Morgunblaðið - 29.04.1982, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 29- APRÍL 1982
45
Spyr sá
sem ekki
veit
„Ég veit þetta af því að það sást til hunds vestur í þorpi og sá armi þrjótur
var með úrbeinaða hangikjötsrúllu milli skoltanna.“
Þó var lok á pottinum
GG skrifar:
„Velvakandi!
Eg las fyrir nokkru síðan grein í
dálkum þínum er bar nafnið Hin
bitastæðu bókmenntaverk og
vakti það upp hjá mér fáeinar
spurningar. Eins og t.d. hvernig
getur staðiö á þeirri óánægju sem
er ríkjandi meðal viss hóps rithöf-
unda með úthlutun starfslauna.
Eru þessir menn ekki í stéttarfé-
lagi? Eða er rithöfundasambandið
ekki stéttarfélag sem á að standa
vörð um kjör þeirra og hagi og
gera öllum bókmenntastefnum
jafnhátt undir höfði?
Ef litið er til liðinna ára virðist
sem ein bókmenntastefna hafi
orðið yfirsterkari. Og það er hin
einlita rauða vandamálastefna.
Svo ég vitni í grein Þrastar J.
Karlssonar, þar sem hann getur
þess, að ofangreind stefna sér far-
in að gegnsýra barnabókmenntir.
Börn mega ekki eiga sína fögru
æsku lengur. Þau mega ekki láta
sig dreyma. Ævintýrin eru bann-
vara. Byrjað er strax að halda að
börnunum grámyglulegum vanda-
málahversdagsleika, rétt eins og
þau uppgötvi hann ekki nógu
snemma. Með svona bókmennta-
stefnu er sjálfstæðri hugsun og
ímyndunarafli barnanna stefnt í
voða, vegna þess að hætt er við, að
börnin hengi sig í þessi vandamál.
Tel ég nú nóg upp talið, en spyr
að lokum: A að hlúa betur að þess-
ari bókmenntastefnu heldur en
öðrum, eins og t.d. í formi starfs-
launa og annarra viðurkenninga?
Er ekki tímabært að öllu litrófinu
verði gert jafnhátt undir höfði en
ekki bara rauða litnum?"
K.G. Hveragerði, skrifar:
„Kæri Velvakandi.
Húsfrú ein í nágrenni við mig
sagði mér eftirfarandi:
Hugsaðu þér hvað hundarnir
hér í Hveragerði eru orðnir djarf-
ir. A laugardaginn fyrir páska var
ég búin að sjóða tvær úrbeinaðar
hangikjötsrúllur og setti pottinn
með rúllunum í út fyrir dyrnar,
garðmegin. Stóð hann í dyrum
gróðurhússins. Sjóðandi vatn var í
pottinum og hugðist ég kæla það
úti og kjötið með.
Ég ætlaði aðeins að hafa pott-
inn þarna í svo sem klukkutíma,
af því að ég þurfti að fara til vinnu
i Dvalarheimilinu. Nú er ekki að
orðlengja það að þegar ég sótti
pottinn, brá mér illilega í brún. Þá
er aðeins ein rúlla eftir þar sem
áttu að hafa verið tvær, þá er út í
gróðurhús var sett fyrir stundu.
Þó var lok á pottinum, en smárifa,
svo fyrr kólnaði innihaldið.
Örlítið horn af annarri rúllunni
hlýtur að hafa staðið upp úr vatn-
inu þegar hundurinn rann á lykt-
ina. Hann hefur rutt lokinu af og
glefsað ofan í pottinn upp á von og
óvon, tekist að krækja í rúlluna og
laumast hróðugur burt með feng
sinn. Þessi slóttugi hundingi.
Ég veit þetta, af því að það sást
til hunds vestur í þorpi og sá armi
þrjótur var með úrbeinaða hangi-
kjötsrúllu milli skoltanna.
Þetta er sagan sem nágranna-
konan sagði mér og má vissulega
segja að þarna hafi farið góður
biti í hunds kjaft."
Von án vonar
I)r. Benjamin H.J. Kiríksson skrifar
27. apríl:
Trúarbók Jesú var sú bók, sem í
dag er kölluð Gamla Testamentið. í
GT vildi hann ekki breyta einum
einasta stafkrók.
Guðfræðingar kirkjunnar vilja
flestir breyta miklu í Biblíunni,
bæði í GT og í NT. í nýju Biblíunni
er komin fyrirsögn: Sumar í nánd
(Matt 24, 32). „Nemið likingu af
fikjutrénu þegar greinar þess fara að
mýkjast og laufið að springa út, þá
vitið þér að sumar er i nánd.“
Já, cg hefi oft heyrt útleggingu á
þessari likingu í stólræðu, misjafn-
lega hjartnæma ræðu um vorið.
Kannski er til of mikils mælst, að
ætlast til þess að presturinn fari að
spyrja sig, hvað fíkjutréð sé að gera
þarna. Einu sinni las ég ummæli
manns, sem sagðist myndi vera
kristinn, ef ekki væri frásögnin af
því, hvernig Jesús bölvar fíkjutré,
sem ekki var með fíkjum, þá er ekki
var fíknatíð.
Svar við spurningunni um fíkju-
tréð myndi presturinn að sjálfsögðu
finna í Biblíunni. Fíkjutréð er tákn
ísraels (Lúk 13, 6). Þrjár hliðar á
ísrael eru táknaðar með þremur
trjám; olífutré, vínviði og fíkjutré.
