Morgunblaðið - 22.01.1982, Blaðsíða 32
FÖSTUDAGUR 22. JANÚAR 1982
Brimskafl hvolfir sér yfir Pelagus á strandstað í Eyjum í gær, í þann mund sem
síðustu björgunarmenn eru að fara í land, en ólögin fylltu allt þilfarið og settu
hvalbakinn í kaf. I trollinu hægra mcgin við hvalbakinn festust Islendingarnir
sem fórust.
Um tíu til fímmtán metrar voru á milli skipsins og hamranna og var þar
samfelld ólgandi kvika. í miðjum hamrinum eru björgunarsveitarmenn að
koma skipbrotsmönnum upp og á brún er verið að bera einn í börum.
Ljósmynd Mbl. Hagnar Axelsson.
„Hrikaleg lífsreynsla, bardagi sem
tapaðist á svo skelfilegan hátt“
„FYKST sá ég kreppta hönd á einum skipverja í glugganum á neta-
geymslunni undir hvalbaknum, síðan sá ég fótinn á honum og þar sem
sjór fossaði þarna taldi ég öruggt að hann væri látinn, en þá kom
andlit hans skyndilega á gluggann og þá sá ég að einhverjir voru
ennþá með lífsmarki um borð í togaranum," sagði (iuðmundur Olafs-
son slökkviliðsmaður í Vestmannaeyjum í samtali við Mbl. í gær
kvöldi, en hann fór fyrstur björgunarmanna á fallaskiptunum um kl.
!)..'(() í gærmorgun, um borð í belgíska togarann Pelagus á strandstað í
Kyjum eftir að fyrr um nóttina hafði tekizt að bjarga fjórum skipverj-
um af hvalbak. Ekki var viðlit vegna foráttu brims að fara fyrr um
borð í togarann, en þegar Ijóst var að menn voru þar enn á lífi var
skipulögð björgunaraðgerð.
Festingar fyrir
líftaug gerðar
klárar á Guð-
mundi Olafssyni,
áður en hann fór
fyrstur björgun-
armanna um borð
til að kanna hvort
þar væru menn á
lífi.
I.jósmvnd Mbl. Sijrurjíoir
Jónasson
liannes Óskarsson, sveitarfor-
ingi Hjálparsveitar skáta, Pálmar
Magnússon sjálfboðaliði og Krist-
ián K. Víkingsson læknir fóru þá
út í skipið Guðmundi til aðstoðar,
en talið var að mennirnir væru
slasaðir. Hafði Kristján óskað eft-
ir [>ví að fara um borð, en björgun-
armenn fóru fram á það við annan
lækni á staðnum, Guðfinn Sigur-
finnsson, að hann væri til taks á
bjargbrún og sinnti mönnum sem í
land kæmu, en Guðfinnur hafði
ákveðið ætlað út í togarann með
Kristjáni lækni.
„Þremenningarnir héldu sig í
netageymslu inn undir hvalbakn-
um og virtust þeir vera orðnir
mjög máttfarnir af kulda,“ sagði
Guðmundur, „við komum til
þeirra bandi og strax og sá fyrsti
hafði bundið sig, gátum við dregið
hann upp á hvalbakinn, en brimið
fór nú skyndilega mjög vaxandi.
Við náðum næsta manni án telj-
andi erfiðleika, en allt hvarf þó í
brimlöðrið með stuttu millibili.
Við komum handinu einnig til
þriðja mannsins, unglings, sem
var skelfingu lostinn, eins og fé-
lagar hans reyndar einnig. Það tók
langan tíma fyrir hann að binda
sig, en verst gekk að fá mennina
til að koma út úr netageymslunni
sem þó var hálffull af sjó. Þegar
við vorum að draga síðasta mann-
inn upp á hvalbakinn reið feikilegt
ólag yfir og hnútar hans héldu
ekki, því hann losnaði úr bandinu
og flaut með kvikunni eftir þilfar-
inu. Hann barst skjótt aftur fram
undir hvalbakinn og þá náði
Hannes taki á hönd hans úr stig-
anum upp á hvalbakinn. í sömu
andrá reið enn einn brotsjórinn
yfir, Hannes missti takið á
drengnum og brotið hrifsaði
hann sjálfan niður á þilfarið þar
sem hann festist í trolli stjórn-
borðsmegin, en skipið hallaði í
stjór. Kristján læknir fór þá strax
niður til þess að hjálpa honum, en
enn ein bylgjan færði allt í kaf og
þegar fjaraði út lágu þeir báðir
fastir í trollinu, en belgíski piltur-
inn flaut aftur eftir skipinu og
skolaði skjótt fyrir borð.
Björgunarmenn, sem höfðu ver-
ið á hvalbaknum, höfðu orðið að
fara í land vegna kulda og aðrir
komið í þeirra stað, Guðmundur
Ríkarðsson í Hjálparsveitinni,
Rafn Pálsson í Slökkviliðinu og
síðastur kom Sigurður Sigur-
bergsson úr Björgunarfélaginu.
Hann kom bandi til Hannesar og
einnig komum við hnífi til hans til
þess að skera sig lausan úr troll-
inu, en Kristján var þá fastur og
meðvitundarlaus í sjónum aftar á
þilfarinu og ekki rnögulegt að ná
til hans.
Um síðir tókst Hannesi að binda
bandið utan um sig og byrjuðum
við þá þegar að reyna að draga
hann upp, en ekki var viðlit að
fara niður á þilfarið vegna
brotsjóa sem riðu nú stanzlaust
yfir með flóðinu. Við vorum hálfn-
aðir að draga Hannes upp þegar
hann losnaði úr bandinu er sjór
reið yfir og skolaði honum aftur í
trollið, en eftir það gátum við ekk-
ert gert til bjargar þótt við værum
aðeins í fárra metra fjarlægð, því
hann skorðaðist aftur og missti
meðvitund. Það eina, sem við höfð-
um hugsað um, var að bjarga fé-
lögum okkar áður en yfir lyki, en
það gekk ekki og ekkert annað að
gera en fara í land aftur. Þetta var
hrikaleg lífsreynsla, bardagi sem
tapaðist á svo skelfilegan hátt.“