það væri algjör kúvending í utanríkis- og
hermálastefnu Sovétmanna, ef þeir færu að fækka þessum
ógnarvopnum eitthvað, kúvending, sem kæmi fram með öðrum
hætti en viðtali við blað í Finnlandi. Leonid Brezhnev hvatti til
þess fyrr í vetur, að meðaldrægar kjarnorkueldflaugar í Evrópu
yrðu settar í „frysti", ef þannig má að orði komast. I þessari
tillögu fólst, að ríkisstjórnir Vesturlanda féllust á, að
Sovétmenn héldu sínum 675 kjarnorkusprengjum í SS-20-eld-
flaugunum, en NATO-ríkin hættu við þau áform sín að koma
upp varnareldflaugakerfi gegn SS-20-eldflaugunum.
„Tilboð" Sovétríkjanna eru venjulega á þennan veg: „Við
verðum að halda okkar, en erum tilbúnir til að semja um það,
sem ykkur tilheyrir." Það er ástæðulaust að taka þakföll yfir
slíkum „tilboðum". Þess í stað á að krefjast raunverulegra
friðaraðgerða af hálfu Kremlverja til dæmis gagnvart Afgönum
og Pólverjum.
Of væg refsing
Stórfelldur eggjastuldur útlendinga hefur beint athygli
manna að því, hve refsiákvæði fuglafriðunarlaga eru væg.
Fyrir að spilla náttúrunni og eyðileggja hreiður tuga ef ekki
hundraða fugla eru hinir útlendu skemmdarvargar aðeins
dæmdir í 100 króna sekt. íslendingar gegna ábyrgðarmiklu
náttúruverndarhlutverki vegna búsetu sinnar í okkar fagra og
sérstæða landi. Við megum ekki bregðast þessu hlutverki heldur
verðum að gera allar nauðsynlegar ráðstafanir til að halda
náttúruníðingum sem lengst í burtu og refsa þeim stranglega,
þegar þeir eru staðnir að verki.
70 ára
afmælis
Háskóla
íslands
minnst
14 prósent aukning nemenda
á síðustu tveimur árum
Kandídatar læknadeildar undirrita eiðsl
Háskólabió var fullt út að
dyrum á laugardaginn var þegar
Háskóli íslands útskrifaði kandí-
data og minntist um leið 70 ára
afmælis skólans.
Athöfnin hófst á því að málm-
blásarakvintett úr Sinfóníuhljóm-
sveit Islands lék nokkur lög en að
því búnu hélt Guðmundur Magn-
ússon ræðu þar sem hann rakti
nokkuð upphaf og sögu Háskóla
ísiands og hélt tölu um starfsemi
skólans á liðnu ári. Þar kom fram
m.a. að í skólanum stunduðu 3357
nemendur nám sl. vetur en það er
14 prósent aukning á tveimur
árum. Sagði Guðmundur að stöðu
stundakennara þyrfti að bæta og
hefði Háskóiaráð skorað á stjórn-
völd að veita háskólanum 12 ný
stöðugildi á ári næstu 8 árin,
þannig að hlutur stundakennslu
minnki um þriðjung frá því sem
nú er.
Kom einnig fram í ræðu rektors
að háskólinn hefði keypt lyfjasölu-
leyfi Reykjavíkurapóteks af Sig-
urði Ólafssyni og væri sú ráðstöf-
un til eflingar kennslu og rann-
sókna í lyfjafræði lyfsala.
Á eftir ræðu Guðmundar söng
Háskólakórinn nokkur lög undir
stjórn Hjálmars Ragnarssonar.
Þá var doktorskjöri lýst. í þetta
sinn voru þeir Lúðvík Kristjáns-
son rithöfundur og Steindór
Steindórsson frá Hlöðum lýstir
heiðursdoktorar, Lúðvík í heim-
spekideild og Steindór í verk-
fræði- og raunvísindadeild.
Forseti heimspekideildar, Alan
Boucher, afhenti Lúðvíki heiðurs-
doktorsskjalið og sagði að Lúðvík
væri dugmikill sagnfræðingur og
hefði lagt fram mikilvægan skerf
til sögu Islands. Prófessor Ragnar
Ingimarsson forseti verkfræði- og
raunvísindadeildar afhenti
Steindóri Steindórssyni frá Hlöð-
um heiðursdoktorsskjalið. Sagði
hann við afhendinguna að rann-
sóknir Steindórs á íslensku gróð-
ursamfélagi væri eina heildaryf-
irlit, sem til væri. Heimildir um
útbreiðslu hálendisgróðurs og
Aldur og innflutningur ísl. fjól-
unnar væru og öndvegisverk.
Eftir að doktorskjöri hafði verið
lýst, ávarpaði Háskólarektor
kandídata og svo afhentu deildar-
forsetar prófskírteini. Var afhent
eftir aldursröð deildar og byrjað á
guðfræðideild en forseti þeirrar
deildar er séra Einar Sigur-
björnsson. Þá afhenti prófessor
Víkingur H. Arnórsson forseti
læknadeildar prófskírteini en um
leið undirrituðu kandídatar
læknadeildarinnar eiðstaf lækna
en það er venja við þetta tækifæri.
Áð þessu sinni útskrifuðust 232
kandídatar frá Háskóla íslands og
skiptist það þannig á milli deilda:
Embættispróf í guðfræði 8, emb-
ættispróf í læknisfræði 6, BS-próf
í hjúkrunarfræði 6, BS-próf í
sjúkraþjálfun 16, embættispróf í
lögfræði 20, kandídatspróf í við-
skiptafræðum 25, kandídatspróf í
íslenskum bókmenntum 1, kandí-
datspróf í íslenskri málfræði 1,
kandídatspróf í sagnfræði 1, BA-
próf í heimspekideild 30, próf í
íslensku fyrir erlenda stúdenta 3,
lokapróf í byggingarverkfræði 11,
lokapróf í vélaverkfræði 9, loka-
próf í rafmagnsverkfræði 8, BS-
próf í raungreinum 37, kandí-
datspróf í tannlækningum 6, BA-
próf í félagsvísindadeild 14.
Að afhendingu prófskírteina
lokinni söng Háskólakórinn og að
því búnu sleit Guðmundur Magn-
ússon háskólarektor athöfninni.
Guðmundur Magnússon háskólarektor
heldur ræðu.
m

mgím
Éí ~ 118- » |
Háskólahíó var fullt út að dyrum. Meðal gesta voru forseti íslands, Vigdís Fii
Gíslason, borgarstjórinn í Reykjavík, Egill Skúli Ingibergsson.