Morgunblaðið - 27.05.1982, Blaðsíða 19
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. MAÍ1982
19
Ríkisstjórn Gunnars Thoroddsen. — Vaxandi óbilgirni mun verða ráöandi í samskiptum Alþýöubandalagsins og
Framsóknarflokksins í kjölfar sveitarstjórnakosninganna, og það leiðir trúlega til stjórnarslita síðsumars eða í haust.
fyrir, og bregðast við með viðeig-
andi hætti. Flokkurinn þarf þegar
í stað að hefja markvissan undir-
búning að málefnalegri samstöðu
allra flokksmanna, og hann þarf
að vera viðbúinn því að þurfa að
leggja út í kosningar til Alþingis
með stysta fyrirvara. Nú mega
sjálfstæðismenn ekki láta taka sig
í rúmunum eins og haustið 1979.
I rauninni virðist ekkert því til
fyrirstöðu, að sjálfstæðismenn
geti gengið sameinaðir til leiks í
næstu kosningum. Sveitarstjórna-
kosningarnar sýna forystu-
mönnum í stjórn og stjórnar-
andstöðu, að stuðningsmenn
flokksins æskja samstöðu hans. Á
landsfundi í fyrrahaust kom i ljós
að málefnaágreiningur er nær
enginn. Fyrir liggur að ekkert er
því til fyrirstöðu, að Geir Hall-
grímsson og Gunnar Thoroddsen
verði á sama framboðslista við
næstu kosningar, samanber nýleg
ummæli í útvarpsþætti þar að lút-
andi. Þá er þess að minnast að
Friðjón Þórðarson hefur sagt að
ekki komi til greina að fara í sér-
framboð til Alþingis. Illa þekkja
þá sjálfstæðismenn Pálma Jóns-
son á Akri ef hann verður einn
eftir til að valda sundrungu, og
bæði þeir Eggert Haukdal og Al-
bert Guðmundsson hafa að undan-
förnu færst nær flokksmiðjunni.
En sameiginleg framboð eru
ekki nægjanleg. Algjör eining þarf
að vera um stefnuna, og þar liggur
beint við að byrjað verði að vinna
þegar í stað. Málefnanefndir
flokksins, miðstjórn og þingflokk-
ur verða að vera við því búin að
leggja fram heilsteypta og djarf-
huga stefnu í næstu kosningum, er
flokksmenn standi saman um og
beri fram til sigurs. Nú þýðir að
hika það sama og tapa, og það má
ekki henda á ný.
Ótrúlegt stjórnleysi —
lýðræði í hættu
Hér á landi hefur ríkt ótrúlegt
stjórnleysi undanfarin ár, með
þeim afleiðingum meðal annars,
að vegur stjórnmálamanna er
minni en oftast áður, og lýðræðið
er jafnvel í hættu.
Þrátt fyrir fögur fyrirheit og þá
staðreynd að íslensk stjórnvöld
hafa ekki einbeitt sér að öðru en
að ráða við efnahagsvandann á
síðustu árum, þá liggur það fyrir
að ekkert hefur áunnist. Þvert á
móti. Erlendar skuldir halda
áfram að vaxa. Verðbólgan æðir
áfram með vaxandi hraða. At-
vinnuleysisvofan hlýtur að knýja
dyra innan skamms ef ekki verður
að gert, enda eru atvinnuvegirnir
komnir i þrot. Engin samstaða er
um næstu kosti í stóriðjumálum
eða iðnaðaruppbyggingu, en þess í
stað skipulega aukið á óhagræði í
sjávarútvegi með miklum óþörfum
skipakaupum, og haldið áfram að
ofnýta fiskistofna. Nú liggur til
dæmis fyrir, að loðnan er nær
horfin, og draga verður verulega
úr þorskveiðum. — Það er svo eins
og til að setja punktinn yfir i-ið í
þessum harmleik, að ráðherra iðn-
aðarmála og orkunýtingar, sér þá
leið helst út úr vanda þjóðarinnar,
að hún kaupi álver sem rekið er
með tapi! — Það er varla von á að
vel gangi.
Sannleikurinn er sá, að forystu-
menn Alþýðubandalagsins bera
höfuðábyrgð á því hvernig komið
er fyrir íslensku efnahagslífi. Um
leið bera þeir litlu minni ábyrgð,
sem sífellt telja það hlutverk að
vera handbendi Alþýðubandalags-
ins, þeir eru sífellt að gá fyrst að
eigin hag, og síðan að vilja for-
ystumanna Alþýðubandalagsins.
