Morgunblaðið - 11.02.1982, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. FEBRÚAR 1982

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Arvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Að-
alstræti 6, simi 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 100 kr. á mánuði innanlands. I lausasölu 6 kr. eintakiö.
Landgræðslu- og
landverndaráætlun
Pálmi Jónsson, landbúnaðarráðherra, mælti nýverið fyrir tillögu
til þingsályktunar um landgræðslu- og landverndaráætlun fyrir
árin 1982—1986, sem er framhald af samskonar áætlun allt frá árinu
1975.
Höfuðmarkmið þessarar áætlunar eru: 1) að stöðva sandfok og aðra
jarðvegseyðingu, 2) að vinna gegn gróðurskemmdum og gróðurrýrnun,
3) að samræma beit og aðra gróðurnýtingu markmiðum uppgræðslu,
4) að tryggja að skóglendi rýrni ekki og bæta þau, sem skaðazt hafa, 5)
að rækta nýja skóga til fegurðar, nytja, skjóls og útivistar og til
jarðvegs- og gróðurverndar, 6) að stuðla að endurgræðslu örfoka og
ógróins lands, sem unnt er að breyta í gróðurlendi og 7) að efla
rannsóknir, sem hníga að því hvernig framangreindum markmiðum
verður bezt náð.
Egill Jónsson, alþingismaður, var fulltrúi Sjálfstæðisflokksins í
þeirri nefnd, sem vann tillögu þá að landgræðslu- og landverndaráætl-
un, er landbúnaðarráðherra mælti fyrir. Hann fylgdi framsögu ráð-
herra eftir með efnismikilli ræðu, sem m.a. fjallaði um Landgræðslu
ríkisins, Skógrækt ríkisins og Rannsóknarstofnun landbúnaðarins, þ.e.
stofnanir og viðfangsefni, sem tengjast markmiðum þingsályktunar-
tillögunnar.
í ræðu sinni lagði Egill Jónsson áherzlu á nauðsyn endurskoðunar
löggjafar um málefni afrétta og beitareftirlit, þann veg að gróðureft-
irlitsmaður, sem gert er ráð fyrir, geti stöðvað landeyðingu eða tak-
markað beit í samráði við aveitarstjórnir. Ennfremur að fyrirhleðslur
vegna vatnsfalla og sjávar verði sérstakt verkefni Landgræðslu ríkis-
ins. Hann taldi og að eftirlit Alþingis með framkvæmd landgræðslu-
áætlunar — og endurskoðun — þyrfti að vera með hliðstæðum hætti
og t.d. vegaáætlunar, þannig að þetta verkefni verði betur tengt yfir-
stjórn landbúnaðarmála, þ.e. landbúnaðarráðuneytinu. Loks lagði
hann áherzlu á gerð myndkortagerðar um land allt, svo unnt verði að
framkvæma gróðurmælingar með meiri nákvæmni, en í því sambandi
þyrfti að búa betur að Landmælingum íslands um tækjakost.
Það ber að fagna því að sú stefna, sem mörkuð var með sérstakri
landgræðslu- og gróðurverndaráætlun 1975—1979, hefur fest rætur, að
því er virðist, og nýtur víðtækrar samstöðu á Alþingi. Við hlið nytja-
fiska og innlendra orkugjafa, vatnsfalla og jarðvarma, er gróðurlendið
ein megin auðlind þjóðarinnar. Það þarf að vernda þá auðlind, auka og
nýta af hyggindum. Við þurfum í senn að lifa í landinu og af því, — í
sátt og í góðri sambúð við umhverfi okkar og af auðlindum þess.
Þessvegna þurfum við að tryggja hámarksafrakstur þeirra án þess að
ganga á höfuðstólinn, helzt efla hann. Landgræðslu- og landverndar-
áætlun af því tagi, sem nú er til umfjöllunar á Alþingi, er marktæk
viðleitni í þá átt.
