Morgunblaðið - 26.07.1981, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. JÚLÍ1981
39
„í síöasta mánuöi brugöu þær þó ööru fyrir
sig því aö þá báöust þær grátandi vægöar
og héldu því fram aö þær heföu aldrei drepiö
neinn“
SJÁ: DÓMAR
ÞRUGL^MM——
Hinar hundleiðinlegu
dagbækur doktorsins
óvæntur viðauki við dagbæk-
urnar hans Göbbels heitins. áród-
ursmálaráðherra Hitlers, hefur nú
skotið upp kollinum hjá útgefanda
nokkrum i London á „dálitið
undarlegan hátt“ að þvi saift er.
Aðeins einn maður hefur. enn sem
komið er, laKt i að lesa þessi skrif
ok að hans eÍKÍn sökh virðist
Göbbels hafa verið heldur litlaus
karakter ok smár i sniðum.
Á sama tíma og þýski herinn stóð
i ströngu á fjórum vígstöðvum var
sjálfur áróðursmálaráðherra þriðja
ríkisins að pára hjá sér alls konar
hversdagsleg smáatriði, sem upp
komu í hjónabandi hans, hvernig
hann svaf (yfirleitt mjög vel) og
hvernig dætrum hans liði (seinna
drap hann þær á eitri).
„Þetta líkist helst því uppátæki
sumra að byrja á dagbókarskrifum
með nýju ári en gefast upp 10.
janúar, níu dögum síðar," sagði
James Lucas, embættismaður
Striðsminjasafns heimsveldisins
sem hefur lagt það á sig að lesa
allar 910 síðurnar. „Þetta eru eins
og dagbækur manns, sem er algjört
núll að öllu leyti — „Kom seint
heim, svaf fram að hádegi“ — bull
af þessu tagi og það frá manninum,
sem var sá þriðji eða fjórði í
valdastiganum á eftir Hitler."
Lucas vitnar enn í dagbókina:
„„Magda ætlar í bæinn. Vann fram
á kvöld. Það er sami kuldinn áfram.
Fór í rúmið og svaf vel. Spjallaði
dálítið við Mögdu. Börnin líta vel
út...“ og þess háttar.
Síðan kemur bjánalegur kafli um
fiðrildi og það er ekki annað hægt
en að furða sig á því hvernig hann
fann sér tíma til þess í miðju
stríðinu að skrifa svona vitleysu.
Mér finnst það líka með ólíkind-
um, að þessi mikli mælskumaður
með engilblíðu röddina skuli hafa
staðið að þessum lágkúrulega sam-
setningi, ekki síst fyrir það, að við
vitum það úr öðrum dagbókarbrot-
um hans, að hann þóttist vera að
skrifa fyrir eftirkomendurna,“ seg-
ir James Lucas.
Dagbækurnar, sem hefjast 1939
og ná út árið 1942, eru nú í höndum
útgefandans Hamish Hamiltons,
sem hyggst gefa þær út á næsta ári.
Áður hafa verið gefnar út dagbæk-
ur Göbbels frá öðrum tímum og
jafnvel um þær sagt, að þar kæmi
fram skynsamur en miskunnarlaus
maður, sem veitti mikilverðar upp-
lýsingar um ýmis málefni Þriðja
ríkisins.
James Lucas er ekki á sama máli,
a.m.k. ekki hvað varðar dagbókina
1939—1942: „Þú stendur þig að því
að segja við sjálfan þig: „Ottalegt
smámenni heur þetta verið.“ Nú
vitum við, að þegar hann var 28 ára
gamall hafði hann þessa smámeyj-
arlegu aðdáun á Hitler, en í dag-
bókunum er hann enn við sama
heygarðshornið. Það er allt í lagi
fyrir 28 ára gamlan mann, en ekki
þegar hann stendur á fertugu."
- ALAN RUSBRIDGER
StriðsfanKabúðunum var breytt í
útrýmingarbúðir þar sem
einkum var kappkostað að
murka lifið úr fólki af gyðinga-
ættum.
föngum með svipuhöggum, skotið
barn, att hundinum sínum á
ófríska konu og ýtt konum ofan í
saurinn undir kömrunum. „Blóð-
uga Brigida" var dæmd í 12 ára
fangelsi.
Þessar tvær konur hafa næstum
allan þann tíma, sem réttarhöldin
hafa staðið, engin svipbrigði sýnt
og hvergi látið sér bregða þrátt
fyrir alvarlegar ásakanir. í síð-
asta mánuði brugðu þær þó öðru
fyrir sig, því að þá báðust þær
grátandi vægðar og héldu því
fram, að þær hefðu aldrei drepið
neinn. Braunsteiner, eða „Bykkj-
an“ eins og hún var kölluð, sagðist
aðeins hafa verið lítið „hjól í
stórri vél“ og fór fram á sýknun.
„Blóðuga Brigida" hélt því hins
vegar statt og stöðugt fram, að í
Maidanek hefðu aldrei verið nein-
ir gasklefar .
Emil Laurich, fyrrverandi
SS-liðþjálfi, sem í Maidanek var
ávallt kallaður „Engill dauðans",
var dæmdur í átta ára fangelsi en
sökunautar hans aðrir, Heinz
Villain, Fritz Petrick, Arnold
Strippel og Thomas Ellwanger,
fengu þriggja til sex ára dóm.