Niðurstaðan er sú að islenskt
þjóðlíf er á heljarþröm, og það er
annað og meira en svartsýnistal,
að segja að svo kunni að fara að
ekki verði unnt að rétta þjóðar-
skútuna við, nema þá með svo
harkalegum afleiðingum að ekki
eigi sér hliðstæðu hérlendis.
Það eru stór orð, að segja að
lýðræðið sé í hættu, en þannig er
það nú samt, því miður. Ríkis-
stjórnir hafa hér að undanförnu
reynst ófærar um að leysa þau
verkefni, er þeim bera. Ráðherrar
hafa ekki staðið sig í starfi, og
glatað tiltrú. Stjórnvöld hafa leyft
sér að koma á afturvirkum skött-
um, jafnvel á sama tíma og
skattheimtan hefur verið þyngd
svo að ekki finnast hliðstæður. í
sveitarstjórnum eins og í Reykja-
vík hefur það gerst, að borgaryf-
irvöld hafa að engu rétt fólks,
heldur ganga á hann í ýmsum efn-
um. Talað er um að taka „of stórt
húsnæði" af fólki, byggt er á áður
opnum og friðuðum svæðum, og
svo fram eftir götunum. Allt hefur
þetta orðið til þess að tortryggni
fólks á stjórnmálamönnum fer
vaxandi. Það kann að vera, að fólk
yrði ekki lengur undrandi, þótt
boðað yrði að sparifé hefði verið
þjóðnýtt til að standa undir óráð-
síu ríkisstjórna, eða að helmingur
íbúðarhúsnæðis yrði tekinn af
fólki. — Almenningur yrði ef til
vill ekki undrandi, en ólíklegt er
að hann sæti með hendur í skauti.
Þess eru þegar tekin að sjást
merki að ákveðnir þjóðfélagshóp-
ar „taka“ til sín það sem þeir telja
sjálfir að þeim beri, og slíkt mun
fara í vöxt. Stjórnvöld hafa kallað
yfir sig skálmöld, sem bráðum
kann að verða of seint að stöðva.
Þegar svo er komið er víst ekki
ofsögum sagt, að lýðræðið er í
hættu, og það ættu stjórnmála-
menn er verja vilja það og standa
um það vörð, að hafa í huga.
Brjóstvörn gegn upplausn
Hér eins og á öðrum sviðum,
verður að gera meiri kröfur til
Sjálfstæðisflokksins en til ann-
arra íslenskra stjórnmálaflokka.
Hann einn er þess megnugur að
snúa óheillaþróuninni við, hann á
að vera brjóstvörn og höfuðvígi
gegn upplausn í landinu. Snúast
verður gegn Alþýðubandalaginu
og öðrum niðurrifsöflum af fullri
hörku.
Þess sjást nú ótvíræð merki að
Sjálfstæðisflokkurinn er á ný fær
um að leiða skoðanir meirihluta
þjóðarinnar fram til aukinna
áhrifa. Meirihluti þjóðarinnar,
sem þrátt fyrir allt aðhyllist
frjálslyndar víðsýnar, borgara-
legar lífsskoðanir, á enn von um
leið út úr ógöngunum. Málið snýst
ekki um svo einfalda hluti, hvort
kommúnistar verða alls ráðandi í
Stjórnarráðinu einu árinu lengur
eða skemur. Málið snýst um það
hvort fólki verður gert ólkeift að
búa hér á landi í framtíðinni, eins
og Alþýðubandalagið er langt
komið með að gera.
Það er komið sumar í Sjálfstæð-
isflokknum á ný. íslendingar ætl-
ast til þess að við vandanum verði
brugðist. Nú er lag. Látum það
ekki úr greipum okkar ganga,
sjálfstæðismenn!
Velkomin í viöskipti
við Miklubrautanítibú
Landsbankans
LANDSBANKINN
Banki allm landsmanna
Grensásvegur
Háaleitisbraut
I
*
' —
Afgreiðslutími:
mánudaga til föstudaga
kl. 9»s til 16°° og auk
þess síðdegisafgreiðsla
fimmtudaga kl. 17°° til 18°°.
riýtt útibú Landsbankans
hefur verið opnað á
mótum Miklubrautar
og Grensásvegar.
Miklubrautarútibú
veitir alla almenna
bankaþjónustu,
innlenda sem erlenda.
MIKLUBRAUTARÚTIBÚ, Grensásvegi 22, Reykjavik, slmi 82322.