Skattstofn og vísitala
Birgir ísleifur Gunnarsson og Matthías Bjarnason, þingmenn
Sjálfstæðisflokks, hafa flutt frumvarp til breytinga á tekju- og
eignaskattslögum, varðandi skattstofn til eignaskatts. Frumvarpið, ef
að lögum verður, tryggir, að fasteignir, sem notaðar eru til íbúðar,
hækki ekki sem skattstofn til eignaskatts umfram hækkun skattvísi-
tölu.
Fasteignamat hefur hækkað mjög mismunandi eftir byggðarlögum.
Hér á höfuðborgarsvæðinu hefur fasteignamat hækkað nokkuð um-
fram vísitölu framfærslukostnaðar og almenn laun. Þessi skattbyrði
er nú orðin æði mikil, þar sem greitt er 1,2% af eignaskattsstofni
umfram fyrstu 150.000 krónurnar.
Skattvísitala er eðlileg viðmiðun í þessu efni, enda notuð af ríkis-
valdinu í samskiptum við skattborgara.
Laugardagskosning
Fyrr á þessu þingi vóru samþykktar breytingar á kosningum til
Alþingis, sem Salóme Þorkelsdóttir og fleiri þingmenn beittu sér
fyrir, sem fólu m.a. í sér laugardagskosningu, notkun veltistimpla til
að auðvelda blindum og skjálfhentum utankjörstaðakosningu og aukið
öryggi námsmanna erlendis varðandi nýtingu kosningaréttar.
Nú hafa sömu þingmenn, úr öllum þingflokkum, flutt frumvarp til
breytinga á sveitarstjórnarlögum, sem felur í sér, ef samþykkt verður,
að almennar sveitarstjórnarkosningar í bæjum og hreppum, þar sem
fullir þrír fjórðu hlutar íbúa eru búsettir í kauptúni, fari fram síðasta
laugardag í maímánuði, sem ekki ber upp á hvítasunnuhelgi, en aðrar
sveitarstjórnarkosningar síðasta laugardag júnímánaðar.
Frumvarp þetta er til samræmis við þegar gerðar breytingar á
lögum um kosningar til Alþingis. Laugardagur er almennt ekki vinnu-
dagur og ætti því að henta fullt eins vel og sunnudagur til kjörfunda.
Þeir sem vaka eftir kosningatölum eiga þá hvíldardag framundan í
stað vinnudags, eins og verið hefur. Þessi breyting verður því að teljast
til hins betra.
Notkun veltistimpla flokkast nánast undir mannréttindi, þ.e. að
gera blindum og skjálfhentum kleift að nýta kosningarétt sínn í ein-
rúmi, án utanaðkomandi hjálpar.
Séð eftir skáksalnum á Kjarvalsstöðum, næstir eru de Firmian frá Bandaríkjunum og Sævar Bjarnason.
Hressilegar skákir
og barizt af hörku
- Korchnoi væntanlegur í dag og skýrir skákir að Kjarvalsstöðum í kvöld
ÞAÐ ER erfitt að nefna einhvern
íslenzku skákmannanna á undan
öðrum þegar segja skal frá hápunkt-
um annarrar umferðar Reykjavíkur
rnóLsins í skák. Haukur Angantýs-
son, sjómaður og kennari með
meiru, sigraði Mexikómeistarann
Frey. Ilaukur náði taki á andstæð-
ingnum, sem reyndi hvað hann gat,
en llaukur sá við brögðum hans og
vann örugglega. Helgi Ólafsson
tefldi spennandi skák við pólska
stórmeistarann Kuiigowski og varð
sá pólski að láta í minni pokann eftir
afleik í tímahraki, en Helgi átti hins
vegar nógan tíma. Jón L. Árnason
náði snemma vænlegum sóknarfær
um gegn enska FIDE-meistaranum
Goodman og sigraði örugglega.
Englendingurinn endurtók skák-
afbrigði, sem hinn þekti skákrithöf-
undur og mágur Goodmans, Ray-
mond Keene, beitti gegn Jóni á móti
í London. Þá tapaði Jón, en nú var
dagur hefndarinnar runninn upp og
átti fulltrúi þessarar ensku skákfjöl-
skyldu ekkert svar gegn sókn Jóns.
