Morgunblaðið - 04.10.1981, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. OKTÓBER 1981
37
persónulegs eðlis. Menn velta því
mjög fyrir sér hvernig takist að
koma saman framboðslistum fyrir
næstu alþingiskosningar og þeir
bjartsýnustu segja, að i þeim efn-
um yrði fullnægjandi ef þeir gæfu
yfirlýsingu um það, núverandi
ráðherrar, að daginn eftir kjördag
séu þeir reiðubúnir að koma til
baka og vinna aftur með okkur
hinum, ganga í þingflokkinn heils
hugar og hefja störf með sjálf-
stæðismönnum að nýju í þeirri
fyllingu tímans, að þá séu þeir
búnir að koma þjóðfélaginu á
þann kjöl, sem þeir hafa hugsað
sér við myndun ríkisstjórnarinn-
ar. Eg hef ekki heyrt marga menn
taka undir þessa skoðun og mér
hefur ekki. tekizt að hugsa mér,
hvernig ráðherrarnir ætli sér að
koma til baka. Fyrir því hljóta
þeir þó að hafa hugsað, en vilja
kannski ekki trúa okkur fyrir því.
Það má sem sagt vera, að þarna sé
einhver vegur þó ég sjái hann ekki
í myrkrinu. En ef Sjálfstæðis-
flokkurinn ætlár sér að bjóða
fram í einu lagi, verður þessi
braut að vera til og ég get ekki
hugsað mér hana nema ríkis-
stjórnin fari frá og því fyrr, því
betra. í þeim efnum getur minnsti
dráttur orðið um seinan.
Ég hef heyrt á ýmsum, að þeir
hugsi sér það, að sjálfstæðismenn
bjóði fram tvo lista, D-lista og
DD-lista, bg síðan eigi þessir tveir
listar að keppast við um það,
hvors geti dregið fleiri sjálfstæð-
ismenn í sinn dilk, — væntanlega
eftir þeirri forskrift, að DD-lista-
sjálfstæðismaður sé betri en
D-lista-sjálfstæðismaður eða
öfugt. ,
Ætli frjálshyggjumenn yfirleitt
sættu sig við slík vinnubrögð eða
þætti þau líkleg til árangurs og
samstöðu eftir kosningar fremur
en eftir síðustu kosningar? Það
held ég ekki, — ég held að slík
vinnubrögð yrðu ávísun á endan-
legan klofning Sjálfstæðisflokks-
ins, og gerðu uppgjör óhjákvæmi-
legt.
Sýndarfriður verri
en enginn friður
Þórir Kr. Þórðarson nefndi heil-
indi fyrst, þegar hann skilgreindi
fyrir okkur hina biblíulegu
merkingu í orðinu friður. Þjóð-
menning okkar leggur áherslu á
hið sama, að friður og vinátta
komi ekki fyrirhafnarlaust, heldur
þurfi að rækja hvort tveggja. Það
þurfi fyrir því að hafa. Sýndar-
friður er verri en enginn friður!
Eldi heitari
brennur með illum vinum
friður fimm daga,
en þá slokknar
er hinn sjötti kemur
og versnar allur vinskapur.
Við sjálfstæðismenn stöndum
nú frammi fyrir því, hvort okkur
takist að jafna ágreiningsmál
okkar, hvort okkur takist að skapa
frið í stað ófriðar, traust í stað
vantrausts, hvort heilindi ein-
kenni á ný störf okkar sjálfstæð-
ismanna. Ef von á að vera til þess,
að slíkt megi takast, er okkur mik-
ið starf á höndum. Og það er ekki
unnt að hefja, nema þeir, sem
slitu sundur lög okkar flokks og
síðan friðinn, láti sjást þess ein-
hver merki, að þeir hafi séð að sér.
Hvað svo sem þeir ætluðu sér með
myndun ríkisstjórnarinnar, hefur
reynslan sýnt, að það hefur mis-
tekizt hrapallega. Þeir eiga því
enga leið nema til baka, ef þeir
átta sig þá nógu fljótt, því að í
þeim efnum er komin hin ellefta
stund. Flokksstofnun af þeirra
hálfu er úr sögunni, — fyrirheitna
land ríkisstjórnarinnar finnst
ekki fremur en gnægtalandið hans
Steins Bollasonar, þar sem öllu
ægði saman, því sem til var og
ekki var til.
Ríkisst jórnin átti að vera búin að
skila tillögum til úrbóta fyrir ári
- segir Halldór Blöndal um mál Jökuls hf. á Raufarhöfn
„hað kom fram á fundin-
um að stjórn Byggðasjóðs
var öll sammála um það,
að hér væri einungis um
bráðabirgðalausn að ræða
sem leysti engan vanda,
enda svipað ástatt um ým-
is önnur fyrirtæki í sjávar-
útvegi víðs vegar um land-
ið,“ sagði Ilalldór Blöndal,
alþingismaður, í samtali
við Mbl.