Þessum viðamiklu og kostnað-
arsömu réttarhöldum er nú lokið
og eins og fyrr segir líklega einnig
síðustu stríðsglæparéttahöldunum
í Vestur-Þýskalandi. Nú eru um
fjórir áratugir liðnir frá glæpa-
verkum nasista í seinni heims-
styrjöld og margir og kannski
flestir, sem þar komu við sögu, eru
nú látnir. Þeir sem enn lifa, eru
aldraðir menn, margir farnir að
heilsu, og í augum margra þjónar
það engum tilgangi lengur að vera
að fangelsa kannski farlama gam-
almenni, sama hver sekt þeirra er,
því að fyrir glæpaverk seinni
heimstyrjaldar verði hvort eð er
aldrei bætt.
SIEGFRIED BUSCHSCHLUTER
ÁÆTLANIR
Reynast „tölvu-
borgirnar44 bara
skýjaborgir?
SkipulagsfræðinKar i Japan und-
irbúa nú af kappi innreið 21.
aldarinnar. f þessu skyni vilja þeir
nú reisa 16 fyrirmyndarborKÍr.
útbúnar öllu þvi sem nýjasta tækni
ok vísindi hafa helzt upp á að bjóða.
Ef skipulagsfræðingarnir fá vilja
sínum framgengt, munu útvaldir
íbúar hinna fyrstu „tölvuborga"
flytjast inn á tölvuvædd heimili sín
áður en næsti áratugur gengur í
garð.
Samkvæmt upplýsingum frá ráðu-
neyti því, sem fer með málefni
alþjóðaviðskipta og iðnaðar munu
tölvuborgir þessar verða „himnaríki
á jörðu“ í lífsins táradal.
í hverri þessari borga munu búa
um 200.000 manns og „þar verður
haldið uppi samfélagi sem auðnast
að byggja á ríkulegri hefð og nátt-
úrulegri fegurð".
Ráðuneytið hafði ekki fyrr skýrt
frá þessum ráðagerðum en fram
komu óskir frá 38 héruðum í Japan
um að þau yrðu heiðruð með því að
fá að leggja til lönd undir tölvuborg-
ir. Að baki þessum frómu óskum
mun þó ekki sízt hafa búið áhugi á
að fá tryggingu fyrir fé úr opinber-
um sjóðum og að vekja athygli.
En hinar háfleygu lýsingar ráðu-
neytisins á tölvuborgunum hafa ekki
alls staðar fallið í kramið og al-
mennir borgarar láta sér fátt um
finnast. Þeir velta því fyrir sér hvort
nokkur þörf sé á einni einustu
tölvuborg í Japan — hvað þá 16.
Dagblaðið Mainichi Shimbun hefur
farið hörðum orðum um þá fjársóun,
sem áætlunin hafi haft í för með sér
og telur hættu á að framkvæmd
hennar muni verða til þess að ekkert
fé verði afgangs til almennar iðn-
þróunar í landinu.
Tölvuborgirnar munu hafa upp á
að bjóða allt þaö sem aðdáendur
heimsins lystisemda geta óskað sér.
Þar verða leikhús, skrúðgarðar, veit-
ingahús, barir og lifsstíll borgarbúa
verður auðvitað í samræmi við
nýjustu uppfinningar og óskir. Og
ekki mun atvinnuleysi hrjá mann-
skapinn. Þar verður blómstrandi
athafnalíf, sem byggist á nýjustu og
gróskumestu atvinnugreinum. Þar
verður allt „fyrir yfirburðaþróun
mannsins“, eins og ráðuneytið kemst
svo fagurlega að orði.
Getur þetta orðið að veruleika?
„Við ætlum að fullgera fyrstu tölvu-
borgina um 1991,“ segir fulltrúi í
ráðuneytinu og brosir góðlátlega yfir
gagnrýninni. „Sumir bera ef til vill
efasemdir í brjósti, en við miðum við
að hefja nýtt skeið í menningarsög-
unni,“ bætti hann við.
DONALD KIRK
í öllum lengdum
Þakjárnið fæst í öllum lengdum upp að
10 metrum. Einnig i „standard" lengdum frá
6-13 fet. Höfum einnig fyrirliggjandi:
KJÖLJÁRN ÞAKPAPPA
RENNUBÖND ÞAKSAUM
B.R fyrir þá sem byggja
K ÞHI0
BYGGINGAVÖRUR HE
Suðurlandsbraut 4.
Sfmi 33331. (H. Ben-húsið).
Láttu
okkur leysa klósettvandræðin í sumarbústaðnum
með sjálfeyðandi rafmagnsklósetti frá
jjifit »
KPS-rafmagnsklósettiö eyðir bæði saur og þvagi er
kemur frá 4—5 manns. Ef fleiri nota það að
staðaldri er skipt um innri fötu eftir þörfum. Þetta
er einstaklega hentug lausn. Leitið upplýsinga hjá
okkur og við munum sýna þér hvernig klósettið
starfar.
Mál: Hæð 52 sm, breidd 65 sm, dýpt 65 sm.
Orkunotkun 350 wött, 220 volt. Hagstæð greiðslu-
kjör.
E(-' EINAR FARESTVEIT & CO. HF BERGSTADASTXXTI I0A - SlMI 16995