Morgunblaðið - 22.01.1982, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 22. JANÚAR 1982
29
Rödd úr
Snæfjallahreppi
Hæjum, 10. janúar 1982.
Árferdi og veðurfar
Árið 1981 endaði eins og það
byrjaði, með norðanátt og snjó-
komu, og svo hefur veðurfar síð-
asta vetrar lengstum verið. Fé
ekki úr húsi farið í 120 daga, en á
fullri innistöðu í 150 daga. Vorið
hörkukalt og gróðurlaust framí
júní. Féð var allt að heita mátti í
húsum inni á fullri gjöf, og kýr
fyrst látnar út um miðjan júní.
Stórkalin tún og gróðurlaus fram-
yfir mánaðamót júní—júlí,
spretta sein og lítil svo sláttur var
víðast ekki hafinn fyrr en um
mánaðamót júlí—ágúst, ágúst all-
ur óþurrkasamur, en 5. september
snjóaði í fjöll ogofaní byggð á ísa-
firði, en 8. september var slyddu-
bylur allan daginn rétt um 1 gráðu
hiti, og allar kýr á básum bundnar
vegna óveðurs, var svo til 12. sept.
að upp rofaði, og hitinn fór í 15
stig, en stóð stutt ylurinn sá. 19.
september gerði stórrok og byl. 20.
sept. norðanrok og slydda, smalað
fé hér á bæjum og rekið í hús.
Fjárskaðar miklir á flestum bæj-
um hér í sveit, þar sem fé fennti,
fórst í skurðum og hrakti framaf
brúnum og hrapaði til ólífis.
Október kaldur og veðrasamur og
16. okt. fór frostið í 10 stig um
nóttina en venjulega 3—5 stig á
daginn. En síðan má heita að vet-
ur hafi hér ríkt að mestu leyti.
Þetta er ekki fögur lýsing á veð-
urfari ársins 1981 en er þó hvergi
um of sagt. Heyskapur gekk með
afbrigðum seint og illa, víða lítill
og lélegur að gæðum, og á stöku
stað náðist ekki inn fyrr en seint
og síðar meir, og dæmi til að ekki
næðist að slá allt, þó ekki í stórum
stíl væri, og var þó ekki þar um að
kenna slóðaskap neinum, svo sem
hörkumenn þar búa.
Fjárheimtur í janúar
Rétt uppúr áramótum heimtist
nokkuð af fé hjá bændum í Naut-
eyrarhreppi, en rétt fyrir áramót-
in heimtir Benedikt í Hafnardal
eina á heima hjá sér, en aðra vet-
urgamla gimbur með lambi norð-
ur í Staðardal, ásamt að með þeim
var vg. gimbur frá Rauðamýri.
Annan og þriðja janúar heimta
þeir Jón bóndi á Laugabóli og
Kristján bóndi á Kirkjubóli sínar
þrjár kindurnar hver, þar var hjá
Jóni vg. gimbur með lambi. En nú,
10. jan., kemur heim að húsum til
Benedikts í Hafnardal ær með 2
lömbum, en sú kom heim um svip-
að leyti í fyrra, og mun þar um
ráðið hafa það eðlislæga lögmál,
að ekki er gott einsamall að búa,
þótt með börnum sínum væri, og
því leitað sinna átthaga til frekari
venslunar sinna fyrri maka. Allt
var fé þetta vel útlits og í góðum
holdum, enda þar um slóðir runn-
ið, sem best kann að bjarga sér.
Kafmagns- og hitunarmál
Rétt uppúr jólum þornaði svo
vatnsforði Blævardalsár-virkjun-
ar, að stoppa varð þar vélar allar,
og einnig í Botnsvirkjun minnkaði
rennsli nokkuð, svo mikið sem all-
ar varaaflsstöðvar í Reykjanesi
varð að botnkeyra um tíma svo
rafmagn nægði, en nú hefur svo
aukist vatnið aftur við nokkra
frostlinun, að vatnsaflið dugar
þessa stundina, þar til næsti
frostakafli skellur yfir, en Mýrar-
árvirkjun dugar aðeins fyrir 2
bæi, Æðey og Mýri.
Olíustyrk höfum við ekki fengið
hér í sveit í hálft annað ár, og
þykir það sumum skrítin ráðstöf-
un, þar sem bæir hér sumir veit ég
fara með allt að 8000 lítra af gas-
olíu til upphitunar húsa sinna á
ári. Má þar til nefna, að rafmagn
hefur enganveginn verið fyrir
í bréfi Jens í Kalda-
lóni er ófógur lýsing á
veðurfari ársins 1981.
— Sagt frá fjárheimtum
í janúar, óverdskulduð-
um rangindum í orku-
málum og rætt um hina
heilögu vísitöluskrúfu.
hendi tl þess að öllum nægi til
upphitunar, sem og hitt, að eng-
anveginn er á treystandi það línu-
kerfi sem fyrir er, að þau veður
standi sem fyrir koma, enda í 4
sólarhringa algerlega rafmagns-
laust hér í sveit á sl. hausti er
staurar brotnuðu vegna ísingar.
Hefði þá einhverjum kalt orðið án
upphitunar í rosaveðri og hörku-
kulda, þótt af miklum dug væri
fljótt viðbrugðið til viðgerðar, og
rösklega að unnið eftir þeim föng-
um sem fyrir voru. Hérum dæma
sumir iðnaðarráðuneytið, en aðrir
Orkubú Vestfjarða, en hvort ráðu-
neytið situr þar við stýrið og
Orkubúið við seglósíurnar, hef ég
ekki með neinni vissu komist að,
en hitt er víst, að svo hefur þessu
sparnaðarfleyi siglt verið sl. hálft
annað ár, að engan hlut í þeim
olíustyrk við fengið höfum, en sem
við þó eftir góðra manna lögum og
reglum töldum okkur tilkall til
eiga, og óverðskulduðum rangind-
um beittir með afnámi hans, hver
svo sem þar við stjórn stendur.