„Það vó hins vegar þungt, að at-
vinnuleysi er á Raufarhöfn og
auðvitað óþolandi með öllu að fólk
fái ekki laun sín greidd. Hér á
mikið af skólafólki í hlut og maður
getur ímyndað sér, hvaða uppeld-
islegu áhrif það hefur, ef ekki er
staðið í skilum með kaupgreiðslur,
þegar skólar byrja. Það er þokka-
legt vegarnesti, eða hitt þó heldur.
Útflutningsatvinnuvegirnir eru
reknir með halla. Ríkisstjórnin
hefur haft til athugunar, hvaða
ráðstafanir sé nauðsynlegt að
gera, en ekki bólar á niðurstöðu.
Þetta hefur valdið sjávarútvegin-
um margvíslegum erfiðleikum og
Inn á fundinn kom bréf frá rík-
isstjórninni þess efnis að hún
hefði samþykkt að veita fram-
kvæmdasjóði heimild til lántöku
sem ráðstafað yrði í samráði við
ríkisstjórnina til að aðstoða þau
fyrirtæki í fiskiðnaði sem ættu við
sérstaka rekstrarerfiðleika að
etja.
Jafnframt var tilkynnt að
hafin yrði athugun á rekstrarerf-
iðleikum slíkra fyrirtækja og leið-
um til úrbóta. Mér kemur þetta
bréf afskaplega mikið á óvart því
það hefur komið fram hvað eftir
annað á Alþingi að slík athugun
væri í gangi. Og í sambandi við
þessi Raufarhafnarmál höfum við
þingmenn þrásinnis fengið þær
upplýsingar hjá Stefáni Valgeirs-
syni alþingismanni, að rekstrar-
vandi sjávarútvegsins væri í sér-
stakri athugun og hann hefur
raunar tilgreint nákvæmlega
hversu mörg fyrirtæki væru í sér-
stakri athugun hjá ríkisstjórn-
einstök fyrirtæki hafa eða eru að
stöðvast vegna hallarekstrar. í
trausti þess að alhliða ráðstafanir
til að skapa atvinnuvegunum heil-
brigðan rekstrargrundvöll séu á
næsta leiti getum við fallist á til-
inni. Nú sé ég hins vegar ekki bet-
ur en menn hafi verið dregnir á
asnaeyrunum, sem er vitaskuld al-
varlegt mál. Það er lágmarkskrafa
forsvarsmanna í sjávarútvegi og
fólks sem vinnur í sjávarútvegi að
hafa sannar fregnir af því á hverj-
Bókun Eggerts Haukdal
í TRAUSTI þess ríkisstjórnin
tryggi nauðsynlegt fjármagn fyrir
Byggðasjóð til að leysa hliðstæðan
vanda og á Raufarhöfn, sem blasir
við víða um land, ekki aðeins í
fiskvinnslu, heldur og í fleiri at-
vinnugreinum, þá styð ég þessa
tillögu forstjóra.
lögu forstjóra. Óhjákvæmilegt er
þó að vara við þeirri þróun, að
taprekstur sé jafnaður með nýjum
lántökum, enda hlýtur það að
auka á vandann þegar fram í sæk-
ir.
um tima, hvort unnið sé að þeirra
málum eða ekki. Ef allt væri með
felldu hefði ríkisstjórnin átt að
vera búin að skila tillögum til úr-
bóta fyrir heilu ári, en nú á sem
sagt að hefja athugunina," sagði
Halldór Blöndal.
Bókun Karls
Stoinars Guðnasonar
Tel óhjákvæmilegt annað en
samþykkja umbeðna fjárveitingu
til Jökuls hf. vegna þess atvinnu-
leysis sem nú er á Raufarhöfn, er
skapast hefur vegna erfiðleika
fyrirtækisins. Hins vegar óttast
ég að þessi fyrirgreiðsla dugi
hvergi til að bjarga fyrirtækinu
nema í örfáa mánuði. Þá vil ég
minna á að fiskvinnslufyrirtæki
víðsvegar um landið eiga í svipuð-
um erfiðleikum og Jökull hf., til
dæmis er yfirvofandi rekstrar-
stöðvun hjá Hraðfrystihúsi Kefla-
víkur nú á næstu dögum. Tel ég
nauðsynlegt að vandamál þess og
annarra fyrirtækja, sem eins er
ástatt um, verði tekin til meðferð-
ar á næsta fundi stofnunarinnar.
Bókun Geirs Gunnarssonar
Vitað er að fleiri fyrirtæki í
þessari atvinnugrein þurfa að fá
aðstoð og í trausti þess að hún
verði veitt, styð ég þessa tillögu.
Bókun Halldórs Blöndal og Steinþórs Gestssonar:
Treystum á að alhliða ráð-
stafanir séu á næsta leiti
Bókanir vegna
máls Jökuls hf.