Jesús var að lýsa bölvan lögmálsins
yfir ísrael. Á krossinum tók hann
svo sjálfur á sig bölvan lögmálsins
sem persónugervingur ísraels, því
að bölvaður er sá sem hangir á tré
(5. Móse 21, 23). Til þess að ekkert
færi á milli mála, sagðist hann
sjálfur vera vínviðurinn.
Hjá Matteusi er framhaldið af
líkinginni svona: „Eins skulið þér
vita, þegar þér sjáið allt þetta, að
hann er í nánd, fyrir dyrurn." (Matt
24, 33). Svo að það er þá hann en
ekki það, sumarið, sem er efni máls.
Hann er í nánd, þegar fíkjutréð —
Ísraelsríki — fer að lifna við. Nýja
fyrirsögnin er því út í bláinn, mjög
villandi.
Fyrir söfnuðinn, fyrir trúna, er
því allt talið um jarðrækt, græn-
meti, sólskin og tíðarfar, alveg út í
hött. Það er opinberum vanþekk-
ingar og vantrúar. Textinn setur
prestinum allt annað ræðuefni.
Hugvekja séra Ólafs Skúlasonar um
Vorsins von (Mbl. 25, 4) er eitt dæmi
þess sem ég er að tala um. Hjá hon-
um er vonin von um „betri tíð með
blóm í haga“, eins og eitt skáldið
hefir orðað þetta viðhorf.
Um áramótin flutti einn embætt-
ismaður þjóðarinnar ræðu um von-
ina, enga sérstaka svosem. Gjald-
þrot marxismans olli talsverðum
umræðum í Frakklandi á sl. ári, þar
sem menn reyndu að tala kjark
hver í annan, með skírskotun til
vonarinnar. í NT er vonin — hin
sæla von — yfirleitt vonin um
endurkomu Jesú. Séra Ólafur reyn-
ir að gera vonina svolítið áþreifan-
lega, með því að vitna í Jeremía, og
skiptir þá út von og trú hjá
spámanninum. Spámaðurinn átti
meira en vonina, hann átti trúna.
Hann trúði. Hverju? Orði Guðs.
„Orð Drottins kom til mín, svo-
hljóðandi: Sjá, sonur Hanameels —
mun til þín koma og segja: kaup
akur minn ...“ (32, 6). Guð hafði
einnig sagt spámanninum að eftir
70 ár yrði þjóðin flutt aftur til
lands síns. (29, 10). Jeremía vissi að
þjóðin myndi koma aftur til lands-
ins, vegna þess að hann trúði orði
Guðs, því orði sem Guð hafði við
hann talað. Margt mátti vesalings
Jeremía þola. Nú hefir það bætzt
við, að séra Ólafur sviptir hann
trúnni, en gefur honum þess í stað
von án vonar, en svo nefni ég von
sem er aðeins von andspænis hinu
óþekkta, von þeirra sem eiga í raun-
inni enga von. Biblían þekkir þetta
fyrirbrigði undir nafninu þolgæði
eða stöðuglyndi, en kallar það ekki
von eða trú. Séra Ólafur er eins og
flestir prestar trúaður maður.
Hann trúir því sem flestir guðfræð-
ingar trúa nú til dags: Guð talar
ekki við menn. Allt tal í Biblíunni
um slíkt er skáldskapur eða hrein-
lega rugl. Hér áður fyrr var þetta
viðhorf kallað vantrú.
Það getur áreiðanlega verið svo-
lítið erfitt að predika yfir söfnuði,
sem hefir ekki fengið aðra trú-
fræðslu en þá, sem veitt er af kenn-
urum, er haldnir eru vanþekkingu
og vantrú. Séra Ólafi tekst að skrifa
smákafla um afturhvarfið, án þess
að nefna synd, syndara eða iðrun.
Þetta er náttúrlega virðingarverð
viðleitni. En ef lesandanum finnst
sem mér muni lítið finnast til um
hina vonlausu von séra Ólafs, þá fer
hann ekki mjög villur vegar.
, öO/ns^nv
/íRÁDREíTIR
fHAnmiw
Mánudaga til íostudaga við bjóðum m.a. auk hins
fasta matscðils hússins:
Spergilsúpa fylgir öllum réttum
Forréttir
Bökuð kartafla með kavíar, lauk og sýrðum rjóma .... 40.-
Tartalettur fylltar með sjávarréttum ........... 65.-
Fiskur
Hörpuskelfiskur með ostasósu ................... 90.-
Pönnusteikt rauðsprettuflök með eplum og tómötum 80.-
Gufusoðin smálúða með rauðvínssósu ............. 85.-
Plankasteiktur karfi með dillsmjöri ............ 88.-
Pönnusteiktur skötuselur í karrý ................ 89.-
Eggjaréttur
Omeletta með sveppum og papriku ................. 55.-
Kjötréttir
Glóðarsteikt lambalæri með kraftsósu ............. 139,-
Hakkað buff með lauk ............................. 95.-
Pönnusteiktur kjúklingur með piparsósu ........... 105.-
Léttsöltuð nautatunga með piparrótarsósu ......... 99,-
Chefs special:
Gufusoðin svartfuglsbringa með madeirasósu ....... 120.-
Þjónustugjald og söluskattur innifalinn.
ARFÍARHÓLL
á horni Hverfisgötu og Ingólfsstrcetis.
Bordapantanir í síma 18833.
FISHER
toppurmnídag
r
PRtSMA
LÁGMÚLA 7
REYKJAVÍK SÍMI S5333
SJÓNVARPSBÚÐIN