Hvert horfir á nýju ári
Hvert horfa mun á nýju ári,
mun ég ekki gera mikil skil hér.
Ég vil þó segja það, að enginn get-
ur ætlast til þess að okkar ágæta
ríkisstjórn geri neitt af viti meðan
hin heilaga vísitöluskrúfa svo
laust dansar í höfðum vissra
manna, að í engu má í stefnu
breyta, því á slíka vitlausa sneldu
getur engin ríkisstjórn þann toga
spunnið, að ekki sá bláþráðóttur
verði, að engan þann þunga þoli,
sem heilbrigt líf og raunhæf
skynsemi þarf í að hanga. En fisk-
verð og kjarabætur byggðar á
gengisfellingum æ ofaní æ er engu
betri en flautafroða, sem jetin er
til að ropa henni á eftir.
Gleðilegt ár. Jens í Kaldalóni
Leiklistarráð:
ÓSKAFLÍKUR
Lýsir þungum
áhyggjum vegna
minnkandi leikins
efnis í sjónvarpi
MORÍJUNBLAÐINII hefur borist eft-
irfarandi ályktun frá Leiklistarráði,
þar sem gagnrýnt er hve hlutur inn-
jends leikins efnis í sjónvarpi sé rýr.
Ályktunin var samþykkt á fundi ráðs-
ins hinn 12. desember síóastliðinn:
„Leiklistarráð hefur þungar
áhyggjur af því, hvernig hlutur inn-
lends leikins efnis í dagskrá íslenska
sjónvarpsins hefur dregist saman á
undanförnum árum. Það er yfirlýst
stefna sjónvarpsins að vera ein af
helstu leiklistarstofnunum þjóðar-
innar, en fjárskortur og úreltur
tækjakostur virðast helstu ástæður
þess, að ekki er unnt að leggja rækt
við framleiðslu innlends efnis, þann-
ig að framlag sjónvarpsins á sviði
leiklistar er nær eingöngu í því fólg-
ið, að sýna erlent efni með íslenskum
skýringatextum.
Þá leyfir Leiklistarráð sér að
benda íslenskum stjórnvöldum á
það, að á sama tíma og vegur ís-
lenskrar leiklistar fer sífellt vax-
andi, fleira og fleira ungt fólk
menntast til starfa í listgreininni og
almenningur sýnir hug sinn með
aukinni leikhússókn, fer hlutur inn-
lendrar leiklistar í sjónvarpi hnign-
andi, vegna ósæmilegs fjársveltis
Ríkisútvarpsins. Leiklistarráð gagn-
rýnir það sinnuleysi, sem virðist
ríkja um þetta vandamál Ríkisút-
varpsins og telur að frekari töf á
úrlausn þess kunni að h»f^ -J för mej
sér alya^j-ga,. afleiðingar fyrir ís-
lenska menningu.“
Sama Hag Var eftirfarandi ályktun
einnig samþykkt í Leiklistarráði, þar
sem gagnrýnt er m.a. hve lítið þekk-
ing og reynsla leiklistarfólks af sjón-
varpsefni er nýtt:
„Á fyrstu starfsárum sjónvarpsins
var reynsla leiklistarfólks nýtt
talsvert við gerð leikins dagskrár-
efnis og virtist svo sem fast starfslið
sjónvarpsins og lausráðið leikhús-
fólk ætlaði að verða samstíga við öfl-
un nauðsynlegrar kunnáttu til að
vinna stærri og stærri listræn afrek
í þessum nýja miðli. En sjónvarpið
bar ekki gæfu til að hagnýta sér þá
þekkingu, sem leiklistarfólk var að
afla sér í starfi við stofnunina, held-
ur leitaði sífellt fanga hjá nýju og
reynsluminna fólki. Til dæmis um
þessa skammsýni, má nefna, að um
langt skeið hefur ekki verið sóst eftir
starfskröftum þeirra leikstjóra, sem
flestum verkefnum stjórnuðu á
fyrstu árum sjónvarpsins, enda þótt
flestir þeirra séu enn í hópi fremstu
listamanna íslensks leikhúss. Ekki
hefur tekist betur til við að þjálfa og
nýta áfram kunnáttu höfunda að
semja verk fyrir þennan miðil, því
að skýrslur sýna að einungis einn
rithöfundur hefur samið fleiri en 3
leikrit fyrir sjónvarpið, þó að alls
hafi verið flutt 87 leikin verk frá
upphafi og fram til síðustu áramóta.
Vegna þessa og samdráttar í
framleiðslu leikins efnis, hafa tengsl
sjónvarpsins við íslenskt leiklistar-
fólk því nær rofnað. Leiklistarráð
telur nauðsynlegt að forráðamenn
sjónvarpsins gefi betur gaum að
þessu, ef ytri skilyrði til að hefja
aftur fyrir alvöru gerð innlends
leiklistarefnis kynnu að batna.
Leiklistarráð beinir einni" v •
-- - ., — r peim
tdmælurn SJonvarpsins, að stöku
sinnum verði leitað samstarfs við ís-
lenskar leiklistarstofnanir um gerð
dagskrárefnis, ekki síst nú, þegar
fjárhagur stofnunarinnar er svo
þröngur sem raun ber vitni.
Sá metnaður að stunda einungis
sjálfstæða listsköpun, virðist
óraunhæfur við núverandi aðstæður
og hlýtur að draga mjög úr fram-
leiðslumagninu."
sem maður tengist tryggðaböndum
Ennþá á óbreyttu verði