Hjúkrunarfræðingaskorturinn
Hjúkrunarnemar á þriðja ári
vinna störf hjúkrunarfræðinga
í umræðunni um hjúkrun-
arfræðingaskortinn, sem
átt hefur sér stað að und-
anförnu. hefur það meðal
annars komið fram, að
vöntun á hjúkrunarfræð-
ingum til starfa á sjúkra-
húsunum hefur að ýmsu
leyti komið niður á hjúkr-
unarnemum og fengum við
því nokkra hjúkrunar-
nema á 3ja ári í bóklegu
námi, til að ræða við
okkur um þessi mál. Þau
eru Erna Sigmundsdóttir,
Ólafur Guðbrandsson og
Pálína Ásgeirsdóttir.
En það má benda á það að auka-
vakt hvort sem er til hjúkrunar-
nema eða hjúkrunarfræðinga eru
dýrari fyrir sjúkrahúsin, því að
eftir að átta stunda vinnudegi er
lokið er greiddur yfirvinnutaxti,
því vaknar sú spurning, hvort ekki
borgi sig fremur að hækka laun
hjúkrunarfræðinga, til að fá þá
sem leitað hafa í betur launuð
störf, til að koma aftur inn á
sjúkrahúsin, þá yrðu deildirnar
betur mannaðar og hjúkrunin
markvissari.
Við tökum undir það sem komið
hefur fram í fjölmiðlum að neyð-
arástand ríkir á sjúkrahúsunum
vegna hjúkrunarfræðingaskorts-
ins og viljum við jafnframt benda
á það, að með því að láta hjúkrun-
Rætt við Ernu Sigmundsdóttur, ólaf Guðbrandsspn og Pálínu
Asgeirsdóttur hjúkrunarnema í Hjúkrunarskóla íslands
„Við, sem erum nemar á þriðja
ári, teljum að of mikils sé krafist
af okkur. Það er algengt að við
fyllum skarð hjúkrunarfræðinga
og vinnum þau störf, sem eru í
þeirra verkahring eins og skýrslu-
gerð, lyfjagjafir og stjórnun, þar
eð vöntun er á hjúkrunarfræðing-
um til starfa. Deildir spítalanna
eru oft að meira eða minna leyti
mannaðar af hjúkrunarnemum í
verklegu námi og hjúkrunarfræð-
ingum, sem taka að sér aukavakt-
ir. Þessar vaktir eru teknar eftir
fullan skóladag hjá nemunum. Ef
við tökum Kleppsspítalann sem
dæmi, sem hefur reyndar algjöra
sérstöðu hvað hjúkrunarskortinn
varðar, þá var það þannig í sumar,
að kvöldvaktirnar voru nær ein-
göngu mannaðar af hjúkrunar-
nemum og það var aðeins einn
hjúkrunarfræðingur á vaktinni,
sem hægt var að leita til. Ein
deildin á Kleppsspítalanum var
aiveg undir stjórn hjúkrunar-
nema. Það hefur líka komið fyrir
að þurft hefur að loka deildum að
nokkru leyti þar eð engir hjúkrun-
arnemar voru skráðir þar í verk-
legt nám. I þessu sambandi má
nefna að barnadeild Landspítal-
ans var lokuð í júlí síðastliðnum
að hluta Jil af þessari ástæðu. Af
þessu sést að hjúkrunarnemar eru
teknir sem fullur starfskraftur,
sem við teljum alls ekki eðlilegt,
þar eð við höfum ekki lokið okkar
námi og þurfum að hafa tíma og
aðstöðu, til að kynna okkur ein-
staka þætti hjúkrunarinnar vel.
Við teljum að þetta mikla
vinnuálag og sú ábyrgð, sem lögð
er okkur á herðar komi niður á
náminu. Við þetta bætist, að
hjúkrunarfræðingarnir, sem eru
að störfum á deildunum, eru svo
önnum kafnir, og þótt þeir séu all-
ir af vilja gerðir þá gefst þeim
takmarkaður tími til að segja
okkur til.
Fyrir vaktavinnu sína fá hjúkr-
unarnemar á þriðja ári 65% af
byrjunarlaunum hjúkrunarfræð-
inga sem gera 4.176 krónur á mán-
uði. Reynist fáum auðvelt að lifa
af þessum launum, því eru hjúkr-
unarnemar fúsir til þess að taka
að sér aukavaktir.
arnema hlaupa í skarð hjúkrunar-
fræðinga fæst seint viðhlítandi
lausn heldur hlýtur lausnin að fel-
ast í betri kjörum hjúkrunarfræð-
inga eins og áður segir."
IIE.
Lítil loðnuveiði
AÐEINS tveir bátar tilkynntu
loðnuveiði í nótt. Ársæll KE fékk
440 lestir og Svanur RE 670 lestir.
Þá var Heimaey á leið til lands
með 250 lestir. Ágætt veður var á
miðunum en loðnan dreifð.