Skák fjórða íslenzka alþjóða-
meistarans, Margeirs Pétursson-
ar, gegn stórmeistaranum Sahovic
frá Júgóslóvakíu fór svo hægt af
stað að áhorfendur héldu þá hafa
blundað við borðið. Það hefndi sín
á þeim köppunum því þeir lentu
báðir í gífurlegu tímahraki og léku
síðustu 30 leiki skákarinnar á
fimm mínútum. Enginn tími var
til að skrá leiki skákarinnar með-
an þessi orrahríð stóð yfir og
þorðu þeir ekki að líta upp fyrr en
Margeir féll á tíma og Júgóslavinn
nánast á sama sekúndubrotinu. Þá
höfðu þeir leikið 12 leikjum meira
en nauðsyn krafði og var skákin
þá orðin „steindautt jafntefli",
enda fátt manna á borðinu eftir
sláturtíðina og því lítið annað að
gera en að semja jafntefli.
Guðmundur Sigurjónsson tefldi
gegn Stefáni Briem og vann og
Friðrik Ólafsson gerði jafntefli við
Norðurlandameistarann Knut
Helmers. Að lokinni skákinni
sagði Friðrik, að skákin hefði ver-
ið í jafnvægi allan tímann. Sér
hefði tekizt að ná heldur betri
stöðu út úr byrjuninni, „en hann
sá við allri minni viðleitni og ég sá
ekki fram á annað en jafntefli í
riddaraendatafli þegar við sömd-
um,“ sagði Friðrik Olafsson.
Efstir á mótinu eru Helgi
Ólafsson og Lars Aake Schneider
frá Svíþjóð, með 2 vinninga að
loknum tveimur umferðum. Hinir
íslenzku titilhafarnir, Friðrik,
Guðmundur, Jón L., Haukur og
Margeir, eru með l'k vinning að
loknum tveimur umferðum og
Fyrsta umferð-
in lofar góðu
Skák
Margeir Pétursson
Það var mikið um góð tilþrif í
fyrstu umferð Keykjavíkurskák-
mótsins og allnokkuð um óvænt úr
slit og spennandi tímahraksuppgjör.
Segja má að íslendingarnir hafí yfír
leitt haldið sínum hlut er þeir tefldu
við útlendinga, þótt aðeins einn sig-
ur hafí unnist, það var Friðrik
Olafsson sem vann Zaltsman frá
Randaríkjunum. Lengi vel leit svo út
sem Magnús Sólmundarson myndi
leggja bandaríska stórmeistarann
Mednis að velli, því hann átti þrem-
ur peðum fleira í drottningaenda-
tafli.
Svart: Mednis (Bandaríkjunum)
Hvítt: Magnús Sólmundarson
Þannig leit biðstaðan út, en
Mednis var svo heppinn að eiga
óstöðvandi þráskák, þannig að
Magnús varð að sætta sig við jafn-
tefli:
47. g4 (Biðleikurinn) — hxg4+, 48.
Kg3 Ef 48. fxg4 þá Dh6+ og þrá-
skákar.
48. — Del+, 49. Kxg4 — De6+, 50.
Kf4 — Dh6+! 51. Ke5 — Dh5+ 52.
Ke6 En auðvitað ekki 52. Kd6? ? —
Dxh2+
52. — Df7+ 53. Ke5 — Dh5+. Jafn-
tefli.
Nokkrir íslendinganna áttu þó
undir högg að sækja gegn ofurefl-
inu.
Þeir Karl Þorsteins, sem tap-
aði fyrir Abramovic frá Júgó-
slavíu, og Jóhannes Gísli Jónsson,
sem tapaði fyrir Pólverjanum
Kuligowski, ollu vonbrigðum, því
þeir sáu aldrei til sólar í skákum
sínum.
Þá missteig Hilmar
Karlsson sig í byrjuninni gegn
Knut Helmers, Norðurlanda-
meistara, og þegar við grípum
niður í skák þeirra gerði Norð-
maðurinn skemmtilega út um tafl-
ið: