Morgunblaðið - 22.01.1982, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 22. JANÚAR 1982
Andreas Papandreu og
stjórn hafa nú setið að völd-
um í Grikklandi í rétt þrjá
mánuði og vert að velta fyrir
sér, hvernig á málum hefur
verið haldið. Ekki hvað sízt
með tilliti til þess kosn-
ingaslagorðs sem PASOK
hafði á stefnu sinni — breyt-
ing — og fól í sér breytingar
á nánast öllum sviðum.
I»að er kunnara en frá
þurfi að segja, að þetta féll í
góðan jarðveg, meðal annars
vegna dugleysis stjórnar Ný-
demókrata undir forystu
Georges Kallis og raunar for
vera hans Karamanlis líka.
Karamanlis flaut þó býsna
lángt á því, hve mikillar lýð-
hylli hann persónulega naut
meðal landa sinna.
GRIKKLAND:
því landi, hvað þetta varðar.
Þarna er átt við Portúgal eftir
byltinguna 1974 og gafst svo illa,
að Portúgalar eru enn að súpa
seyðið af þeirri ringulreið og
óstjórn sem af því leiddi þegar
átti að faera alla stjórnun og
skipulagningu til starfsmanna og
yfirmenn og sérfræðingar voru
látnir víkja nánast á einu bretti.
Áform Papandreu um þjóðnýt-
ingu iðnfyrirtækja — aðallega
hinna stærri — eru ekki lengur
eins afdráttarlaus og fyrir kosn-
ingarnar. Hann ætlar að sinni
ekki að ganga lengra en setja á
stofn ráðgjafahópa til að fylgjast
með rekstri, og þeir beiti sér fyrir
auknum afköstum og er ekki van-
þorf á. Sömuleiðis munu slíkir
ráðgjafahópar ugglaust líta til
með því að ekki verði vikið út af
mörkuðum vegi Papandreu.
í ýmsu hefur forsætisráðherr-
ann sýnt að hann er harla einráð-
Breytingar Papandreus hófsamari
og hægari en margir bjuggust við
Fréttaskýrendur segja, að út-
línur hófsamrar byltingar Pap-
andreu séu smátt og smátt að
koma í Ijós. Það vakti almenna
gremju nú á dögunum þegar
stjórnin ákvað að skipasmíðastöð
í eigu ríkisins á eynni Spyros
gerði Sovétstjórninni tilboð um
að taka að sér eftir nokkurt hlé
viðgerðir á birgða- og flutn-
ingaskipum, sem fylgja sovézkum
herskipum. Bandaríska stjórnin
mótmælti og forsvarsmenn Atl-
antshafsbandalagsins mótmæltu,
en þau mótmæli voru látin sem
vindur um eyru þjóta og yfir-
menn Neorion skipasmíðastöð-
varinnar hafa staðfest að þeir
hafi fengið grænt ljós á að gera
þetta tilboð til Sovétmanna um
það bil mánuði eftir að Pap-
andreu tók við.
Að öðru leyti hefur Papandreu
talsvert beitt sér í efnahagsmál-
um og skýrði fyrir nokkru efna-
hagsstefnu stjórnar sinnar í
tveimur sjónvarpsviðtölum í
Aþenu. Hann boðaði þar umtals-
verðar launahækkanir til opin-
berra starfsmanna og láglauna-
hópa og hét því að laun þessara
starfsstétta skyldu endurskoðuð
með reglulegu millibili með
hliðsjón af hækkun framfærslu-
kostnaðar. Hann kunngerði enn-
fremur allviðamiklar breytingar
á rekstri opinberra fyrirtækja.
Þar skal lagt niður forstjóraveld-
ið og stjórnunin færð á hendur
starfsmannanna sjálfra. Búizt er
við að þessar hugmyndir mæti
andspyrnu í þinginu, þegar frum-
varp þessa efnis verður lagt fyrir.
Þó svo að breytingar Papandreu í
þessu atriði séu hófsamari en
gert var í öðru Miðjarðarhafs-
landi er ekki ólíklegt að bent
verði á þá reynslu sem fékkst í
ur og kemur svo sem ekki á óvart.
Hann lét á dögunum aðstoðarut-
anríkisráðherra sinn fara vegna
þess að ráðherrann hafði látið
orð falla sem Papandreu hugnað-
ist ekki.
I þessum fyrrgreindu sjón-
varpsviðtölum tilkynnti Pap-
andreu að sérstök gjaldeyriseft-
irlitsnefnd verði aflögð og eftir-
litið falið þjóðbanka Grikídands.
Nýr bankastjori, sem Papandreu
þekkir, hefur tekið við stjórn þar
og verður eftirlitið í höndum
bankastjórnarinnar. Þetta gæti
verið til bóta vegna þess að síð-
ustu ár hefur gætt vaxandi spill-
ingar í gjaldeyrismálum sem og
fleiri málum.
Stjórnarandstaða Nýdemó-
krata hefur verið heldur mátt-
vana og gagnrýni á störf stjórn-
arinnar aðallega komið frá
kommúnistum. Þeir bera Pap-
andreu þeim sökum að hann sé að
teyma stuðningsmenn sína af
vegi sósíalisma og sætta sig við
skilmála hins kapítalíska þjóðfé-
lags. Með breytingum á forystu
Nýdemókrataflokksins fyrir
nokkru má þó vænta harðdrægn-
ari gagnrýni: Georges Rallis var
látinn víkja sem formaður flokks-
ins og var raunar viðbúið eftir þá
útreið sem flokkurinn fékk í
kosningunum. Mitsotakis utan-
ríkisráðherra í stjórn Rallis og
keppinautur hans um forsætis-
ráðherrastarfann á sínum tíma,
var nánast einróma kjörinn eftir-
maður hans og er því almennt
fagnað af fylgismönnum Ný-
demókrata. Georges Rallis þótti
taka kosningasigrinum í október
GEORGES
RALLIS
greiðir atkvsði í kosningunum í
haust. Þá þóttust fylgismenn ný-
demókrata vissir um sigur, en
reyndin varð önnur.
illa og þegar hann varð síðan að
hætta sem formaður flokksins
kom hann fram í sjónvarpi og var
beizkur og bar sig illa. Þeir eru
fáir sem álíta að hann eigi aftur-
kvæmt á hinn hreyfanlega gríska
stjórnmálavettvang á ný.
Þegar rætt er um störf Pap-
andreu-stjórnarinnar skal heldur
ekki gleymt að drepa á utanrík-
ismálin. Papandreu hefur verið
fjarska loðinn í þeim. Að vísu
hafa miklar en eðlilegar
breytingar verið gerðar á skipun-
um sendiherra vítt um veröld en
naumast meiri en við stjórnar-
skipti. Sumir hafa áhyggjur af
yfirlýsingum Papandreu varð-
andi Atlantshafsbandalagið. Ef
hafðar eru í huga yfirlýsingar
hans fyrir kosningar er þó ekki
ástæða til að búast við að neitt
stórbrotið né skyndilegt eigi sér
stað. Papandreu er að vísu búinn
að tjá sig nokkuð og setja fram
eins konar hótanir og bandamenn
Grikkja í NATO eru dálítið á báð-
um áttum, hvernig orð hans skuli
túlkuð. En innan Grikklands
verður Papandreu að fara gæti-
lega, miðað við kosningaslagorð-
in, þar verður hann að gæta sín
að styggja ekki um of kommún-
ista og vinstrimenn innan síns
eigin flokks. En Papandreu er
enginn græningi þótt hann sé
sérsinna og skapheitur og and-
snúinn Bandaríkjunum sérstak-
lega. Hann skilur án efa flestum
betilr mikilvægi þess, að Grikkir
brjóti ekki baki sér þær brýr sem
samstarfið innan Atlantshafs-
bandalagsins felur í sér. Það gæti
haft tvenns konar afleiðingar: að
Bandaríkjamenn og önnur Atl-
antshafsbandalagsríki færu að
gera sér dátt við Tyrki meira en
nú — og finnst þó Grikkjum nóg
um — og einnig væri þá vísast að
Kýpurdeilan myndi komast í end-
anlega sjálfheldu. Kýpurmálið er
Grikkjum og Tyrkjum örðugt við-
ureignar, en beinlínis sálræn
pressa á Grikki, langtum þung-
bærari og alvarlegri en menn
gera sér í fljótu bragði grein
fyrir.
texti: Jóhanna Kristjónsdóttir
4,4% minni fram
leiðsla af mjólk
Sauðfé er 6% færra
en fyrir ári
Á TÍMABILINU 1. janúar til 30.
nóvember 1981 var innvegin mjólk
hjá mjólkursamlögunum 95,7 millj-
ónir Itr. sem var rúmlega 4 millj. Itr.
minna en sömu mánuði árið 1980,
munurinn var 4,4%.
Gera má ráð fyrir að heildar-
innvigtun á árinu hafi verið um
100 milljón ltr. Hlutfallslega
minnkaði mjólkin mest hjá Mjólk-
ursamlaginu í Borgarnesi á þessu
tímabili eða um 11,4%. Verulegur
samdráttur varð einnig í Búðar-
dal, Hvammstanga og Neskaup-
stað.
Mjólkurbú Flóamanna tók á
móti 34,8 millj. ltr., en það var
4,3% minna en á sama tíma árið
áður. Mjólkursamlag KEA á Ak-
ureyri tók á móti 19,7 milljónum
lítra, samdráttur þar var 1,9%.
Hjá tveim mjólkursamlögum varð
nokkur aukning á innveginni
mjólk í ár miðað við í fyrra, það
var á Vopnafirði og Þórshöfn.
Smávegis samdráttur var í sölu
nýmjólkur eða um rúmt 1%.
Seldir voru rúmlega 41 millj. ltr.
þessa 11 mánuði. Aukning varð í
sölu á rjóma um 3,3%. Verulegur
samdráttur varð enn í sölu á und-
anrennu eða um 11,8%. Af létt-
mjólk voru seldir 511 þúsund ltr.
þessar fyrstu vikur sem hún var á
markaðinum.
í NÝLEGU fréttabréfi Upplýs-
ingaþjónustu landbúnaðarins er
greint frá búfjáreign landsmanna.
Þar kemur fram að í ársbyrjun
1981 hafi nautgripir verið 59.933
talsins, þar af 33.577 mjólkurkýr,
827.927 sauðkindur, 52.346 hross,
1553 svín, 310.724 alifuglar, 8.760
minkar og 839 refir.
Samkvæmt bráðabirgðayfir-
liti virðist mjólkurkúm hafa
fækkað um 2% á síðasta ári,
kvígum og geldneytum fækkað
um 7%, kálfum fjölgað um 5%,
ásettum ám fækkað um 4% og
lömbum um 17%. Samkvæmt
þessu bráðabirgðayfirliti er
sauðfé því um 6% færra nú en
var um áramótin 1980—’81.